Book Title: Paryushan Parv Vyakhyanmala
Author(s): Jainatva Vicharak Mandal
Publisher: Jainatva Vicharak Mandal
Catalog link: https://jainqq.org/explore/034998/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat | zrI yazovijayajI - jaina graMthamALA ( 0 dAdAsAheba, bhAvanagara. phona : 0278-2425322 3004846. whichar www.umaragyanbhandar.com vyAyAna mon) Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nivedana vijJAna jema jema pragati karatuM jAya che tema tema kALa ane kSetranuM aMtara ghaTatuM jAya che, ane sAthe sAthe mAnavasamAjanA vicAramAM paNa bhAre parivartana thaI rahyuM che. junA jamAnAne gamatI ne bhUtakALamAM zarU thayelI vAte ane prathAo cAlu samayamAM ekane eka svarUpamAM cAlu rAkhavAnuM have zakya nathIja. jyAM jyAM ene zakaya gaNavAmAM Ave che tyAM tyAM lekaci abhAva mukhyatve jaNAI Ave che. A sthiti pratye have Akha mIMce cAle ema nathI. chatAM samAjanI aMdara eka samUha te e cheja ane rahevAne, ke je kaIpaNa prakAranI sudhAraNane sahaja paNa svIkAravA taiyAra nathI. paNa samaya koinI rAha jevA bhate hevAnuM AjasudhI jANavAmAM AvyuM nathI. samAjanA yuvake; jemanI vRtti ane jijJAsA jAgRta che evA vicArazIla mANaso gatAnagatika rIte haMmeza ne haravakhata gati karatA nathI ja. eTale evA keTalAka pragatipremI bhAIonI jijJAsAvRttithI ane paMDita sukhalAlajI tathA paMDita becaradAsa-jInI preraNAthI paryuSaNa vyAkhyAnamALA saMvata 1982nI sAlathI astitvamAM AvI. saMvata 1982/83/84/85 nAM cAra varSo sudhI vyAkhyAna mALAnuM sthaLa prItamanagaramAMnA keIne koInA mAgI meLavelA makAnamAM rahetuM, paNa tyArapachI tenA pratye vadhatA jatA zrotagaNanA AkarSaNane kAraNe saMvata 1986 thI premAbhAI hAla jevA jAhera sthaLamAM tene goThavavAmAM Ave che. atrenI vyAkhyAnamALA e amadAvAda bahAranA jaina yuvakonuM paNa ThIkaThIka dhyAna kheMceluM ane pariNAme saMvata 1989 nA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ varSamAM ahIMnA jevIja muMbaInA yuvaka saMghe muMbaImAM paNa vyAkhyAnamALA goThavI ane paMDita sukhalAlajIne tenA vyAkhyAtA tarIke nimaMtraNa mekalyuM. paMDitajInA muMbaI javAne kAraNe ahIM temanI gerahAjarI hatI. chatAM jenetara vidvAnene netaravAnI prathAne lIdhe ahIM paNuM vyAkhyAnamALAne pravAha to cAlu ja rahyo. A varSe paNa paM. kAzInivAsI hovAne lIdhe temanI hAjarI azakaya hatI, paNa yogAnuyoge sthAnakavAsI saMpradAyamAM UMcuM sthAna dharAvatA munizrI nAnacaMdrajIsvAmI ane cAturmAsa sthira hovAthI teozrIne vinaMti karatAM A varSanI vyAkhyAnamALAnuM netRtva teozrIe svIkAryuM ane vyAkhyAnamALAno pravAha dinaprati. dina vadhatA vegathI cAluja rahyo. cAlu varSanI vyAkhyAnamALAmAM e viziSTatA hatI ke tene eka sAMpradAyika dharmagurUe niHsaMkecapaNe apanAvI AzIrvAda ApavAnuM ane tenI mAraphate pitAnA vicAro janatA samakSa raju karavAnuM ucita mAnyuM. ane tethI haravarSa karatAM A varSanA vyAkhyAnamAM saMpradAyanA, saMpradAya bahAranA temaja jainetara bhAienI ghaNI saMkhyAe ulAsabhera bhAga lIdhe, ane tethI vyAkhyAnamALA ThIka ThIka lokAkarSaNa banI. jainanA traNe phirakA paikI koineye pakSapAta karyA vagara pakSapAtahIna zuddha jJAnanI ja carcA karavAnA udezane kAraNe A vyAkhyAna zreNI pratye sAMpradAyika gusamudAya lagabhaga aspRzya jevI sthiti seve che. tevI paristhitimAM kavivarya paM. muni zrI nAnacaMdrajI svAmInA vyAkhyAnamALA pratyenA sahakAranuM kaMI ochuM mUlya nathI. e zubhAzayanuM anya sAdhu samudAya ane saMpradAya anukaraNa karaze te Ajane zarU thayele sahakAra AvatI kAle vizALa svarUpa dhAraNuM karI samAjamAM yogya parivartananA kAraNabhUta thazeja. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paryuSaNa parva vyAkhyAnamALAnI vyavasthA karatuM jena- vicAraka maMDaLa A kSaNe aMtaHkaraNapUrvaka munizrInA AzIrvAdane jhIlavAnI vRtti anubhave che ane te mATe pUrepUre ahesAna svIkAre che. A varSanI vyAkhyAnamALA cAlu rAkhavAne paradezamAM musApharI karatAM karatAM preraNAbharyo saMdeza mokalanAra maMDaLanA khajAnacI zrIyuta maNIlAla vADIlAla jhaverIne temaja vyAkhyAnamALA goThavavA mATe sAcuM pretsAhana ApanAra zrIyuta DAhyAbhAI choTAlAla e bannenI sahadaya sahAnubhUtine yAda karyA vagara rahI zakAya tema nathI. A varSanAM vyAkhyAne keTalAM bodhadAyaka hatAM te te A sAthe pragaTa thayelAM vyAkhyAnene jeo vicArapUrvaka vAMcaze teja samajI zakaze. paMDita sukhalAlajIne eka patra temanI pAse mAgelA saMdezAnA javAbamAM Avele, te paNa A sAthe pragaTa karavAmAM Ave che. dara varSanI mAphaka amArA AmaMtraNane svIkArI jaina temaja jenetara vidvAna vyAkhyAtAoe pitAnA abhyAsa pUrNa vicArene lAbha Ape che te badala A maMDaLa temanuM AbhArI che. chevaTe vyAkhyAnamALA pustakAkAre pragaTa thavAmAM mane zrama mukhyatve AdhArabhUta che te zrI laghuzatAvadhAnI zrI saubhAgyacaMdrajI mahArAjazrInA zrama pratye upakAra darzana vyakata karavA sAra zabdo pUrato artha sArI zake tema nathI ja. jainatva vicAraka maMDaLa vi. sevake elIsabrIja kerAlAla nagInasa zAha amadAvAda juThAbhAI amarazI zAha tA. 1-11-34 maMtrIe. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5. sukhalAlajInA patra. bhAI kezavalAla tathA anya mitrama`DaLa ! tamArA patra maLyuM. pazusaNane kAkrama vAMcyA. jema vakhata nathI tema A putra paheAMcaze tyAre tamArU saptAha lagabhaga purU thayuM. haze. lakhavAnuM ghaNuM che, ghaNuM sUjhe che, ane tenI jarUra paNa che, chatAM jou' chuM ke atyAre vakhata kADhavAnI muzkelI che. mAtra ati TUMkamAM amuka sUcaneja karIza, me' ekavAra bhAvanagaramAM eka viziSTa tyAgI guru pAse vicAra mUkyA hatA ke-' navayuga cAlu vyAkhyAna-praNAlikAthI saMtuSTa nathI; tethI vRdgha-yuga mATe cAlu praNAlikA kAyama rAkhI, temAM rasa na lenAra chatAM, jijJAsA dharAvanAra navayuga mATe udAra ane udAtta navIna vyAkhyAnapraNAli cAlu karavI ghaTe!' te vakhate ATalA vicAra mAtrathI tyAMnA eka vayeA ane dharmIpriya vidyArasika AgevAna gRhastha jANe dhamanAza thavA kheThe hAya, jANe zAsroApanA pAyA nakhAtA hoya tema bhaDakIne tapI uDDayA. kALakrame joyuM ke jyAre navI praNAli zarU thai ane pasahunI vyAkhyAnamALAe bahAra paDI tyAre sauthI pahelAM teja vidyArasika gRharathe ghaNI kharIdI maMgAvI, vecI ane vecAvI. sAthe sAthe temanA vidvAn putra ane khIjA vidyArasika kuTubIjanoe tA A navapraNAline aneka rIte satkArI. A eka dAkhale. have khIjo...... mArA eka jInA paDita mitre ekavAra mane sIdhI rIte kahe. vAmAM jANe kAI gunhA thatA hAya ke kAi bhaya hoya tema mAnI A navIna praNAlinA sUtradhAra mane gaNI, e praNAli baMdha paDe eTalA khAtara eka viziSTa dhamagurune dhamakAvyA ke cetavyA. jo Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "" tame sukhalAlane rokavAmAM sAtha nahi Ape! te ene amuka amuka rIte khamavuM paDaze. ' enI sAthe sAtheja khIjA seMkaDA yuvAne mane vAravAra e kahetA ke pannusaNanA divase mAM vakhata maLe che. ame vAMcyuM che te vicAryuM che teTaluM paNa moTe bhAge upAzrayamAM nathI maLatuM. sAmAjika ane rASTriya carcAne avakAza ja nathI, hAya te paNa te carcA eTalA bhaya ane saMkAcathI karI zakAya ke emAMthI kAMI tathya nIkaLe ja nahi, bhagavAna mahAvIra, temaneA saMdha ane temanA zAstro viSe uThatA praznonuM samAdhAna mAtra hAjI hA karIneja meLavavuM paDe ! A sthitimAMthI mukta thavAne mA` te badhA zeAdhatA. haMmezAM hAya che tema--A krAMti kSaNamAM eka bAju lAMbA vakhatanI anudAra praNAli cAlatI, ane khIjI bAju navIna udAra praNAlinI mAgaNI hatI. AmAMthI meM joyuM ke mULatattva kayuM che? jenA pASaNanI khAsa jarUra heAya. mane spaSTa dekhAyuM ke mULatattva jijJAsA che. jInI praNAlie paNa enA pAyA uparaja ubhI thai hatI, ane cAle che. navIna praNAli paNa eja pAyA upara sthApavAnI temaja cAlavAnI. tyAre virAdha kema ? "" jyAM lagI jijJAsA parimita DhAya, amuka rIteja amuka zabdomAM satASAvA TevAi hoya, tyAM lagI e jijJAsA navuM kSetra na zeAdhe, paNa jyAre jijJAsA vadhe che, uMDI ane tIvra bane che, maryAdAnA sakucita baMdhanA pheMkI tenI pelIpArathI paNa prakAza meLavavA mathe che tyAre e jijJAsA pAribhASika zabdothI, mAtra sAMpradAyika praNAlithI ane nakkI karela viSayeAthI nathI sa MtASAtI. bhukha bannemAM che. ekane joIe te karatAM khIjIne judA khArAka joIe. jema bhUkha ane rUcinuM pramANa temaja svarUpa juduM juduM hoya te ekaja jAtane ane ekaja pramANane khArAka kadI poSaka na thAya tema jijJAsAnI bAbatamAM paNa che. jo Ama che te navijajJAsA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane navamAnasa mATe navIna rIte upayogI rAka taiyAra karavo joIe. A bhAvanAmAMthI tamArI vyAkhyAnamALAne janma thayo che. ane tame jozo ke ene IcchanAra temaja vadhAvanAra varga vo na hoya to ghaTayo te nathI ja. vo na hoya to tenuM kAraNa e che ke vyAkhyAnamALAmAM je je to dAkhala karavA ghaTe, je jAtanI taiyArI hovI joIe te nathI; paNa mArI pUrI khAtrI thaI che ane te mAtra koI eka zaheranA ja anubhavathI nahi, paNa comeranA anubhavathI khAtrI thai che ke je udAra ane asAdhAraNa abhyAsI tajjJa pAse samayAnukuLa viSayo upara dhArmika, sAmAjika, rAjakIya ane sAhityika dRSTie pravacane karAvyAM hoya te navayuganI dharmajijJAsA poSAya, vikAsa pAme ane sAthe sAthe saMskRti vistare. eka divasa ahIMnA sArvajanika gItAvargamAM AcArya dhruva pravacana karatA hatA. kolejanA judA judA prAMtanA ane judA judA varganA vidyArthIonI ThaTha jAmI hatI. aneka viSayanA niSNAta prophesare beThA hatA, ane vadhArAmAM AkhA jaina samAjane je paMDitAInI kalpanA na Ave, je paMDitAI enA bhAgyamAM havA viSe mane zaMkA che tevI ane teTalI paMDitAI dharAvanAra judA judA viSayanA saMskRta paMDito paNa beThA hatA. dhruvajIe jyAre pravacana zarU karyuM tyAre huM kalpI zakato hato ke AkhIye sabhA maMtramugdha hatI, emAM carcAno viSaya te dharma ane vedAMta hatA. paNa ema lAgatuM hatuM ke jANe eka pacAsa varSanA satata vidhAta5nI mUrti upasthita thAya che, emAM kRtrimatA na hatI, punarUkti na hatI, nakAmA barADA ane sAMpradAyiktAne aghaTita bhAga na hatA. to junAM hatAM, vicAra paNa june hatA, enI rIta navIna vidyAprakAzathI jIvana pAmI saune tRpta karatI hatI. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bIje dIvase vaLI eja gItA varga cAlu thayo. te vakhate pravacanakAra bojA dharmadhyApaka hatA. e jema jema vadhAre bhAra ApatA, jema jema vadhAre laMbAvatA, tema tema zrotAvarga kaMTALato, -ane baMdha karavAnI sucanA khAtara virodhI tALIyo paNa pADatA. vaktA hatA dharmazikSaka. gItA paNa eja ane zrotA paNa e ja, chatAM ekavAra saunI jijJAsA saMtoSAtI, tIvra banatI ane dharma pratye anurAga utpanna karatI joI, jyAre bIjI vakhate jijJAsA asaMtuSTa rahevAnI vAta te bAjue mUke paNa jANe dharma pratye saunI rucija javA beThI hoya tema dekhAvo thatA ! ekavAra mANekacokamAM Avela musalamAnI masajIdamAM gayelo. tyAM koI melavI dharma viSe vAMcatAM. gaNyA gAMThayA pAMcadaza zraddhALu beThelA. mAlavI je kAMI kahetA te koI paNa prAcIna graMthAgAmI jaina zrAvaka sAMbhaLe to emaja kahe ke sAMbhaLanAranI dhIrajane dhanya che. emanI zraddhA akhuTa che e kharuM paNa melavInAM AvAM gappAM ane AvI nakAmI carcAo ame to, sAMbhaLI na zakIe.' eka vidvAna ane tIvra jijJAsu brAhmaNa mitra ApaNuM dharmasthAnamAM sAMbhaLavA AvavA IcchatA. meM temane amuka sthAna sUcavyuM. teo pote viziSTa vidvAna te hatA ja. jena dharmasthAnamAM vyAkhyAna sAMbhaLI AvyA pachI temaNe kahyuM ke-tamArA zrAvakonI dhIraja ane zraddhA stutipAtra che. mArAmAM e vastu nathI.' jeo potapotAnA paMthamAM, pitAnA mAnItA gurU pAsethI saMkucita rIte vyAkhyAna sAMbhaLatA nathI kaMTALatA athavA kaMTALe che te paNa vAMdhA pragaTa nathI karatA, teoja bIjA paMthanA ane pitAne mAnya na hoya evA gurU pAsethI tevI keTinuM vyAkhyAna sAMbhaLatA kaMTALI jAya che, ane te kaMTALo khullaMkhullA pragaTa paNa kare che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ wr A uparathI tame joi zakazeA ke junI, navI kAi praNAli hAya paNa jo temAM puSkaLa vicArasamRddhi nahi hAya, buddhinI chetraTanI kaseATIe caDAvI zakAya e rIte carcA nahi thAya ane vamAna jIvananI upekSA karI eka asaMbaddhu jagatanI kalpanAmAMja vihAra karavAmAM Avaze te| have navayuga tene sAtha nahi Ape. chellA prasthAnamAM DeAkaTara sumate mizanarIoe nimela kIzananA rIpena je sAra ApyA che te vAMceA ! raziyAmAM ane tene lIdhe duniyAnA meTA bhAga upara jIvananI pratyeka zAkhAmAM thatA pheraphArA upara vicAra kareA ! dezanI dareka bAbatamAM je avadazA che tene vadhune vadhu vicAra kareA. tamane lAgaze ke have vicAranA viSaye bahuja vadhI gayA che. te badhA lAMkhI, spaSTa ane sUkSma vicAraNA mAge che. paMthanA adhanA nakAmA siddha thatAM jAya che, ane navIna peDhI mATe kadI kA hAya evA naveA yuga AvyA che. A yugane samajavA, tene anukuLa taiyArI karavA ane je prAcIna tattvA sthAyI jevAM che tene upayAgI banAvI navayuga sAthe baMdha besatAM karavAM eja tamArI vyAkhyAnamALAnA udAtta hetu hAvA joie. tethI tame je je viSayanI pasaMdagI kare, je je vaktAne AmaMtraNa Ape| ane je carcA kare te badhu javAbadArIpUrvaka ane yeAgya rIteja thavuM ghaTe. A vakhatanA tamAma kAryakramamAM Amatrita vaktAonAM nAma joi mane satASa thAya che, paNa AvA viSayamAM huM brAhmaNa hevAthI sadA asaMtuSTa paNa rahuM chuM. tame thayela vyAkhyAnA pustaka rUpe bahAra pADazeA ja ema mAnI lauM chuM. vyAkhyAnamALA varSe varSe vikasavI joie. e ghauMnA cheDa jevI amuka ja divasa vadhI, vikasI, thaMbhI jAya evI na heAya, bhale AtA taddana ochA hAya, vyAkhyAnA paNa bhale AchAM hAya, chatAM e hoya spaSTa, mArmika ane vizALa mAhitIthI bharelAM. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyAkhyAnamALA jijJAsAmAMthI janmI che. jijJAsA ja ene paSe che. je yogya rIte enuM saMcAlana thAya to e dvArA jijJAsA pioSAze, zuddha thaze ane vAstavika dharmanI dizAmAM prerAze, pachI pelA junA paMDitamitrane ke pelA vAvRddha gRhasthane kadI phariyAda karavAne kAraNa ja nahi rahe. kalpasUtra rAtrie ane amuka maMDaLImAM ja vaMcAtuM, e prathA mAtra jaina paraMparAmAM ja na hatI. paNa hajAra varSa pahelAM brAhmaNa paraMparAmAM paNa amuka graMthonuM jJAna ane vAMcana rAtrie ja karavAnI gUDha prathA hatI. bauddha paraMparAmAM paNa evAM keTalAMka pustako hovAnI vAta meM hamaNuM prAmANika ItihAsamAM vAMcI ke je jaina, brAhmaNa ke bauddha eke paraMparAmAM rAtre guptadAna devAnI prathA rahI nathI. jema jema yuga AgaLa vacce tema tema jJAnanuM kSetra vistaryuM. ane asAdhAraNa maTI sAdhAraNa banatuM gayuM. jema zIkhavatAM zIkhavatAM pustaka divasanAM thaI gayAM tema eja pavitra pustake amuka sthAnamAM ja amuka rIte, amuka prakAranI vyaktidvArAja vaMcAtA maTI vizALarUpa dhAraNa karatAM thayAM ane Aje e bhAratIya dhArmika sAhitya lagabhaga pacAra karoDa jeTalA vizvanA mAnavagaNane sulabha thaI gayuM che aneka bhASAmAM avataryuM che. himAlayanA uccAtiucca zikharo oLaMgI tenI pelI pAra thayuM che. ane hajAro mAIlanA lAMbA pahoLA samudrane tarI tene sAme pAra pratiSThA pAme che. AvI navayuganI navIna udAra paristhitine upayoga je AvI vyAkhyAnamALAnA sUtradhAra karI le te vizvanuM kalyANa eka aMze to thAya ja. ame A yunivarsiTImAM jaina vidyArthI maMDaLe AvIja vyAkhyAnamALA sArvajanika rIte goThavI che je tArIkha dasathI aDhAra ogaNIsa sudhI cAlaze. eTale badhA jaina paMthanA pajuSaNa divase Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 AvI jAya. De|. puna tAMbekara. zrIyuta zrIprakAzajI, AcAya nareMdradeva ane ApaNA pre|phesara dharmAnaMda kausakhI vaktAe che. viSaye temanI pasadagInA che. kausa'bIjI ahisApara kheAlaze, narendradevajI sAmyavAda upara khelaze. ahIMnA traNa cAra hajAra jeTalA vidyArthI, zikSaka ane adhyApakava mAMthI rasa lenArane te divaseAe meATe bhAga haze. dhArA ke huM game teTalI zraddhApUrNAMka temane kalpasUtra mATe kahuM paNa mAr kathana mAnya thAya kharU ? tyAre e vAste kayA mAga che enA sau vicAra kare ! Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzanuM nivedana jainatva vicAraka maMDaLanA maMtrionA nivedana pachI ane paM. sukhalAlajInA patra pachI kAMIpaNa vizeSa lakhavAnI AvazyakatA rahetI hAya ema mane lAgatuM nathI. A vyAkhyAnamALA prakaTa karavAmAM mahA hetu e che ke, dara vakhata karatA A vakhatanI vyAkhyAnamALAmAM janatAmAM prema utsAha ane jAgRtinAM pUra vadhAre jaNAtAM; AnuM mukhya kAraNa e ke, A vakhate sthA. jaina saMpradAyanA vidvAna vakatA 5. munizrI nAnacaMdajI mahArAja agrasthAne hatA. teozrI dareka vakhate pratyeka vakatAnA vyAkhyAna pachI viSayanuM vadhu spaSTikaraNa karatA. ane tene lIdhe premAbhAI hela jevA vizALa sagavaDabharyA makAnamAM jene jenetaranI sArI saMkhyA hAjara rahetI. vyAkhyAne paNa bhinnabhinna mAnyatAvALAone samAna upadezI ane mArgadarzaka hatAM. jethI janatAnuM AkarSaNa vadhAre rahetuM. TuMkamAM A vyAkhyAnamALAnI prasiddhithI jIjJAsu varga tatvane vicArI AtmahitAthI banaze, te huM mahAre alpa zrama saphaLa thaye mAnIza. samayanA abhAve vyAkhyAne krama barAbara jaLavA nathI, temaja kAkAzrI kAlelakara bahAragAma hovAthI temanuM vyAkhyAna cheluM prasiddha thavA pAmyuM che, te vyAkhyAnadAtAo daragujara karaze, ane mudraNakaLAnA deze yA samaja kere kaMi bhUla ke draSTi deSa jaNAya, te vAcaka varga pAse kSamA mAgavAnI hArI pharaja bajAvI lauM. chelle chelle jena- vicAraka maMDaLanA udAra maMtrioe premapUrvaka A vyAkhyAnamALA pragaTa karavAnI mane je taka ApI, che, te mATe huM temane khUbaja AbhArI thayo chuM. jJAnapaMcamI 11-11-34 { jIvaNalAla chaganalAla saMghavI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhyAnArthIone upayogI pustake. bhagavAna mahAvIranI dharmakathAo [ 5. becaradAsa ] 1-0-0 'bhagavAna mahAvIranA daza upAsako 0-8jenadarzana 2-0-0 jaina draSTie brahmacarya vicAra [ paM. sukhalAlajI ] 0-5-0 AdhyAtmika vikAsakrama 0-6-0 tatvArtha sUtra 2-4-0 navakAra maMtranuM rahasya 0-6-0 samAdhI mArga [pra. dharmAnaMda kausabI] 0-8-0 abhidhammatya saMgahe 2-0-0 jIvana zodhana bhA. 1-2 eka sAthe kizoralAla mazarUvAlA] 1-0-0 rAma kRSNa 0-10-0 buddha ane mahAvIra 0-8-0 sAcuM jIvana 0-10-0 sanmati take gujarAtI 1-8-0 dIrgha tapasvI mahAvIra 0-20 paryuSaNanAM vyAkhyAne varSa 1 luM -2-0 paryuSaNa parvanAM vyAkhyAne varSa 2 , 0-12-0 paryuSaNa parvanAM vyAkhyAo varSa 3 [ 5. sukhalAlajI ne becaradAsa ] 0-8-0 paryuSaNa parvanAM vyAkhyAne varSa 4 thuM --0 Diza parNa siLa satInA saMgraha] [dhIrajalAla dha. zAha) gurjara grantha ratna kAryAlaya gAMdhIroDa : amadAvAda. