Anekantajaypataka Swopagnya Tika

Author(s): Haribhadrasuri,
Publisher: ZZZ Unknown

Page 247

स्वोपज्ञटीकासहिता ।
२५५
तेनैव देशेन, आहोस्विदन्येन ? इति । किञ्चात: ? उभयथापि दोष इत्याह- यदि तेनैव ततो विन्ध्य- हिमवदादीनां पर्वतानाम्, एकत्र देशे, अवस्थानप्रसङ्गः । कुत इत्याह- निष्प्रदेशं च तदेकाकाशं च तेन संयोगस्तदन्यथानुपपत्तेरिति । अथान्येन । एतदाशङ्क्याहआयातं तर्हि सप्रदेशत्वमाकाशस्य, तथाऽभ्युपगमात् ॥
स्यादेतददेशत्वाद् वियतो यथेोक्तविकल्पासंभवः, तत्रैकस्मिन्नेव तेषामवस्थितत्वात् । इदमप्ययुक्तम्, वस्तुतः पूर्वोक्तदोषानतिवृत्तेः । न च सर्वव्यापिनो विन्ध्यादय इति, येन 'तस्मि भैव तेषामवस्थितत्वात्' इति सफलं भवेदिति । अतो यत्र विन्ध्यभावो यत्र चाभाव इत्यनयोर्नभोभागयोरनन्यत्वम्, अन्यत्वं वेति वाच्यम् ? । किञ्चातः १ । यद्यनन्यत्वम्, किमु सर्वथा, आहोस्त्रित्कथञ्चित् १ | यदि सर्वथा, हन्त ! तर्हि यत्र विन्ध्यभावस्तत्राप्यभावः स्यात्, तदभाववन्नभोभागाव्यतिरिक्तत्वात्, तद्भाववन्नभोभागस्य विपर्ययो वा । अथ कथञ्चित्, अनेकान्तवादाभ्युपगमात् स्वकृतान्तप्रकोपः । अथान्यत्वम् । किं सर्वथा, उत कथञ्चित् । यदि सर्वथा, अन्यतरस्यानभोभागत्वप्रसङ्गः, सर्वथा भेदान्यथानुपपत्तेः । अथ कथञ्चित्, स्वदर्शन परित्यागदोष इति । स्यादेतद्भागानभ्युपगमाद् व्योम्नो यथोक्तदोषानुपपत्तिरिति । अभ्युपगममात्र भक्तो देवानांप्रियः सुखैधितो नोपपत्तिप्राप्तानपि भागांनवगच्छतीतिः ननु विशिष्टभावभावा ऽभावगम्या एव भागा इत्यवगमे निवेश्यतां चित्तमित्यलं प्रसङ्गेन । एतेन नित्यव्यापिनिर्देश सामान्यवृत्तिरपि प्रत्युक्ता ॥
स्यादेतददेशत्वाद् वियत आकाशस्य यथोक्तविकल्पासंभवः । तत्र वियति, एकस्मिन्नेव निष्प्रदेशे, तेषां विन्ध्यादीनाम्, अवस्थितत्वात् । एतदाशङ्कयाह- इदमप्ययुक्तम्, वस्तुतः परमार्थतः पूर्वोक्तदोषानतिवृत्ते :- विन्ध्य - हिमवदादीनामेकत्रावस्थानादिप्रसङ्गः पूर्वोक्तो दोष:,