Anekantajaypataka Swopagnya Tika

Author(s): Haribhadrasuri,
Publisher: ZZZ Unknown

Page 280

२८८
अनेकान्तजयपताकापुत्रस्यापि अपिशब्दात् पौत्रस्यापि, कचिदध्यापकत्वसिद्धेरिति “अध्यापयत पुत्रकाः !” इत्यादिश्रुतिप्रामाण्यादिति ।।
इतश्चैतदेवम्- दान-हिंसादिविरतिचेतनायाः स्वसंवेद्यत्वेऽप्यभ्युदयादिसाधनशक्त्यवगमानुपपत्तेः । न च तच्छक्तेरप्य. विकल्पकेनावगमः, तथानिश्चयाभावात् । अवगमेऽपि फलस्यानन्तर्याभावादतत्फलसाधाद् विपर्यस्तस्याविनिश्चय इति चेत् । न, अविचारितरमणीयत्वात् , अतत्फलसाधन्या तत्त्वतः साधासिद्धेः, तस्याः पारम्पर्येणाप्यतत्साधकत्वात् , इतरस्यास्तु तथासाधकत्वात् , अन्यथा पारम्पर्येणापि ततस्तदसिद्धेः, इत्थंभूतयोरपि तयोः साधाभ्युपगमेऽपन्यायः। इति सर्वात्मना तद्ग्रहे तथैव निश्चयापत्तिः, समन्तरेणापि तत्तथाभ्युपगमेऽतिप्रसङ्गात् ॥ ___ अभ्युच्चयमाह- इतश्चैतेदवम्-'न ह्यर्थसंनिधिरित्येवायोगिनां स
कारमेव तदवगमः' इत्येतदित्थम् । उपपत्तिमाह-दान-हिंसादिविरतिचेतनाया इति दानं च हिंसादिविरतिश्च दान-हिंसादिविरती, तत्प्रधाना चेतना दान-हिंसादिविरतिचेतनास्तस्यास्तथाविधधर्मरूपाया इत्यर्थः, स्वसंवेद्यत्वेऽपि सति, अभ्युदयादिसाधनं चासौ शक्तिश्चेति विग्रहः, स्वर्गादिरभ्युदयः, आदिशब्दाद् निःश्रेयसग्रहः, तस्यावगमानुपपत्तिः परिच्छेदानुपपत्तिरभ्युदयादिसाधनशक्त्यवगमानुपपत्तिस्ततः । न चेत्यादिनच तच्छक्तरप्यभ्युदयादिसाधनशक्तेरपि, अविकल्पकनावगमः । कुत इत्याह- तथा अभ्युदयादिसाधनशक्तित्वेन, निश्चयाभावात् । पराभिप्रायमाह- अवगमेऽपि तच्छक्तरविकल्पकेन , फलस्याभ्युदयादेः, आनन्तर्याभावादनन्तरभावाभावात् , अतः त्फलया शक्त्या. साधर्म्यमतत्फलसाधर्म्य तस्मात्, विपर्यस्तस्य प्रमातुः, अविनिश्चय इति चेत् तथाभ्युदयादिसाधनशक्तित्वेन । एतदाशङ्कयाह- न, अविचारितरमणीयत्वात् । कथमेतदेवमित्याहअतत्फलसाधन्या शक्त्या, तत्त्वतः साधासिद्धेः । असिद्धिश्च,