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyAkhyAnone anukrama. viSaya vaktA 1 paryuSaNa parvanuM rahasya. (munizrI nAnacaMdrajI ) 2 Atmonnatine saraLa mArga ( , ) 8 3 saMpradAyaka ke dharma (zrI rAmanArAyaNa pAThaka) 19 4 jAna ane dharma (munizrI saubhAgyacaMdrajI ) 23 5 jene samAjane Aje zenI jarUra che? (zrI dhIrajalAla TokarazI zAha) 35 6 dAna-praNAli ane arthazAstra (zrI cunIlAla vardhamAna zAha ) 49 7 dAnane pravAha (zrI gahulAla ga. dhruva ) 61 8 tapazcaryA (munizrI nAnacaMdrajI ) 9 jaina sAhityamAM pazci mAtya vidvAnene phALe (zrI naMbakalAla dave.) 10 jIvananI saphaLatA (munizrI nAnacaMdrajI) 11 bhajana kema karavuM (munizrI nAnacaMdrajI) 12 gAmaDAo bhaNI (zrI kAkA kAlelakara) * V W 0 - Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bIju zuddha cAritra-pavitra jIvana e benI jarUra che. AcaravA yogya zuM? ane tajavA yogya zuM? ene viveka karavAthI ja jIvana nyAyayukta-pramANika banAvI zakAya che. paNa te sarvamAM vicAra mukhya che. manuSya pitAnI mukhAkRti jovA mATe arIsAne upayoga kare che, paNa pitAnuM aMtaHkaraNa tapAsavA vicArarUpa arIsAne upaga bhAgye ja kare che. e upayoga kare to mAlama paDe ke huM pazu tulya chuM ke pizAca tulya chuM? athavA manuSya tulya ke deva tulya chuM? vinA kharace e arIsAne upayoga karaje, ethI mAraga maLaze, vastu samajAze, tamArI tamane pichANa thaze. tamArI bhUle dekhAze te kADhavAnuM mana paNa thaze. thoDA khace thoDA prayatna ghaNe lAbha meLavavAne A uttama ane saraLa mArga che. Aje tame A vastune mAne ke na mAne paraMtu eka samaya e jarUra Avaze ke tamAre te mArge gayA vinA Take ja nathI. A vizvamAM evA virala puruSo paNa hoya che ke je bIjAnA anubhava parathI dhaDe laI potAnA jIvanane gha che. bAkI ghaNA kharA te pitAne Thekara lAge tyAreja UMdhamAMthI jAgrata thAya che. Thokara lAgyA pachI jAgrata thavAmAM bhaya ane jokhama bane rahelAM che. tethI ja mahApue kahyuM che ke saMtapuruSo je kaMI mArga batAve te mArge cAlavuM athavA evo vega na thAya to anubhavI puruSoe kahelA mArga para zraddhA rAkhavI. saMtAnI pichANu rAga ane dveSa jenAmAM bahu aMze nIkaLI gayA hoya, je nispRhI ane nirmaLa hoya, jenI AMkhamAM amI heya, je vizvanA prANImAtra para samabhAvI ane pApabhIru hoya, AvA puruSo ja saMtapuruSe kahevAya. ane tevA puruSonI ja vANu upara zraddhA jAmI zake. bahA-vizvAsamAM buddhi karatAM hRdayanI saraLatAnI vadhAre AvazyakatA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AvA mahApuruSa gRhasthAzramamAM rahevA chatAM paNa AbhArati sAdhI zake che. A janmamAM tenI kriyA bahArathI dekhI zakAtI nathI; chatAM temane pUrva prayatna khUba paripakava ne UMDo heAya che. teo aneka prakAranAM prabhAmAM rahevA chatAM sAvadhAna rahI zake che. teo samaje che ke ApaNe vahIvaTadAra chIe, mAlika nathI; mATe AtmavikAsa arthe maLelAM sAdhanene sadupayoga karo. AvA puru ne vrata ke pacakhANa na hovA chatAM AtmavikAsanA pathane pitAnA sahavartanathI te sarala karatA hoya che. A badhAM bhAgya sAdhane mAtra mArA vikAsa aja che ema samajI Asakti tajavI eja AtmajatinuM parama rahasya che. paraMtu AvA dRSTAMta parathI je ke tenuM anukaraNa karavA lAgI jAya te tenuM pariNAma viparIta Ave. mULAkSara jANyA na hoya ne je sAtamA vargamAM jAya to kazuM zIkhI zake nahIM paNa UlaTo pAchaLa ja rahe. sArAMza ke yegyatA pramANe sau koIe prayatna karavo joIe. AtmAnnatinuM sAdhana. eka mahApuruSa kahe che ke "varaMbhikSAzitva na ca paradhana svAda na sukha" bhIkha mAgavI sArI paraMtu harAmanI vastu levI e mahA pApa che. arthAta ke pramANikatA athavA nIti eja dhamane pAyo che. je te pAyo majabUta na hoya te imArata rahI ja zI rIte zake! eTale AtmannitinA Icchake te pahelAM pitAnI pramANikatA para Dagale ne pagale dhyAna ApavuM joIe. je manuSya ATalo nizcaya kare che te tyAga karavA samartha na hoya te paNa gRhasthAzramamAM rahIne paNa pitAnI unnati karI zake che. AtmAnI unnati mATe bahu ja zAstro bhaNavAnI kaMI khAsa AvazyakatA nathI. mAtra be vastu yAda rAkho. eka te tamArAmAM viveka-vicAra ane Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 darabAragaDha baLI rahI hoya tevA pakAro saMbhaLAya che, mATe Apa paNa padhAre." janake kahyuM; "vyAsajI! Apa je kathAmRta cakhADI rahyAM che tene svAda mane choDa jarAya gamato nathI. Apa khuzIthI calAvo. IzvarecchAthI sahu sAruM thaI jaze. je kaMI baLI rahyuM che temAM mAruM kahyuM nathI. jenuM haze tene ja tenI ciMtA che, ane teja tenuM rakSaNa karaze. huM zuM karavAno hato !" keTalI anAsakita ! ke apUrva tyAga ! zuM AvI aDagatA - tyAga vinA AvI zake ? bahAranA pacakhANa bhale na hoya, paraMtu tenuM mana mUMDAI gayuM hatuM. AvA samartha AtmAo jaladI pitAnI unnati sAdhI zake che. ATalI zraddhA rahevI e kaMi sAmAnya vAta nathI. thoDI vAra thaI tyAM to badhA RSimunio pAchA AvyA ane sabhAne hala cikAra bharAI gayo. vyAsajIe munione pUchayuM, "RSIzvara ! tamAruM zuM zuM baLI gayuM ? RSioe uttara Apyo ke kazuMe banyuM nathI. e te kheTI ga5 UDI hatI. tyAre vyAsajIe kahyuM te pachI tame badhA TapaTapa UThI kema gayA?" koI kahe mArI laMgoTI, keI kahe mAruM tuMbaDuM tyAM paDyAM hatAM. tyAre vyAsajIthI sAcI vAta kahyA sivAya rahevAyuM nahi. teNe kahyuM "RSimunio ! tame dharabAra-kuTuMbakabIlA e badhuM choDIne dIkSA lIdhI. A badhe tyAga karyA pachI paNa hajI tuMbaDA ane laMgoTIne meha chUTaye nahi? vAre tamAre tyAga ! tamArI laMgATInI tamene ATalI ciMtA ! dhanya che janakane ke jeNe AkhuM rAjapATa saLagI javAnuM sAMbhaLavA chatAM pitAnuM rUMvADuM pharakAvyuM nahi. have kahe tyAre khare tyAga kono? sAMbhaLavAne mATe kharA adhikArI koNa?" aSione mAnavuM ja paDayuM ke janakavidehIno tyAga e sAce tyAga hato. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mujaba kathA sAMbhaLavA AvI gayA. janaka mahArAja Aje kAMI kAmasara rokAvAthI veLAsara AvI zakyA nahi, ane vyAsamuni temanI rAha joi zAMta besI rahyA. - thoDI vAra pachI beThelA RSione A vAtathI bahu lAgI AvyuM ane temaNe vyAsamunine prArthanA karI ke mahArAja ! kathA cAlu kare. vyAse kahyuM; janaka mahArAjAne AvavA de eTale tarata ja kathA zarU karIe. aSio vyAsamunine te vakhate te kAMI kahI zakyA nahi; paraMtu, tenA manamAM to ema ja thayuM ke vAha re vAha! basa jagata badhuM Ama ja cAlatuM lAge che ! vyAsamuni jevA samartha yogIzvara paNa zrImaM tene mATe ATalA badhA parAdhIna! zuM ame badhA zrotAo. nathI ke eka mAtra janakavidehInI vATa joI AkhI kathA aTakI paDe ! vyAsajI RSionA AMtarika bhAvane samajI gayA. ane tethI RSione ThekANe lAvavAnI temane bhAvanA thaI. paraMtu thoDA vakhata mATe teNe mauna sevyuM. eTalAmAM ja janakavidehI AvI pahoMcyA. kathA zarU thaI ane jyAM barAbara rasa jAge ke tarataja bUma saMbhaLAI ke "aMtaHpura baLe che, deDe ! de !" sabhAmAM beThelA RSionA mana khaLabhaLI UThayA. kathAmAMthI citta UThI gayuM. kaI kahevA lAgyA ke darabAragaDhamAM mAruM tuMbaDuM paDayuM che. keI kahe ke lageTI paDI rahI che. e badhuM baLI jaze. ! doDo! sahu eka pachI eka nAThA, zrotAthI gIca bhareluM sthAna thoDI vAramAM sAva zUnya banI gayuM. tyAM chevaTe beja vyakti rahevA pAmI temAM eka to vyAsajI pote ane bIjA zrotA janaka. vyAsajIe kahyuM "mahArAjA! uparAupara mANase bUma pADe che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 lAkha ane karoDa graMtho jevA karatAM ATalI ja vastu samajI jAva te vadhu upayogI che. bAkI to badhA zAstrArtho ane carcAomAM paDavuM e vitaMDAvAdaneja piSavAnA sAdhana che. Aje ApaNe dharmanA bAne najIvI bAbatamAM ghaNuM kaleze karyA karIe chIe ane Atmonnati karavAne badale AvA UlaTA vartanathI adhogatinI UMDI khAImAM gabaDI rahyAM chIe. so kADhI nAkhI bhUmikA sApha karyA vinA game teTalA AgaLa vadhIe paNa tyAMnA tyAM paDayA rahIe chIe -athavA te pAchA haThIe chIe. eka bhAIno prazna thoDA vakhata pahelAM eka bhAie prazna karela ke gRhasthAzramamAM rahelA zreNika mahArAjAe koI paNa jAtanA vrata-pacakhANa karyA sivAya tIrthaMkara nAmakarma zI rIte bAMdhyuM ? A prazna AjanA viSaya sAthe saMkaDAyela hoI huM tene vizeSa khulAso karIza. zreNika mahArAjAe vrata pacakhANa ke evA bahAranA niyamo bhale karyA na hoya; paraMtu je kaMI tenI bhUmikAmAM karavAnuM hatuM te te jarUra karyuM hatuM. tenA hRdayanA vikArane AMtarika zatruone teNe prabhukRpAe pichANyA hatA ane te upara teNe kAbU meLavI samabhAvane keLavyo hato. AthI tenuM pratyeka kArya nyAyayukata hatuM. rAjya bhegavavA chatAM rAjyane moha nene pajavate nahi. purANamAM AveluM janakanuM udAharaNa zreNika mahArAjAnA jIvanane ghaNe aMze maLatuM hoI temanA jIvananI mahattA batAvanAruM e dazya tamArI sAme mUkuM te tamane tene barAbara khyAla AvI zakaze. janakavidehIne AtmA ucca keTIne ane parama zraddhALu hato. ekadA haMmezanA niyama mujaba vyAsamuni kathA vAMcavA mATe pitAnA -Asana para beThA hatA. ghaNA samartha RSimunio haMmezanA niyama Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11 jema zArIrika dardI nivAravA mATe prathama peTa sAphTa karavuM Ava-zyaka che, teja rIte Atmika dardo maTADavA mATe cAritranI sudhAraNA karavI ja joI e. pahelAM tA Aje nItinuM dheAraNa eTaluM badhu halakuM thai gayuM che ke jemAM sAmAnya gaNAtI mAnavatAne paNa bhUlI javAya che. jyAM sudhI nIti-pramANikatA je manuSyamAtranuM kartavya che, tenuM pAlana na thAya tyAM sudhI AtmAnnatinI vAtA nirakaja che. jyAre naitaka bhAvanA sudharI jAya tyAreja AgaLa vadhI zakAya. mATe sauthI pahelAM prathama bhUmikA sArka karavI eSTae ane pachI AgaLa vadhavuM joI e. kadAca ahIM kAi ema mAne ke vAjamI geravAjazmInuM mApa zuM? tenI oLakhANu zuM ? sAruM zuM? khATuM zuM ? e kai rIte jANI zakAya ? javAbamAM te jANavA mATenuM pramANa te tame peteija che. mahAbhAratamAM kahyuM che ke-- pratyAkhyAne ca dAneca sukhaduHkhe priyA'priye / Atmopamyena puruSaH pramANamadhi gacchati // javAba tyAga, dAna, sukha, du:kha, priya, apriya e dareka vastumAM potAnuMja mApa kADhI vartavuM joIe.-peAteja pramANurUpa thavuM joIe. pAtAne zuM priya che. anya prANIe ApaNA sAthe kevuM vartana rAkhe teA STi che ? enA eja ApaNA vartanane sUcavanAra che phkata eTaluMja yAda rAkhA ke je vastu tame karI rahyA chA- bIjA pratye je vana rAkhI rahyA che. teja vartana bIjo koI tamArI sAthe rAkhe te tamane te game che? je na gamatuM hoya teA tevuM vana bIjA taraka tame na rAkhe. sArAMza ke tamane je game che teja raheA. khasa mAja eka TUMkA ane saraLa Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat bIjAe mATe tame karatA. unnatinA rAjamArga che. www.umaragyanbhandar.com Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAme che. Aja nyAyathI ApaNe Atmonnati karavI hoya te tene upayogI sAdhane ane te sAdhane je arthe meLavyA che te ja arthamAM upaga thavo joIe. ApaNuM pUrvanA puruSArthathI e badhAM sAdhana te malyAM che, paNa ApaNe teno upayoga karI zakatA nathI ane mArgane bahuja kaThina ane viSama karI nAkhe che. jyAre ApaNe vAstavikatA para joIe chIe tyAre tenI lezamAtra kaThinatA dekhAtI nathI. chatAM ApaNuM ajJAna dazAthI te mArgane ApaNe atikaThina banAvI mUkyo che. ApaNe vyavahAra jyAM tyAM asatya AcaraNathIja bharyo hoya che. tevI sthitimAM AtmA unnata kevI rIte banI zake? vartamAna sthiti AtmatimATe yojAyelI kiyAo Aje tadana beyazanya zuSka banI gaI che, prabhune prasanna karavA mATe vividha pUjana sAmagrIe vaDe tenuM arcana karIe, pakavAne dharIe, paNa tenAja bhukhe marI jatAM bALaka tarapha durlakSa karIye, tenA para chaDecoka anyAyaadharma AcarIe, tene luMTavAmAM leza paNa pAchA na haThIe-e keNa nathI jANatuM? tema sAmAyika, piSadha, pratikramaNa jevI uttama yiAo pratidina karanArA baMdhuo paNa AMtarika ane bAhya bane prakAranI bImArImAM haMmezAM gherAyelAja hoya che. saMkhyAbaMdha pustaka vAMcanArA, hameza upadeza sAMbhaLanArA, bhajana kIrtano karanArA ane tIrthayAtrAomAM dhUmanArA anekanI saMkhyAmAM joIe chIe; paNa eyapUrvaka sAvicAraNAne abhAve kharuM sukha-kharI zAMti thavA pAmatI nathI tene anubhava kene nathI? kuzaLavaida ke DokaTaranA auSadha hamezAM levA chatAM rAga na haThe, na maTe te dardanA nidAnamAM ke davA levAmAM jarUra phera he joIe. dardanuM sAcuM nidAna na thAya tyAM sudhI kImatI auSadhI paNa nakAmI thaI paDe che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 2 : Atmonnatine saraLa mArga pravacanakAra -mahArAja nAnacaMdrajI svAmI Atma baMdhuo ane mAtAo ! AtmannitinA saraLa mArga para huM tamane kahevAne chuM tethI keI ema na samajI le ke vagara prayatne te mAga hAtha lAge, vizvanI koIpaNa vastu evI nathI hotI ke je taddana maphata ke vinA mahenata maLI zake. vastunA pramANamAM tenI kiMmata te ApavI ja paDe. vagara prayatna meLavela vastumAM lahejata paNa zuM hoya? saraLatA kahevAne bhAva e che ke ApaNe yathArtha prayatna karIe te Atmonnatine mArga saraLa banI jAya. sukhanAM sarva sAdhane karatAM te sukhane anubhava karanAra AtmA vadhAre kImatI ane durlabhya che mATe ja AtmAnA kharA svarUpane oLakhavA ke tene prApta karavA moTo bhoga Apa paDe temAM Azcarya jevuM kAMI nathI. juo, eka vRkSa jyAre UgavA mAMDe che tyAre te bIjarUpe ugavA pahelAM pite naSTa thaI jAya che. jamInane teDI temAM mULa nAkhe che ane pachI jamIna DIne upara Ave che krame krame mULa vadhAratuM ja jAya che. jamIna para aneka kaSTa veThI te UMcuM vadhe che. varasAda, pavana, tApa ThaMDI ane evA seMkaDe saMkaTonI jhaDIo sahana karIne potAnI abhivRddhi kare che. AvA eka sAmAnya vikAsamAM paNa ApaNe seMkaDe saMkaTane najare joIe chIe. Ama dareka kudaratI padArthomAM paNa tevI muzkelIo vacce saMvardhana thatuM hoya che. Aja rIte ApaNuM zarIra paNa aviratapaNe kudarata pAsethI sAdhane meLavIne vRddhine Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upavAsa eTale mAtra bhukhyA rahevuM eTaluM ja nahIM paNa AtmAnA samIpe vAsa kare, pratikramaNa eTale (ApaNA pApe, deze, adharmo ane thayelA akRtyothI) pAchA haThavuM. paDilehaNa mAtra kapaDA vagere upakaraNonuM ja nahIM, paNa AtmAmAM pesI gayelA de, rUpa jaMtunuM pratilekhana karI tene dUra karavA. pauSadha eTale poSavuM uttama bhAvanA, vairAgya, vinaya, viveka, sadaguNa, sevA, bhakita ane AtmaciMtana tathA prabhunA guNa kIrtanarUpa vastuo vaDe durbaLa banI gayelA AtmAne piSa joIe. bAhyasukha sAdhano tyAga karI zAMta ane nirava sthAnamAM ekAgramanathI AtmAmAM zaurya, teja, sAmarthya pragaTe te bhAvanAo bhAvavI joIe. ATha dinamAM nIcenA niyamo para dhyAna ApavA cUkavuM na joIe. 1 sarva jI sAthe maitrIbhAva keLava. 2 vyavahAra mAtra satyatA pUrvaka rAkha. 3 mAyika pravRttio zekavI. 4 mana, vacana ane kAyAthI brahmacaryanuM pAlana karavuM. 5 mAyA, kapaTa, prapaMcanA ane vizvAsaghAta jevAM AtmavidhAtaka kAryone nirmaLa karavAM. priya AtmabaMdhuo ! jyAre bAhyakriyAo pAchaLa AvI UMDI UMDI AtmagaSaNa-anuprekSA thaze tyAreja cetanatA camakI UThaze ane e cetanatA anekamAM cetanatA reDaze tyAre ja zuSka paDele jaina samAja punaruthAna pAmaze. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvArA cittanI prasannatA ane zAMti uddabhavavI joie. jeTalI hadayanI vizuddhi teTalI ja paryuSaNa parvanI siddhi, e maMtra bhUlo na joIe. aMtaHkaraNanI zuddhi zI rIte thAya ? tame joI zake che ke manuSya mAtra zarIranI saphAI mATe dAMta AMkha moTuM ane zarIranA aMgopAMga taddana svaccha rAkhavA kALajI rAkhe che, zarIrane kapaDAM paherI zaNagAre che. deha mATe TApaTIpa karyA kare che. paraMtu e sarvathI para ane e badhAne mAlika evA pitAnA AtmAnI manuSya jarApaNa darakAra karatA nathI. malina aMtaHkaraNamAM zuddha cetanya rahI paNa zI rIte zake? jema eka pArthiva saMpattivALA nRpatinI padharAmaNI mATe paNa svacchatA ane vyavasthA keTalI badhI rAkhavI paDe che ? ane tene padharAvavA mATe kevA kevA ane keTakeTalA kharca ane taiyArI karavI paDe che? to evuM zuddha citanya athavA paramAtmA che tenI padharAmaNuM mATe manemaMdira keTaluM svaccha ane suMdara banAvavuM joIe ? te samajI zakAya tevI binA che. jyAM sudhI cittanI zuddhi na thAya tyAM sudhI sarva jIvonI sAthe mitrI na pragaTAvI zakIe ane maitrI pragaTayA vinA kSamApanA na karI zakIe ane kSamApanA rU5 amInA pAna na karIe tyAM sudhI ApaNe paryuSaNa parva UjavyAM na gaNAya. sAcuM kartavya. have paryuSaNa parvanI sArthakatA mATe tamane TUMkamAM be traNa vAta kahI dauM. pahelAM to tamAre keTalAka niyamo ane kaThaNa vrata aMgIkAra karavA paDaze. jo ke tame upavAsa, AyaMbila, ekAsaNuM ke pauSadha je kaMI banI zake te karavAnA ja haze paNa te kriyAo sAthe thoDuM umeravAnuM rahI jAya che te kahe. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAmAM, maMdira ke upAzraye darzane javAmAM ke sevA pujA karavAmAM ane evI evI paraMparAgata mAtra bAhya kriyAomAMja paryuSaNanuM rahasya samApta thaI jatuM hoya tema mAnI le che, paraMtu A mAnyatA kevaLa bhUla bharelI che. pacAsa pacAsa varSathI AvI aneka kaThaNa kriyAo karanAra vyakitaone tame pUche ke zuM phaLa pAmyA? te saravALe jarApaNa saMtoSakAraka javAba nahi maLI zake. AmAMnA keTalAka ema paNa mAnatA hoya che ke A bhavanI karaNInuM phaLa paralekamAM maLaze. A mAnyatA kevaLa mUrkhAI bharelI ane pokaLa che. dhArmika kriyAonuM je kaMI paNa phaLa heya te te hRdayazuddhi-Atmazuddhi pAmavI te che. ane te puruSArthanA pramANamAM A bhavamAMja ApaNe anubhavI zakIe; paraMtu je te phaLa ApaNe na anubhavatA hoIe to tenuM kAraNa ApaNuM kriyAoja pilI che. AvI mAtra bAhya kiyAethIja ApaNe ApaNuM gADuM gabaDAvye jaIe chIe paNa AMtarika dardo te lezamAtra ghaTatAM nathI, manane mela kapAta nathI, hadayamAM rahelI IrSAnI Aga bujhAtI nathI tema kapaTa prapaMca paNa ochA thatA nathI. je kriyAo karavAthI mananI vikRta bhAvanAo palaTAya nahi, dilanA dardo dUra thAya nahi te kriyAone kazo ja artha nathI. AthIja yogIzvara AnaMdaghanajIe kahyuM che ke - came nayanathI mAraga devatAre bhUlyo sakaLa saMsAra je nayane karI mAraga joIe re, nayana te divya vicAra pathaDe nihALuM re bIjA jina tare. sArAMza ke ApaNe jeTaluM uparathI joIe chIe teTaluM AMtarika nirIkSaNa karatA nathI. eTale ja mAraga bhUlIe chIe AvA pavitra divase mAM je dhArmika kriyAo thAya te kriyAo. