________________
દુનિયાને સેથી પ્રાચિન ધર્મ. અડચ બડે છે, વળી કેટલાક શબ્દના ઘણું જુદી જુદી રિીતના જુદા જુદા અર્થે થાય છે, જે સધળા અર્થે તેઓ જાણે એવો સંભવ પણ ધણો હોતો નથી. આવા આવા કારણોથી તેઓ ભૂલ કરવાને પાત્રજ છે અને તેથી તેઓ ભૂલ કરે તો તેમાં તેઓને મોટે દોષ નહીં જ ગણાશે, પણ જૈને જેઓ પોતાના પુસ્તકોને જીર્ણ થવા દે છે અને તેમને ઉપયોગ કરતા નથી અને જ્ઞાનનો લાભ બીજાઓને આપતા પણ નથી, તે વધુ દેશપાત્ર ગણાશે.
માગધી ભાષામાં લખાયેલા પુસ્તકે
-~-~~ -~- જૈન ગ્રંથમાંને ઘણા ખરા ગ્રે અસલ માંગધી ભાષામાં લખાયેલા હોવાથી, અને તે પુસ્તકે સમજી ન શકવાથી, અન્ય ધર્મી વિદ્વાનોએ જૈન ધર્મના સિદ્ધાંતો અને ક્રિયાઓ સમજવામાં મેટી ભૂલ કરી છે, અને તેથી પણ જેનોને મોટો ગેરઇનસાર થયેલ છે. સંસ્કૃત, મરાઠી, ગ્રીક, લેટીન, વગેરે ભાષાઓ, ઘણી ખેડાયેલી હોવાથી એ ભાષામાં લખાયેલાં પુસ્તક સમજવામાં સમજ ફેર થવાનો ઘણોજ થડે સંભવ રહે છે, પણ તેથી ઉલટું માગધી ભાષાના સંબંધમાં જોવામાં આવે છે. કેટલાક જૈન વિદ્વાને અને બીજા કોઈકજ અન્યઘમ સિવાય, બીજાઓને આ ભાષા સમજવી બહુજ કઠણ પડે છે, કેમ કે એ ભાષા હમણાં કોઈ ભૂમી પર બોલાતી નથી, અને જયારે બીજા ધર્મને શાસ્ત્રા સંસ્કૃત, ગ્રીક, લેટીન, અરેબીક, હાથ વગેરે ભાષાઓ કે જેમાંની ઘણી ખરી દરેક બેવામાં વપરાય છે, ત્યારે માગધી ભાષાના ખરા જાણકાર તે ફકત જૈનો જ છે. આ કારણથી બીજ વિદ્વાને; પુસ્તકો સમજી શકતા નથી અને તેથી અર્થનો અનર્થ થાય છે.
ન જન કેમે એ સંબંધમાં માગધી ભાષા ખીલવવો ઉપાય લેવાની જરૂર છે. જૈન પાઠશાળાઓમાં માગધી ભાષાઓનું જ્ઞાન મળે એવી.