Anekantajaypataka Swopagnya Tika

Author(s): Haribhadrasuri,
Publisher: ZZZ Unknown

Page 238

२४६
अनेकन्तिजयपताका
"
त्वादिर्थः । तथातत्त्वानामपि - उत्प्रेक्षितनद्भावानामपि 'अवस्थानाम्' इति प्रक्रमः, समचित्रांनम्नो-न्नतसमारोपवादितेि निदर्शनम्, समचित्रे निम्नो-न्नतसमारोप इति विग्रहः, तद्वत्; तथासमारोपो भेदसमारोपस्तद्धेतुत्वाविरोधस्तथातत्त्वानामप्यवस्थानामिति । कुत इत्याह- आ न्तरदोषसामर्थ्यात् कारणात् तस्य चान्तरदोषस्य, असद्दर्शनवासनारूपत्वात् - असद्दर्शन वासनाऽनित्यादिदर्शन वासना तद्रूपत्वात्, नित्यप्रमातुरपि तत्स्वभावत्वतोऽस दर्शनवासनास्वभावत्वेन, अनेत्यस्य प्रभातुः, अभेद वासनावदिति निदर्शनम्, 'तत्स्वभावत्वत:' इति योज्यते, तथावासनोपपत्तेर्भेदप्रकारेण वासनोपपत्तेः । इति एवम्, इतरत्रापि वस्त्वनित्यत्वादौ, उक्तन्यायतुल्यत्वमिति निगमननिदर्शनमेतत् ॥
किश्व, 'यथादृष्टविशेषानुसरणं परित्यज्य, इत्यत्र 'तथा दृष्टो नान्यथा' इत्यत्र न प्रमाणम् । प्रत्यक्षमेवात्र प्रमाणमिति चेत् । न तत्कस्यचिद् निश्चायकम् । तथ्यमपि गृह्णाति न तद् निश्चयेन, किं तर्हि ?, तत्प्रतिभासेन । स चैवंभूत एव नान्यथेति ऋतेती. न्द्रियार्थदर्शि तामतिशयश्रद्धां वा न विनिश्वयोपायः । न तदेव, संप्रमुग्धमूककल्पत्वात् । नानुमानम्, तथाविधलिङ्गासिद्धेः । न चान्यत्, अनभ्युपगमात् । अनित्यतादिरूपस्यैव वस्तुनि विद्य मानत्वात् स एवंभूतो नान्यथेति चेत् । कुतस्तत्रास्यैव विद्य मानतासिद्धि: ? इति वाच्यम् । तत्तथाप्रत्यक्ष प्रतिभासादेवेति चेत् । सोऽयमितरेतराश्रयदोपोऽनिवारितप्रसरः । कथं वा तत्त त्यतिभासत्वे तन्नीलत्वादिवत्तदनिश्चयः ।। किञ्चित्सामान्यग्रहणे विशेषान्तरसमारोपादिति चेत् । किमत्यन्तभेदिनां सामान्यम्। सदृशा परापरोत्पत्तिरिति चेत् । प्रतिनियतैकग्राहिज्ञानता कुतोऽस्याः खल्ववगमः । न हि कथञ्चिदेकस्यानेकग्राहिण विज्ञानस्याभावे 'केनचित् सदृशोऽयम्' इति भवति, अतिप्रसङ्ग -त्, रूपग्रहणस्यापि रसग्रहणसदृशतापत्तेः । एवं च व्यवस्थानु