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eka puruSane be patnIo hatI. eka navI ane bIjI jUnI. sAMjanA hamezAM te bannene pitAnA patinA paga dAbavAne niyama hato. navI jamaNe paga dAbe ane jUnI DAba. A Teva eTalI rUDha thaI gayelI ke jANe eka bIjIe paga vahecI ja lIdhA na hoya ! ekadA ajANatAM jUnInA hAthane These je paga navI bAbatI hatI tene lAgI gayo. turataja navI lAlaceLa thaI gaI ane jUnI je paga dAbatI hatI te para jorathI ThoMse mAryo. jUnI paNa gAMjI jAya tevI nahatI. eTale navI dAlatI hatI te paga para vadhu jorathI prahAra karyo. kaleza eTalo vadhI paDaze ke navI ubhI thai ane eka lAkaDI lAvI ane junI dAbatI hatI te pagapara jorathI phaTako lagAvyo. tyAM te jUnI sAMbeluM lAvI ane navI dAbetI hatI te pagapara teNe khUba jorathI mAryuM. paraMtu A bemAMthI koIne bhAna na AvyuM ke je pagapara prahAro thAya che, te pitAnA ja patinA pavitra caraNe che, sevAne badale parasparanA kalezamAM patinA bUrA hAla karyA. ApaNI paNa lagabhaga Aja dazA che. ApaNe badhA ekaja mArganA aMgo hovA chatAM ekaja dharmanA anuyAyIo hovA chatAM eka bIjA para prahAra karI gaurava laIe chIe. eka bIjAnI zakitaone durbaLa karI kRtakRtyatA mAnIe chIe. ApaNuM e prahArathI dina pratidina Akho jena samAja bhUlo, pAmara, nibaLa ane nisteja thatA jAya che. jene Aje jagatanI hasIne pAtra banatA jAya che. AMtarika jhaghaDAone laIne kadaSTimAM jene samAjane sAva halake karI mUkIe chIe. te satyanuM ApaNAmAMnA keTalAne bhAna rahyuM che ? AvA guMcavAyelAM kokaDAMne sAce ukela karo eja A pavitra parvanuM rahasya che. ghaNuM jane paraMparAgata upavAsAdi tapazcaryA karaShree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ baMgALathI sidha sudhI comera bhAratavarSamAM jenenI digaMta dharmadhvaja pharakI rahI hatI. lAkha ane karoDonI saMkhyAmAM jainadharmanA anuyAyIo vidyamAna hatA. teja temanA siddhAMtenI vyApakatA ane udAratAnI sAkSI pUre che. Aje tethI sAva UlaTuM vartanaspaSTa dekhAya che. jena eTale aMtaranA duzamanane jItanAra yoddho-prabaLa vijetA. Aje te ekadama pAmara ane taddana bhIru banI gayo che. tenI zArIrika nirbaLatA eTalI vadhI paDI che ke jagata to zuM paraMtu potAnA kuTuMbanuM rakSaNa karavA jeTalI tenAmAM tAkAta rahevA pAmI nathI. bIjI bAju UchaLatA yuvAnanI dharmazraddhA zithila thatI jAya che. Ama thavAnAM be kAraNe che. (1) yuropanuM jaDavAdI zikSaNa ane (2) dharmamAM zraddhA pragaTAvavAnA sAdhananI jenemAM uNapa. A banne kAraNene nAbUda karavA mATe prathama te zikSaNa ane saMyamanI tAlIma levI joIe ane bIjuM dhanikee lakSmIne bhoga Apa joie ane e rIte bhAvi zAsana sthira karavuM joIe. tene badale te badhI zaktie pitAnI zuka mAnyatA ane pitAnA sAMkaDA saMpradAyane TakAvI rAkhavAmAM veDaphAI jAya che. bhagavAna mahAvIranA saMdezane samasta vizvamAM phelAvavA mATe kaTibaddha thayela jaina sAdhu Aje vizva pratye aheniza samabhAva rAkhavAnA sUtrane phelAvavAne badale viSama bhAvane phelAvI rahyo che. arere ! tenuM vartana ja Aje kaMI juduM dekhAya che. tenuM ja sukAna Aje vibhinna dizA para doravAI rahyuM che ekaMdare jaina samAjanA sAdhu, sAdhavI, zrAvaka ane zrAvikA e cAre aMgenI sthiti hadayadrAvaka thaI paDI che. parasparanA AMtara vigrahathI pitAnA ja mULatatvane kuThArAghAta lAgI rahyo che. chatAM tene tene khyAla ja nathI. A vastu tamane eka daSTAMta dvArA samajAvI dauM. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhale prabaLa hoya paraMtu judA judA rUpe vaheMcAyelI TukaDIo zarU sAme Takkara na jhIlatAM hArI jAya che. tevI ja ApaNI AjanI manedazA che. AjanI jaina samAjanI sthiti Aje jenasamAjanI sthitine vicAra karatAM kaMpArI chUTe che. AvA buddhivAda ane ejyanA jamAnAmAM zvetAMbara ane digaMbara vacce, sthAnakavAsI ane maMdiramAga vacce, sthAnakavAsI ane terApaMthI vacce eka najIvA matabhedane lIdhe haMmezAM kusaMpa ane jhagaDA cAlu ja che. vanaspati jevA sUkSmajIvone saMbhALanAra ane bacAvanAra vyakti seMkaDa, hajAre babbe lAkha mANasanAM dila dubhAve e kadI jAtanI ahiMsA ? kaI jAtanI mAnavatA? kaI jAtanuM zrAvakapaNuM ? e vicAratAM pArAvAra kheda thayA vinA rahetuM nathI. AvA kadAcamAM AvA kalezomAM ane AvA jhagaDAomAM sAcuM jenatva luptaprAya thaI gayuM che, ane thatuM jAya che AvA kusaMpanA kAraNeja sarakAra sarva koI dharmanA divasanI rajA duniyAbharamAM pALe che paNa jenanA saMvatsarI jevAM parvane paNa pALatI nathI. vaLI aneka zikSita yuvAne bhagavAna mahAvIranA anuyAyI hovA chatAM AvI mRtavat sthitinA kAraNe jainadharmane tilAMjali Ape che. prativarSe anya samAjamAM jaI anyadharmanA anuyAyI bane che. zuM A khedanI vAta nathI ! ghaNuM anubhavathI siddha karyuM che ke bIjA dharma pratye tene moha ke AkarSaNa jevuM kazuM hotuM nathI, paraMtu AjanA jaina samAjanI paristhiti, sAmAnya varga pratyenI tenI bedarakArI e badhuM tene asahA thaI paDe che. AvA aneka kAraNathI chellA varSomAM jenI vasatI ghaNIja ghaTI javA pAmI che ane ApaNe veLAsara cetIzuM nahi te haju paNa pariNAma tethI vadhu duHkhada AvyA sivAya rahevAnuM nathI. eka samaya e paNa hatuM ke paMjAbathI kanyAkumArI ane Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMvatsarI varSARtumAM zA mATe? saMvatsarIne varSARtumAM UjavavAmAM khAsa karIne be kAraNo che. (1) pUrvakALamAM AkhA bhAratavarSane A nivRtti samaya manAte. bIjI Rtuo karatAM AvA samaye khAsa karIne vizeSa nivRtti ane zAMti hoya che. (2) aSADa suda 15 thI kArtika suda 15 nA nivRttikALamAM A madhyama divasa che. jenazAstramAM aSADa suda 15 pachI 49 ke 50 me divase paryuSaNaparva UjavavuM evuM vidhAna che, ane tyArapachInA 70 divase cAturmAsanA bAkI rahe che. sAmAnya rIte pracalita mAnyatA e che ke paryuSaNanA ATha divase mAnavA. paraMtu vAstavika rIte te pUrvanA sAta divase mAtra pUrva taiyArInA ja che ane eka ja saMvatsarIne divasa paryuSaNamAM AvI zake. pitAnA sarva anuyAyIonI Atmazuddhi mATe Avo cekasa vakhata zA mATe rAkhe ? jema keI duzmanane harAvavA keIpaNa rAjAe pitAnA samagra sainyathI ekI sAthe ekaja vakhate zatruono sAmane karavo joIe ane teja te vijaya meLavI zake. tevI ja rIte ApaNe sarva sthAnanA sarva baMdhuoe paNa ApaNuM AMtarika zatruene saMhAravA mATe saMvatsarInA divase ekaja vakhate ekI sAthe AMtarika baLa -AMdolanane saMgaThThita karI evA jorathI phelAvavAM joIe ke jethI zAMti, ekya, maitrI jevA suMdara pariNAma pAmI zakAya. paraMtu durbhAgyanI vAta e che ke pRthaka pRthaka saMpradAya ane tenA peTA saMpradAya AvA uttama parvane ekaja mahAvIranA zAsana nIce hovA chatAM jude jude divase Ujave che tethI ja parvanuM mahattva bhUlAyuM che. A sthaLe ekabIjAnA mamatva, kadAgraha ane evA bIjA doSone laIne ja Ama thavA pAme che. ane tethI e pavitra Adezane ekatra jorathI na phelAtAM tene uddeza suMdara rIte pAra paDI zakato nathI ane ApaNe tyAMnA sAMja rahI jaIe chIe. senA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 1 : paryuSaNa parvanuM rahasya ( pravacanakAra -mahArAja nAnacaMdrajI svAmI) priya AtmabaMdhuo ane mAtAo! Aje paryuSaNa parvanuM rahasya vicAravA ApaNe ekatra thayA chIe. prathama te paryuSaNa eTale zuM te vicArIe. pari upasarga, vasa dhAtu ane "ana" pratyayathI paryuSaNa zabda niSpanna thaye che. e Tale ke AtmAnI vadhAre najIka vasavuM te paryuSaNa, anaMtakALathI A jIvAtmA ajJAna ane mohane lIdhe pitAnA svabhAvathI vibhinna thaye che tene sadavatana-savicAra dvArA mehamAyAne haThAvI, pApane jalAvI, hadayazuddhi-cittazuddhi karavA mATe nirmANa karela divasa tenuM nAma paryuSaNa. ane parva eTale mahAna utsavane divasa-pavitra divasa. pa be prakAranAM hoya che. (1) laukika ane (2) kAttara. laukika parvamAM kevala bhautika mejamajAha ke AnaMda meLavavA mATe bhinnabhinna prakAranI utsava praNAlikAo cAlyA kare che. jyAre kAttara utsavamAM bhautika sukhathI para eTale ke AdhyAtmika zAMti meLavavAnA prasaMge ane kiyAo karavAmAM Ave che. jenadarzanamAM kettara utsavanA khAsa karIne traNa divase manAya che. (1) mahAvIrane janma divasa caitra zu. 13. (2) mahAvIranuM nirvANa Aso va. 0)) ane (3) saMvatsarI. uparanA pahelA banne parvo karatAM saMvatsarIparva vizeSa uttama che. kAraNa ke bhagavAna mahAvIre suddhAM A parvane pitAnI haiyAtimAM sthAna ApyuM che. bIjA be parve te temanA nirvANa pachI ja nimAyAM che. sI para eTalAvyA kare che. A mATe bhika parvamAM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17 heya che. atyaMta saraLa ane vAsanA rahita citta hoya tevA puru ja aNIne vakhate- kaTInA samaye sAcI zraddhA rAkhI zake che. zahA jevuM apUrva ane divya AtmonnatinuM bIjuM koI sAdhana nathI. paraMtu tyAM AgaLa buddhine namra thavuM paDe che. buddhinI cAlAkI AvI ke seMkaDo tarka vitarko thavAnA. tyAM AgaLa zraddhA-vizvAsa TakI zake ja nahi. sAcI zraddhA chavanamAM zuM zuM kArya kare che tenuM eka nAnakaDuM dRSTAMta TUMkamAM saMbhaLAvuM. jhAlAvADamAM sAyalA karIne eka gAma che te "bhagatanuM gAma e nAme oLakhAya che. te bhagatanuM nAma lAlabhagata. lagabhaga se varasa pahelAM ja mahA bhagata thaI gayA. lAlA bhagata nAnI uMmaranA hatA tyAre eka divasa tenA pitA tene dukAna para besADI kaMIka kAme bahAra gayelA. kAmaLAnI tene dukAna hatI. tevAmAM keTalAka garIba mANasone TADhe karatAM teNe joyA. lAlA bhagata pUrvanA saMskArI hatA. A bhikSukAne jotAM ja tenA hadayamAM dayA AvI. teNe e badhAne bolAvIne saune ekeka kAmo ApI dIdhuM. - thoDI vAra thaI ane tenA bApa dukAna para AvyA. bIjA vepArIoe tenI pAse AvIne kahyuM ke tamArA lAlAe Aje vepAra bahu sAre karyo che. jarA kAmaLA te tapAse ! tenA bApane A vAtathI bahu mAThuM lAgyuM ane lAlA para gusse thayA, paraMtu tyAre teNe kAmaLA tapAsI joyA te teTalAne teTalA ja nIkaLyA, eka paNa ghaTayo nahIM. tyAre lAlAne mAna pUrvaka bolAvIne manAvyA ane pelA vepArIone Thapako Apyo. A uparathI lAlA bhagatane bahuja Azcarya thayuM ane teNe jAyuM ke A badhuM kAma mArA ThAkaranuM ja che. ThAkaramAM tene zraddhA to hatI ja paNa AthI uttarottara tenI zraddhA vadhavA lAgI ane pitAnuM sarvasva kharacI eka evuM sthAna banAvyuM ke jyAM Aja sudhI aneka yAtrALuo Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 AvA ArAma, anna ane pANu pAme che. jayAM sudhI te jagyA tyAM sudhI vadhatI jatI prabhu pratyenI zraddhA, tene mAnavajAta pratye apAra prema tene te hatuM. temanA manamAM koI ucca ke nIca na hatuM. sau kaI prANImAM te prabhune nIhALI zakatA hatA. keTalI ananya bhakita! kevI apUrva zraddhA ! AvI jyAre zraddhA hoya tyAre ja AtmavikAsa thaI zake. Aje te bhajana roja karyA kare paraMtu ekAgratA ke zraddhAne patoya na hoya. evI prema vinAnI mAlA pherave zuM dahADe vaLe? bhajana te karyA kare paraMtu upAdhine bejo sAthene sAthe. pachI bhajanamAM zAMti kayAMthI maLe? kaI tRSAtura mANasane kharA unALAnA tApamAM thAkI gayA pachI zItaLa chAMyo maLe ane pachI jeTalI zAMti te anubhave, teTalI zAMti bhajana karatI vakhate uddabhave, tyAre jANavuM ke have bhaktine nAda lAge. Izvara bhakita AgaLa saMsAranA saghaLA padAthenI kiMmata nakavI ane tuccha che. A badhI vastuo kahyA pachI tenA sArarUpe pharIthI tamane kahuM chuM (1) tamAruM mana tamArA dhyeya para lagADo ane (2) tamArI pratyeka kriyAmAM satya ane nItine parovI do. basa, pachI tame game te maMDaLamAM che, game te saMpradAyane mAnatA he, game te AzramamAM che, paNa temAMja tamAruM kalyANa che. tamArA jIvana sudhAro Aja eka mArga che ane te tamAre pitAneja karavAnuM che. bIjAM badhAM sAdhane tamane mArgadarzaka thaze, paNa cAlavAnuM tamAreja che. je AjathIja tamArI jADathatA ane mamatvane tilAMjali ApI uparanA upAyo ajamAvaze te Aje viSama jaNAte mArga tamane sAva saraLa thaI jaze ane tame tamArI unnati sahaja rIte sAdhI zakaze. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * 3 : saMpradAya ke dharma vyAkhyAtA-zrI rAmanArAyaNa pAThaka Aje mAre je kaMI kahevAnuM che te TUMkAmAM kahevuM hoya te eka be vAkyamAM kahI zakAya tevuM che-paNa tene barAbara skuTa karavA mATe huM prathama ceDAM dRSTAnta ApavA mAguM chuM. temAM paheluM daSTAnta huM capATanI ramatanuM ApavA mAguM chuM. dhAro ke koI mANasane pATanA sArA khelADI thavuM che. te te tema thavA mATe judA judA raMganA hIrA mANekanAM sagaThAM banAve, makhamalanI motI bharela copATa banAve, hIrA jaDela pAsA banAve tethI te hoziyAra ramanAre thaI zakaze? tevIja rIte te savAramAM hamezAM vahelo UThI copATanI prArthanA kare, ke tenA maMtrano jApa kare che tethI sAre khelADI thaI zakaze ? nahi ja. pATanA sArA khelADI thavA mATe te teNe vAraMvAra judA judA bheruo sAthe ramavuM joIze ane tema karatAM karatAM tenAmAM buddhi haze teTaluM te zIkhI zakaze. bIjuM daSTAnta huM vepAranuM ApuM chuM. dhAro ke eka mANasane sArA vepArI thavuM che. te te vepArI thavA mATe bhAre kiMmatanA kAgaLe laI senArUpAnI lekhaNe karAve ke hIrAjaDita khaDiyo karAve tethI vepArI banI zakavAne nathI. temaja kaMI maMtrone jApa karAvavAthI ke hamezAM lakSmIdevInAM darzana karavAthI te sArA vepArI thavAne nathI. paNa te vepAra karavAthI, kSaNe kSaNe bhAva tAlanI khabara rAkhavAthI, dareka bAbatamAM pitAnuM hita jALavavAthI dUra bhaviSyamAM zuM banavAnuM che te vize saMbhALa rAkhavAthI vepArI thaI zakaze. amuka rakama eka sAthe maLI javAthI ke eka ja prakAre eka kAma karyA karavAthI kapa vepAramAM napho maLato nathI ke sArA vepArI thavAtuM nathI tene mATe Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dara kSaNe sAvadhAnI ane buddhinI jarUra che. trIje dAkhale strI puraSanA premano laIe. atyAre A viSaya upara ghaNI carcA cAle che. temAM eka vAta je tarapha badhAnuM khAsa dhyAna doravAmAM Ave che te e che ke prema e kaMI ekavAra paisAnI mAphaka meLavI levAtI vastu nathI. amukane paraNavAthI ke evA koI kAryathI prema siddha thaI jato nathI. prema e to dareka kSaNe siddha karavAnI vastu che, strIe puruSanuM ane puruSa strInuM dara kSaNe mana saMpAdana karavuM joIe tyAre prema saMbaMdha thAya che. ane nabhe che. tene mATe keI niyame, ke pUjAo ke niyata karelI vidhio hetI nathI. te pachI ApaNe svataMtratAne dAkhalo laIe. ApaNane badhAne svarAja joIe chIe. ApaNe jANavuM joIe ke svataMtratA kAMI sarakAra ApaNane amuka rAjyabaMdhAraNu ekavAra ApI de teTalAthI maLI javAnI nathI. amuka baMdhAraNa pramANe rahe eTale pachI svataMtratA cAlyA ja kare e koI niyama nathI. ene mATe AkhA dezanuM eka sarakhuM svataMtratA pichAnanAruM ane tene mATe tatpara evuM mAnasa joIe. svataMtratA e paNa premanI peThe dara kSaNe siddha karavAnI vastu che. hAlanA svataMtra deze paNa juo ke temane dara kSaNe keTalI saMbhALa rAkhavI paDe che. bIjA dezamAM zuM zuM bane che, amuka deza Ama kare che te kayA udezathI kare che, ema karavAthI ApaNuM dezane zI asara thaze ane ene mATe ApaNe zuM karavuM, tenI satata jAgRti rAkhavAthI ja svataMtratA maLe che ane Take che. meM aneka aTapaTA dAkhalA ApyA. have chelle eka sauthI paricita dAkhalo ApuM. ApaNuM jIvana jue. ApaNe darekane taMdurastI, dIrghajIvI, sazakta thavuM che paNa tene mATe meLa nathI ke ATaluM ekavAra karI le eTale pachI hamezane mATe nizcita. ATaluM khAI le, ke amuka khAI lo, ke hameza ATaluM karo, to hamezane mATe taMdurasta rahezo evA koI niyama nathI. tene mATe mANase pote hamezAM satata jAgRta rahevuM joIe. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tevI rIte dharmamAM paNa amuka karI le, ekavAra amuka yajJa ke amuka aThThAI ke amuka kriyAo karI le eTale dharma thaI gaye; ke hamezAM darzana karavA jAo ke hIrAmANekanI mUrtio karAvo e kazAmAM dharma nathI. vyavahAramAM dharmabuddhithI vicAravAmAM khare dharma che. vyavahAranuM svarUpa sadA badalAtuM rahe che ane te pramANe dharmanuM bALAsvarUpa paNa badalAtuM rahevAnuM. eka jamAne evo haze ke jyAre dharmane mATe moTA utsavo vagere karavAnI AcAryone jarUra jaNAI haze; paNa have e badhe bahArane ADaMbara che. ApaNAmAM sauthI kharAba e che ke ApaNe vyavahArane ane dharmane bhina mAnIe chIe. ema kadI heIna zake mATe dhama vyavahArathI bhinna hoya te vyavahAramAM dharma ApaNuM rakSaNa zI rIte kare ? vyavahAra ane dharma e bhinna nathI. A vAta ApaNuM zAstroe bahu sarasa rIte svIkArI che. badhAM hiMdu dharmazAstra kahe che ke mekSano adhikAra devane ke pazuone nathI. mAtra mANasane che. e zA mATe? kAraNa ke mAtra mANasane vyavahAra che. pazune vyavahAra nathI. tene mAtra karmaphaLa bhogavavAnuM ja che. devone paNa vyavahAra nathI, temanI to mAtra bega yoni che. mAtra mANasaja evo che jene vyavahAra che. vyavahAramAM ja mANasa jema UMce caDhI zake che tema nIce UtarI zake che. devane ane pazune UMce caDhavAnuM ke nIce paDavAnuM nathI. eTale dharmathI vyavahArane bhinna mAna, be vacce saMbaMdha kalpa ane Acaro enA jevI bIjI nAstitA nathI. kadAca koIne zaMkA thAya, ke Aja sudhI jenadharma ke vaiSNava dharma ke bauddha dharmanAM satye saMpradAyothI sacavAI rahyAM che, tenuM pachI zuM thaze? e bhaya kheTe che. eka bIjo dAkhalo ApuM. Aja sudhI ApaNI nAtothI amuka rivAjo ke saMskAre sacavAI rahyA che, paNa have nAtonI vacce roTI beTI vyavahAra zarU thayA che tethI e Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13 samrArA nAza pAme che? nahija. UlaTuM badhI nAtA eka khIjImAMthI je je sAruM hatuM te le che ane ema thaIne navA sakArA vistAra pAme che. ane evA navA sauMskAravALA yuvAne pachI paraNe che, temaja eka sa MpradAyanAM satyA niyamemAM jeTaluM sAru haze e AkhA jagatanA adhikArIe jijJAsue dharmArthIo svIkAraze, ane ema thavA mAMDayuM che. mahAtmAjI kAI paNa eka saMpradAyanA nathI. te vaiSNava che, jaina che, krizcana che, bauddha che, ane kazuM nathI. chatAM jenAnA ahiMsA siddhAMnta temaNe jevA vistAryo evA A jamAnAmAM hajI kAI ahiMsA pradhAna dharmAMe vistAryAM nathI. have jagatanI pragati kAI paNa eka dhavALA mANasathI thAya evI mAzA nathI. atyAre jema hiMdanA vepAra AkhI duniyAMnI paristhitithI nakkI thAya che. temaja ApaNe dharmAMdRSTie paNa AkhI duniyAMnI paristhiti jovI joe. have TUMkA vADA ke vaMDAmAM vicaravAnA samaya nathI. jagatanA prazno vicAravA joie ane tene dhadaSTithI ukelavA je e. saMpradAyAnA jamAnA have rahyo nathI. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvana ane dharma pravacanakAraH laghutA. zrI saubhAgyacaMdajI mahArAja mahanIya mahArAjazrI; mAyALu mAtAo ane mahAnubhA! Aje paryuSaNa parvane madhyama divasa che. Adi ane aMtima e bannenI vacce madhyamanuM sthAna che. vaLI cheDAnI vaccenuM madhyabiMdu hoya tene sama paNa kahI zakAya. | mATe Aje ApaNe samasapATI para ubhA rahI ApaNI aMtima bAju eTale jIvananuM lakSyabiMdu ane prathama eTale jIvanane utpatti hetu te bannenI vicAraNA karIe e vadhu yogya che. ane tethI ja Ajane viSaya "jIvana ane dharma" pasaMda karavAmAM AvyuM che. samAjavAda ane sAmyavAdanA saMgharSaNathI dharmatava paNa Aje vividha vicAraNA mAge che. eTale sAthe sAthe dharmanI vyAkhyuM kahevI paNa ahIM asthAne nahija gaNAya. sauthI pahelAM te ApaNe te bannenI vAstavikatA joI laI e!!! jIvana eTale zuM ? jIvana zabdanA ghaNuM arthe hoI zake paraMtu saMkSipta artha e che ke je vivAha calate rIva" caitanyapUrvaka zarIramAM je kaI vyavahAra thAya che. tenuM ja nAma jIvana. ane dharma eTalesatta vagaraH iH padArthone svabhAva teja tene dharma. AvI rIte jIvana ane dharmanI vyAkhyA yathArtha samajI lIdhA pachI te bannenA saMbaMdhane spaSTa khyAla AvI ja jAya che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvanane hetu. have jIvana zabdanI sAthe ja prathama jIvanane hetu zuM che? te prazna uddabhave che. kAraNake koIpaNa kriyA hetu sivAya heI zakatI nathI. to A janmavuM ane janmIne marI javuM tevo saMsArakama cAlyA kare che tene kaMIkane kaMI hetu te heja joIe, ane gaMbhIra rIte ciMtavatAM jIvanane hetu eka mAtra vikAsaja jaNAya che. tethIja e vikAsa thatAM thatAM jyAM sudhI aMtima mukti na thAya tyAM sudhI jIvananI apUrNatA rahe che ane ApaNuM janma laMbAtA rahe che. e ApaNe pratyakSa anubhavIe chIe. mATeja jyAMsudhI te lakSyabiMdu para na pahoMcAya tyAM sudhI karma mAyA ke jaDa je kahe te dvArA cetanane janmavAnI ane janmI bhinna bhinna deha dharavAnI kyiA cAluja rahe che. ane rahevAnI. sArAMza e nIkaLe che ke jIvana eTale cetanya ane tenA vikAsanI kriyA tenuM ja nAma dharma. dharmavinA jIvI zakAya? AthIja zrI manubhagavAne kahyuM che ke varSa 21 dhru ji dharmo rakSita rakSitaH // ato dharmo na hantavyo / bhAno dharnA vadhIta ke dharma haNAyo te tame haNAyA, tenA rakSaNamAM ja tamAruM rakSaNa che mATe dharmane kadi haNa nahi. rakhe haNAyelo dharma tamane haNI nAkhe! have A parathI ApaNe spaSTa samajI zakIe chIe ke dharma paraja ApaNuM jIvana avalaMbe che. je dharmapara jIvana avalaMbI rahyuM hoya te tene saMbaMdha bhinna heIja zI rIte zake? sArAMza ke jIvana ane dharma e bannene sahacArI samavAya saMbaMdha che. te banenuM dareka kAryamAM ane dareka sthitimAM sahacAritva rahyuM hoya che. je dharma nathI to jIvana nathI ane jyAM jIvana nathI tyAM jIvanane dharma paNa nathI. