________________
૧૦૨
ખંડ ખીજો પ્રવેશ.
તેઓએ ઉપલા શબ્દાપર વિચાર ચલાવી, ધનથી શક્તિ હાય તે ધનથી, જ્ઞાનના ક્રામને મદદ કરવી જોઇએ; જેને શરીરની શક્તિ હાય તેણે શરીરથી જ્ઞાનની સભાળ રાખવી જોઇએ, મન શક્તિવાળાએ બીજાઓને ભણાવ વામાં અથવા જ્ઞાન સમજાવવામાં ઉદ્યમ કરવા જોઈએ.
વળી શાસનના કેટલાક કારભારીએ પાતાના તાબામાં રહેતા પૈસા, વધાર્યા જાયછે, પણ તે પૈસા જ્ઞાનના કામમાં ખર્ચતા નથી, તેએ જ્ઞાનાવરણી કર્મ બાંધેછે. સાત ક્ષેત્રમાં ખીન્ન ક્ષેત્રને ઓળખનાર જ્ઞાન છે, અને તેથી એ તરત સમજાશે કે જ્ઞાન જેવું, ખીજું કાઈ પણુ ક્ષેત્ર નથી. મરણ પછાડી, વિવાહ આદિ ખરચા વગેરેમાં જ્યારે હજારી રૂપીઆ ખરચવામાં આવે છે, ત્યારે જ્ઞાન ફેલાવા માટે જેને કાંઇ ન કર્યું, એ કેટલું બધું શૈાચનીય ! ધણાક શેઠીયાએ તથા સાધુએ પાસે જ્ઞાનના ભંડારા છે, પણ તેએ તેમાંથી એક પણ પાતુ' કાઈને વાંચવા આપવા ના પાડે છે, એ દીલગીરી ભર્યું છે.
ખીજા કેટલાક ભાગ્યશાળી ગ્રહસ્થા એવા ભંડારામાંથી પુસ્તકા *હાડી, ખીજાઓના ઉપયોગ માટે આપેછે. પણ કાળના પ્રભાવે તેઓને પણ નાશ થવાને સંભવ હેવાથી, નવાં પુસ્તકા લખાવવાનું ચાલુ રાન અવ ટેછે; કેમકે જ્યારે તે પુસ્તકા નાશ પામે ત્યારે આપણી પાસે ીજા પુસ્તકા ન હાવાથી, તે પુસ્તકામાં રહેલા જ્ઞાનના નાશ થવા મોટા સભવ રહેછે. હાલમાં પણ કેટલાંક શાસ્રા, કે જેનાં નામ આપણું જાણીએ છીએ તે મળતાં નથી; કેટલાંક પુસ્તકા અધુરાં છે, ને કેટ લાંકને તદન નાશ થયાછે. આ ઉપરથી જેનાએ ચેતીને જ્ઞાન ઉત્તર કરવા ઘટેછે.
જૈન ધર્મ માટે અન્ય ધર્મીઓ ભૂલ ભરેલા વિચારો ફ્રેમ ધરાવે છે, તેનાં કારણેા ટુંકમાં ઉપર જણાવવામાં આવ્યાં અને તે માટેના ઉપાયે પણ ટુંકમાં બતાવવાના પ્રયત્ન કરવામાં આવ્યાછે. એ જૈન ધર્મ માટેના અન્ય વિદ્વાનાના ભૂલ ભરેલા વિચારાની આટલી તપાસ પછી આપણે હવે દુનિયાના સાથી પ્રાચિન ધર્મના મુખ્ય સિદ્ધાં તેમની કેક તપાસ લઈશું.