Book Title: Agam Suttani Satikam Part 25 Aavashyaka
Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Agam Shrut Prakashan
View full book text
________________
२९६
आवश्यक मूलसूत्रम् -२-६/६४ दुविधो-निरवेक्खो सावेक्खो य, निरवेक्खो नेच्चलं धणितं जं बंधति, सावेक्खो जं दामगंठिणो जं व सक्केति पलीवणगादिसुं मुंचितुं छिंदितुंवा तेन संसरपासएण बंधेतव्वं, एवं ताव चतुप्पदाणं, दुपपदाणंपि दासो वा दासी वा चोरो वा पुत्तो वा णं पढंतगादि जति बज्झति तो सावेरखाणि बंधितव्वाणि रक्खितव्वाणि य जधा अग्गिभयादिसुन विनस्संति, तानि किर दुपदचतुप्पदाणि सावगेण गेण्हितव्वाणि जाणि अबद्धाणि चेव अच्छंति, वहो तधा चेव, वधो नाम तालणा, अनट्ठाए निरवेक्खो निद्दयं तालेति, सावेक्खो पुन पुव्वमेव भीतपरिसेण होतव्वं, ममा हणणं कारिज्जा हत्थपादकण्णणक्काई णिद्दयत्ताए छिंदति, सावेक्खो गंडं वा अरुयं वा छिंदेज वा डहेज वा, अभिारो न आरोवेतव्वो, पुव्वं चेव जा वाहणाए जीविया सा मोत्तव्वा, न होज्जा अन्ना जीविता ताधे दुपदो जं सयं उक्खिवति उत्तारेति वा भारं एवं वहाविनति, बइल्लाणं जधा साभावियाओवि भारातो ऊणओ कीरति, हलसगडेसुवि वेलाए मुयति, आसहत्थीसुवि एस विही, भत्तपाणवोच्छेदो न कस्सइ कातव्यो, तिव्वछुद्धो मा मरेज्ज, तधेव अनट्ठाए दोसा पहिरेजा, सावेक्खो पुन रोगनिमित्तं वा वायाए वा भणेजा-भवति तथा पयतितव्वं, निरवेक्खबंधादिसु य लोगोवधातादिया दोसा भाणियव्वा ।
उक्तं सातिचारं प्रथमाणुव्रतं, अधुना द्वितीयममुच्यते, तत्रेदं सूत्रं -
मू. (६५) थूलगमुसावायं समणोवासओ पच्चक्खाइ, से य मुसावाए पंचविहे पन्नत्ते, तं जहा-कनालीए गवालीए भोमालीए नासावहारे कूडसक्खिज्जे । थूलगमुसावायवेरमणस्स समणोवासएणं इमे पंच०, तं जहा-सहस्सब्भक्खाणे रहस्सब्भक्खाणे सदारमंतभेए मोसुवएसे कूडलेहकरणे ॥
वृ-मृषावादो हि द्विविधः-स्थूलः सूक्ष्मश्च, तत्र परिस्थूलवस्तुविषयोऽतिदुष्टविवक्षासमुद्भवः स्थूलो, विपरीतस्त्वितरः, तत्र स्थूल एव स्थूलकः २ श्चासौ मृषावादश्चेति समासः, तं श्रमणोपासकः प्रत्याख्यातीति पूर्ववत्, स च मृषावादः पञ्चविधः प्रज्ञप्तः-पञ्चप्रकारः प्ररूपितस्तीर्थकरगणधरैः, तद्यथेत्युदाहरणोपन्यासार्थः, कन्याविषयमनृतं अभिन्नकन्यकामेव भिन्नकन्यकां वक्ति विपर्ययो वा, एवं गवानृतं अल्पक्षीरामेव गां बहुक्षीरां वक्ति विपर्ययो वा, एवं भूम्यनृतं परसत्कामेवात्मसत्कां वक्ति, व्यवहारे वा नियुक्तोऽनाभवद्व्यवहारस्यैव कस्यचिद् भागाद्यभिभूतो वक्ति-अस्येयमाभवतीति, न्यस्यते-निक्षिप्यत इति न्यासः-रूप्यकाद्यर्पणं तस्यापहरणं न्यासापहारः, अदत्तादानरूपत्वादस्य कथं मृषावादत्वमिति ?, उच्यते, अपलपतो मृषावाद इति, कूटसाक्षित्वं उत्कोचमात्सर्याद्यभिभूतः प्रमाणीकृतः सन् कूटं वक्ति, अविधवाद्य-नृतस्यात्रैवान्तर्भावो वेदितव्यः।
मुसावादे के दोसा ? अकजंते वा के गुणा ?, तत्थ दोसा कण्णगं चेव अकण्णगं भयंते भोगंतरायदोसा पदुट्ठा वा आतघातं करेज कारवेज वा, एवं सेसेसुवि भाणियव्वा । नासावहारेय पुरोहितोदाहरणम्-सो जधा नमोक्कारे, गुणे उदाहरणं-कोंकणगसावगो मनुस्सेण भणितो, घोडए नासंते आहणाहित्ति, तेन आहतो मतो य करणं नीतो, पुच्छितो-को ते सक्खी?, घोडगसामिएण भणियं, एतस्स पुत्तो मे सक्खी, तेन दारएण भणितं-सच्चमेतन्ति, तुट्ठा पूजितो सो, लोगेण य पसंसितो, एवमादिया गुणा मुसावादवेरमणे ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org

Page Navigation
1 ... 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356