________________
વીરચરિત્રનો લેખક
૩પ૧
કે-પાંડવો પાંચાલના મનુષ્યો. પાંચાલી લગ્ન=પાંચા- કે ઋદમાં કૃષ્ણનું નામ છે અને સંહિતા વિલની પાંચ ક્ષત્રિય જાતિને પરસ્પર વ્યવહાર. કૃષ્ણ= ભાગકાર કૃષ્ણ દ્વૈપાયન વ્યાસવેદ પ્રસિદ્ધ છે પણ કાળું. મહાભારત હિંદનું કલ્પનાપ્રધાન મોટું કાવ્ય. તેથી વાસુદેવ-કૃષ્ણની સાબીતી મળી શકતી નથી. રામ=રમ ધાતુપદથી કલ્પી કાઢેલ નામ. રામાયણ= શતપથ બ્રાહ્મણમાં ધ્રુતરાષ્ટ્ર પરિક્ષિત અને જન્મજય ખેતીવાડી ઈત્યાદિ.
શબ્દનેચર છે. પાંડવોનાં નામ નથી છતાં આપણે એક બંગાળી યુવકે અસિ=ારવાર ઇત્યાદિ રૂ૫. તેને અતિહાસિક પુરૂષ માની શકીએ, અને જિનેને કથી પ્લાસીના સાચા યુદ્ધને પણ ભૂતાવળ જેવું કદ ન માની શકીએ.-આનું કારણ? નાચિત્ર ઠરાવ્યું છે. બંકિમચંદ્ર બાબુએ પણ એજ ત્રણે સંહિતામાં ઋષભદેવ નેમિનાથ મહાવીર ચીલે ચાલીને લસક્રિડા કરવી. ચૅસનની શોધ=ક્રિડા. અને ચાવંશતિ તિર્થંકર વિગેરેનાં નામ છે એમ કાતુક, એવો મનસ્વી અર્થ કરી રૂપકપ્રથાની બાલિ. ઘણું અવતરણો સૂચવે છે પણ એ બાબતમાં બહુ શતા વ્યક્ત કરી છે.
(શાખા-પ્રશાખા ભેદની) શોધખેળ કર્યા સિવાય ગો. ના. ગાંધીએ તે પ્રભુ મહાવીરને જીવન વૃ
અહી કાંઈ લખવા ઉચિત ધાર્યું નથી. તે પણ તાંત સત હોવા છતાં “અધ્યાત્મ મહાવીર” નિબંધમાં
વેદે માં ન ખ મ વિગેરે શબ્દપ્રયોગો એવું રૂપક ગઠવ્યું છે કે જેમાં સત્ય જીવન વસ્તુ
છે એ વાત બહુ ચોક્કસ છે અને આ રીતે અર્ધન પણ ખેવાય જાય. યાને જેના વિવેકમાં પુરવિદેનું
શબ્દ જ “જિન”ની યથાર્થતા માટે બસ છે. સંમેલન મેળવવા છતાં નિષ્ફળતા જ સાંવડે. મી. ચુંબકકાળે ( જ્ઞાનારા, તા.
અર્થાત–રૂપક એ એક જાતની સાહિત્યક ૨૨-૨-૨૨૨૭) કહે છે કે-“ શ્રી કૃષ્ણ અને શ્રેષ્ટિ છે. પણ તેને શોધખોળમાં સ્થાન નથી. જેના બાવીસમા તીર્થંકર શ્રી નેમિનાથ સમકાલીન
અહીં પ્રશ્ન એ થાય કે-પાણિનિની અષ્ટાયા હતા.” એ વાત મને પૂર્વજ લક્ષ્યમાં આવેલી છે. યિમાં “જિન” શબ્દજ નથી. જરૂર આપણ એક પુરાણકારોએ જેના પ્રથમ તીર્થકર શ્રી વિચારણીય પ્રશ્ન છે. પણ પાણિનિમાં દરેક શબ્દની ઋષભદેવ સ્વામીનું વિવિધ ક૯૫નાથી ઓતપ્રેત ચ• સિદ્ધિ કરેલ છે. એવું કાંઈ માની શકાતું નથી. રિત્રજ આપેલ છે. બૌદ્ધ સિદ્ધાંતમાં પણ શ્રી પાર્શ્વકેમકે પાણિનિમાં મહાભારતના કેટલાંક નામો અરે નાથના શિષ્યો નિગ્રંથડાતપુત્ર, નિગ્રંથ અગ્નિવેશ્યાયન, કૃષ્ણ શબ્દ પણ ઉલ્લેખગોચર નથી. ઐતિહાસિક નિગ્રંથ, આનંદ શ્રાવાસંધ વિગેરેના અનેક ઉલ્લેપ્રભુ પાર્શ્વનાથ મહાવીરસ્વામી સિદ્ધાર્થ રાજા વિગેરે ખો છેઝ૪. પણ મળતા નથી. તો પછી જિન શબ્દને અભાવ આ ઉપરથી આપણે જોઈ શકયા કે-જૈનધર્મ હેય તેથી “તે” ન હતા એવું શા માટે માનવું? સબંધી પશ્ચિમાય શોધમાં હજી ઘણું અપૂર્ણતા છે
વેદ-ઉપનિષદોમાં જિન કે અરિહંત સબંધી તેમજ આ બાબતમાં જનસમાજ અજ્ઞ છે. અને જે ઉલ્લેખ નથી. આ એક બીજો પ્રશ્ન છે. પણ તીવ્ર
જાણકાર-સાક્ષરે છે તે બેદરકાર છે. જેનું ફળ આપણે વિચારસરણીના વેગમાં ઉત્તર મળે છે કે જાધમ આ રીતે ભોગવી રહ્યા છીએ. અને વૈદિક ધર્મ એ જુદા જુદા પાયા ઉપર ચણા- 'બંકીમચંદ્ર બાબુજી પણ કહે છે કે-“ઇતિએલા-પરસ્પરથી નિરાળા ધર્મો છે. જેથી વેદગ્રંથમાં હાસની નજરે જોતાં કઈ વાત ખરી અને કઈ વાત તધર્મના ઉલ્લેખો સંબંધી આશા રાખી શકાતી ખોટી તે પારખવાની શક્તિ ન હોવાથી અથવા તેપર નથી. વળી વેદમાં ઇતિહાસના મંગલદર્શનમાં નજરે શ્રદ્ધા ન હોવાથી, તે શોધી કાઢવાનો યત્ન થાય નહીં, પડતા બીજા પણ કેટલાક પુરુષોનાં નામો નથી. ત્યાં એવું જ બને, ” આપણને આ શબ્દોમાંથી ઘણું જેમકે-ત્રણ સંહિતામાં કૃષ્ણચંદ્રનું નામ નથી. જે શિખવાનું છે.
