________________
લબ્ધિ તાણા ભંડાર ફેલાઈ જતો નથી. ત્યાર પછી તનુવાત • આ પવન ખૂબ પાતળો છે. આ પાણી કે વાયુ ફેલાતા નહિ હોવાથી એકબીજા ઉપર ધારણ થઈ રહ્યા છે. ત્યાર પછી આકશ છે. વળી પુન: બીજી પૃથ્વી, ઘનોદધિ, ઘનવાત, નવાત અને આકાશ એમ સાતમી પૃથ્વી સુધી છત્રાકારે આ ભૂમિઓ રહેલી છે.
રત્ન પ્રભા પૃથ્વી પર મનુષ્યો, તિર્યંચ ભવનપતિ વ્યંતર દેવો અને નારકો રહેલા છે. રત્નપ્રભા પૃથ્વી પૂરી નારકોના આવાસોવાળી નથી, પણ તેમના આવસોથી હજારો યોજન દૂર અન્ય જીવોના સ્થાનો છે.
જેમ એક જ નગરમાં રાજાના મહેલ વિગેરે, નાગરિકોના ઘરો, ગરીબોના ઝુંપડા અને પશુપંખી રહે તેમ રત્નપ્રભા પૃથ્વી પર ચારે પ્રકારના જીવો છે. છતાં નરકની પૃથ્વીની અંશ માત્ર અસર અન્યના સ્થાનોને થતી નથી. તેવી રીતે અન્યોન્ય ઘણા અંતરે તે તે સ્થાનો આવેલા છે. નરકના જીવોની સ્થિતિ :જન્મ: ઉપપાત જન્મ હોય છે.
જે તે પૃથ્વીના આવાસોની ભીંતમાં અશુભ પુદ્ગલોથી ભરેલી કુંભીઓ હોય છે. જેના મોં સાંકડા અને ઉદર વિશાળ હોય છે. જેમાં જીવ નરકમાં ઉત્પન્ન થાય છે, તે કુંભીના અશુભ પુગલોને ગ્રહણ કરી શરીર રચે છે; પછી પરમાધામી દેવો કે અરસ પરસ એ સાંકડા મુખની કુંભમાંથી જીવને ખેંચે કે ટૂકડા કરીને બહાર કાઢે, તેમનું વૈધિય શરીર ભેગું થઈ જાય તે ઘણે ઉંચે ઉછળી પાછું પછડાય છે. આવા ભયંકર દુ:ખથી ગર્ભ વગર નારકો ઉ૫પાત જન્મથી ઉત્પન્ન થાય છે.
નારકોના આયુષ્ય ખૂબ લાંબા અને નિકાચિત હોય છે. તેઓ જીવવાનું પણ ઇચ્છે નહિ તેટલું દુઃખ હોય છે. તેમના શરીર પારા જેવા હોય છે. શરીરના ટૂકડા થાય, તે પુન: પારાની જેમ જોડાઈ જાય છે.
૧રર
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org