Anekantajaypataka Swopagnya Tika

Author(s): Haribhadrasuri,
Publisher: ZZZ Unknown

Page 281

२८९
खोपज्ञटीकासहिता। तस्या अतत्फलसाधन्याः शक्तेः, पारम्पर्येणापि; किमित्याह- अतसाधकत्वात् न तत्साधकत्वमतत्साधकत्वं तस्माद् विवक्षितफलासाधकत्वादित्यर्थः; इतरस्यास्तु तत्फलसाधन्याः, तथा साधकत्वात् पारम्पर्येण साधकत्वात् । इत्थं चैतदङ्गीकर्तव्यमित्याह- अन्यथा एवमनभ्युपगमे, पारम्पर्येणापि ततः शक्तेः, तदसिद्धेः पारम्पर्येणापि विवक्षितफलासिद्धेः । इत्थंभूतयोरपि तयोः शक्त्योः, साधाभ्युपगमे, अपन्यायोऽतिप्रसङ्गः । इति एवम् , सर्वात्मना तद्ग्रहेऽभ्युद. यादिसाधनत्वेन दान-हिंसादिविरतिचेतनाग्रहे ; . किमित्याह-- तथैव निश्चयापसिः अभ्युदयादिसाधनत्वेनैव निश्चयापत्तिः, तम. न्तरेणापि, तथा निश्चयं विनापि, तत्तथाताभ्युपगमे दान-हिंसादिविरतिचेतनाया अभ्युदयादिसाधनत्वाभ्युपगमे, अतिप्रसङ्गात् । नीलनिश्चयाजनकस्य पीतानुभवस्य नीलानुभवत्वप्राप्तरतिप्रसङ्ग इति भावना ।। ___ • स्यादेतत्सर्वात्मना तद्ग्रहेऽपि न तथैव निश्चयो भवति, कारणान्तरापेक्षित्वात् , बुद्धिपाटवादेनिश्चयभेददर्शनात्, तीक्ष्णबुद्धीनां योगिनां रूपदर्शनमात्रेण तदन्यासंभविक्षणिकत्वादिनिश्चयसिद्धेः । न, वाङ्मात्रत्वात् , तीक्ष्णबुद्धीनामित्यत्र बुद्धेस्तैक्ष्ण्यायोगात्, सर्वथैकस्वभाववस्तुवादिनस्तत्प्रभवत्वेन सर्वबुद्धीनामेव तत्परिच्छेदकत्वाविशेषात् , तदन्यूनाधिकबोधभावेऽपिच 'तीक्ष्णैका नापरा तथा' इत्यनिबन्धनो भेदः। तन्न्यूनाधिकत्वे च न सर्वैः सर्वात्मना तद्ग्रह इति यत्किश्चिदेतत् ।। - स्यादतदित्यादि स्यादेतदथैवं मन्यसे, सर्वात्मना तद्ग्रहे. ऽपि- अभ्युदयादिसाधनत्वेन दान-हिंसादिविरतिचेतनाग्रहेऽपि सति; किमित्याह- न तथैव अभ्युदयादिसाधनत्वेनैव, निश्चयो भवति । कुत इत्याह- कारणान्तरापेक्षित्वाद् निश्चयस्य । एतदेवाहबुद्धिपाटवादोनश्चयभेददर्शनात् । एतद्भावनायाह- तीक्ष्णबुद्धीनां योगिनां सूक्ष्मबुद्धीनामित्यर्थः, रूपदर्शनमात्रेण तदन्यासंभवि.