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 25 eka gaMbhIra prazna tyAre ahIM eka mahatvano prazna uThe che ke jIvana ane dharmane ATa ATalo saMbaMdha hovA chatAM Aje raziyAnI prajAmAM te 'ulaTuM ja che. te Akho deza dharmane ja viSa mAnI tenAthI dUra rahevA mAge che. Aje raziyAnI prajAe raziyAmAM dharmadevane bhAMgI nAkhyAM che. tenA avazeSa paNa rahevA dIdhAM nathI. dharmaguruone bhasmIbhUta karyA che. dharmanuM nAma belanAra para kAtila prahAre thAya che. AvI rIte dharmanuM nAmanizAna rahevA dIdhuM nathI. chatAM te prajA duniyAnA badhA pradeze karatAM vadhu sukhI bharI jIMdagI jIvI rahI che. ane dharmabhUmi bhAratane manuSya dharmanA nAma para AjasudhI mugdha banato Avyo che. chatAM Aje teja bhAratanI dazA sAva kaMgALa ane pAmara che. tenuM jIvana Aje mRtaprAyaH thayuM che. AvI rIte dharmathI mRtyu ane dharmavinA jIvita e bane virUddha tatte Aje banne dezaparathI pratyakSa joie chIe te pratyakSa pramANa satya ke manu mahArAjanuM Agama pramANa satya ? - samAdhAna A vastumAM kahyuM Azcarya pAmavA jevuM cheja nahI. je kaMi banyuM che ke banI rahyuM che te vAstavika rIte ja banI rahyuM che. bhAratamAM chellA chellAM ghaNe vakhata thayAM dharmanI vikRti thaI che. dharmanI vikRti eTale vAstavika dhamane badale kriyAkAMDamAMja dharma manAya che. ane tene lIdhe ghaNuM duHkhada sthiti AvI paDI che. Aje mAtra devaLamAM javuM, mALA japavI, bhajana gAvAM vagere vagere sAdhanAthI ApaNe ApaNI jAtane dharmiSTha manAvIe chIe, ane tevI kriyAo je na karatA hoya tene adhama, nAstika ke mithyAtvI gaNIe chIe. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmanuM A mA5 chellA chellA yugamAM kriyAkAMDanI mahatvatAne aMge thavA pAmyuM che. ane tethI ja Aje AvA vikRta dharmane eThe aneka prakAranA deSa sevAvA chatAM paNa dharmatatva akhaMDa rahetuM heya tevo prajAmAM prAyaH bhrama phelAI rahyo che. dharma kone kahevAya? e praznanA uttaramAM bhagavAna mahAvIre kahyuM che:-ahiMsA, saMyama ane tapa eja dharma che. dharma eTale saMpradAya nahi, dharma eTale vADA nahi, dharma eTale paMtha nahi. dharma eTale vAstavika satya. je tatvArA jIvana ujavala, unnata ane udAra bane te tatvanuM nAmaja dhama. A dharma eja sanAtana dharma che. sanAtanano nAza karavA koI zaktimAna thaI zake nahi. te satya trikAlAbAdhita che. tene koI pheravI paNa pheravI zake nahi. AthI raziyA ho ke game te deza che. sau koIne A tattvanI, AvazyaktA che ja ane rahevAnI. AvA dharmamAM to te paNa mAne che ane mAnavuM ja joIe. bhale pachI tene dharma nAmathI na oLakhe paraMtu kAryathI te teja dharma che. A dharma vizvanA dareka bhAgomAM ane dareka aMzAmAM ochA yA vadhatA pramANamAM vyApaka che. ane rahevAne ja. AjanI dhArmika paraMparAnI sAthe sAcA dharmanI tulanA bhagavAna mahAvIra, bhagavAna buddha, bhagavAna kRSNa ke sAra. pachInA 5Na je je viziSTa puruSo ke mahAtmA ane bhArata ke bhArata bahAranA pradezomAM thayA te saukAIe dharmane vividharUpa batAvyo che. paraMtu khAsa karIne te badhAmAM ahiMsA, satya, brahmacarya ane tyAga A cAra vastuo to mukhya hatIja ane tene mukhyarUpa ApI bIjI kriyAo temanA dahata mATe ja sarjavAmAM AvI hatI. paNa Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 27 jyAre puSTi mATe yeAjAyelI kyAe peAteja mULa tattvane hAni paheAMcADavA lAge teA te kriyA dhayiA rahevAnI yAgyatA mumAvI bese che. vaLI jema ApaNuM jIvana e vyaktittva kheAdhaka che. tema vyaktinA samUhane samAja kahevAya che. ane samAjanA samUha deza gaNAya che. ane vividha dezonA vizvamAM samAveza thAya che. AthI vizvathI deza dezanI rASTra, rASTrathI samAja ane samAjathI vyakti ane vyaktithI caitanya tathA tenAM zarIrAdi sAdhana ema parasparanA gADha saMbaMdhe che. te badhAM paraspara sakaLAelAM ja che. mATe dharmanI unnati sAthe te badhAMnI unnati svAbhAvika thatI javI joIe. je dhamanA sabadha, samAja, rASTra ke vizvanAM prANIo sAthe na DhAya tevA dharmane nAme oLakhavA e mahAna bhUla che. ahiMsAmAM deza, samAja, kuTuMba ane vizva badhAMnuM hita che badhAMne temAMthI zAnti maLe che. tethIja ahiMsAne dhama gaNAvyo. peAtAnA sayamathI jagatanA aneka samAjone AzvAsana maLe che. mATe saMyama e dharma manAyeA. tapazcaryAMmAM AtmAnI vizuddhi che mATe tapazrcaryoMmAM dhama batAvyA. A parathI saheje samajI zakAya che ke je kriyAthI sAmA jika, rASTrIya ane AdhyAtmika unnati thAya teja dharmakriyA che. paNa ne tene ja khadale dhamanA nAme dezanuM, samAjanuM ane vizvanuM jIrUM thatuM hoya, klezanAM merI khIjA vavAtAM hoya, je tattvathI jhanuna vyApI aneka dhAra hiMsAe thaI jatI hAya ane svacchaMda tathA anAcAra sevAtAM hAya, prANIjAta pratye tiraskAra ane atyAcAra kheDAtAM DeAya, tA te kharekhara ja viSa che. ane tevA viSane raziyAe nAA karyAM hAya temAM zuM khATuM che ? AvA viSanA tA sauthI pahelI take sacA nAza ja thavA joI e. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28 jyAM rAtri hAya tyAM sUya na hoya ane sUrya hoya tyAM aMdhAruM hAi ja na zake. tema jyAM adhama hoya tyAM dhama TIja na -zake. kAraNa ke adharmathI dharma e bilakUla vizadhI tattva che. jyAM adharmanAM kAryo thatAM hAya tyAM dharmanA eka aMza paNa mAnavA te sAva asaMbhavita che. jalamAMthI jema zItattva ane pAvanatva bAda karyA pachI jalatattva ja rahevA pAmatuM nathI. agnimAMthI uSNatva nIkaLI gayA pachI agni rahevA pAmI zake nahi. tema jIvanamAMthI dharma gayA pachI jIvana rahe ema mAnI zakAya ja nahi. ane dha vinA jIvana dekhAtuM hAya teA te jIvana nathI; paNa jIvatuM mRtyu che. mRgajaLa jevA jIvananAM jhAMjhavAM che. vAstavika jIvanamAM cetananI cinagArIe ja bharI hAya che. AvI rIte dhamanI sarva sAmAnya vyAkhyA vicArI lIdhA pachI bhinnabhinna jIvana para bhinnabhinna dharmanI vicAraNA karIe. pazu jIvana, mAnava jIvana, deva jIvana, sajjana jIvana, AdhyAtmika jIvana ema jIvananA jema aneka prakArA che tema dharmanA paNa aneka prakAza che te paikI ApaNe vartamAna jIvananA ApaNA dhama joie. sauthI pahelAM prazna karIe ke ApaNe kAlyu chIe ? uttara maLaze ke mAnava. jo mAnava tarIke ApaNe hAI e to sauthI pahelAM ApaNe manuSya jIvananI vicAraNA karavI joI e. mAnava jIvananA dharmo. khIjAM vividha nAnAM meATAM prANIomAM manuSyanuM jIvana uttama gaNAya che. AnuM kAraNu ke temAM vicAra zreNinuM prAdhAnya heAya che ke je khIjAmAM nathI, chatAM vRkSa, vAyu, saritA ane evI bIjI aneka vastu agamyapaNe parApakArAthe vahI rahI haiAya che. tA manuSya jIvanamAM A tattva svAbhAvika vadhu khIlyuM hAvuM ja joI e, tema mAnavuM asthAne nathI. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 19 ThANAMga nAmanA sUtramAM bhagavAna mahAvIra AdhyAtmika dharmane JALakhanAra jijJAsu ke sajjana manuSyanAM mukhyatve cAra lakSaNA batAvyAM che. te cAre lakSaNA ne barAbara samajAya ane te pramANe vana thAya te huM mAnuM chuM ke Aje dharmane nAme upasthita thayelI. athaDAmaNInA aMta AvI jAya. sajjanatAnAM cAra uttama lakSaNA. prakRti bhadratA saheja saumyatA. sajjanatAnuM A sauthI paheluM lakSaNa che. Adaza manuSya potAnI mAnavatAne vikasAvavA mATe pahelAM A guNane prApta karavA joIe. jo ke saumyatA-prasannatA-manuSyamAtramAM kASTane kAi aze hoya ja che, ane jyAM sudhI anukULa nimittA maLe tyAM sudhI te tene sAcavI paNa rAkhe che. paraMtu sahaja zabda sAthe joDAyelA hAvAthI vizeSatA e Ave che ke kaTu nimittamAM--kaparA prasaMgamAM paNa te manuSya peAtAnI prasannatA gumAvI besatA nathI teja sahaja saumya gaNAya. A guNunI vAstavikatAnA nIcenA dRzyathI spaSTa khyAla AvI zakaze. ekadA bhAvanagaranA mahArANA takhtasiMhajI potAnA mahelanA gAmamAM besI daMtamaMjana karI rahyA hatA. mastaka khulluM hatuM. tevAmAM ekAeka etraNu uparAupara pattharAe AvyA temAMnA eka tA mastaka para lAgyA ane turata ja leAhInI dhArA vahevA lAgI. hajurIyA ane ghaNA mANase tyAM AvI lAgyA. khUba khaLabhaLATa thayA. khetraNa sipAIe bahAra doDyA, ane ghA karanAra dasa dasa varasanA etraNa bALakone tarata ja pakaDI lAvI darabAra pAse hAjara ryo. karAo bhayathI tharathara kaMpI rahyA hatA. temanI AMkhAmAMthI azruo daDadaDa vahI rahyAM hatAM. mahArAjAe AzvAsana ApI pahelAM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30. teone nirbhaya karI pachI pUchayuM ke vatsa! tame zA mATe tema karatA hatA? chokarAoe kahyuM-mahArAja ! A bAganA AMbAnI madhura karIo laTakI rahI hatI tene pADavA mATe ame A prayatna karyo hatuM. A sAMbhaLatAM ja mahArAjane khyAla Avyo ke eka AMbA jevuM vRkSa mAravA chatAM kepe nahi ke pitAnI madhuratA gumAve nahi balake madhura phaLa Ape-te huM to manuSyamAM paNa nRpAla jevI javAbadArIvALo manuSya chuM. te mAre te A sthaLe AMbA karatAM adhika prasannatA rAkhI phaLavuM joIe. lAgeleja hukama thayo ane ekeka mUThI senAmahoronI hAthamAM laI rAjadarabAramAMthI chUTI bALake harakhAtA harakhAtA ghera gayA. yogyatA vinA AvA prasaMge ATaluM prasannacitta rahevuM saheluM nathI. chatAM abhyAsathI A guNa paNa avazya saMpAdana karI zakAya che. prasanna manuSya saMkaTamAM ke vipadamAM pitAnI prasannatA rAkhI zake che. eTaluM ja nahi balake bIjA aneka dardI ane duHkhIjanemAM prasannatA reDI paNa zake che. prakRti saralatA-sahaja saralatA. rakhara jevI namravRttine saralatA kahevAya che. mana, vacana ane kAyA traNenA yogathI je samAnavatI hoya te sarala kahevAya. AvI saralavRttivALo manuSya potAnA kartavyathI koIne ThagatuM nathI. tema kuTuMba, samAja ke deza paikI koinuM kharAba Icchato paNa nathI ane karatA paNa nathI. A guNanA AvirbhAvanI sAthe ja manuSya AtmavikAsanA mArgamAM vadhatuM jAya che. paNa jyAM sudhI mananA bhAva va chatAM vAcAmAM mRdutA ema bannemAM paraspara bhinnatA hoya tyAMsudhI A guNanI khIlavaTa thaI zake nahi. AvI vaka sthitine te daMbha ke pAkhaMDa ja kahevAya... Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 31 AvA pAkhaDI manuSya pAtAnuM ane samAjanuM avyakta rIte arUM karI rahyo hAya che. saralatAne guNa saMpAdana karavA te paNa Avazyaka ja che. sAkrozatA-anukaMpA dayA e ahiMsakavRttinuM prathama pagathiyuM che. ahiMsAnA sAcA upAsakAe Ane sadA sarvAMdA upayAga karatAM rahevuM joIe. koIpaNa du:khI ane dardIne jotAM ja mananI lAgaNI thaI Ave. zarIra kaMpavA mAMDe ane paraduHkha dUra karavAnI bhAvanA cAya tevI sthitine anukapA kahevAya che. nisvArthI manuSya A vRtti vizeSa rAkhI zake che. pazu ane pizAca jevI svAvRttithI manuSya jyAMsudhI saMDAvAyelA rahe che. tyAMsudhI vizvAsadhAta, dayA, chaLa ane prapaMca karI peAtAnA svA pUrNa karatA rahe che tema tema A guNu khAtA jAya che. ulaTuM ja svArthavRtti jema jema ochI thatI jAya che tema tema A guNu khIlatA jAya che. ane tevA manuSya vizvapremanuM pAtra banI rahe che. amatsaratA nirabhimAnitA. manuSyamAtrane potAnI ahaM vRtti ja ThagatI haiAya che. prAyaH saukAI ochA vadhatA pramANamAM A rAgathI gherAyelA DhAya che. dhanavAna nina, sUkha ke paDita, aliSTha ke niLa badhAne eka yA khIjA prakAramAM A vRtti pIDI rahI haiAya che. guNumAM ke sAdhanAmAM pote khIjAthI U~ca che ema mAnavAthI ja A vRttinA udbhava thAya che ane pachI kramapUrvaka te vadhatI jAya che. AtmavikAsamAM moTAmAM meTI bAdhA upajAvanAra Aja zatru che. abhimAnanA parAjaya karavA mATe manuSyamAtrane namratA dhAraNa karavI joie, ane namratAM tyAre ja AvI zake ke peAtAnA AtmAnI anatazakti AgaLa je kaMi bhautika sukha sAdhanA vagere maLyAM che te badhAM alpa ane Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3ra apUrNa ja che tyAM paryAmi zA mATe mAnavI? Ama mAnI vidyA, baLa, dhana, aizvarya je kAMI maLyuM hoya tene paropakArArthe sadavyaya karatA javuM, Ama karavAthI abhimAnanI vRtti pitAno beTo prabhAva nAkhI zakaze nahi ane tenuM jora narama paDatuM jaze. AvI bhAvanAthI jagatanA jIva mAtra pratye samabhAva ane premabhAva sahaja spharavA mAMDaze. divya jIvana. A rIte A cAre guNe bhinnabhinna rIte bhinnabhinna sthitimAM manuSyone pitAnA kartavya paMthamAM sthira karI AgaLa ane AgaLa dhapAve che. ane manuSyatAne vadhu vadhu zuddha kare che. te divya jIvana kiMvA sajana jIvana gaNAya. AdhyAtmika jIvana. bhajana, smaraNa, ciMtana, vicAra ke dhyAna je kaMI kriyAo thatI hoya tenI sAthe A guNe khIlatA rahevA joIe. AnuM ja nAma AdhyAtmika jIvana. 1 manuSya jIvana-AkhA vizvamAM rahelA manuSyo ApaNuM jAtanA ja badhA mAne che. mana, ikiya, zarIra ane evAM badhAM sAdhane saune maLyAM che. sau koI ekaja mArge javAne utsuka che to parasparanI sevA bajAvavI ane upayogI thaI paDavuM te manuSyane dharma gaNAya. 2 pote sAdhana saMpanna hoya chatAM saMyama rAkhI bIjA sAdhanahIna dalita ane garIbone sahAya karI temane sAdhana saMpanna banAve te manuSyane sAmAnya dharma gaNAya. 3 pazu jIvana-dharma, saMpradAya, mana, vAda ke vicAronA bhedo e tAtvika bhedo nathI, jAtipatinI judAI ane gotranA vibhAgo e kaMI sAcA vibhAgo nathI tema chatAM te vibhAgane mekhare rAkhI kaleza, jhaghaDA ke baMdha karavAM, keTe javuM vagere vagere manuSyatAne na chAje tevA karmo karavAM te pazu jIvana gaNAya. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pazAcika jIvana pitAnA sAmAnya svArtha mATe bIjAnA svArthane dhakko pahoM cA, anartho upajAvavA, deza ane samAjane droha kara, mahA hiMsAnAM kAryo karavA te pizAcika jIvana kahevAya. A badhAM lakSaNone potAnA jIvana sAthe sarakhAvAya te ApaNe kayA jIvanamAM chIe teno spaSTa khyAla AvI zakaze. je manuSya hAIe to manuSya jIvananA sAmAnya dharmo to ApaNI rageragamAM vyApaka hovA joIe. jema khAvuM, pIvuM, sUvuM, besavuM vagere zArIrika hAjato pUrI pADavAnI kriyAo svAbhAvika thayA kare che. temAM kAI upadezakanI ke vAraMvAra zikSAnI paNa AvazyakatA rahetI nathI. teja prakAre sAcuM bolavuM, koIne raMjADavAM nahi, vyApAra vageremAM nItinuM pAlana karavuM ityAdi niyame ApaNuM jIvanakriyAmAM vaNAI ja gayA hovA joIe. paraMtu ATalAmAM ja kai jIvanane hetu samApta thaI jato nathI. ane tethIja tethI paNa uttama, bhavya ane divya jIvana mATe sadA AgaLa ane AgaLa vadhavA puruSArtha karatA rahevuM joIe. vartamAna dazA tene badale Aje to ApaNe jIvana sAthe dharmane vaNavAne prayatna sAva khoI beThAM chIe. mAnavadharmane samajyA ke AdaryAM pahelAM AdhyAtmika dhamane bAtha bhIDI lIdhI che tethI ja A gucavADe ubhe thavA pAmyo che. ane devaLa, upAzraya, maMdira ke carcamAM ja dharma thaI zake che tevI mAnyatA baMdhANI che. vyavahAra ane nizcayanA mArgone bhinnabhinna pADI dIdhA che. AvI rIte dharmanuM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34 vAstavika rahasya samajAyuM nathI ane vANI tathA vartananAM se se aMtare thaI paDyAM che. bhagavAna mahAvIra punaH punaH kahe che ke upayoga eja dharma dareka kriyAmAM viveka, vicAra ane vyavasthA jALavavI teja dharma. jyAre A sAce dharma rageragamAM vyApI jaze tyAre vaiyaktika jIvana ucca banI jaze ane zAMti te vyApaze ja paraMtu sAthe sAthe sAmAjika, rASTrIya ane AdhyAtmika vagere dareka kSetramAM unnati ane pragati thaze. AvA paryuSaNa parvamAM vivekapUrvaka AvI navavicAraNuM karavI e ati ati Avazyaka che. OM zAMtiH Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina samAjane Aje zenI jarUra che? vyAkhyAtA-zrI dhIrajalAla TokarazI zAha, pUjya muni mahArAja ! AtmabaMdhuo ane AtmabhaginIo! prabhu mahAvIranA avibhakata jaina samAja pachI lagabhaga sattara varSe have e samaya Avyo che ke jyAre ApaNe traNe phirakAnA jene sAthe maLIne paryuSaNa parvanI ArAdhanA karI zakIe chIe. paryuSaNa parva e parvAdhirAja gaNAya che. emAM je je kartaenuM anuSThAna che temAM jIvananI AlecanA mukhya che. A AlecanA tyAre ja yathArtha svarUpamAM thaI zake jyAre jIvananA bhinnabhinna prazro uMDANathI vicAravAmAM Ave. eTale paryuSaNa parvamAM AvA viSaye carcAtI vyAkhyAnamALA goThavavAmAM Ave te sarvathA ucita che ema huM mAnuM chuM paraMtu ApaNu ghaNu munirAje hajI ema mAne che ke zrAvakoe A parvanA divasomAM upAzrayamAM ja AvavuM joIe, kalpasatra ja sAMbhaLavuM joIe ane te paNa sAdhuonA mukhethI. jeo A pramANe nathI karatA teo avicchinna prabhAvazAlI trikAlAbAdhita vItarAga zAsananI pUrApUrvathI cAlI AvatI praNAlikAne bhaMga kare che, zAsananI naukAne kANuM pADe che, zAsanane keha kare che. mATe jeo jAhera helamAM thatAM vyAkhyAne sAMbhaLavA jatA hoya temane tema karatA aTakAvavA joIe, jarUra lAgatAM pIkeTIMga paNa karavuM joIe. