Anekantajaypataka Swopagnya Tika

Author(s): Haribhadrasuri,
Publisher: ZZZ Unknown

Page 231

स्वोपज्ञटीकासहिता।
२३९
जन्यत्वे च तदयोगात्, सर्वेषां तज्जनकत्वात्, एकभाविनोऽपरभावासिद्धेः, तद्वैयर्थ्यप्रसङ्गात् , समग्रजनकत्वेऽप्येकस्यापि जनकत्वात् , अन्यथा समग्रजनकत्वविरोधात् , भेदशस्तद्भावापत्तेः, अन्यतज्जनकत्वे च कुतस्तत्स्वभाववैकल्यम् ? इति यत्किञ्चिदेतत् ॥
तेषामित्यादि । तेषां समग्रोत्पन्नानां समग्राणाम् ; किमित्याहअत एव हेतोः, प्रत्येकत्वाभावात् कारणात्, अप्रत्येकत्वत एवअप्रत्यकत्वेनैव समग्रतयेत्यर्थः, तत्स्वभावत्वात् तथाविधकार्यजननसमर्थस्वभावत्वादोष इति चेदनन्तरविकल्पयुगलकोपनीतः। एतदाशङ्कयाह- नानेकेत्यादिना । न नैतदेवम् । कुत इत्याह--अनेकतोऽनेकेभ्यः समग्रेभ्यः, सर्वथैकभवनासिद्धनिरंशभवनासिद्धरित्यर्थः । असिद्धिश्च तद्भिन्नखभावत्वात् तेषामनेकेषां भिन्नस्वभावत्वात् । इत्थं चैतदङ्गीकर्तव्यमित्याह- अन्यथा एवमनभ्युपगमेऽभिन्नस्वभावत्वादनेकत्वायोगात् । एवं चेत्यादि । एवं चानेकत्वे सति, इतरेतरस्वभाववैकल्येन- न य एवैकस्य स्वभावः स एवापरस्य, तदभेदप्रसङ्गादितीतरेतरस्वभाववैकल्यं तेन, तत्र सर्वथैकभवने, अनुपयोगाद् नानेकतः सर्वथैकभवनमिति । तत्स्वभावविकलस्तस्य विवक्षितस्य कस्यचित् तथाविधकार्यजननसमर्थस्य समग्रस्य खभावस्तत्स्वभावस्तेन विकलो रहितोऽपरः समग्र एव तत्स्वभावविकलः सः, तद्रूपोऽधिकृतसमग्रान्तररूपः, न स्याद् न भवेत् तद्वैकल्येन, नातत्कार्यों न समग्रान्तराकार्यः, किन्तु तत्कार्य एव, समग्रान्तरवत् , तस्यापि तजननस्वभावत्वादिति चेत् । एतदाशङ्कयाह- नेत्यादि । न नैतदे. वम् । कुत इत्याह- तत्स्वभावविकलस्य विवक्षितसमग्रतथाविधकार्यजननसमर्थस्वभावविकलस्य समयान्तरस्येति प्रक्रमः । किमित्याहतत्कार्यत्वविरोधात समग्रान्तरकार्यत्वविरोधात् । विरोधश्च तज्जननैकस्वभावादेव तथाविधकार्यजननैकस्वभावादेव, ततः प्रथमसममात्, तदुत्पत्तेस्तथाविधकार्योत्पत्तेः, अन्यतः समग्रान्तरात् , तद्