Jain Shasan 2000 2001 Book 13 Ank 01 to 25

Author(s): Premchand Meghji Gudhka, Hemendrakumar Mansukhlal Shah, Sureshchandra Kirchand Sheth, Panachand Pada
Publisher: Mahavir Shasan Prkashan Mandir

Page 15

પવિત્ર સંદેશ - પર્યુષણનો પ્રાણ
શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક), વર્ષ ૧૩૦ અંક ૧૨૦ તા. ૨૯-૮-૨000 ખરા થાય છે તે અશુભના ઉદયથી, આ સ્થિતિમાં વિવેકી | કરવા માટે આ તપની આરાધના કરવી અતિ આવશ્યક છે. આત્મએ કોઈ પ્રત્યે વૈરવૃત્તિ રાખવાની હોયજ શાની ? ને | ચૈત્ય પરિપાટી'' પણ પર્વાધિરાજની આરાધના નું મહત્વનું કદાચકોઈપણ સંયોગવશાત કોઈપણ પ્રત્યે દ્વેષ, રોષ કે ક્રોધ | અંગ છે. શ્રી જિનમંદિરોના દર્શન, વંદઃ આદિથી. થઈયો હોય તો પણ પર્વાધિરાજના દિવસોમાં એ કષાયના | દર્શનાચાર ગુણની નિર્મલતા પ્રાપ્ત થાય છે. સાથે સાથે શ્રી આમ ને દૂર કરી નિઃશલ્ય બનવું જોઈએ. ક્ષમાએ તો | જિનમંદિરોના કે ધર્મની આરાધનાના આવશ્યક ધર્મન સાર છે. હૃદયની સરળતાથી અંતરની પવિત્ર આલંબનોની પવિત્રતા જળવાઈ રહે તે માટે મન - મન ભાવથી નિઃશલ્ય બનીને જગતના સર્વ જીવોને ખમાવી ધનથી પર્વાધિરાજની આરાધના કરનારે જ ગ્રત રહેવું જાત-નિષ્પાપ બનાવવી એ આરાધનાની સાચી ચાવી છે. આવશ્યક છે. બાર મહિને એક વખત આવી જતા આ આ તે અઠમનો તપ પર્વાધિરાજની આરાધના માટે મહાપર્વના પવિત્રતમ દિવસો આપણા આત્મ ને નિમલ કર્મનીમલને ટાળીને તૃષ્ણાને પ્રાપ્ત કરવા કરવા માટે જરૂરી | બનાવવાને આંગણે આવનારી ગંગામૈયા છે. તેના છે. તેપ એ ખરેખર જીવનમાં સંયમ તથા સાદાઈનો પાઠ આરાધનારૂપ નિર્મલ શિતળ સ્વાદુજળમાં રૂાન કરીને આપને જાય છે. સહનશીલ બનવાની આત્માને પ્રેરણા આત્માનામલને ખાળવા સૌ કોઈ ધર્મશી 1 સદય આપJાર તપ ધર્મની આજે આવશ્યકતા છે. દરરોજ નાનામાં આત્માઓ અવશ્ય તત્પર બનશે અને પર્વાધિ ાજના આ નાનોતપનો અભ્યાસ હોવો જીવનને સંયમી બનાવવા માટે પવિત્ર સંદેશને જીવનમાં જીવી જશે. જરૂરી છે. આજના ખોટા ખર્ચાઓ ઉડાઉપણું તથા બેકારીને ઉગતડામવા માટે તપધર્મનો સદાચાર જીવનમાં ઉતારવાની શુભ અભિલાષા..... જરૂર છે. બાર મહિનામાં દુષ્કર્મોના કચરાને ભસ્મીભૂત
એજ...
પર્યુષણાનો પ્રાણ : કષાય મુકિત - હદય શુતિ.
- અ.સૌ. અનિતા આર. શાહ