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ to sahuthI prathama prazna e thAya che ke zuM kharekhara ApaNe avicchinna prabhAvazALI trikAlAbAdhita vItarAga zAsanane droha karI ravA chIe ke te mahAnubhAvonuM kahevuM bhUlabhareluM che ? mane nathI lAgatuM ke ApaNuM pikIne koI paNa ApaNA ISTadeva prabhuzrI mahAvIranI AjJAnuM ullaMghana karavA cAhata hoya ane te paNa sAmudAyika rIte ane paryuSaNa jevA pavitra parvamAM eTale ahI ubhA rahIne vyAkhyAna karavAmAM je zAsanane droha na thatuM hoya to ja vyAkhyAna karavuM huM ucita dhAruM chuM ane tethI ahIM ubhA rahIne vyAkhyAna karavAmAM zAsanane droha thAya che ke kema tene ja prathama nirNaya karIza. je mahAnubhAve kahe che ke zrAvae upAzrayamAM ja javuM joIe, kAraNa ke e pUrApUrvanI rIti che teo ItihAsathI anabhijI hovA joIe athavA irAdApUrvaka kheTuM bolatA hovA joIe. upAyo kayAre thayA? prathama sAdhuo apratibaddha vihAra karatA ane mukhyatve nagara bahAra udyAnamAM ja vicaratA. e AtmAthI mahApuruSonuM vyAkhyAna sAMbhaLavA leke utsAhathI ulaTI paDatAM. ane jyAM cAritranI suvAsa pragaTatI hoya, jJAnanI gaMgA vahetI hoya tyAM e na kema bane? paraMtu e niHsaMgI ane saMsArIothI lagabhaga alipta rahetA munio dhIme dhIme saMsAranA nikaTa saMbaMdhamAM AvyA. temanI vacce ja upAzraye nimaNu thayA ane Aje te parigraha viramaNa vrata bhUlI jaIne e upAzrayanI TekedArI sAdhuo rAkhI rahyA che. eTale upAzraye te samayanA prabhAvathI astitvamAM AvelA che, upAzrayamAM rahevuM e paNa jamAnAvAda che; nahika pUrApUrvathI cAlI AvelI rItinuM anukaraNa, eTale jyAM upAzraya ja navI vastu che tyAM emAM nahi javAmAM doSane saMbhava kayAM rahe? kayA zAstramAM ema kahyuM che ke zrAvaka upAzrayamAM ja jaIne vyAkhyAna sAMbhaLavuM joIe ? AthI upAzrayamAM ja javuM joIe e dalIla vajuda vinAnI che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bIjI vAta kalpasUtra sAMbhaLavA saMbaMdhInI che. kalpasUtra eTale AcAra saMbaMdhInuM-sAdhuonA AcAra saMbaMdhInuM sUtra. sAdhu samAcArI ene mukhya viSaya. prathama saMvatsarInA divase sAdhuo kAussaga karI A samAcArInuM zravaNa karatA. zrAvakene sAMbhaLavAnuM kAMI prayojana na hatuM. ane tethI e sAMbhaLavAnI prathA ja na hatI. e samaya dharmapracAranI hariphAIno hate. eka bAju buddhacaritra priya thatuM jatuM hatuM ne bIjI bAju bhAgavata paNa kapriya thavA mAMDayuM hatuM. tenA vAMcane leke samakSa tathA rAjadarabAramAM thavA lAgyAM hatAM, A sthirti joI samayane oLakhanArA dIrdha dRSTivALA mahApuruSe kalpasUtrane jaina mahAtmAonA jIvanacaritrathI vibhUSita karyuM ane eka AcArya AnaMdapura nagaramAM dhruvasena rAjAnA darabAramAM prathama ja tenuM jAhera vyAkhyAna karyuM. tyAra bAda te zrAvako samakSa vaMcAvA lAgyuM. eTale zrAvako samakSa kalpasUtra vAMcavuM e samayadharmane prabhAva che. jeo ema kahe che ke zrAvakoe kalpasUtra sAMbhaLavuM ja joIe. teo ajANapaNe paNa samayadharmanuM pAlana karavAnuM kahe che tene temane khyAla haze kharo? eTale kalpasUtra sAMbhaLavuM joIe e avicchinna prabhAvazAlI trikAlAbAdhita vItarAga zAstranI purApUrvanI rIti nathI. ethI e rivAjamAM samayocita pheraphAra karavAmAM Ave te kAMI ja anucita nathI. trIjuM sAdhuonA mukhethI ja vyAkhyAna sAMbhaLavuM joIe e te hAsyAspada dalIla che. vyAkhyAna karavAne IjAro koI paNa eka vyaktine heI zake nahiM, jeNe kAMIpaNa jIvananA prazno saMbaMdhamAM vicAra karyo hoya, jene kAMI paNa samAjanI unnati arthe kahevAnuM hoya te kahI zake che. kevaLa veza parivartanathI ja vyAkhyAna karavAnI lAyakAta utpanna thAya che evuM kAMI ja nathI. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38 TUMkamAM A vastune sameTI letAM eTaluM jaNAvavuM joie ke ahIM UbhA rahIne vyAkhyAna karavAmAM upara jaNAvyA mujaba avichinna prabhAvazAlI trikAlAkhAdhita vItarAga zAsanane kAMI paNa droha nathI; paraMtu jIvananI sAcI AleAcanA rUpa hAI sAcI jaina dRSTinuM ja anukaraNa che. ethI Apa samakSa AjanA viSaya zarU karIza. .. " jaina samAjane Aje zenI jarUra che? e AjanA bhASaNanA viSaya che. khIjI rIte kahIe teA jaina samAjanI Adhunika paristhiti kevI che ane temAMthI AgaLa vadhavAnA upAye kevA che? e AjanA viSaya che. jo AjanI paristhiti badhI rIte saMtASakAraka hAya tA tA ApaNe kAMI karavApaNuM rahetuM nathI. kAraNa OM nirAgIne auSadha apAtuM nathI. paraMtu jo ApaNI sthiti kharekhara eka gaMbhIra hAlata bhAgavatA dardInI hAya, dareka jAtanA upacAranI jarUra hAya tA ApaNe vahelAmAM vahelI take tenA upAye yeAjavA joIe. paraMtu jema dareka viSayamAM jaina samAjamAM khe mate jovAya che tema AmAM paNa khe mata jovAmAM Ave che. keTalAka sAdhu tathA AcAryo ane AgaLa paDatA gRhasthA ema jaNAve che ke ' ApaNI sthiti pahelAM karatAM ghaNI sudharI che. kAraNa ke pahelAM ATalA utsaveA na hatA, ATalI pUjAe na hatI, ATalI ziyale doDatI ke ATalI kheArDaMgA tathA pAThazALA paNa kAM hatI ? vaLI Aje nAmAM mIlamAlekA che, dhane mATe paisA khanArA paNa dhaNA jovAya che. A tA jamAnAvAdIone khumA pADavAnI Teva paDI gaI che ke ApaNI sthiti sArI nathI, kharAba thaI gaI che ema kahI leAkone bhaDakAvavA ane pachI peAtAnA managamatA sudhArA AgaLa karavA. vAstavika sthiti evI che ke tethI ulaTI ja che te ApaNe tapAsIe. spe huM AjanI ApaNI paristhitine cAra bhAgamAM vaheMcI nAkhIza. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 39 (1) Arthika jIvana (2) sAmAjika jIvana (3) rAjakIya jIvana. (4) dhArmika jIvana. ke jIvana akhaMDa che, enA vAstavika vibhAga heI zake nahi, paNa judI judI paristhitimAM jIvana upara zuM asara thAya che te darzAvavA ja A vibhAge pADayA che. Arthika jIvana jainenuM Arthika jIvana Aje kayA prakAranuM che? kadaMbagirinI pratiSThA mahotsavamAM uparA uparI jamaNe thAya ke amadAvAdamAM haMmezAM pUjA-utsava najare paDe ethI jaina samAja paisAdAra che ema kalpI zakAya kharuM? Aje jenenA hAthamAMthI ghaNo kharo vepAra sarakI gayo che, eka paNa dhadhA para khAsa pitAnI prabhutA rahI nathI jyAre lerDa karjhananA samaya sudhI hiMdusthAnanA vepArane lagabhaga trIjo bhAga ekalA jainenA hAthamAMthI ja pasAra thato. Aje te jagatanI badalAtI paristhitimAM jenee pitAnuM eka mAtra jALavI rAkheluM kSetra paNa gumAvyuM che ane gAmaDAmAM rahetA ne je moTA bhAge dhIradhAranuM kAma karatA teonI paNa traNa varSe devuM DubADanArA kAyadAthI temaja bIjA kAraNothI pAyamAlI thaI gaI che. Aje to saTTA ne AMkapharake jaina samAjano pIcho pakaDa che. khAsa kalAkauzala paNa rahyAM nathI. becAra mIlamAlekene joI ke pAMcapacIsa vepArI peDhIone sArI cAlatI joI Akhe jaina samAja Arthika sthitimAM sAre che ema pratipAdana karavuM e zuM sarAsara mUrkhatA nathI? | muThIbhara mANase bAda karIe te jenI hAlata kaMgAla che. madhyama varga karatAM paNa kaphoDI che. madhyama varga ane majure te game te dha grahaNa karI pitAnI AjIvikA barAbara prApta kare che paNa jene samAjane te haju pratiSThAnuM bhUta vaLageluM che. amuka dhadha na thAya, amuka ja thAya, amukamAM amuka karmAdAna lAge vagere Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vicArothI te bIjA dhaMdhAo grahaNa karI zakato nathI. Ama hAthamAM rahelI vastu gumAvI che ane navI levAtI nathI. evI dinapratidina tenI sthiti bahu ja kapheDI thaI rahI che. moTA bhAga he para tamA mArI mahIM lAla rAkhavA jevuM jIvana gujArI rahyo che ane keTaloka bhAga te Arthika kaMgAliyatane aMge bahu ja kaniSTha prakAranuM jIvana gujAre che. thoDA varSo pahelAM jAmanagara rAjyamAM eka jaina kuTuMbe AjIvikAnA abhAve kuvAmAM paDI ApaghAta karyo hato, bIjA paNa evA aneka jAtanA banAvo chellA varSamAM banyA che ke je sAMbhaLIne paNa ApaNuM rUMvADA ubhA thai jAya. paNa cothA ArAnAM svamAM mANatAM ApaNuM dharmagurUone ke zrImaMtone ene kayAM khyAla che ? ane e vAta nizcaya che ke jyAM sudhI jIvananI jarUriyAta prApta karavAmAM ja saghaLI zaktio kharacavI paDe che tyAM sudhI dhArmika jIvana pratye lokone Adara na keLavI zakAya. ApaNA zrAvakanA AcAramAM zuM jaNAvyuM che ? prabhAtamAM uThIne navakAra maMtra gaNavA, pachI pratikramaNa karavuM, pachI devavaMdana tathA sevApUjA karavI, pachI vyAkhyAna sAMbhaLavA javuM, tyArabAda bhajana laI, madhyAhnanuM caityavaMdana karavuM ane be prahara dhaMdhAmAM vyatIta karavA, tyArabAda sAyaMjana, devadarzana pratikramaNadi karavA. paraMtu Aje A AcAranuM keTaluM pAlana thAya che ? AjanI badalAyelI Arthika sthitimAM upara pramANe sAmAnya najanatA vartI zake tema che ke ? ane Ama chatAM ame "artha kAmanI vAta na karIe" ema karIne A mahatvanA prazna para ApaNA dharmagurUo AMkhamIMcAmaNuM karI rahyA che. paraMtu teone khabara nathI ke je AvI upekSA lAMbe vakhata cAlu raheze te lokonI dharma pratyethI bIlakula zraddhA uThI jaze ane tenuM pApa paNa upekSA karanArAone Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zIreja seMTaze. je temaNe AjanA jaina samAjane uddhAra karavo heya te AjanA Arthika praznone barAbara abhyAsa karavo joIe, AMtara rASTrIya paristhitino abhyAsa karavo joIe ane tyArabAda A sthitimAM jene e kevI rIte vartavuM ne pitAnA Arthika sthiti kevI rIte sudhAravI teno upadeza karavo joIe. Aje AMtararASTrIya jJAna na hoya te e viSaya para salAha ApI zakAya tema nathI. kadAca je ema kahevAmAM Ave ke sAdhuothI arthane upadeza thaI zake nahIM to huM eTaluM kahIza ke jIvanane e agatyane prazna che ane enA saphaLa ukela uparaja dhArmika jIvanane AdhAra che eTale dharmanI dRSTie ja e prazna hAthamAM levA joIe. bAkI zrAvako pAsethI arthane lakhaluTa vyaya karAvatI vakhate dharmabAdha na Ave ane temanI Arthika sthiti sudhAravAnA prazna vakhate ja A prazna ADe Ave e to bahu ja navAinI vAta gaNAya. ApaNA samAjamAM Aje ceDA zrImaMto che paraMtu temanAthI ApaNane zuM lAbha thAya che? ulaTuM teo moTaramAM besI pharavA nIkaLe che ane ApaNuM kapaDAM kAdavathI kaMTAya che, tethI pharajIAta kapaDAM dhovarAvavAne ApaNuM upara Tekasa caDhe che. eTale AvA thoDA zrImatithI samAjane magarUra thavA jevuM kaMIja nathI. ApaNe magarUra che tyAre ja thaI zakIe ke jyAre ApaNe badhA bhAIone keInI paNa nIca khuzAmata karyA sivAya peTapUratuM khAvAnuM maLI rahetuM hoya. jaina samAjane mAnabhara roTI maLI rahe evuM karavAnI Aje khAsa jarUra che. samAjanI sthiti, lagna e sAmAjika jIvanano pAyo che. tenA suyogya baMdhAraNa upara samAjanA svAsthane AdhAra che. paraMtu haju ApaNAmAM kevaLa khAnadAnInA khyAlathIja bALalagna, sATAM, vRhalama, kajoDAM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 42 vagere lagna sabaMdhanAM aniSTa tattva dRSTigocara thAya che. mAbApeAe yeAgya uMmaranA putraputrIone lagna saMbaMdhamAM je ceAgya chUTa ApavI joie te haju apAtI nathI ane ethI asaMtuSTa lagna jIvananA ghaNA kissAe najare paDe che. A badhI bAbateAthI samAjanI pavitratA eTalI badhI duSita thAya che, samAjanuM svAsthya eTaluM badhuM haNAya che ke jyAre tenAM pratyakSa pariNAmeA jaNAvA mAMDe che. tyAre ApaNe khaLabhaLI uThIe chIe. para`tu sAcI vAta e che ke ApaNA sAmAjika jIvananI pavitratA jaLavAI rahe e mATe badhI paristhitine vicAra karI, ApaNeja evA rastA kADhavA joie ke jethI bIjAene ADA rastA levA na paDe ke dalanuM sevana karavuM na paDe. vidhavAonA saLagatA prazna- ApaNA samAjamAM khIne saLagatA prazna vidhavAoneA che. te Aje dhaNIja gaMbhIra vicAraNA mAge che. vidhavAone madada karavA gaMgArAma TrasTa seAsAiTI nAmanI eka mahAna saMsthA hiMdusthAnamAM cAlI rahI che. teNe bahAra pADelI hakIkatA Apa kAI e vAMcI che? Aje ekalA kalakattAmAM 35000 hiMdu vidhavAo vaizyAvRtti karI nirvAha calAve che. evI rIte banArasa, mathurA ane bIjA moTA zaherAmAM vidhavAe atyaMta patita jIvana gujArI rahI che. A vastusthiti zuM batAve che ? phakta ApaNA hiMdusamAjamAM ekarADa jeTalI vidhavAo che. pacIsa kareADanI vastImAM seA varSathI pacAsa varSanI ummara sudhInI keTalI strIe hAya ane temAM A be karoDa jeTalI vidhavAonI saMkhyAnuM kayuM pramANu thayuM tene vicAra kare. zuM samAjanA AvaDA moTA ane upayAgI bhAga tarapha have AMkhamIcAmaNAM karIe te cAle tema che? vidhavA lagnanI vAta khAjue rAkhIne huM Apane ekaja sIdhA prazna puchuM chuM ke ApaNI mA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ benene mATe ApaNe zuM karyuM che ane zuM karIe chIe? zuM temanAmAM ApaNu jevo AtmA nathI ? zuM temanAmAM ApaNA jevI lAgaNIo nathI? ApaNe pacAsa varSanA buThThA thaine paNa ethI ke pAMcamI vAra paraNavAnA keDa sevIe chIe. gharamAM kumaLI kaLI jevI putravadhu vidhavA hoya chatAM ApaNe ApaNA raMgarAga cheDI zakatA nathI. ane temane pharaja pADIe ke tamAre kaMIpaNa bolyA sivAya ame kahIe te pramANe jIvana gujAravuM. ApaNuM A vartana zuM batAve che? ApaNe mANasa nahi paNa pazu banyA chIe, ahiMsAdhamane dAvo karavA chatAM ghera hiMsaka banyA chIe! Aha ! A pApanuM bhayaMkara prAyazcita ApaNe jarUra bhogavavuM paDaze. ApaNuM samAjamAM strI vidhavA thAya tyAre tene mAsIka chavAI zuM maLe che ? cAra cAra ane pAMca rUpIyAnI mAsIka rakama para jIvana kema gujArAtuM haze tene khyAla zuM jJAtinA paTelIAene Avato haze kharo? AjIvikAnA abhAve sabaDatI ane durAcAra karavAthI DaratI je koI vidhavA bahena punarlagna kare te jJAti tene tarata daMDa devA taiyAra thAya che. paraMtu temanI sAra saMbhALa-samAja kAM nathI rAkhatI ? vidhavAone mAsika rakama zuM maLe che ane teo kevuM jIvana gujAre che tene copaDA rAkhavA mATe kaI paNa jJAtie prayatna karyo che khare? Aje ApaNI jJAtione, punarlagna kare tene daMDa karavAnI akkala che paraMtu vidhavAonI sthiti sudhare te mATe yogya prabaMdha karavAnI kALajI nathI. vidhavA bahenanI sthiti sudhAravA ane lagnanI chUTa ApavAnA praznonI jyAre jyAre carcA thAya che tyAre tyAre ApaNe rUDhIcusta varga kahe che ke vidhavAonI sthiti sudhAravA mATe vidhavAzrama kADhe, temane dhArmika zikSaNa ApavA mATe gya zikSaNa saMsthA kADhe. e kAryamAM ame madada ApavA taiyAra Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -chIe, paNu maherabAnI karIne vidhavA lagnanI vAta na uccAre. baMdhuo ane bhaginio ? huM Apane puchuM chuM ke chellA trIza varSathI vidhavA bahenanI duHkhada sthiti dUra karavAnA praznanI carcA thAya che chatAM Aje je samAjamAM keTalAka vidhavAzrame sthapAyA ? keTalI dhArmika zikSaNa ane hunnaraudyoga zIkhavavAnI zALAo sthApanA thai? Aje eka paNa AMgaLI cIMdhI zakAya tevI vidhavAo mATenI saMsthA ApaNA samAjamAM najare paDatI nathI. A ghaNuMja dIlagIrI ane zarama bhareluM gaNAya. mAre ahIM spaSTa jaNAvavuM joIe ke vidhavA bahenone mATe ApaNe ApaNuthI banatI madada karavI joIe. dhArmika zikSaNa ApavuM joIe. gharaudyoga zIkhavavA joIe. ane je tema chatAM saMyamanA pavitra paMthe cAlavAmAM te asamartha nIvaDatI hoya, samAjanA DaranA mAryA tene khuMNu khAMcarA - zodhavA paDatA hoya, ane pitAnA pApa chupAvavA mATe bhrama hatyA karavI paDatI hoya te e bahenane lagna karavAnI chUTa ApavI joie. temAM jarApaNa saMkeca pAmavAnuM kAraNa nathI. keLavaNu-- ApaNuM samAjamAM trIje saLagate prazna keLavaNane che ApaNe hajI sudhI chokarA chokarIne paraNAvI levA eja jIvanane meTe lahAvo gaNue chIe; paraMtu ApaNAM bALako saMskArI banAvI temanAM jIvana ucca thAya te prayAsa karatA nathI. keTalAka zIlApremI sajajanoe chAtrAlayo ane vidyAlaya sthApyAM che. paraMtu tyAM paNa eja anubhava thAya che ke mAbApa lagnanI pAchaLa ghelAM banI pitAnA putrane zikSaNanA vizeSa lAbhathI vaMcita rAkhe che. bALapaNamAMthIja vahunI vAto sAMbhaLanArA ane vahunA vAtAvaraNamAM ucharanArA putramAM anya kaI mahatvAkAMkSA pragaTAvI zakIe? khare khara ApaNeja zikSAnuM sAcuM rahasya samajyA ja nathI. putraputrIonA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 45 lagna vakhate hajAra paMdarase rUpIyA ApaNe vAta vAtamAM khacI nAMkhIe chIe ane zikSaNa mATe jyAre paisA kharcavAne prazna Ave che tyAre ApaNe garIba banI kelarazIpe levA nIkaLIe chIe. je samAja vidyAnuM sAcuM mUlya samaja heya tenI AvI dazA heI zake kharI ! baMdhuo ane bahena ! AvI saDelI bhAvanAo khakherI nAkhI have vizALa bhAvanAo sevavAno vakhata AvI pahoMce che. have ApaNe e Adarza grahaNa karavo joIe ke mArA putra athavA putrIne huM dhAmadhUmathI paraNavI na zakuM te phikara nahi athavA paraNAvI ja na zakuM te paNa phikara nahi paraMtu mAre temane egya zikSaNa ApI susaMskArI banAvavA ja joIe, kAraNa ke eja emanA jIvananI sAcI muDI che, sAcI saMpatti che. ApaNuM sAmAjika kSetramAM bIjI paNa vicAravA jevI ghaNI bAbato che paraMtu vistAranA bhayathI te badhI bAbate huM carcata nathI. rAjakIya jIvana jaina samAjanA Arthika tathA sAmAjika jIvana tarapha ApaNe daSTipAta karI gayA. have rAjakIya ane dhArmika jIvana tapAsIe. Aje ApaNAmAM rAjakIya jIvana rahyuM che kharuM? dezanI agatyanI rAjakIya hIlacAlomAM ApaNu avAjane kAMI paNa sthAna nathI. are! ApaNI osarI gayelI rAjakIya lAgavagane lIdhe mahAvIra , jayaMtI jevo parama pavitra divasa paNa jAhera tahevAra tarIke paLAte nathI! gujarAta ane hIMdane ItihAsa tapAsanAra jANI zakaze ke pUrva kALamAM rAjakIya bAbatomAM ApaNe keTale rasa letA ? ApaNu. samAjamAM nAmAMkita rAjAo ane saMkhyAbaMdha musalI maMtrIe thaI gayA che paNa Aje to jene polITIkala konpharansa jevI saMsthA paNa nathI? sAgata vADIlAla metIlAla zAhe e dizAmAM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 46 prayatna karelA paNa Aje emAMnuM zuM che ? pArasI jevI nAnI kAmane paNa jyAre pAtAnI polITIkala konpharansa che tyAre ApaNI pAse temAMnuM kAMI nathI e bahu vicAravA jevI vAta che. A viSayane savistara cavAne atyAre samaya nathI paNu kramAM eTaluMja jaNAvIza ke jaina samAjane jo AgaLa vadhavuM hAya tA teNe dezanA dareka praznamAM rasa levA joIe ane peAtAnuM sthAna jALavI rAkhavuM joIe. dhArmika jIvana Aje ApaNA samAjamAM dhArmika dRSTie paDelA keTalA saMpradAyo, gacchA ane pakSa che ? nAnakaDA jaina samAjamAM nAnA moTA se'kaDA pakSa astitva dharAve che ane tema karavAnuM mukhya mAna ApaNA sAdhu mahAtmAone ghaTe che. chellA eka hajAra varSamAM keTalAka apavAdika prasaMgeA bAda karIe tA temaNe mukhyatve ApaNAmAM bhedA paDAvavAnuMja kAryAM kareluM che. sAdhu namra rahe ke vastra pahere e mATe sAdhuoe vAdavivAda karyA ane ApaNA pakSa pADayA. sAdhu vyAkhyAna vAMcatI vakhate muhupati bAMdhe ke nahi tene temaNe vita'DAvAda calAvyo ane ApaNA pakSa pADayA. sAdhue amuka kriyA kare ke nahi te mATe carcA thaI ane ApaNane pakSakAra banAvyA. huM kahuM chuM ke sAdhuoe mekSe javA mATe dIkSA grahaNa karI che teA te peAtAne anukULa kriyAthI mekSe javA mATe prayatna kare, paNa emAM ApaNane zA mATe laDAve ! ApaNe emAM zA mATe taraphadArI karIe ? sAdhu namra rahe ke vastra pahere, muhapati bAMdhe ke na bAMdhe te emane jovAnuM che. ApaNe zrAvakAe tA eTalu ja joI e ke ApaNane te AtmAnI eALakhANa karAve che ke nahi? je kAi ApaNane jinezvarane sAcA dhama samajAve te ApaNA guru. pachI te game te vezane dhAraNa karanAra hAya. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Aje navIna yuganI eja hAkala che ke seMkaDe varSo sudhI tame pakSo paDAvavAnuM ja kArya karyuM che te have bhegA karavAnuM kArya kare. amAre tamArI nirmAlya takarAre sAMbhaLavI nathI. ema chatAM tame je amArAmAM jheranAMja bI vAvaze ane ame eka bIjA bhAIo chIe ema samajAvavAne badale pratipakSIo chIe ema samajAvazo te tamArA e upadeza sAme amAro paDakAra che. samaya AvatA tamArA evA vyAkhyAno sAme pIkeTIMga thaze athavA tamArA upAzrayamAM koI Avaze ja nahi te yAda rAkho! o mahAtmAo! tamArI vidvatA arasaparasa laDavAmAM zA mATe kharcA che ApaNe sahu prabhu mahAvIranA saMtAna chIe e mahAsUtraneja zA mATe pracAra karatA nathI ke tamane varSothI laDavAne rasa rahI gayo che? Aje yuropa, amerikA, jApAna vagere dezamAM jainadharmano pracAra karavAnI jarUra che. tyAM javAnuM kema koine sujhatuM nathI ? phakta sAmaiyA ke varagheDA, pUjA ane prabhAvanAo ApaNA dhArmika jIvanane nahi sudhArI zake te yAda rAkhaze ! ame to Aje nirdhAra karyo che ke je koI mahAtmA, pachI te nagna haya, vastra paheryA heya muhapati bAMdhI heya ke na bAMdhI hoya; paNa amane prakAza Ape, amane dharmanuM sAcuM rahasya samajAve teja amArA gura che, emane ja amArAM vaMdana che. upAyo jIvananI cAra prakAranI sthitinuM A rIte avalokana karyA pachI tene sudhAravAnA upAye TuMkamAMja kahIza. saMskAra ane svAzraya e be vastunI ApaNane Aje jarUra che. saMskAra zabdathI huM mANasanA jIvanane ghaDanAra tamAma prakAranA zikSaNane samAveza kare chuM. samAjane Aje saMskArI banAvavAnI jarUra che. pachI e saMskAra, zALA ke hAIle dvArA Ape, pAThazALA ke pravacanethI Ape ke Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 48 vidvAneAnA samAgamathI Ape. paNa tene saskAra Ape. huM mAnuM huM ke emAM to koInA paNu virAdha nahija hoya. jee Aje keLavaNI phaMDamAM paisA na ApavAnI bAdhAe levaDAve che te paNa. AmAM jarUra saMmata thaze. ane samAjamAM eka vakhata uMcA saMskrA rAnA pracAra thaze eTale aneka jAtanuM ajJAna Ape!Apa TaLI jaze.. bIjI jarUra svAzrayanI che. dareka jaina peAtAnuM gujarAna mAnabhara calAvI zake tevA hunnara, dhaMdhA ke vyApAranI sagavaDa joie,. jaina samAja lakSamAM le te tene mATe A kArya muzkela nathI. chAtrAlaya tathA. tenI pAse hajI paNu aneka prakAranuM dravya che. jaina benka, hunnara udyoganI zALA, dhaMdhA mATenI lene ane zALAomAM svAzrayI banavAnuM zikSaNu tenA mukhya upAyA che. ATaluM kheAlI je kAMi melatAM avinaya thaye! hAya tenI mAphI mAgI mArUM vaktavya pUrNa karIza. