________________
-બડ જે પ્રકરણ ૨ જુ. (૬) ઈશ્વરેજ પાપી છ પેદા કર્યા હતા. એમ માનવાથી - પણ ઈશ્વર સૃષ્ટિકરતા સિદ્ધ થતા નથી.
જે કદી એમ માનીએ કે ઈશ્વરે પાપીજ જીવો પેદા કર્યા હતા, તો તેમાં પણ ઈશ્વરને દૂષણ લાગે છે, કેમકે જીવે પાપ કર્યા વગર શું કારણ તેને પાપી બનાવ્યા ? આવું ધારવાથી તે ઈશ્વર અન્યાયી ઠરે, જે વાસ્તવિક નથી અને તેથી પણ ઇશ્વર સૃષ્ટિકતા નથી એ સિદ્ધ, થાય છે. (૭) ઈશ્વરે પિતાનું એશ્વર્ય સૃષ્ટિમાં પ્રગટ કરવા સુષ્ટિ રચી . . છે, એમ માનવાથી પણ ઇશ્વર સષ્ટિકર્ત
આ સિદ્ધ થતા નથી.. - જે એમ માનીએ કે ઈશ્વરે પોતાનું અિથર્ય પ્રગટ કરવા માટે સુષ્ટિ રચી છે, તો ઈશ્વર દાખી હતા એમ માનવું પડશે, કેમકે સૃષ્ટિ તો તેમણે પિતાનું ઐશ્વર્ય પ્રગટ કરવાને રચી અને તે પહેલાં સુષ્ટિ હતી જ નહિ, હવે જ્યારે સૃષ્ટિ હતી નહિ ત્યારે એશ્વર્યા પ્રગટ કર્યા વગર ઈશ્વર દુઃખી હોવા જોઈએ, કેમકે દુઃખ વગર તેને સૃષ્ટિ રચવા કેમ મન થાય ? વળી ને એમ હતું તે સૃષ્ટિ રચવા પહેલાં ઈશ્વર શું કરતા હતા, એ સવાલ પણ ઉત્પન્ન થાય છે. પણું ઇશ્વર તો દુ:ખી હોઈ શકે નહિ? અને તેથી ઈશ્વર સૃષ્ટિકર્તા નથી. - - (૮) ઈશ્વરે પરોપકાર વાસ્તે સુષ્ટિ રચી છે, એમ માનવાથી.
પણ ઈશ્વર સૃષ્ટિકર્તા સિદ્ધ થતા નથી. જો કોઈ એમ માને કે ઈશ્વરે સર્વ જીવોને પુન્ય કરાવી અનંત સુખ દેવા માટે જ સૃષ્ટિ રચી છે, તો તેમાં પણ દાન જણાશે, કેમકે જેઓએ પાપ કર્યો હશે તેઓ નર્કમાં ગયા હોવા જોઈએ જ. હવે તેઓ
* જુઓ પ્રકરણ પહેલું, + જુઓ ખંડ ૨ જો પ્રકરણ ૧ લું,