આ મનુષ્યભવ એ ધર્મની આરાધના કરવા માટે છે. | બોલે જ નહિ તો કટુતાનો પ્રસંગ કયાંથી ઉભો થાય મૂળથી જ કર્મસંગે જે પૂણ્યાત્માઓ રોજ ધર્મની આરાધના કરી શકતા નથી જડ નાશ કરાય તો ઉત્પત્તિ ક્યાંથી થાય ! પર્યુષ શાના આઠ તેમના માટે મહાપુરૂષોએ પર્વની વ્યવસ્થા કરી છે. રોજ ધર્મની દિવસ મૌન રહેવાથી ઘણો જ આત્મિક આનંદ અનુભવાશે. રોજ આરાન નહિ કરી શકનારો પર્વ દિવસોમાં તો સારી - સાચી પણ ઓછામાં ઓછું એક કલાક મૌન રહેવાથી આત્મિક બળ આરામ કરી આત્મ કલ્યાણનો ભાગ બની શકે છે. દરેકે દરેક વધશે. મૌનને મુનિપણાનું કારણ પણ કહ્યું છે. આ મહાપર્વનો પર્વમાં શ્રી પર્યુષણા મહાપર્વ જેવું ઉત્તમ બીજાં એક પણ પર્વ નથી. આજ સંદેશ છે કે મનની બધી વૃત્તિઓને મૌન કરી દે છે તો મનને આ પણ એ અધ્યાત્મનું પવિત્રતમ અનુષ્ઠાન છે. પોતાના આત્માને !
જે અપૂર્વ સુખ - શાંતિ - સમાધિનો અનુભવ થશે તે વચન- તીત હશે. પાવ બનાવનારી પુનીત ગંગા છે. આ પર્વ કે જૈન ધર્મનું કોઈપણ કષાય મુકિત અને હ્મય શઢિ તે જ આ પર્વનો પ્રાણ છે. આ પર્વ મોજ - મજાનું સાધન નથી પણ તપ અને ત્યાગનું શરણાઈ પ્રાણને જીવંત બનાવવા હોય તો જેની પણ સાથે ' કોઈ પણ વાદન છે. ક્ષમા પ્રદાનનો અપૂર્વ સુવર્ણ અવસર છે. એક બીજા | કારણે વૈરની ગાંઠ બંધાઈ હોય તેને નિર્મૂળ કરી નાખવી, લૌકિક પ્રતિસમર્પિત થવાની સુંદર પ્રક્રિયા છે. જયાં વૃદ્ધ પણ બાલકની તહેવાર જેવો આ તહેવાર નથી પણ આ તો જી ન શુદ્ધિનું પ્રત્યે નમ્ર બની સાચા ભાવે સદ્ભયતાથી ક્ષમાયાચના – ક્ષમા | વિધાન છે. તપ-ત્યાગની આરાધના કરવામાં આવે પણ પ્રદાન કરે છે. કોઈને ભેટવું, ગળે લગાડવું કે પ્રેમ આપવો તે સરલ મનમાંથી કપાય ન નીકળ્યા, કષાયથી મુક્ત ન થયા તો છે. પણ અજાણતા પણ થયેલી ભૂલોની સાચા ભાવે ક્ષમા માગવી જીવનમાં સાચી સવાર નહિ ઉગે. મનને છલ - પ્રપ થ કષાયથી - આવી તે જ કઠીનમાં કઠીન કામ છે. જે વિનમ્ર બન્યા વિના મુકત કરીશું તો જ સાચી ક્ષમાપના થશે. બધાની સાથે સરળ - શકયHથી.
નિખાલસ ભાવે વૈરભાવથી મુકત થઈ સાચા ભાવે આ પર્વની માની અનેરી લિજ્જત મૌનથી આવે છે. મૌન રહેવાથી આરાધના કરી-કરાવી સૌ પુણ્યાત્મા આત્માના સંવેરા -- સમકિત કોઈની પણ સાથે રાગ-દ્વેષાદિના કટુ પ્રસંગો પેદા થતા નથી. ગુણને પામી, આત્મગુણોમાં રંજન કરનારા બની પ્રશાન્ત રાગમાદિનું કારણ વાણી પણ છે. બે બોલે તેને ચાર ન સંભળાવે | ભાવને પામી, ક્ષમાનું પરમફળ પરમપદને પામનારા બનો તે જ તો શ તિ જ ન વળે તેના રાગ દ્વેષ જોરમાં છે તેમાં નવાઈ છે ! | હૈયાની મંગલ કામના.
HTTLE ૧૪