________________
દુનિયાના સૌથી પ્રાચિન ધર્મ.
૨૫
૧ સત્પાત્રરૂપણા દ્વાર—મેક્ષપદ વિદ્યમાન, હતું અને સત્ય પદ છે. આમાં શ્કત જેના કર્મ ક્ષય થયા હાય તેનેજ સિદ્ધ ગણવામાં આવે છે, અને તેએનેજ કત મેાક્ષછે.
એકે‘દ્રિય આદિ દ્રિવાળા સિજ્જ નથી કારણકે શરીરને નાશ થયા વગર સિધ્દ થવાય નહિ. જ્યાં શરીર, ત્યાં સિ સિધ્ધને શરીર છેજ નહિ.
સર્વથા
નથી,
જુદી જુદી છ કાય, (પૃથ્વીકાય, અપકાય વગેરે)માં સિધ્ધપણ નથી કેમકે સિધ્ધ કાયા વગરના છે.
મત, વચન અને કાય યાગમાં પણ સિધ્ધપણુ" નથી, કારણુ કે મન, વચન અને કાયાના અભાવ થવા પછીજ સિદ્ધ થવાયછે.
વળી સિદ્ધ આવેદી, અકલાયી, કેવળજ્ઞાની, કેવળદર્શની, અલેથી ના ભવ્ય, ને અભવ્ય, ને સની ને। અસની, અને અણુાહારી છે.
વળી દ્રવ્ય પ્રમાણથી સિધ્ધના જીવ અનંત છે; ક્ષેત્રારથી સિ જીવાનુ સ્થાન આકાશના એક દેશમાં છે; સ્પર્શેના દ્વારથી, જેટલા આકાશ ભાગમાં સિ રહેછે, તેનાથી સ્પર્શના ભાગ ક ક વધારે છે: કાળ દ્વારથી એક સિદ્ધ આશ્રી, સાદિ અનંતકાળ અને સર્વ સિધ્ધ આશ્રી, અનાદિ અનંતકાળ સમજવા; અતરદ્વારથી સિદ્ધમાં અંતર નથી, એમ સમજવું; ભાગ દ્વારથી સર્વે સિદ્ધ, સર્વ જીવરાશીને અન તમે ભાગે છે; ભાવદ્રારથી, સિધ્ધાના ભાવ ક્ષાયિક પરિણામિક છે અને તેમને બીજા ભાવ નથી; અને અપબહુત્વારથી સર્વથી ચેડા અનંતર છે, જેને સિદ્ધ થતાં એક સમય થયેા હોય તે અનંતર સિધ્ધ કહેવાયછે, અને પરપરસિદ્ધ અનંતગણુા થયાછે.
39
( વધુ માટે જુએ “ નવતત્વ પ્રકરણ વૃત્તિ ” દેવાચાયૅકૃત દુનિયાના સૌથી પ્રાચિન ધર્મના પ્રાચિન સિદ્ધાંતા આ ખંડમાં ટુંકમાં જણાવવામાં આવ્યાછે એ સિદ્ધાંતા આ રીતે ટુંકમાં દેખાડવામાં આવ્યાથી, અંદરની ઘણીક બાબતેા સમજવાનું મુશ્કેલ થઈ પડે, એ બનવા જોગછે, પણ તેથી મુમુક્ષુએ એ સંબંધમાં કાંઇ પણ વિચાર