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna-pralI ane arthazAstra vyAkhyAtA-zrI cunIlAla vardhamAna zAha pratyeka prANa sukhane bhaje che. iSTa vastunA viyegathI duHkha ane saMgathI tene sukha sAMpaDe che. eka vyaktine je vastune viga hoya ane tethI duHkha thatuM hoya, te ja vastu je bIjI vyakti pAse hoya ane tene te vastunuM dAna kare te pahelI vyaktine tethI sukha sAMpaDe. eja dAna, e sukha sAMpaDavAthI te AzIrvAda Apaze ane evA aneka AzIrvAdenA baLathI dAna ApanArane deva gati prApta thaze e bhrama ke abhilASa sevavAthI dAnanI puNyakAraktAne nAza thAya che. dAna ApanAre mAtra eTaluM ja vicAravuM ghaTe ke te prANIne pitAnA dAnathI upajelA sukhane lIdhe te sukhasamAdhithI pitAnuM jIvana vyatIta karaze ane e rIte te AtmavikAsanI sAdhanArUpa sIDI para vadhu nahi te ekAda pagathiyuM paNa caDaze. je dAnathI manuSya ke itara prANunA jIvanakalahane aNu paNa ocho thai zake nahi te dAna niyaMke che. prANIonA jIvanakalahane miTAvavAmAM davya ane zaktine je kAMI vyaya thAya teTalA puratA dAna karanAre parigrahatyAga karyo lekhAya ane e paNa dAnanI puNyakAratA ja lekhAya. paraMtu A te dAnanuM AdhyAtmika pAsuM thayuM. dAnane artha zAstranuM pAsuM paNa che ane e ja A lekhane Azaya che. Aje dAnanI pAchaLa AdhyAtmika Azaya ja mukhyatve karIne jovAmAM ane upadezavAmAM Ave che. AdhyAtmika AzayanI khAtara dAna karavAmAM jeTalI lAgaNIvazatA heya che, teTalI vicArapradhAnatA hetI nathI, ane tethI evAM dAnenA moTA bhAgano durUpayoga thAya che, athavA to Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 50 saLavALe te vizeSAMza nirUpayogI nIvaDe che ema kahevAmAM atizakita nathI. dAna aneka prakAranAM che. annadAna, vastradAna, gaudAna. vidyAdAna, abhayadAna, anukaMpAdAna, ityAdi. A badhA dAna AdhyAtmika AzayathI bhale karavAmAM AvatAM hoya, paraMtu tenI pAchaLa upagitAvAdanuM dRSTibiMdu raheluM che ane e daSTibiMdupUrvaka ja dAna karatA supAtra ane kupAtra jevAnI badhAM dharmazAstroe AjJA karI che. kupAtrane karavAmAM AveluM dAna nirthaka che, te ekalI adhyAtmadaSTithI ja nahi paNa upayogitAvAdanI dRSTithI paNa. lIlA khetaramAM carI rahelI eka gAyanI pAse ghAsane bhAre nIravAmAM Ave te koNa kaheze ke te supAtra dAna che? gAya supAtra hovA chatAM te dAna supAtra dAna nathI, ane tethI upayogitAvAdanI daSTie e dAna dravya tathA zaktino durUpayoga lekhAya. tevI ja rIte eka lUTArAne vidyAdAna devuM te supAtradAna che; bhale enI vagaNa sthULa dRSTie kupAtramAM Ave, paraMtu tene karavAmAM AveluM vidyAdAna upayogitAvAdanI dRSTie tene pitAne ane samasta samAjane upakAraka thaI paDe tema heya che. Aje gopAlana badhA Arya dharmomAM puNyakAraka manAya che; gAya ane itara prANIomAM AtmA samAna hovA chatAM gopAlana puNyakAraka manAyuM ane vAghapAlana nahi. tenuM kAraNa zodhIzuM te ApaNane gAyanI upayogitA ane vAghanI hiMsakatA ja mAluma paDI Avaze. manuSya gAyane pALe ane badalAmAM gAya manuSyane dUdha ke khetI dvArA khavADe e vinimaya cAlyo Ave che. gAyane nibhAva bacAva ane vaMzavRddhi karavAnuM Avazyaka hatuM ane je gAyonA pAlanamAM dharmatatvane dAkhala karI upadezavAmAM na Ave te mAMsAhArIo gAyanI vRddhimAM aMtarAyarUpa bane. e paristhitimAM dezane ugAravAne ane manuSyasamAjanI gAya viSayaka jarUrIAtane samatala Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 51 rAkhavAne gepAlanane dharma prasaryo. gAyane mArI zakAya ja nahi. tene ghAsa khavADavAthI puNya thAya, amuka tithie tenuM pUjana karIne tene anna khavADavuM, savatsI gAyanuM supAtrane dAna devAthI pApane nAza thAya ane e badhe dAnamahimA janasamAjanI sAhetupUrvakanI AvazyaktAne AdhAre ja gavAya che. A dAkhalA uparathI hamajI zakAze ke upayogitAnI dRSTi pradhAna hoya che, paraMtu upayogitA ane nirUpayogitA nakkI karavI e buddhine viSaya che, ane saunI buddhi kAMI sarakhI hotI nathI, eka mANasa je dAnane upayogI mAne tene bIje nirUpayogI mAne; A kAraNathI mahApurUSoe upagitAvALAM dAnanA prakAre pADyA che. tenI vyAkhyAo bAMdhI che ane tevA dAnane dharmonI chAyAmAM sameTI lIdhAM che. upayogitAnI dRSTie ja arthazAstranA siddhAMta haMmezAM acaLa hotA nathI. temaja deza deza paratve hitakAraka siddhAnto paNa jUdA jUdA heya che. A kAraNathI ekavAra je dAna AdhyAtmika ane puNyakAraka manAtuM, te dAna Aje tevuM na lAge e jema svAbhAvika che tema Aje je dAna karavA Avazyaka upayogI ane hitakAraka heya, te dAne pUrve koI e na sUcavyAM hoya paNa svAbhAvika che. dAna praNAlIne vikAsa ane hAsa thato gayo tema dAne judA jUdA rUpa lIdhAM che e paNa dhyAnamAM levA joga che, brAhmaNe RSio ane sAdhuone dAna ApavAne mahimA khUba gavAya che, kAraNa ke teo paNa samAja hitane mATe Avazyaka che. saMskRtinuM rakSaNa karyA vinA samAjamAM ekalohiyApaNuM jaLavAtuM nathI, eTale khetI ke vepAra karIne udaranirvAha karavAnI bhAMjagaDamAM nahi paDavA detAM mAtra samAjanI nIti saMskRtinA saMrakSaNanA kArya mATe brAhmaNa, raSio, sAdhuone samAje dAna ApavuM ane badalAmAM teo janatAne upadeza Ape, keLave, svadharmamAM daDha kare. nItimArge Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ para calAve ane temanA jIvanane pavitra rahe dore evI janA racAI. Aje e pejanA kevI vikRta thaI gaI che, te kahI batAvavAnI jarUra nathI. janatAnI nIti saMskRtinA rakSaka lekhAtA brAhmaNo Aje tIrthomAM vasI dAnane badale kara ane daMDa ugharAve che, zaheromAM vasI bhIkha mAMge che ke bhAgavatanI pithIonA varaghoDA kaDhAvI kamAya che ane gAmegAma bhaTakatA sAdhu bAvAnA jhuMDa Aga lagAvIne kAlI roTI ane dUdhapAkanAM bhejana mAge che ! nIti saMskRtinA rakSakone e parivAra Aje samAjane keTalo bojArUpa banyo che, te te ApaNI daSTine viSaya che. dAnapraNAlInI ekaja dizAmAM tene vikAsa keTalo utkRSTa hatA ane hAsa keTalo niSTa thaI paDaye che, tenuM A jvalaMta daSTAMta che. samAjanAM dharma ane nIti saMrakSavA mATe dharmasaMsthAone dAna ApavAnuM paNa mAhAmya ApaNuM pUrvajoe gAyuM che ane uttarottara ApaNe paNa gAyuM che. Aje e saMsthAo paNa vikRta thaI che. teo paNa samAjanAM dharma nItinuM rakSaNa kare ke na kare chatAM dAna te mAMge che, ane ghaNe sthAne e dAne have karanuM kiMvA daMDanuM svarU5 5Na dhAraNa karyuM che. paraMtu eka vAta visaravAnI nathI ke dAna ke tyAganA badalAmAM prANu sRSTinA hita mATe ke samAjopakAranA rUpamAM kAMIpaNa badale meLavavuM e manuSyane Avazyaka lAge che. dAna niSkAma bhale hoya paNa ahetuka na hoya. bhale Aje e dAne. rUDhiparaMparAthI, vahemathI ke ajJAnathI ahetuka banI gayAM hoya, phaLarahita thayAM heya kiMvA hAnikAraka paNa nIvaDatAM hoya, paNa e dAnanI yojanAnI pAchaLa vinimayanI dRSTi che e nirvivAda che; ane e vinimayanI dRSTi eja dAnane arthazAstra sAthe saMbaMdha. garI, nidha, anAnIo ItyAdine dhananuM, ananuM, vastranuM AzrayanuM, vidyAnuM ityAdi dAna ApavAnuM mAhAtmA gavAya che, tenuM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 53 kAraNa zuM ? jo vinimaya athavA khale eja dAna pAchaLanI dRSTi hAya teA evA garIkhe ane ajJAnIo dAnanA badale zuM ApI zake ? hA, AzIrvAda jeTalA badalAnI apekSAe paNa evuM dAna karanArA ghaNA che, parantu have ekalA ArzIvRMdathI cAlI zake tema nathI. have te| AzIrvAda ApavAnA dhaMdhA laI kheThelA khUba vadhI paDayA che, ane ALasu tathA pramAdI thayA che, eTale AzIrvAdanA badalAmAM dAna ApavAthI janatAnI azAstrIya dRSTi satASAtI nathI. chatAM garImAne ane ninAne dAna ApavAne dharma mahApurUSAe batAvyA ja che ane AzIrvAdanI paNu apekSA na rAkhavAnuM kahyuM che. garI, ninA, ajJAnIne dAna ApavAnI yAjanAne vicAra karatAM eTaluM bhUlavuM jotuM nathI ke samAjanuM e eka me aMga che. bhUkha ane duHkha garIba manuSyanI vRttione paNa jyAre uzkere che, tyAre dhanavAna manuSyA sukha bhogavI zakatAM nathI. temanuM dhana, vaibhava. kuTuMba ke mahela bagIcA bhUkhaduHkhathI gherAIne asaMtuSTa tathA maraNIyA thaelA garIba samAja AgaLa sahIsalAmata hatAM nathI e dhanavAnA sArI peThe jANe che. eTale samAjanA e aMgane yatkiMcita saMtuSTa rAkhavA teo dAna kare e temanI potAnI pharaja ane jarUrIAta paNu che. moTA dhADapADu, bahAravaTIyA ane asaMtuSTa manuSyA ja heAya che. jyAre samAjamAM dhananI vaheMcaNI eTalI badhI asamAna banI jAya che ke tethI eka vamAM prabaLa asatASa janme che, tyAre dhanavAna va paNa sukha lAgavI jIta nathI. je AkhA samAjane suvyavasthita rIte calAvavA hAya tA dhanavAnAe potAnA dhananA hissA bhUkhe maratA, rAgiSTha, apaMga ane ajJAnIonAM sukha-sagavaDane mATe kharcavA ja joie. pachI te hissA dAna ke sAgadvArA apAya ke lUTa, cerI ane kara dvArA apAya. e badhA vacce tattvaSTie bahu aMtara nathI. peAtAnI sahI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 54 salAmatIne mATe manuSya potAnA baLavAna pADozIne ke nirbaLa aneka paDozIonA jUthane asaMtuSTa rAkhatAM Dare che ane khuzIthI dAna Ape che ke nANAM dhIre che. mahApurUSoe garIbo pratye dAna ApavAne Adeza dhanavAnanI vyaktigata salAmatI khAtara karatAM vizeSa te samAjanA durbaLa aMgane paNa jALavavA ane e rIte samAjanI suvyavasthA sAcavavA mATe karelo che. mAnasazAstrIo manuSyanI vRttionA uMDA abhyAsa pachI evA nizcaya upara AvyA che ke samAjane koI paNa manuSya bhUkhe sUI rahe nahi evI ja pratyeka dezanI zAsanapraNAlI hovI joIe. adhyAtmavAdIo ane zikSaNazAstrIo evA nizcaya para AvyA che ke manuSyanA AtmAnI unnati mATe tene zikSaNa ane jJAna ApavuM joie, ane e mATenI vyavasthA paNa zAsana praNAlImAM hovI joIe. anna, vastra ane zikSaNanI vyavasthA yuropanA dezanI zAsana praNAlImAM rAjya upADI lIdhI che ane ApaNuM dezamAM te vyavasthA dhanavAne ane udAra purUSonA dAna ke sakhAvata upara avalaMbI rahI che. paraMtu e eka nakkI thaelo siddhAnta che ke, je dezamAM samAjane eka nAno bhAga paNa bhUkhyo rahe tevI zAsana praNulI hoya to uttarottara te vikRta thatAM jatAM tenAM evAM pariNAma Ave che ke thoDA dhanavAno ane paNa garIbamAM janasamAja vahecAya jAya che ane dhanavAnenuM jIvana paNa muzkela banI jAya che. tevI ja rIte jyAM ajJAnIone ajJAnI e ja rahevA devAmAM Ave che ane temane mAnasika rIte garIba rahevA devAmAM Ave che, tyAM paNa ajJAnIo ane buddhimAnA vargo paDI jaI teonI vaccenuM aMtara vadhe che ane gharSaNa vadhI paDatAM suvyavasthAne nAza thAya che. Aja kAraNathI ApaNA dezamAM garIbone annavastranuM dAna ke ajJAnIone vidyAdinuM dAna ApavAnuM mAhAmya gAvAmAM AvyuM che te samAjazAstra ane arthazAstranI dRSTie paNa DahApaNa bhareluM che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com che. Aja ke dAna AkaSTie pas Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 55 (2) ApaNI dAna-praNAlI Aje vikRta ane azAstrIya banI gaI che. hajAro ane lAkha susta bAvAonA akhADAnuM astitva e kAM te arthazAstranI vinimayadaSTine abhAva che ane kAM to aMdha AdhyAtmika dRSTine atireka che. hajAro maMdiranA pUjArIo ane dharmAcAryo vilAsamAM jIvana gALe tathA gAyone lADavA khAvA maLe ane bIjI bAjue gAmaDAnI nizALane mahetAcha bhUkhe marato heya kiMvA chokarAo abhaNa rakhaDatA heya, te dAna-praNAlInI vikRti ja che. devanI pUjA karanArA saMsArIone AzarA mATe oraDImAM rahevAnuM bhADuM paNa na maLatuM hoya ane devamUrtione mATe hajAre ArasanAM maMdire hovA chatAM navAM maMdira bAMdhavAM te apavyaya mATe karAtuM dAna ke tyAga che. ApaNA dezamAM dAnanAM nANuM, mIlakato tathA Avakane jeTale apamArgo u5yoga thAya che, teTalo yuropa- amerikA jevA dezomAM thatuM nathI, kAraNa ke dAna pAchaLanI ApaNI AdhyAtmika daSTi vikRta thaI che ane bhautika-arthazAstrIya daSTinI ApaNe pUrI gaNanA karatA thayA nathI. chatAM kahevAnI jarUra nathI ke Aje je kAMika arthazAstrIya dRSTi ApaNu dAnamAM vikAsa pAmatI dekhAya che te mAnavasvabhAvanA abhyAsa tathA nirIkSaNanuM pariNAma che. musalamAnoe dAnanI mIlakata-vakaphane mATe sarakArI kAyado mAMgI laIne tenI AvakanA sadupayoga mATe niyaMtraNa mAMgI ' lIdhuM, te paNa dAnamAM upayogitAvAdanI daSTithI ja. samAjazarIranuM keIpaNa aMga atyaMta durbaLa thaI jAya ane bIjuM aMga atyaMta puSTa thaI jAya, tyAre tenI samatolatA jaLavAtI nathI. durbaLa aMga baMDa kare ane puSTa aMga bhayamAM AvI paDe evI sthiti TALavAne mATe puSTa aMga durbaLa aMgane dAnathI madadagAra thAya to samatalatA cAlyA kare. evI sAmAjika daSTithI garIbo ane Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nirdhanane dAna ApavAnI praNAlI iSTa ane upayogI hatI. ApaNe tyAM e ja rIte durbaLone dAna ApavAnI praNAlI vikAsa pAmI che ane te cAlyA karI che. durbhaya tA 8 bhAga sthita le che sarakAranI ane jALavavA mATe ane bhAga paraMtu ApaNe avyavasthita dAnapraNAlIne kAraNe kareDa rUpiyAne durvyaya thAya che. mahenatu garIbone peTapUra anna maLatuM nathI ane susta bAvAone lADu tathA dUdhapAka maLe che ! sarakAra karavere khUba le che, paNa temAM nAno bhAga prajAnuM ajJAna TALavA ke Arogya jALavavA mATe kharce che; eTale ApaNe echika dAnanI praNAlI suvyavasthita thayA vinA samAjazarIranA durbaLa-sabaLa aMge vaccenuM aMtara vadhatuM javAnuM ane azAnti janmavAne saMbhava che, ke je azAntie raziyAmAM sAmyavAda ane yuropanA bIjA dezamAM samAjavAdane janma Apyo che. Aje raziyAmAM peTa pUratuM khAvA mATe koine bhIkha mAMgavI paDatI nathI ane saune kAMIne kAMI kAma karavuM ja paDe che. ApaNA dezanA bAvAonA akhADA jevA susta pAdarIone pharajIyAta kAma karIne roTalo meLavavo paDe che. samAjanA dAna-dharma upara chavavAne temane adhikAra gayA che, paraMtu jeo apaMga hoya temane kAma nahi karavA chatAM kAMI bhUkhe maravuM paDatuM nathI; tepaNu je aMga ke indriya dvArA evA apaMge kAma ApI zake te dvArA kAma laIne temane peTa puratuM khAvAnuM tathA rahevAnuM ApavAmAM Ave che. Aje raziyAmAM udaranirvAha mATe asaMtoSanuM nAma nizAna nathI ke ApaNA dezanA jevA jIvanakalaha nathI. tyAM to kAyado e che ke koI paNa eka vyakti aparimita parigraha-dhanasaMgraha rAkhI zake nahi ane je keInI pAse dhanasaMgraha hoya to te rAjyane caraNe dharavo paDe je dhanane upayoga dezanI mAnava janatAnA hitArthe ja thayA kare. paNu badhA dezomAM raziyAnI peThe sAmyavAda prasarI zake tevI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com rAkhI zake nahi. eka nathI nAma Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atyAre sthiti nathI. chatAM tevA dezoe paNa garIba ane nirdhana vargone bhUkhyA-ughADA na rahevA devAne prabaMdha te kareleja che. mUDIdAra ane naphAkhAue bahudhA sAMkaDA mananA heya che. pitAnA mejazekhane mATe lAkha kharcanArAo AdhyAtmika dRSTithI pitAnA paDozIne mATe pAI paNa kharcavAnI nA pADatA hoya che ane jeo dAna kare teonuM dAna jarUrIAtane sthAne na pahoMcatAM bInajarUrIAtamAM veDaphAI jAya to samAjamAM samatolatA kyAMthI jaLavAya ? hiMdamAM puSkaLa dAna thAya che paNa aniSTa sthaLe vaparAvAthI sAmAjika samatalatA jaLavAtI nathI. IglAMDe AvA kaMjusa dhanavAne pAsethI pharajIyAta dAna karAvavAno mArga lIdho che ! pharajIyAta dAna eTale kara. tyAM dhanavAnonI kamANI upara kara levAya che ane tene eka bhAga garIbonA nibhAva mATe vaparAya che. hiMdamAM Avaka verAne upaga e rIte nathI thato te rAjataMtranI khAmI kiMvA rAjanItikAranI dRSTinI saMkucitatA che. paraMtu tethI AgaLa vadhIne IglAMDe to mRtyuvere paNa nAMkhe che. mRtyu pAmelA dhanavAnanI mIlakatamAMthI 25 thI 40 TakA jeTalI mIlakata rAjyamAM levAne tyAM kAyade che. A rIte thatI Avaka garIbonA nirvAha tathA temanI keLavaNI vagere pAchaLa vaparAya che. AthI dhananI vahecaNamAM paNa kAMIka samatalatA Ave che, ane eka mANasa hada uparAMta dhanasaMgraha karI zakato nathI. eka sthaLe vadhu dhana ekaThuM thAya te bIjAo garIba thAya ane garIbAIthI asaMtoSa tathA azAMti janme, te kAraNathI samAjavAda ane sAmyavAdanA anukULa siddhAMtane upayoga karIne navA navA kAyadAo karavA tarapha yuropanA deza dorAyA che. A rIte dAnanI jagyA uttarottara karaverAe lIdhI che. evI rIte karaverA ApavAthI dAna thatuM nathI kAraNa ke tethI manuSya svecchAthI tyAga karavAnI pitAnI vRttine keLavI zakatA nathI; hA, evA karaverAthI sAmAjIka samatolatA jaLavAya, paNa svecchApUrvaka dAna karavAnA siddhAtamAM je Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyaktigata svataMtratA ane ucca bhAva raheluM che te karaverA ApavAmAM rahelo nathI. je kArya karaverA dvArA Aje yuropanA deze bajAve che, tevuM ja kArya hiMdamAM aicchika dAna dvArA bajAvAyA e dAnapraNAlInA upadezakene hetu hato. paraMtu ApaNe joie chIe ke Aje e hetu pUre thato nathI. dAna pAchaLanI AdhyAtmika dRSTinA atirekathI ApaNe deza pIDAya che, tyAre narI sthULa dRSTithI pAzcAtya dezo pIDAya che, e beunA ekIkaraNane ja ApaNe yatna karavo joIe che. eTale ke dAnaprabhulIne evA dhoraNa para mUkavI joIe ke jethI upayogitAvAdanI daSTieja pratyeka dAnane upayoga thAya. svalpa hita ane vizeSa ahita thAya tevI rIte dAnano upayoga na thavo joIe. pUrve brAhmaNe janatAne keLavatA, saMskRtinuM rakSaNa karatA, samAjamAM nItine pracAra karatA, mATe temane jIvananirvAhanI ciMtAmAMthI mukta karavA mahApASae dAna ApavAne prabaMdha karyo. Aje paNa koI kaI brAhmaNa dAnane mATe supAtra haze, paNa tethI AkhI brAhmaNa jAtine dAna upara nibhAvavAno ke temane susta banAvavAne baje svalpa hita ane vizeSa ahitakAraka hoI dAnane apavyaya lekhAya. saMkSepamAM kahIe te dAnane vadhAremAM vadhAre badale prANIsRSTine tathA janasamAjane maLe ane arthazAstrIya dhoraNe paraspara adalA-badalAnA niyama mujaba sRSTi tathA samAjane samatolapaNe nibhAva thAya tathA pratyeka AtmAne vikAsanI sIDI para caDavAmAM anukULatA maLe e prakAre dAnanI praNAlInI navesarathI ghaTanA karavI joIe. e sivAyanuM dAna, dhana tathA zaktine nirarthaka vyaya karyA barAbara che. paratu dAnanI dhArAne sUkavI nAMkhanArAoe eka vAta samajI levI joIe. dAnamAM teo puNya mAnatA hoya ke na mAnatA hoya paNa dAna vinA suSTine nibhAva thaI zakavAne nathI. aneka phUlanI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com karava mahApA mATe supAtra te susta banAva Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saha kaLIone cUsI cUsIne mAkhI madha ekaThuM kare che; mAkhIneA madhabha-DAra eTale aneka phUlanA jIvanasattvanuM zoSaNa; ane jIvavAnA so koine adhikAra che; eTale madhasagraha karanArI mAkhIoe jarUrIyAta hoya tevAM jIvajaMtuone pAchuM vaheMcI devu ja joie ane je na vaheMce te tenI para hallA thAya, lUMTa paDe ke tene jAna gumAvaveA paDe. paNa madhamAkhI DAhI che. eTale te kudaratane AdhIna rahIne varte che ane manuSya ja buddhimAna hAvAthI kudaratanI sAme laDavA ubhA thaI jAya che! te anekane cUsIne peAtAne paTArA ane peTa eu bhare che ane khIjAne peTa bharavAnA paNa adhikAra che ke nahi teno paravA rAkhatA nathI. teNe tevI paravA rAkhavI joie. te mATe mahApurUSoe madhamAkhIne dAkhale ApIne tene dAna karavAnA edha ApyA. e kheAdha teNe kAMika vALyA ane kAMIka na pALyA. jyAre te kevaLa kRpaNu banyA tyAre rAjye ane mahAjanarUpI samAje tenI upara verA nAMkhyA, lAgA nAMkhyA, kara udharAvyA, ane e rIte garIbonuM ane lAcArenu jIvana rakSavAnA prabaMdha samAje tathA rAjye karyAM. parantu e praznadha karanArA rAjya ane samAjamAMe vikAra pese che. sattAdhArIo garIbo karatAM dhanavAnA, sattAvALAo ane buddhimAnAnI sehamAM vadhu taNAya che. moTAM moTAM rAjyo paNa keTalIka vAra garImAne bhAge dhanavAnAne vadhu dhanavAna banAvavAnA ja niyame ane kAyadAo kare che. Ama thavAthI karaverA ke lAgAnA lAbha paNa garImAne barAbara maLatA nathI, tyAre karI pAche asaMtASa jAge che ane raziyAnA jevA sAmyavAda dhanavAneAnI sAme DALA churakAvatA AvI pahoMce che. A badhuMya kevaLa kudaratI che. emAM kAI khaMkhAza, ke tAkAnIonuM tAkAna nathI; kevaLa bhUkhyAM peTAnuM paTArA bharanArA sAme svAbhAvika khaMDa che. e sAmyavAdanA ubharA aneka dezamAM eka yA bIjI rIte, nAnA yA mATA svarU--- pumAM UbharAyA che; sattAe hathIyArane jore tevA ubharAne zamAvI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dIdhA che, chatAM e ubharA vadhu ne vadhu baLavAna thAya che tyAre tene zamAvI zakAtA nathI. ApaNe tyAM bhUkhyA peTanA garIba, cera, luTArA ke dhADapADu bane che, te nAnA ubharA che; raziyAmAM sAmavAdIo baLavAna thaI javAthI rAjasattA pitAnA hAthamAM le che e meTe ubhare che. nAnA ubharAne Aje dAbI zakAze; parantu je tene saMtoSI nahi zakAya te kALakrame meTe ubhare paNa jarUra Avaze ane ApaNuM dezanI vikRta tathA vismRta dAna-praNAlI ja hiMdane raziyA banAvI mUkavA mATe javAbadAra lekhAze. