________________
બીજે-મકરણ જ શું. એવું ૩) ચેરીકરવી, (૪) મિથત સેવવું, અને (૫) પરિગ્રહ એ પાંચ અક્ષત કહેવાય છે. આ પાંચ અAતના ચાર ચાર - ભાંગા છે, તે નીચે પ્રમાણે –
( ૧ ) જીવ હિંસાના ચાર ભાગા( ૧ ) ભાગવગર દ્રવ્ય હિંસા કરવી છે, જેમકે જીન મંદીર બાંધતાં, ( ર ) કળે નહિ પણ ભાવે હિંસા કરવી છે, જેમકે મનથી બુરૂ ઇચ્છવું, (૩) ભાવ અને દ્રવ્ય
એથી હિંસા કરવી છે, જેમકે કસાઈ થવું, (૪) દ્રવ્ય અને ભાવ બંને વગર હિંસા કરવીતે. આ ભંગ શૂન્ય છે આ ભંગવાળો છવ સંસારમાં - શકે નહિ.
ઉપર લખેલા ચાર ભંગમાં પહેલાનું ફળ, અલ્પ પાપ અને બહુ પુન્ય છે, બીજાનું ફળ, અનંતાનુકાળ સુધી સંસારમાં પરિભ્રમણ છે, તે ત્રીજાનું મૂળ, સસાર પરિભ્રમણ અને દુર્ગતિ છે.. | મુલાવાદના ચાર ભાગ-૧) ભાવ વગર જુઠું બોલવું તે, જેમકે દયાના કારણે જીવ બચાવવા જુઠું બેલડું. આ વાસ્તવિક રીતે જુદું નથી. (૨) દ્રવ્ય નહિ પણ ભાવે જુઠું બોલવું તે, જેમકે મોઢે બોલ્યા વગર મર્તમાં બીજાને ઠગવા અનેક વિચારે કરવા આ બે નહિ, પણ ભાવે તે જુ છેજ. (૩) દ્રવ્ય અને ભાવ બેથી જુઠું બોલવું તે, જેમકે મુખથી અસત્ય વચન બોલવું અને મનમાં પણ છળકપટના વિચાર કરવા (૪) ચોથો ભંગ શૂન્ય છે.
રિીના ચાર ભાગા-(૧) ભાવ વગર દ્રવ્યથી ચોરી કરવી તેજેમકે બદદાનત વગર એક માણસની દોલત બચાવવા માટે, તે દોલત લઈ જઈ સંતાડી રાખવી. (૨) દળે નહિ પણ ભાવે ચેરી કરવી તેજેમકે કોઈ માણસ ચોરી કરતો નથી પણ તેના વિચાર કર્યા કરે છે. ઉં ભાવે અને દ્રવ્યે ચોરી કરવી તે-જેમકે ચોરી પણ કરવી અને મનમાં પણ તેજ વિચાર રાખવો. (૪) ભાવે અને દ્રવ્ય કોઈ પણ રીતે ચોરી નહિ-એ ભંગ અગાડી માકજ શન્ય છે.
