________________
દુનિયાને સૈથી પ્રાચિન ધ. બેલવુંઅહંકાર ન કરે; અને જે કો પોતે કરે નહિ, તે બીજ પાસે કરાવવાં નહિ કે તેને અનુમોદન પણ નહિ આપવું.” - ઉપર પ્રમાણેને આચારે જૈન સાધુઓ માટે હમણું પણ પ્રચલિત હોવાથી, તેને ઉપદશકર્તી, તેના પહેલા અનુયાયી–જે રૂષભદેવ હતા, તેમણે એ આચારો ઘણીજ દ્રઢતાથી પાળ્યા હશે એમાં શું નવાઈ છે ! રૂષભદેવ પણ સાધુ થયા પછી એવા આચાર પાળવા લાગ્યા. તેમની સાથેના ચાર હજાર સાધુઓએ પણ તેજ આચાર કેટલાક વખત સુધી પાળ્યા; એક વખત એમ બન્યું કે રૂષભદેવજીને એક વર્ષ સુધી ભિક્ષા ન મળી; તે વખતે પેલા ચાર હજાર પુરૂષોએ, પોતે ભૂખે મરવાથી જનસાધુધર્મ છોડી, જટાધારી બની, કંદ, મૂળ, ફુલ, પત્ર, આહાર કર્યો અને ગંગા કિનારે તાપસ બની રહેવા લાગ્યા, અને રૂપભદેવજીનું ધ્યાન તથા જપ, બ્રહ્મા, ઈશ્વર, આદીશ્વર વગેરે શબ્દોથી કરવા લાગ્યા.
સાધુએથી કોઈ પાસે કઈ ચીજ ન મગાય, અને જયારે કોઈને ખબર ન હોય, કે એ ભાગશે નહિ તેથી એને જરૂરની ચીજ આપવી જોઈએ, ત્યારે કેવાં પરિણામ આવે તે આપણને ઉપલી તાપસની ઉત્પત્તિમાં માલમ પડે છે. પેટની વેઠ અસલથી જ એવી ચાલી આવેલી છે કે માણસે ખાવાનું નહિ મળે ત્યારે એ પેટ માટે, પોતાનો ધર્મ, ફરજ, આબરૂ અને પ્રેમ બધુ ભૂલી જઈ પેટને પેહલાં જ યાદ કરે છે, જે પેટ કરતાં ફરજ કે ધર્મને પહેલાં યાદ કરે છે, તેવા તો કોઈ કવચિત-અપવાદ રૂપે જ હેય છે, રૂષભદેવજીના શિષ્ય તાપસ બન્યા ને ૨ષભદેવજીને એક વર્ષ ભિક્ષા ન મળી, તે છતાં પણ તે વખતની કાયા અને આયુખ્ય આ વખત કરતાં હજારે ઘણી વધારે હોવાથી એ બન્યું હેય, એમ માનવામાં કાંઈ પણ ખોટું નથી. છ છ મહિના સુધી કાંઈ પણ ખાધા પીધા વગર ઉધમાં પડી રહેતાં માણસો જીવતાં રહે છે, એ આપણે આજે નવાઈ તરીકે જાણતા નથી; છ છ મહિનાને અપવાસે વિષે આપણે કેટલેક ઠેકાણેથી હમણુ પણ સાંભળીએ છીએ, તો તે વખ– તમાં-કરોડો વર્ષ ઉપર–એક વર્ષ સુધી રૂષભદેવ આહાર પાણી વગર રહ્યા હોય, એમાં કાંઈ અસંભવિત નથી; ઇસુ ખ્રિસ્ત-ખ્રિસ્તીઓનો મહાન