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAnane pravAha vyAkhyAtA-zrI, gaTalAla ge. ghu. A vyAkhyAnamALAnI yojanAmAM janataravargane lAbha levA devAnI je vyavasthA rAkhavAmAM AvI che tethI khAsa lAbha jenetara vyAkhyAtAone thAya che evuM mAruM mAnavuM che. jenajanatA samakSa temanAM pitAnAM bhantavya-jainadharma, sAhitya ane samAja vyavasthA vizenAM, spaSTapaNe mUkavAne e vyAkhyAtAone prasaMga maLe che. A varSe te A vyAkhyAnanuM pramukhapada jena AcAryane ApavAnI vyavasthA karI jainajanatA upara khAsa upakAra karyo che ema mAre cokkasa mAnavuM che. A samAja kalyANakArI jJAnasatranI yejanAmAM yathAzakti bhAga levAnI mane taka ApavA mATe A vyAkhyAnamALAnA vyavasthApakene huM bahu AbhArI chuM. Ajane viSaya "lanane pravAha" e rAkhavAmAM Avyo che. dAna zabdano dhAtvati "ApavuM" eTalo ja thAya che. chatAM jyAre jyAre kAMI ApavAmAM Ave che tyAre te dAna nathI gaNAtuM. sevAnA badalAmAM, mAlanA badalAmAM ke bIjI koI rIte koI prakAranA badalAmAM ApavAne dAna kahevAmAM AvatuM nathI. A uparathI jaNAya che ke dAnane viziSTa artha che. koIpaNa badalAnI AzA vinA, koIne madada khAtara ApavuM tene dAna kahevAmAM Ave che. A daSTie jotAM paNa sagAMsambandhIne, TANe prasaMge, je ApavAmAM Ave che te badalAnI AzA vagara ane ghaNI vakhate madada rUpa hovA chatAM dAna nathI gaNAtuM, e te vyAvahArika pharaja gaNAya che, eTale tene paNa dAna na kahI zakAya. eTale jenI sAdhanasaMpatti ochI heya, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jarUrIAta vadhAre hoya tene madada dAkhala je ApavuM tenuM nAma dAna ema ApaNe mAnyuM che. dAnanI pAchaLa vyAvahArika pharajanI vRtti nahi, badalAnI AzA nahi, paraMtu kAMIka sahAnubhUtinI, AdhyAtmika saMtoSanI ane tyAganI vRtti rahelI che. ApaNA dezamAM prAcInakALathI dAnane dharmanA eka aMga tarIke gaNeluM che. eja daSTithI tIrthanAM sthaLoe, dharmamaMdira, derAsare vagere saMsthAo sAthe dAnane avakAza maLe, dAna ApavAno prasaMga maLe, pitAnA AtmAnA puNyArthe karelI dhArmika kriyAo sAthe dAna karavAnI paNa anukULatA maLe, evI janAnI saMsthAo rAkhavAmAM AvelI hoya che. sadAvratanuM, khAtuM, gorakSA, sAdhusaMtonA piSaNanI saMsthA, pAThazALA, dharmazALA vagerenA nibhAvanI yejanA AvI dharmasaMsthAo sAthe sAthe ja javAmAM AvelI hoya che. maMdiramAM mUrti samakSa je dharAvavAmAM Ave che te dAna nathI gaNAtuM. A yojanAmAM paNa upara batAvela hetu dhyAnamAM rAkhelo jaNAya che. paratu, A badhI javA chatAM dAnane hetu, zuddha sAtvika AdhyAtmika hetu, Aja ghaNe moTe bhAge naSTa thayele jaNAya che. dharmasaMsthAo sAthe yojelI upara jaNAvelI dAna mATenI saMsthAone geravahivaTa thAya che, durupayoga thAya che, Alasya ane durAcArane piSaka bane che, tenI pAchaLa jAherAta ane kItine lobha hoya che, AgaLa upara lAbha thavAnI svArthI IcchA hoya che vagere aneka rIte kaluSita mAnasa AjanI dAnanI pravRttimAM jovAmAM Ave che. vyaktigata dAnanI ane dAnanI saMsthAonI samAjamAM AvazyaktA jyAM sudhI samAjanI ApaNuM hAlanI cAlu dhyavasthA rahe tyAM sudhI ja jarUranI che e sahaja samajAya tevuM che. samAjavAdIene agara sAmyavAdIone mata jyAre ane jyAM saMpUrNapaNe pravartaze tyAre azakta, vRddha, bALako, rogI, sanyAsI vagere aneka Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3 prakAranA strI puruSo jemane hAla dAnanI jarUra paDe che te sanI saMbhALa ane vyavasthA rASTra athavA saMgha taraphathI thaze, sAmAjika sa saMsthAnA vahIvaTanA meje rASTranA raheze ane te mATe je pramANe hAla kara levAya tema kara vasula thaze; agara khAnagI mIlkata jevuM ja nahi haiAya tA samasta janatAnI sAmAnya mAlakInI mIlkatamAMthI enI vyavasthA karavAmAM Avaze. eTale vyaktigata dAnane avakAza ja rahevAne nahi. A sthiti atyaMta krUra bhale hAya paNa cheka asaMbhavita nathI. khIjA dezAmAM jenA bhaNakArA vAgI rahyA che te sthiti ApaNA dezamAM paNa mADI vahelI jarUra AvavAnI ja. parantu A sthitimAM dAnanI bhAvanAnI pAchaLa rahelo udAtta ane sAttvika maneAvRtti--tyAganI vRtti-tA samULageA avakAza raheze nahi ane eTale ja e sthitimAM dAna AdhyAtmika unnatinuM sAdhana gaNuAze nahi. dAnanA pravAha ApaNA dezamAM prAcIna kALathI satata vahetA rahelA che e satya hakIkata hAvA chatAM e pravAhanI dIkSA yeAgya mAge vALavAnI atyAre khAsa agatya che. je dAnathI dAtAne ahaMbhAva na poSAya ane dAna prApta karanAranuM svamAna khaMDita na cAya e dAna kharekharUM ceAgya dAna gaNAya. eTale dAnanI evI vyavasthA hAvI joIe ke ApanAranI jANa lenArane na thAya ane lenAranI jANa ApanArane na thAya. vaLI e dAnane pariNAme dAna lenAra svAlaMbI banI peAtAnA gujarAnanA bhAra pAte jAteja vahana karavA zaktimAna thAya evI vyavasthA hovI joIe. vidyAdAna ane hunnara udyoga zIkhavavAnI sagavaDa mATenuM dAna e A prakAranuM dAna che. ApaNA prAntamAM dAna karanAramAM sauthI AgevAna pArasI kAma che. lAkhA ane karoDAnAM temanAM dAna che ane tenAthI lAkhA ane kareADA dIna anAtha, garIba, mAMdA, akSata Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ purUSo ane bALakone lAbha maLe che. e kAmanI dAnanI eka moTI saMsthA muMbAImAM TATA InDasTrIyala hema che. A saMsthAmAM seMkaDo pArasI garIba bahenane rAMdhavAne, sIvavA bharavAne, kapaDAM dhovAne, raMgavAna, chApavAne vagere keTalAka hunnara zIkhavAya che ane darekane AjIvikAnuM sAdhana puruM pADavAmAM Ave che. pArasIthI bIje ja naMbare dAna ApavAmAM AgevAna jena kAma che. paNa temanAM dAna yogya mArge vaLelAM nathI. derAM ane apAsarA, saMdha ane yAtrAonI A jamAnAmAM vizeSa jarUra nathI ane jarUra hoya to paNa e saMsthAo jaina kemane joIe te karatAM vadhAre che. e atyAre bIna jarUrI saMsthAnA nibhAva ane navI evI saMsthAonA sthApana pAchaLa lAkha rUpIA kharcavAne badale jena kemanAM bALako ane bALakIone uMcI keLavaNI, chAtrAlaya, hunnara udyoga zikSaNasaMsthA, dhaMdhAnA akhatarA, paradezamAM dhaMdhA hunnara zIkhavAnI sagavaDa, vidhavA strIone svAvalaMbI udyoga zIkhavavAnI vyavasthA vagere ati upayogI kAryamAM e paisAno upayoga karavAmAM Ave te e yogya prakAranuM dAna gaNaze. AvA koI gya pravAhamAM dAnane vALavAne Apa vicAra karaze te mATe Ajene zrama huM sArthaka thayo gaNIza. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 8: tapazcaryA pravacanakAra-mahArAjazrI nAnacaMdajI svAmI AtmabaMdhuo ane mAtAo! Aje tamane tapazcaryAnI vAstavikatA samajAvavA prayAsa karIza. vizvanA mahAna upakArArthe bhagavAna mahAvIre tapazcaryAne potAnA anubhavathI bahu suMdara rIte varNavI che ane Atmazuddhi mATe te ati Avazyaka che ema samajAvyuM che. jainazAsanamAM pravartI rahelI tapazcaryA aneka prakAranI che. tenA mukhya be bheda che. bAhya ane AtyaMtara. bAhyatapazcaryAnA cha prakAra che ane AvyaMtara-AMtarika tapazcaryAnA paNa cha prakAra che. A bAre jAtanI tapazcaryA e zuddha karelI rasAyaNa che. jema AjanA vaijJAnika jamAnAe bAyakemisTa davAonI zodha karI, bAra jAtanA kSArathI tamAma dardo nAbUda karavAnI hiMmata karI che, tenAthI anaMta guNa khAtarIvALI-jJAnI puruSoe anubhavathI siddha karelI A paNa bAra jAtanI rasAyaNa che. A bAre tapazcaryAnA nAma nIce mujaba che. bAhyata5-anazana, UdarI, rasaparityAga, vRttisaMkSepa, ikiyapratisalInatA ane kAyakaleza. AMtariktapa-prAyazcita, vinaya, vaiyAvRtya (vaiyAvacca) svAdhyAya, dhyAna ane kAryotsarga Aje A bAre jAtanI tapazcaryA upara huM thoDuM thoDuM vivecana karI jaIza. paraMtu kharuM jotAM te te dareka bheda upara alaga alaga vyAkhyAna ApyA hoya temaja tenA mahattvanuM kharuM rahasya samajAvI zakAya. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAhya tapazcaryA khAsa karI bAhyazuddhi mATe yojela che ane AMtarika tapazcaryA AMtarika zuddhinA mATe che; tathApi bannene pArasparika gADha saMbaMdha che. AMtarika ane bAhya bane zuddhiomAM paraspara bannene phALo che. keNe kai tapazcaryA karavI? kevA prakAre karavI ? kyA anupAna sahita karavI ? temAM gurugamanI apekSA rahe che. eTalAja mATe prabhue "ApanA prazno) kahela che. matalaba ke saddagurunI AjJA laIne temanI anumati mujaba AcaravuM temAMja dharma, temAM ja kAryanI siddhi thAya che. upavAsa-bAhya tapanA cha prakAramAM prathama anazana Ave che. anazana eTale AhArane tyAga-upavAsa. ghaNA loko upavAsa karI mAtra bhUkhyA rahe che ane tema karavAthI ja te temanI pUrNatA mAne che ane upavAsane kALa saMsAranI aneka sArI narasI pravRttiomAM vitAvI de che. bhUkhyA rahevAthI ja pApane kSaya thaI jAya e vastu tarka siddha nathI tema zakya paNa nathI e vicAravAnane sahaja samajAya tevuM che. upavAsa eka ke adhika karanAre A tapazcaryA zAne arthe che tene vicAra karavo ghaTe ane je arthanI siddhi mATe tapa Adaryo hoya te artha tarapha lakSa rAkhI te sAdhavuM joIe. A tapa zArIrika zuddhi sAthe mAnasika zuddhimAM paNa upayogI nIvaDe che ane tethI te tapanA samaya daramiyAna koI pApakAryamAM joDAvuM na joIe. Aje upavAsanI zakayatA asahya thaI paDI che. AkhA varSamAM paNa ekAda be upavAsa karavA paDe te nathI paravaDatuM. tenuM kAraNa e che ke Aje pAzcAtya saMskRtinA prabhAve kahe ke kuTevane lIdhe kahe, paNa manuSya mAtra cAha, bIDI, ane evI anekAneka hAjatAthI paravaza thaI gayuM che, tenuM mana eTaluM badhuM DhIluM ane nirbaLa thaI gayuM che ke upavAsanI kalpanAthIja te mUjhAI paDe che. zAstrakAroe kahyuM che ke zarIramAi raju gharma sAdhanam Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 67 zarIra e dharmanuM prathama sAdhana che. AreAgyanI dRSTie paNa upavAsanI ati ati AvazyaktA che. upavAsathI AMtaraDAmAM bharAyelA maLa sApha thai jAya che. te maLa jo temane tema paDayA rahe sAk karavAmAM na Ave tA-te saDI jaine temAMthI jherI gaeNsa utpanna thAya che ane te leAhImAM bhaLavAthI aneka rAgA utpanna kare che. eka ' Ayalara' jevA yaMtrane aMdharAkhIne sApha na karIe te vakhate paNa jo AkhI amuka amuka 'phekaTarI ' kAma paNa tenA jevuMja karatI eka aMdha paDI jAya. zarIra yaMtra che ke je vagara Ijanere ahArAta satata cAlyA kare che. tenAM AreAgya mATe AMtaraDAmAM bharAI rahetA kacarA--bagADa ApaNe kADhavA ja joe, ane te mATe sauthI sArA ane kudaratI upAya eka mAtra upavAsa che. paraMtu leAkeA Aje e vastu chekaja bhUlI gayA che ane evA saheja upacArane cheDIne dararAja davAnA vicitra ane kRtrima 'Da|| ' pIne zarIra svAsthya rAkhavAnA khATA prayatna karyAM kare che. pariNAma e Ave che ke evI davAthI eka rAga kADhavA jatAM khIjA aneka navA rAgI ghara karI khese che. ane manuSyanuM vAstavika caitanya hAsa pAmatuM jAya che. upavAsa karavAthI hAjarImAM tathA AMtaraDAmAM paDI rahelA kacarA sApha thAya che. hAjarI sazakta thAya che. navuM joma Ave che. smruti pragaTe che ane kAma karavAnI navIna zakti jAgRta thAya che. upavAsa daramiyAna khAvApIvAnI upAdhimAMthI mukta thavAya che ane tethI dhyAna dharavAmAM ke prabhubhajanamAM citta lagADavuM sulabha thai paDe che. ane e rIte cittavizuddhi ane cittanI ekAgratA mATe kSetravizuddhi thavAthI krama ke mAyAnA baMdhanA zithila thAya che. I driyAnA nigraha thavAthI vikArI bhAvanAo naSTa thAya che ane mana para paNa kAbU AvI jAya che. sArAMza ke hRdayazuddhinuM e sarvottama sAdhana banI jAya e rIte Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upavAsathI kAyika, mAnasika (mauna rAkhavAthI) ane vAcika ema traNe prakAranA lAbha maLe che. upavAsa Teva paDI gayA pachI Akare paDatuM nathI. tethI sau koIe tevI Teva pADavA prayatna karavo e zArIrika ane mAnasika ema banne dRSTie upayogI che. udarI-bAtapamAM bIjuM sthAna UNadarIne apAyuM che. UNodarI eTale ochuM khAvuM-thoDuM bhUkhyA rahevuM. UbharI tapazcaryA uparathI te sahelI dekhAya che paraMtu ApaNI AgaLa aneka padArtho paDelA hovA chatAM ocho upayoga karavo e kaMI sahelI vAta nathI. ghaNuM leke bhUkhyA rahI zake che; paNa udarI karI zakatA nathI. tamane A vAta navAI bharI lAgaze. paNa te AcaravAthI tame te vAtane kabUla karaze ke je mANasane lakSapUrvaka eAchuM jamavAnI Adata nathI te UNodarI nathI karI zakato. temAM paNa jyAre miSTAnna jevA pacavAmAM bhAre padArthane vega hoya ke jemAM darInI jarUra che tyAre te UNadarInA badale adhikedArIja kare arthata udara ThaThasa bhare. eTale ja kahevAnuM ke A jAtane kAbU meLave e anazana karatAM paNa ghaNuM vakhata vadhI jAya che. kAraNa ke ahiM te vRttine prazna che. na bhegavavAmAM te mana TevAI jAya che ke Aje nathIja jamavuM; paNa jamavA beThA pachI thoDuMja vAparI UThI javuM e saMyama sAmAnya mANasane te duHzakya ja thaI paDe che. DuM khAvAthI khAdhelA padArthane hejarI khUba levI temAMthI paripUrNa satva kheMcI le che ane khorAka sahelAIthI pAcana thaI jAya che. vadhu kherAka javAthI hojarI pAcana kriyA karI zakatI nathI eTale rAkane evAne evA rUpamAM haDaselI mUke che. pAcana thaI zakatuM nathI, eTale ajIrNa thavAthI zarIra bagaDe che. keTalAka manuSya ema mAne che ke thoDuM khAvAthI bhUkha rahe che. te mAnyatAmAM jarA paNa vajuda nathI. mAtra Tevane laIne ApaNuM manamAM tema lAge che kharuM paNa te vAstavika nathI. prayAga tarIke Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tame saheja ochuM khAI pANI pI leze te tame bhUkhyA che evuM saheja paNa nahi jaNAya. Aje ApaNane vadhu khAvAnI Teva paDI gaI hovAthIja evI bhramaNa thAya che. paNa ochuM khAvAnI Teva pADavAthI tevI kuTeva saheje viramI jAya che. eAchuM khAvAthI zarIra tadana nIrogI rahe che ane lezamAtra pramAda thato nathI. AvI rIte kamapUrvaka zarIrazuddhi, manazuddhi ane Atmazuddhi thAya che. rasaparityAga-bAhya tapazcaryAmAM trIjuM sthAna rasaparityAganuM che. rasene parityAga karavo e khUba kaThaNa vastu che. jo ke rase te padArtha mAtramAM hoya che. chatAM paNa ApaNe mATe jANe teTalA pUratA na thatA hoya tema khATuM, khAruM, masAlAdAra, gaLyuM evA evA rasetejaka padArtho khAvAnI eTalI badhI Teva paDI gaI hoya che ke evA rasALa bhejane sivAya ApaNane cAlatuM nathI, tIkhA tamatamatA athANa, kacuMbara vagere te joIe te joIe. vAstavika rIte to AvA kRtrima raso pedA karI ApaNe padArthanA prAkRtika svAdathI bilakula vaMcita rahIe chIe. je ApaNe khAdya padArthane barAbara cAvIe to game tevo lukhe padArtha paNa sudhA samI mIThAsa Apaze. kudaratI rIte moDhAmAM e amIrasa rahelo che ke je padArthanI sAthe bhaLI jaI sarvottama svAda Ape che. paraMtu ApaNane khorAka cAvIne khAvAnI leza mAtra darakAra hotI nathI, eTale padArthane kudaratI rasa ApaNe nathI meLavI zakatA ane pariNAme bahAranI vividha prakAranI vAnIo khAvAnA zekhe caDI gayA chIe. keTalAka mANaso satyAganA niyame ke gata le che. paNa temAMnA ghaNAkharA hadayathI ke manathI padArtha paranI Asaktine choDI zakatA nathI. eTale e vastuo jotAMja tenA svAda para mananI vRtti lebhAya che ane pariNAme kAMte te pratikAthI patita thAya che athavA e vrata pUrNa thayuM ke lAgalAja prathama karatAM pUrNa rasathI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te vastuone bhegavavA lAge che. A kaMI samajapUrvaka rasane parityAga na kahevAya. ethI UlaTuM rasanA aparityAgathI bhega vadhe che anebhAganA pariNAme roga utpanna thAya che. AvI rIte ApaNe poteja rAgone nimaMtraNa karyo jaIe chIe ane Apatti Ave tyAre karmone vAMka kADhIe chIe. e kevI karuNAbharI mUrkhatA ! ghaNI garbhavatI strIo khATA, khArA, tIkhAM khANAo. laIne zarIrane evuM te rAgIjha banAvI mUke che ke tenuM mAthuM pariNAma prasavakALe pote bhagave che ane tenI saMtatine paNa e vAra ApI vyAdhigrasta banAvI mUke che. gaDagumaDa, garamI, udharasa, uTAMTIo jevA dardIthI pIDAya che. manuSyane AvI ajJAnatAonuM bhUla karatI vakhate lezamAtra bhAna hetuM nathI. jIbhane vaza thaI leke rogamAM sabaDatA rahe che. bIjI taraphathI tevA bhojananI pAchaLa ane roga thayA pachI davAnI pAchaLa aneka prakArano kharca vadhI jAya che ane te kharca pUruM karavA mATe aneka prakAranAM kAvAdAvA karavA paDe che. A pramANe bhUlane pahoMcI vaLavA aneka bhUlanI paraMparA vadhArate manuSya patananA khADAmAM paDI jAya che. eka anubhavIe kahyuM che ke - je viSayathI rasa, te pAMce Idriya thAye vaza" rasaparityAga karavAthI badhI Idi sahajarIte kAbUmAM Ave che ane brahmacarya jevuM kaThina vrata paNa pALI zakAya che. paraMtu rasane tyAga-rasanI Asaktine tyAga- joIe. eka vakhata Asakti chUTI jAya te game tevuM svAdiSTa bhajana hevA chatAM mehAmAtra te calita thato nathI. A tapazcaryA jeTalI zArIrika dRSTie upayogI che teTalI ja mAnasika daSTie paNa che, kAraNa ke A rasane nAda (casake) kamI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thavAthI ApaNe Atmika zreya mATe vicAra ke ciMtana karavAnI zakti keLavI zakIe chIe. koIpaNu tapazcaryAthI dehadamana sAthe sAthe ApaNI bhAvanAone paNa ucca ApaNe sthitie pahoMcADe tevI rIte vikasAvavI joIe. vRtti saMkSepa-bAhya tapamAM vRtti saMkSepanuM cothuM