________________
૧૯૪
-ખ ખીજો–પ્રકરણ ૪ શું
શતત્વ.
પુણ્ય અને પાપ એ એ તત્વા ષે જુદા જુદા ધર્મમાં ઘણાજ ભવભેદ જણાયછે. કોઇ એમ કહે કે, કેવળ એક પુણ્યજ છે અને પાપ નથી; બીજા એમ કહેછે કે, એક પાપ ને પુણ્ય નથી, વળી ત્રીજા એમ કહેછે કે, પુણ્ય પાપ એકજ વસ્તુ છે. વળી કેટલાક એમ કહેછે કે, મૂળથી કર્મજ નથી અને જગતમાં થતી સર્વ વસ્તુ સ્વભાવથીજ સિદ્ધ છે, પણ તે વાસ્તવિક નથી. સુખ દુ:ખ પૃથક્ પૃથક્ ભાગવવામાં આવતાં હોવાથી, તેઓના કારણભૂત પુણ્ય પાપ પણ સ્વતંત્ર છે, અને એકલુ પાપ કે એકલુ' પુણ્ય, કે પુન્ય પાપ મિશ્ર, એમ માનવું ઠીફ નથી.
પાય અધવાનાં કારણેા.
૨૦:
પાપ બંધાવાના અઢાર કારણેા છેઃ
૧ પ્રાણાતિપાત જીવહિંસા
૨ મૃષાવાદ-જીઠું એલવુ
૩ અદત્તાદાન—નહિ આપેલુ' લેવુ' તે, ચારી
૪ મૈથુન—સેવન વગેરે
૫ પરિગ્રહ પૈસા રાખવા તે
* અશુભ કર્મથી પાતે કરેલાં કર્મે જીવાને દુ:ખ આપે તે, તથા આત્માના આનંદ રસને બાળી નાખનાર, પાપ કહેવાયછે; જે ઉલટું તે પણ પાપ કહેવાયછે.
વળી પુણ્યથી