Anekantajaypataka Swopagnya Tika

Author(s): Haribhadrasuri,
Publisher: ZZZ Unknown

Page 206

२१४
अनेकान्तजयपताका
तन्निश्चयः अपि तु सदादिमात्रस्य, अतः प्रथमाऽक्षसन्निपाते तदेक प्रतिभासत इति एतद् युक्तम् ,सितेतरादिषु अपि क्षिप्रादिदर्शने ता. वन्मात्रनिश्चयात् , न च तत्र तदग्रहणमेव, तथा अनुभवविरोधात् , न च अन्यथाग्रहणेऽन्यथानिश्चयोत्पादः प्रमाणाऽभावात् , न च सन्नऽपि अयं न्याय्यः असमञ्जसत्वापत्तेः,न च वैभ्रमिक एव अयम तद्भावभावित्वोपलब्धेः। अवग्रहाद् अपि अयमयुक्त इति चेत् । सः त्यम्,अदोषस्तु तन्मात्राऽनभ्युपगमात् । एवमपि दृष्टबाधा इति चेत्। न, अन्तरालाऽवायत एव तद्भावात् । कथमेतद् अवगम्यत इति चेत् ?,अवग्रहबोधस्य अल्पत्वात् । यदि नामैवं ततः किमिति चेत) नाऽसौ विशिष्टाध्यवसायबीजम् , यस्तु भवति सोऽवान्तराऽवाय, रूपः,अवायबहुत्वात् । एवं सद्व्याधनेकस्वभावं वस्तु तदितरध माऽऽलोचनेन समानधर्मव्यवच्छेदतः तद्धोधपूर्वकत्वात् , तदितर बोधस्य तथाऽनुभवतस्तत्तथास्वभावत्वाऽवगमात्, प्रथममेव विशे षाऽग्रहणाद् इन्द्रियद्वारेणैव तथाऽर्थविशेषप्रतिपत्तिः, सकललोक सिद्धत्वात् , अन्यथा तदनुपपत्तेः, द्राग्दर्शने कचिदभावात शीघ्राऽवगमस्याऽपि दीर्घत्वात् कालसौम्यादिति । वस्तुनोऽने कस्वभावत्वात् सर्वेषां सदा भावात् , अन्यथा तदनुपपत्तेश्चित्रा ऽऽस्तरणवद् एकदैव किं नाऽर्थविशेषप्रतिपत्तिः ?, येन 'एतदेवम् इति ग्रहीतुः क्षयोपशमाऽभावादित्युक्तप्रायम् ॥ . इहैव उपचयमाह- अस्तु वा इत्यादिना । अस्तु वा भवतु का निर्विकल्पकमपि प्रत्यक्षम् , तत्र निर्विकल्पके प्रत्यक्षे, असाधारणमे सजातीयेतरविविक्तमेव, वस्तु रूपादि घटादि प्रतिभासते, हा एतद् अयुक्तम्-अघटमानकम् । कुत इत्याह-न्यायाऽ-नुभवविरोधा न्यायप्रधानो अनुभवो न्यायाऽनुभवः तेन विरोधात् , अथवा न्याई युक्तिः, अनुभवः प्रत्यक्षम् , ताभ्यां विरोधात् । एनमेवाऽऽ तत्प्रतिभासो हि इत्यादिना। तत्प्रतिभासो हि प्रत्यक्षाऽऽकारो यस्मा निश्चयबलेन व्यवस्थाप्यते, अन्यथा निश्चयबलमन्तरेण, तदयोगा