Book Title: Naymargopdeshika
Author(s): Shankarlal Dahyabhai Kapadia
Publisher: Shankarlal Dahyabhai Kapadia

View full book text
Previous | Next

Page 60
________________ દ્વિતીય વિભાગ પ્ર–આ નય કેટલા નિક્ષેપ સ્વીકારે છે? ઉ–આ નય નામ, સ્થાપના, અને દ્રવ્ય નિક્ષેપાને સ્વીકારતા નથી પણ ભાવ નિક્ષેપાને સ્વીકારે છે. પ્ર–વળી એક જ પદાર્થ–વાગ્યાથે બીજા શેનાથી સૂચવાય છે? ઉ–તે લિંગ, કાળ, વચન, કારક વિગેરે શબ્દથી પણ સૂચવાય છે. પ્ર—તે વિગતવાર સમજાવે. ઉ–લિંગભેદે તટ, તટી, તટસ્, અહિં ત્રણ લિંગ છે છતાં વાચ્યાર્થ તટ એક જ છે. કાલદે-સુમેરુ નામને પર્વત હતું, છે અને હશેઆમાં ત્રણ કાલના ભેદથી પણ સુમેરુ એક જ છે. વચનભેસ્ત્રી , દારા, કલત્ર આ શબ્દ એકવચન તેમ બહુવચન ઉભયમાં વપરાય છે-તેમાં વચન ભેદ નથી. કારકભેદ-કર્તા, કર્મ, કરણ, સંપ્રદાન, અપાદાન, અધિકરણ એ છએ કારકને (વિભકિતને) શબ્દ નય દૂર કરે છે. જેમ આ ઘટ છે, અહીં ઘટ શબ્દમાં છએ કારકનું દર્શન થઈ શકે છે. પ્રવર્તમાન કાળસ્થિતિ જ એક માત્ર વસ્તુ છે એમ જુસૂત્ર નય માને છે તેમ શબ્દ નય ભિન્ન ભિન્ન લિંગ, ભિન્ન ભિન્ન કાલાદિવાળા શબ્દવડે કહેવાની વસ્તુ પણ ભિન્ન ભિન્ન માને છે તે કેવી રીતે તે દાખલે આપી સમજાવે.

Loading...

Page Navigation
1 ... 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72