Book Title: Naymargopdeshika
Author(s): Shankarlal Dahyabhai Kapadia
Publisher: Shankarlal Dahyabhai Kapadia

View full book text
Previous | Next

Page 37
________________ નય માર્ગો પદેશિકા પ્ર–આ નયના કેટલા ભેદ છે અને તે કયા કયા ? ઉ–ૌગમનયના ત્રણ ભેદ છે, (૧) આરેપ, (૨) અંશ અને (૩) સંક૯૫. ?' પ્ર–આપના કેટલા ભેદ છે અને તે ક્યા કયા? ઉ–. આપના ચાર ભેદ છે (૧) દ્રવ્યાપ (૨) ગુણ૫ (૩) કાળારોપ અને (૪) કારણદ્યારેપ. પ્ર--દ્રવ્યાપ કેને કહેવો? ઉ--કાળ દ્રવ્યરૂપ ભિન્ન વસ્તુ નથી. પંચાસ્તિકાયમાં સમયે સમયે ઉત્પાદ-વ્યયની વતનાને કાલ કહે છે. તે પંચદ્રવ્યમાં સમયે સમયે વતી રહ્યો છે. તેવી વર્તના કંઈ છડું દ્રવ્ય નથી. તેમ છતાં તેવી વર્તનમાં દ્રવ્યને આપ કરીને કાળદ્રવ્ય કહેવું તે દ્રવ્યાપ જાણ પ્ર–ગુણરેપ એટલે શું? ઉ–જ્ઞાન, દર્શન ચારિત્ર ગુણ છે તે ગુણેને આત્મદ્રવ્યમાં આરેપ કરે. અર્થાત્ દ્રવ્યને ગુણ કહે, જેમ આત્મા એ જ જ્ઞાન, આત્મા એ જ દર્શન અને આત્મા એ જ ચારિત્ર છે ઈત્યાદિ દ્રવ્યમાં ગુણપ જાણ; વળી ચંચળતા મૂર્ખતા, નિંદા, અપકીતિને જીવમાં આરોપ કરી ચંચળ કહે, મૂર્ખ કહે, નિંદક કહે, બળવાન કહે -ઈત્યાદિ સર્વગુણપ જાણ. પ્ર--કાળારેપના કેટલા ભેદ છે અને તે કયા ક્યા? ઉ–-કાળારોપના ત્રણ ભેદ છે તે ભૂતકાળારોપ, અનાગતકાળારેપ અને વર્તમાનકાળારોપ.

Loading...

Page Navigation
1 ... 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72