________________
મી, મુનશીનાં પુસ્તકો સબથી રીપેાઈ
હાંરે વાલા, ગિરિવરે' વનરાજી ભજે, સરાવરે સરાવરે” હા, સરાવરે’ફૂલ્યા કમલના છેડ, એણી
હાંરે વાલા, ધર ધરે ફાગ ખેલે ઘણા, કામિની કામિની હા, કામિની પહેાંચે મનના કાડ, એણી. ૪
હાંરે વાલા અખીર ગુલાલ ઉડે બહુ,
રંગભીની રંગભીની હા, રગભીતી ન રહે હૈ।
નાર, એણી.
હાંરે વાલા જલ–પિચકારી બેરમાં,
૩૧૯
તિહાં છટકે હા તિહાં છટકે કરી મનેાહાર. એણી॰ ૫
હાંરે વાલા નારિ ત્યજી ગિરનારમાં, લીલાચું લીલાશું હેા, લીલાચું રહ્યારે લાભાય, એ. હાંરે વાલા ઉદય વઢે રાજીમતી,
એમ દેશે એમ સદેશે હા, એમ સદેશે દીયેારે પડાય. એણી. ૬ —ઉદયરત્ન.
[ અપૂર્ણ ]
શ્રી જૈન શ્વેતાંબર કાન્ફરન્સે તા ૨૯–૮–૨૬ ને દિને નિમેલી કમિટીના રિપાટ
શ્રીયુત કનૈયાલાલ મુનશી કૃત “ પાટણની પ્રભુતા” “ગુજરાતના નાથ” તથા “રાજાધિરાજ' નામની ત્રણ નવલકથાએામાં જૈન ધર્મ, જૈન આચાર્યાં અને મુંજાલ મ`ત્રી, ઉડ્ડયન મંત્રી, આમ્રભટ વિગેરે ઉપર અણુબ્રટતા ખેાટા આક્ષેપો કરવામાં આવ્યા છે અને નવલકથાના આાં નીચે જન
ધર્માંની, જૈનાચાર્યાંની અને છેવટે ખાસ કરી લિકાલસ જ્ઞ શ્રી હેમચંદ્રસૂરિની નિંદા કરવામાં આવી છે.
ઉપરાંત મજકુર પુસ્તકમાં મુંજાલ મંત્રી અને ગુજરાતની મહારાજ્ઞી મીનલદેવીના માનસિક વ્યભિચાર આલેખી આ પવિત્ર શ્રીપુરૂષને હલકા પાડવાના પ્રયત્ન કરવામાં આવ્યા છે.
ગુજરાતના નાથ” નામની નવલકથામાં શ્રીયુત મુનશી જતાએ યવના તથા અન્ય ધર્મીએ ઉપર જુલમ ગુજાર્યાં હતા તેવું આલેખે છે. જ્યારે જા મીલ–હિકાયત' જેને આ ખીનાના મૂલ તરીકે શ્રીયુત મુનશી તથા ઉપેાદ્ધાતમાં શ્રીયુત નરસિંહરાવ ઉપરની ત્રણ નવલકથાઓ પૈકી પાટણની જણાવે છે તેમાં તે તે પ્રકારના જુલમ બ્રાહ્મણુ પ્રભુતા” નામની નવલકથામાં શ્રીયુત મુનશીએ જૈન તથા અગ્નિપૂજકાએ યવનાપર કર્યાં હતા એમ ધર્માં અને જૈન સાધુઓ ઉપર ખાટા આક્ષેપા કરી જણાવ્યું છે. આ પ્રકારના વિષય કરવામાં શ્રીયુત જૈન ધર્માંતે જાહેરમાં હલઢ્ઢા પાડયા છે. આન`દર મુનશીને હેતુ અનેાને લેક દૃષ્ટિમાં ઉતારી પાડવાના નામનું એક કલ્પિત પાત્ર ઉભું કરી તેની પાસે અમને લાગે છે. મહામંત્રી ઉદ્દયન એક બ્રાહ્મણ સ્ત્રી જૈન સાધુએ કદિ પણ કરી શકે નહિ તેવાં કામ(કાકની -મજરી) પાછલ પડી તેને પરણવા શ્રીયુત મુનશીએ કરાવ્યાં છે. ઉપરની નવલકથામાં જુદા જુદા પ્રપંચા કરે છે. તેવુ બતાવી મંત્રી ઉદખાસ કરીને નીચેનાં પ્રકરણેામાં તદ્દન ખાટા આક્ષેપે। યનને પરસ્ત્રીલ’પટ આલેખવાના પ્રયત્ન કરવામાં અને અણુછાજતી નિંદા કરવામાં આવી છે. આવ્યા છે. મજરી એક કલ્પિત પાત્ર છે. ઉડ્ડયન પ્રકરણ ૭ મું, પ્રકરણ ૧૨ નું, પ્રકરણુ ૨૧ મું,મંત્રી અને મંજરીના પ્રસંગ આલેખી શ્રીયુત મુનશીના હેતુ જાતે હલકા ચિતરવાના છે એવું અમારૂં માનવું છે. ‘ગુજરાતના નાથ’માં વાંધાભરેલાં લખાણા ખાસ કરી નીચે જણાવેલાં પ્રકરણામાં છે.
પ્રકરણુ ૨૯ મું, પ્રકરણ ૩૨ મું, તે પ્રકરણ ૪૧ મું.
આ સિવાય પુસ્તકમાં જુદે જુદે ઠેકાણે ખીજા ખાટા અને અણુધટતા આક્ષેપેા કરવામાં આવ્યા છે.
