________________
૧૦
કડવા ઓડકાર આવે છે. આથી જે દોષ વધારે પજવતા હોય તે દોષને દૂર કરવા જ્યારે જ્યારે તે દોષ વ્યક્ત અને ત્યારે ત્યારે તેને અનુરૂપ આ ગ્રંથના શ્લાકનુ ચિંતન-મનન કરવું જોઈએ. જેમ કે, જો ક્રોધ દોષ હેરાન કરતા હાય તે જ્ઞાનબ્યાન...(અ. ૬ શ્લોક ૫) વગેરે શ્લોકેનું ચિંતન–મનન કરવું જોઈ એ. વસ્ત્રાદિની ટાપ–ટીપના દોષ પરેશાન કરતે હાય તા ત્રત્ર્યશુળ......(અ. ૫ શ્લોક ૫) વગેરે શ્લેાકેાનું ચિંતન–મનન કરવું જોઈ એ. જ્યારે માન–સન્માનની ભૂખ જાગે ત્યારે ગૌરવ વૌરવન્યસ્ત્યાત્.......( અ. ૧૨ બ્લેક–૬ ) વગેરે ક્ષેાકેાનુ ચિંતન મનન કરવું જોઈએ. આહારપાણીની લાલસા કે કામવાસના વગેરે દોષ હેરાન કરે ત્યારે સરિત્સન્ન......(અ. છ ક્લાક-૩) વગેરે શ્લોકાનું ચિંતનમનન કરવું જોઈ એ. દાષાને દૂર કરવાના-ઘટાડવાના આ ઉત્તમ ઉપાય છે. કદ્દાચ પ્રારંભમાં એનું ફળ ન પણુ દેખાય. છતાં પ્રયત્ન ચાલુ રાખવાથી લાંખા કાળે અવશ્ય લાભ થાય. વર્ષોથી ઘર કરી ગયેલા શરીરના દોષો પણ જલદી મટતા નથી, તે। અનંત ભવેાથી જડ ધાલીને રહેલા આત્માના દાષા જલદી દૂર ન થાય એ સહેજ છે. કેટલીક વખત એવું પણ બને કે આ પ્રમાણે ક્રોધ વગેરે દોષને દૂર કરવા જેમ જેમ પ્રયત્ન કરવામાં આવે તેમ તેમ દોષ ઘટવાને બદલે ાણે વધતા હેાય એવું લાગે. છતાં હતાશ ન બનતાં પ્રયત્ન ચાલુ રાખવા જોઈ એ. જેમ દીપક મુઝાતા પહેલાં વધારે પ્રજ્વલિત બને છે, તેમ ચારેક મરવાની અણી ઉપર રહેલા દોષ માટે પણ કેમ ન બનતુ હાય ? મરવાનેા સમય આવે ત્યારે રાગી રાજ કરતાં અધિક