________________
લબિ તણા ભંડાર ગૌતમ શાસ્ત્રજ્ઞ હતા તેથી તેમને વસ્તુનું સ્વરૂપ સમજતા વાર ન લાગી સર્વજ્ઞ ભગવાન મહાવીરના યુક્તિ, અનુમાન અને આગમ પ્રમાણયુક્ત વચનોથી ઈન્દ્રભૂતિ અતિશય સંતોષ પામ્યા અને તેમના સર્વ સંશયો નષ્ટ થતાં તેમને નિર્ણય થયો કે આત્મા છે. અને તરત જ તે પોતાના પાંચસો શિષ્યો સાથે પ્રભુને સમર્પિત થઈ ગયા અર્થાત્ દીક્ષા ગ્રહણ કરી
૨. અગ્નિભૂતિનું આશ્ચર્ય
અપાપાપુરીના તાપસોનાં યજ્ઞમાં શું બન્યું તે જોઈએ એ પક્ષમાં પવનવેગે સમાચાર પહોંચી ગયા કે ઇન્દ્રભૂતિ તો ભગવાનના શિષ્ય થયા છે. એ સાંભળી બીજો ભાઈ અગ્નિભૂતિ વિચારવા લાગ્યો કે કદાચ પર્વત કંપાયમાન થાય, બરફ ઓગળી જાય, અગ્નિ શીતળતા પ્રાપ્ત કરે, પવન સ્થિર થઈ જાય, પૃથ્વી પાતાળમાં પેસી જાય તો પણ મારો ભાઈ હારે ? તે સંભવ નથી. તે વિશ્વાસ કરી ન શક્યો કે ઈન્દ્રભૂતિ દીક્ષિત થાય. છતાં સંભવ છે કે કોઈ ધૂર્તવિદ્યાબળે તેઓ ઠગાઈ ગયા હોય. માટે હું હમણાં જ જઈને પરાજિત થયેલા મારા વડીલ બંધુને મુક્ત કરું.
આમ વિચારી અનેક પ્રકારના તરંગો કરતો પાંચસો શિષ્યોથી પરિવરેલો અગ્નિભૂતિ પ્રભુ સન્મુખ પહોંચ્યો. ત્યાં તેના શ્રવણે શબ્દો પડયા કે “ગૌતમ ગોત્રીય અગ્નિભૂતિ તને નિરંતર શંકા રહે છે કે કર્મ જેવું કંઈ હશે કે નહિ? પરસ્પર વિરુધ્ધ લાગતા વેદપદોથી તું મુંઝાયો છે
કર્મનું રહસ્ય અને સમાધાન. પુરુષ એવેદં સર્વ યદ્ ભૂત યસ્ય ભાવ્યમ્
આ વાક્યથી તું એમ સમજયો છું કે આ વર્તમાનમાં જણાતું ચેતન તે ત્રણે કાળ માટે પુરુષ જ છે. પણ કર્મ જેવું કંઈ છે નહિ દેવ, માનવ, તિર્યંચ, પૃથ્વી, પર્વત, તે સર્વે આત્મા જ છે. તું માને છે કે અમૂર્ત એવા આત્માને મૂર્ત રૂપી કર્મો કેવી રીતે લાભ હાનિ કરે ? અમૂર્ત એવા આકાશમાં જેમ ચંદનનું વિલેપન શક્ય નથી તેમ અરૂપી એવા આત્માને
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org