Book Title: Labdhisara Kshapanasara
Author(s): Ratanchand Mukhtar
Publisher: Dashampratimadhari Ladmal Jain

View full book text
Previous | Next

Page 589
________________ गाथा ३५१ ] [ २८६ स्थानको प्राप्त मनुष्य नरकगति, तिर्यचगति और मनुष्यगतिको प्राप्त नही होता, किन्तु नियम से देवगतिको प्राप्त होता है । पूर्वमें जिसने आयुका बन्ध नही किया उसका यहापर मरण सम्भव नही है' । क्षपणासार अब उपशमश्र णिसे उतरते हुए जीवके सासादनकी प्राप्तिके प्रभावका कथन करते हैं— उवसमसेढीदो पुरा दिरणो सासणं ण पाउणदि । भूद बलिया इम्मिलसुत्तस्स फुडोवदेसेण ॥ ३५१ ॥ अर्थः-उपशमश्र ेणिसे उतरता हुआ सासादनगुणस्थानको प्राप्त नही होता ऐसा श्री भूतवलीमुनिनाथ द्वारा विरचित निर्मलसूत्रका प्रगट उपदेश है । ર विशेषार्थः — श्री गुणधराचार्यने गाथानों द्वारा कषाय पाहुड़की रचना की है जिसपर यतिवृषभाचार्यने चूर्णिसूत्रकी रचना की । उस 'चूर्णिसूत्रके अनुसार उपशम श्रेणिसे उतरता हुआ सासादनगुणस्थानको प्राप्त होता है और श्री वीरसेन आचार्यने भी कषायपाहुड़ पर लिखी गई अपनी जयधवला टीकामे पूर्ण समर्थन किया है जैसा कि जयधवल पु० ४ पृ० २४ व पु० १० पृ० १२४ से स्पष्ट है । श्री धरसेनाचार्यको द्वादशांगका एकदेश ज्ञान था । श्री पुष्पदन्त भूतबलो प्राचार्योंको द्वादशागके सूत्र श्रीधरसेनाचार्यसे प्राप्त हुए, जिनको उन्होने षट्खण्डागमरूपसे लिपिबद्ध किया उसपर भी वीरसेनाचार्यने ही धवला टीका रची । उस षट्खण्डागमका प्रथमखण्ड जीवस्थान है । तत्सम्बन्धी सत् प्ररुपणासूत्रोको तो श्री पुष्पदन्ताचार्यने लिपिवद्ध किया और शेष सूत्रोको श्री भूतबली प्राचार्यने लिपिबद्ध किया । जीवस्थान सम्बन्धी अन्तरानुगमका ७वां सूत्र इसप्रकार है—“ सासणसम्मादिट्ठिणमतरं केवचिर कालादो होदि ? एगजीवं पडुच्च जहण्णेण पलिदोवमस्स असखेज्जदि भागो ।” सासादन सम्यग्दृष्टि जीवका अन्तर कितने कालतक होता है ? एक जीवकी अपेक्षा जघन्य अन्तर पल्योपमके १. जयधवल मूल पृ० १६१६-१७ | क० पा० सुत्त पृ० ७२७ सूत्र ५४४-४६ । २. ६० पु० ५ पृ० ११ । ३. जइसो कसाय उवसामरणादोपरि वदिदो दंसणमोहरणीय उवसंतद्धाए अचरिमेसु समएसु श्रासाणं गच्छइ तदो आसारणगमरणादो से काले परणवीसं पयडीओ पविसंति । ( ज. घ. पु. १० पृ. १२३ )

Loading...

Page Navigation
1 ... 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656