sthAna che. vRttisaMkSepa eTale jema bane tema jIvananI jarUriyAta ghaTADavI. vRttine kAbUmAM rAkhI bina jarUrI vastuno upabhoga baMdha kare arthAta jarUrI vastuno pitA mATe upayoga karI vadhArAnI vastune parahita mATe upayoga kare joIe. A kALamAM A vratanI khAsa AvazyakatA che. ApaNuM mojazokha ane paracuraNa kharca eTalA to vadhI paDayA che ke zakti na hovA chatAM AbarUnI khAtara leke gajA uparAMta bojo rAkhe che. pariNAme vipattio AvI paDe che ane kuTuMba samAja ane deza kaMgAla banato jAya che. dezamAM atyAre jApAnanI mehaka ane vividha prakAranI eTalI saratI cIjo Ave che ke te kharIdavA manuSya lalacAya che ane tenI pAchaLa lAkho rUpiyAne dhumADo karI nAkhe che. jApAna vagere videzanA leke ApaNI hAjatone khUba abhyAsa kare che ane hamezAM navI navI "phensI DIjhAIne" kADhe che, ane bharamAve che. aneka strIo puSkaLa kapaDAM hovA chatAM AvuM navuM navuM joI navIna vacce khaDakayeja jAya che. garIba paNuM zrImatinA cALe caDI khoTA kharca vadhArI mUke che ane bekArInA bejAthI pAyamAla thaI jAya che. gAMdhIjI Aja vastune suMdara rIte samajAvI rahyAM che. A tapanuM ja ucca prakAre sevana karI temaNe AkhI saMskRti pheravI nAkhI che. mAtra sAdAmAM sAdA kherAka ane eka ke be vastrathI calAvI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zakAya tevuM jIvana banAvI lokone upadezI rahyA che; chatAM bhAratavAsIo hajI tenuM mahatva samajI zakyA nathI. e kamanazIbanI vAta che. vilAsanuM duSpariNAma eka vakhata eka mahArAjAe bhAre kharce taiyAra karAvela suMdara strIMgavALo navIna Dhabane palaMga vasAvyo hato. te para mulAyama bichAnuM pAthareluM hatuM. potAnA oraDAmAM mukAvI teNe dhAreluM ke huM Aje rAtre A palaMga para sUI AnaMda mANIza. paraMtu teja divase baporanA eka dAsI te eAraDAne sAphasUpha karavA AvI ane A makhamala bichAvela navIna palaMga joI jarA AkarSaNa thayuM. AjubAjumAM kaI nathI tevI khAtarI karI jarA ADA paDavAnuM mana thaI gayuM; eTale be cAra miniTa te lahAvo levA sUtI. sUtA vAraja tene ghasaghasATa UMgha AvI gaI. teTalAmAM rAjAjI tyAM akasmAta AvI pahoMcyA ane A dazya jotAMja vismita thaI gayA. tene khUba gusso Avyo ane kahyuM raMDA ! kamajAta ! mArA palaMga para ! kApelA mahArAjAe turataja cAbuka hAthamAM laI lAgalAja be traNa phaTakA lagAvI dIdhA. pahelA ja phaTake dAsI jhabakI UThI ane joyuM te mahArAjA pitaja hatA. bAjI bagaDI gaI tema jANuM te vicAramAM paDI gaI, paraMtu te khUba cAlAka catura hatI; eTale hasavA maMDI ane hajI paNa vadhAre mAravA vInavyuM. A joI rAjAjIne kepa kaMIka narama paDazo ne vicAramAM paDyA ke AnuM zuM kAraNa! Atura rAjAe dAsIne pUchayuM ke AvA vakhate tame hasavuM kema Ave che ? tema tema te vadhAre hasavA lAgI. AthI rAjAnI ItejArI vadhI paDI ane pharI pharI pUchavA lAgyA. dAsIe ThAvake meMDhe kahyuM ke garIba paravara ! tenuM kAraNa Apa Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 73 sAMbhaLI nahi zake. mane mApha kare. rAjAe gune mApha karavA khAtarI ApI tyAre khUba AnAkAnI pachI dAsI kahevA lAgI. mahArAja! mane ema thayuM ke huM te phakta pAMca ja miniTa sUtI tenA badalAmAM camacamATa karatA be phaTako paDyA te A palaMgapara AkhI jIMdagI sudhI sunAranuM zuM thaze! dInadayALa ! huM to ATalethIja bacI gaI. " mahArAjA vicakSaNa hatA. dAsInA A zabdoe tene khUba asara karI. tene lAgyuM ke vilAsa bhegavanAranI sthiti bhayaMkara thAya che, ema samajIne tyArathI ja teNe vilAsano tyAga karyo. A daSTAMtane sAra e che ke mojazokha ane vilAsanA sAdhane manuSyane paravaza karI mUke che. gaphalatamAM-pramAdamAM-amUlya sAdhana zaktine veDaphI nAMkhI manuSya pAyamAla thAya che. Ajeja je vRttisaMkSepanuM vrata aMgIkAra karo eTale ke jarUriyAta ghaTADe- binajarUrI vastuo na le; to tamArA kharca aradhA thaI jAya, paraMtu tame kyAM karI zake tema che ? tamArA gharamAM paNa tamAruM kyAM cAle che? keTalAka ema mAne che ke emAM te zuM? e badhI vastuo sastI maLe che mATe vAparIe chIe. jarUriyAta vagaranI vastuo vAparavI te mahApApa che. dArU na pInArane keAI maphata Ape che te pIe nahi, kAraNa ke te upayogI vastu nathI. AjathI niyama kare ke binajarUrI ke mAjazekhanI eka paNa vastu nahi kharIdIe ane AjathI jarUriyAtane paNa ochI karIzuM to te tamArA bacAvela dhanamAMthI ghaNe paramArtha karI zakaze. tamane Aje je azakya lAge che te zakya thaI jaze. ane tame sAcA dharmika thaI jaI sahajabhAve rASTranI sevA karI zakaze. tame je sAdA rAkhaze te gharanA badhA mANase sArA thaze ane nakAmI veDaphI jatI zaktino saMcaya thaze. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7 kAyaleza--bAhya tapamAM pAMcamuM sthAna kAyakalezanuM che. kAyakaleza eTale kAyAne kaSTa veThI kasavI-dehadamana karavuM ane zarIrapara kAbU meLavave. kaveThIne paNa zarIrane sayamI banAvavuM te jAtanA zArIrika sacamane pATha Aje mANase| taddana visarI gayA che. mAtra uparanI TApaTIpa karavAnAja vA vAyeA che. vyAyAma ke Asane dvArA zarIrane sudRDha ane . kahyAgaruM ke vIvAna banAvavAne badale kRtrima upAyeAnuM sevana kare che. baheneAnA lagabhaga badhAM dardI A tapazcaryAM vinA ja thAya che. tema kahevuM asthAne nathI, zarIra paranA asayamathI zarIra svacchaMdI ane joIe tyAre kAma na ApanAra ALasu khanI jAya che, zarIra . khagaDe che. rAgA dhara kare che. zaheramAM te daLavuM, pANI bharavuM vagere gRdghakriyAe paNa sAva baMdha thaI che. kasarata maLe evA kAryo te bhAgyeja karatI hAya che. pariNAme garbhAzayanAM dardo thAya che ane duLa ane azakta prajA utpanna thAya che. naravIra pratApa,. zivAjI ane bhAmAzA jevA bhaDavIrA je bhAratanI strInI kUkhe pAkelA tevI Aje vIra mAtA kyAM che ? AjanI prajA niSphaLa, kaMgAla, ane tAkAtahIna che tenuM meDhu kAraNa paNu . te ja che. niLa prajA utpanna karavI e dhAra pApa che. zarIrane vividha prakAre tAlIma ApavAthI--kAryakSama banAvavAthIja prabhu bhajanamAM dRDha Asane besI zakAya che, zarIra dhAryuM kAma Ape che, zArIrika kasaratathI zarIra taMdurasta rahe che. moTI uMmare paNa zakti ane sAmarthya jaLavAI rahe che ane tevI prA rASTranuM ane jagatanuM hita sAdhI zake che. yathA dhama paNa pALI zake che ane sevA paNa karI zake che. iMdriya prati sa`lInatA--khAva tapamAM chaThThuM sthAna. iMdriya pratisa'lInatA bhAgave che. A tapazcaryAmAM pAMce indriyAnA ane mananA sayama karavAnA che. indriya pratisa'lonanA eTale Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com ' Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa pandriyAnA viSayAne kAbUmAM rAkhavA. AnA saMbaMdhamAM ghaNuM khelI zakAya paNa viSaya bahu laMbAvAnA bhaye Tra'mAM eTaluMja ke indrionA saMyama e AtmazuddhinuM mukhya aMga che. agAunI pAMce tapanI ArAdhanA karanArane A tapa sulabha bane che ane tyArabAda te AMtaratapane adhikArI thAya che. eTale pAMca iMdriyAnA viSayA ane manane saMyama vaDe asadbhAga'mAM na javA detAM zuddha mAmAM tenI yeAjanA karavI. Ama karavAthI duSTa pravRtti, duvicAra| ane pApA thavA pAmatA nathI, AvI rIte e chae prakAranA khAdyutapa hRdaya vizuddhinI taiyArInA che. have cha prakAranA AbhyaMtarika tapane vicArIe. prAyazcitta--AMtarika tapamAM paheluM ja sthAna prAyazcittanuM che. tenA zAstrakAroe aneka prakArA kahyA che. paraMtu ApaNe tenA tAttvika niSka kADhIe to tene a e thAya ke thayelI bhUlane pazcAttApa ane navI bhUlA na thavA pAme tevA dRDha saMkalpa, tenuMja nAma prAzritta sAcu prAyazcitta karyAM pachI thayelA DhA SA baLI jAya che ane navAM thavA. pAmatA nathI. vinaya-ApaNe vinayane Aja sudhI bahu sAmAnya arthamAM samajIe chIe.. page lAgavuM ke jarA viveka darzAvavA eTalAmAM vivekanI itizrI mAnIe chIe. jo vinayanA ATaleja artha hota te| tenuM sthAna Atmika unnati sUcavanArA AbhyaMtarika tapamAM na hoi zakta. paraMtu vinaya eTale te| viziSTa nyAya. bIjAnA doSo bhUlI jai ApaNuM g namra bhAve-nyAya pUrvaka bajAvye javuM eja vAstavika vinaya che. AvA vinayathI peAtAnuM cAritra ujvala bane che ane bIjA para tenI uttama asara thAya che. vinayane vyAkhyAthI samajAvavA karatAM dRSTAMtathIja tame vadhAre samajI zakaze eTale eka dRSTAMta ApuM chuM. zailaka nAmanA eka rAjAne vairAgya utpanna thavAthI; rAjapATanA tyAga karI dIkSita thayA hatA. teonI sAthe 500 ziSyanA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sabaLa parivAra vicAratA hatA. ghaNe vakhata dIkSA pALyA pachI ekada temanA zarIramAM vyAdhi utpanna thayo ane tenI nivRttine arthe temanA putra vinaMti karavAthI teo potAnI rAjadhAnI bahAra AzramamAM rahevA lAgyA. samaya jatAM roga te nAbUda thaye. pauSTika davAonI asarathI zarIra svastha ane puSTa thayuM. tyAre ziSyoe vicAryuM ke have ekaja sthaLe rahevAnI AvazyaktA nathI. chatAM gurumahArAja to vihAranI vAta ja karatA nathI. ekaja sthaLe sAdhupuruSe rahevuM e ucita na gaNAya. A pramANe vicArI te vicakSaNa ziSyoe gurudevane vinaMti karI ke he bhagavana ApaNe vihAra karIe. paraMtu gurune to ekaja sthaLe rahevuM khUba gamI gayuM hatuM. prakRtine svabhAva ja evA che ke te pralebhanamAM sapaDAvI de. eTale vihAra karavAnA bhAva jaNAyA nahi. ghaNuM ziSyone e vAta ruci nahi. eTale eka ziSyane gurunI sevA karavA pAse rAkhI gurunI AjJA laI bIjA badhA ziSyoe vihAra karyo. sevAmAM rahelA temanA ziSya paMthaka gunI hRdayapUrvaka sevA karavA chatAM cAritramAM khalanA AvavA detA nahi. paraMtu guru AcAramAM meLA paDayA. dhIme dhIme pramAdI banyA ane sAdhunI Avazyaka kriyAmAM paNa ALasu banI gayA. chatAM paMthaka temanI bhUla tarapha durlakSa rAkhI gurunI ananya bhAve sevA kaye jatA hatA. vakhata jatAM kArtika pUrNimAne chelle divasa AvyA. saMdhyAkALa thaI gayo. A vakhate pratyeka jainamunie caumAsika pratikamaNavagere dhArmika kriyA karavI ja joIe. paraMtu guru mahArAja te ghera nikAmAM gherI rahyA hatA. temane jagADavAthI guruzrIne duHkha thaze ema jANu paMcaka ekalAe cUpacApa pratikramaNa zarU karyuM. paraMtu pratikamaNamAM gurudevanI AjJA levA mATe vaMdana karI caraNaraja levA jatAM paMthakanA karasparzathI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guru jhabakI UThayA ane kepa karI kahyuM -are ! e keLu che? ziSya kahyuM ke gurudeva! huM paMthaka. mAro aparAdha kSamA kare. pUrNimAnA caumAsika pratikamaNanI AjJA laI caraNaraja levA jatAM Apane sparza thayo. meM abhAgIe ApanI nidrAmAM khalela pahoMcADI ' basa.paMthakanA namratA bharyA zabdothI gurune vicAra thaye ke oho! Aje kArtikI pUrNimA che chatAM haju huM suI ja rahyo chuM. are! keTale pramAda ! tyAgano Adarza zuM sAva bhulAI ja gaya! evA ciMtanathI. tene pArAvAra pazcAttApa thayo. AvI rIte paMcakacchanA cAritranI gurujI para sacoTa asara thaI ane gurune pitAnI bhUla samajANuM. gurunA doSa sAme paMthakajIe kadi joyuM nahatuM; mAtra pitAnuM kartavya zuM che eja temanuM dhyeya hatuM. Aje te ApaNe dharma ke kartavya na bajAvatAM bIjAnI TIkA karIe chIe. tethI bIjAnA doSa nivArI zakatA nathI. A sthaLe mArA eka aMgata anubhavanI vAta tamane kahI saMbhaLAvuM-- eka gharamAM sAsu ane vahune bahuja aNabanAva hato. sAsu svabhAvanA. kaMIka tIkhA hatA. vahu namra ane saMskArI hatAM. vahu ghaNI vakhata mArI pAse sAsunA trAsanuM varNana kare. eka dina tenA trAsanI vAta. karatAM te duHkhathI raDI paDI ane mane kahyuM ke have te kayAreka akALa mRtyu karavuM paDaze. mane lAgyuM ke tene trAsa asahya che. mArI pAse te bAIe kai maMtranI mAgaNI karI; meM kahyuM - maMtra to ApuM, paraMtu tenI zarato bahu AkarI che. te pALavI paDaze. teNe hA kahI. AvI pratikULatAo, kaSTo, parAdhInatAo e sarva pitAnA ja karmane udaya che. ema thoDe bedha karI, meM tene paMcaparameSTine maMtra Apyo ane nIcenI zarato pALavAnuM kahyuM (1) tamArI sAsu jyAre gALo de tyAre manamAM A maMtra bela, ane pachI zAMta thAya tyAre temane kahevuM ke huM bhUlI gaI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mApha kare. have nahi karuM. (2) bIjAne meDhe paNa sAsujInuM vAMku na bAlatAM UlaTuM temanA vakhANa ja karavA. () hadayamAM paNa temanuM bhaluM ciMtavavuM. (4) gharanA harakoI kAryo sAsune pasaMda na paDe te na karavAM. (5) premasahita temanI sevA karavI. A pAMca zarato sAthe haMmezA maMtra gaNavAthI vadhumAM vadhu cha mAsa sudhImAM tamArI sAsune svabhAva pharI jaze ane tamArA para sneha varasAvaze. A sAMbhaLI prathama to te bAI vicAramAM paDI gaI ke e kema banaze! manuSya mAtraemaja dhAratA hoya che ke AvI zarate paLe kharI? sAsu gALAnI tramajhaTa bolAvatI hoya tyAM AgaLa zAMta rahevAya kharuM? pitAnI sAthe haMmezAM kaleza karanAranI sAthe prema ke prazaMsA thaI zake kharI ! AvI sahanazIlatA 'to kaI virala ja rAkhI zake. tethI ja kahevuM paDe che ke vinayane artha khUbaja vizALa che. badhA mANasathI te na thaI zake. te bAIe mArI zarate svIkArI ane pAlana paNa barAbara karyuM. chevaTe te vinayamaMtrathI sAsune jAduI asara thaI ane te sAsu-vahunA jhaghaDAne tyAMja aMta Avyo. pachI te evuM thaI gayuM ke sAsu vahu vinA ke vahu sAsu vinA ghaDI vAra rahI zake ja nahi e prema pragaTa. kahyuM che ke vizva badhuM vaza thAya vinayathI vizva badhuM- eha rasAyaNu aMtara kerAM, saghaLAM deza samAya;-vinayathI mehanI maMtra avara nahi ethI, A duniyAnI mAMya-vinayathI. sevA-AtyaMtarika tapamAM trIjuM sthAna vaiyAvaccanuM che. vaiyAvacca eTale sevA. upavAsa kare sahele paraMtu sevA karavI kaThina che. kahyuM che ke - revAba: pAddoH zaninAcavAca: apakAra para upakAra kare. pitAnA kartavya khAtara abheda bhAve sevA karavI ane badalAnI icchA na rAkhavI teja sAcI sevA che. tIrthakara jevI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ce padavI sevAthIja pAmI zakAya che. hRdayanI zuddhi mATe sevA e ameSa ilama che. potAnA prANanI Ahuti ApI eka sasalA para anukaMpA karanAra mevakumAra, zreNika mahArAjAne tyAM pUrvajanmanI anukUla sevAnA prabhAve ja utpanna thayA hatA. manuSyane gata janmanuM bhAna nathI. eTaleja te vartamAna dA teja mAtra joI zake che ane aneka sAcA khATA, kaleza ane IrSA karI rahyA che. kevA parama puNyanA prabhAve A mAnavadeha prApta thAya che teTaluM ja jo manuSya vicAre teA prANImAtra pratye tene prema thAya ane sevA karavAnuM saheje mana thaI jAya. : sevA karanAre badalAnI icchA na rAkhavI jAMie. manuSyajAta mATe ke bIjA kAI jIvA mATe tame tamArI pharaja samajI aNu karA. Aje te ApaNane ApatAM paNa AvaDatuM nathI. cavAtA manathI ke kIrtinA lAbhathI gheADuMdhaNuM kaMi apAya, paNa ApyA pachI khIjA lAke vakhANu kare, chApAmAM nAma Ave tyAre ja kaiMka peTane AkarA Utare. AvA kIrtidAne ke bhADutI sevA tenA pramANamAM phaLa Ape paNa Atmazuddhi ke pavitra punya upArjana na kare. dAnanI praNAlikA sevAbhAvanAthI ja janmI che. pAtAnI pAse vadhu echuM je kai hAya temAMthI lAgaNIpUrvaka ceAgyasthaLe ApavuM teja praznastadAna kahevAya. ApavAnuM mULa vastu para nahi paNa ApavA pAchaLanI bhAvanA para tene AdhAra che. eka bharavADanA che!karAe tapasvI bhikSune khIra vaheArAvI ane te teTalAja dAnathI mahAsamRddhivAna zAlibhadra banyA. ke jenuM nAma AkhI jaina AlamamAM zAlibhadranI Rddhi ho. '' e jAtanI maneAvAMchAthI suparicita che. zuM A phaLa mAtra khIra vaheArAvavAnuM e ? nA, nA. te te tenI pAchaLa rahelI tenI anupama sevAvRtti athavA rAmerAma vyApelI premabhaktinA AMdelanAnuM ja svAbhAvika pariNAma che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ c svAdhyAya-AMtarika tapane trIjo prakAra svAdhyAya che. svAdhyAyane ApaNe Agama bhASAmAM sajajhAya kahIe chIe. tene ke ane sarala artha eTaleja ke bhaNelA zAstronuM vAraMvAra raTaNa karavuM punarAvartana karavuM. tethI jarA ucca keTine arthe vicArIe. te svAdhyAya eTale pitAne lagatuM-AtmAne lagatuM ciMtana-manana. dayAna-dhyAna eTale azubhabhAvanA-azubha aSyavasAyane tajI zubha pariNAma dhArAmAM jhIlavuM athavA temAM vadhAre ekAgra thavuM te. dhyAnanA mukhya cAra bheda che. ArtadhyAna, raudradhyAna, dharmasthAna ane zukala dhyAna. prathamanA be te azubha dhyAna bAkInA be te zubha dhyAna che. bhAvanAne pAro vadhI jAya tyAre thoDA samayamAM jIva svarga ane apavarga prApta karavA jeTalI zakti meLavI zake che ane eja pAra nIce Utare che tyAre manuSya narakAgArane adhikArI bane che. AnuM rahasya samajavA mATe jainazAstramAM eka suMdara daSTAMta che--- prasannacaMdra nAmanA rAjarSinuM A daSTAMta che. prasannamuni bhagavAna mahAvIranA ziSya hatA. ekadA te ugra tapasvI dhyAnastha UbhA hatA. koIe kAnamAM AvI kahyuM "ahIM te tuM tapa kare che paNa tArA rAjya para to zatrue hale karyo che. tAro chekaro yuddhamAM mAryo jaze. tArI prajAnuM rakSaNa karavAnI paNa have tArI tAkAta kyAM che ?" prasannamuni saMsArI jIvanamAM eka rAjA ane samartha laDavaiyA hatA. A sAMbhaLI tenA kAna camakayA. tenA dhyAnamAM ne dhyAnamAM temaNe hathiyAre hAthamAM lIdhA ane duzmananA lazkarane mAravA lAgyA. lazkarane mAruM chuM. kApuM chuM. Ane mArI nAkhyA have Ane mArI nAkhuM chuM. evI aneka kalpanAo tenA manamAM jhaDapathI cAlI jatI jovAmAM AvI. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vI teja samaye bhagavAnanA dana karavA AvelA zreNika mahArAje bhagavAnane pUchyuM ke he bhagavan! A prasannamuni dhyAnamAM keTalA badhA lIna thayA che ! Aja vakhate emanuM mRtyu thAya te te kyA sthaLe utpanna thaI zake? bhagavAna kahetA gayA ke pahelI, khIjI, trIjI ema vadhatAM vadhatAM atyAre je mRtyu thAya te te prasanna munine jIva sAtamI narakamAM jAya. 66 A sAMbhaLIne zreNika vismita thayA. zuM AvA dhyAnI munine naraka maLe ! " "9 gheADA ja vakhata pachI kalpanA kSetramAM laDatAM laDatAM tenAM zastrA khUTayAM tethI chevaTe kAMi na sUjhayuM eTale mukuTane hathiyAra tarIke vAparavA kalpanA doDI, tethI jevA mukuTa levA mATe hAtha mastake mUke ke turata ja prasanna munine muMDana dekhAyuM ane tene bhAna AvyuM. pUrvIkalpanAo para tene tiraskAra chUTayA ane pArAvAra pazcAttApa karavA lAgyA. bhAvanAnI gati palaTANI. thADI kSaNeA pachI jyAre zreNike bhagavAnane pUchyuM ke he bhagavan! hamaNAM prasannamuni kALadhama pAme te zo gati pAme ? bhagavAne javAba ApyA ke have teA te bAramA devalAkanI upara apavarganA adhikArI banI rahyo che. AvI rIte ekaja paLamAM sArI bhAvanA (pariNAma dhArA) ucca sthitimAM ane malina bhAvanA nIca gatimAM dhakele che. A uparathI e rahasya maLe che ke ApaNe koipaNa bIjA mAguMsanuM khUruM citavatA hoie tyAre vicAravuM joie ke bIjAnuM bUruM thatuM ja nathI paNa peAtAnI ja AsurI vRttithI peAtAnuM ja khUruM karIe chIe. AvAM aneka pApAnA puMja dararAja vinA svAthe ekaThA thatA hAya che. kAryAtmakAyAtsaga eTale dehabhAvane tajavA. aneka kALanA abhyAsane laIne zarIraneja ApaNe AtmA mAnIne kArya karatA hAie 6 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chIe paraMtu vicAravuM joie ke "loka " huM teA AtmA chuM. huM vANiyA nahi, brAhmaNa nahi, mAstara nahi, hindustAnanA ja nahi paNa paramAtmasvarUpa zuddha caitanyane pUja chuM. e prakAranI dRDha mAnyatA pUrNAMka bAhya vyavahArAnA ane zarIranA (jeTalIvAra kAyeAtsaga karavA hAya teTalA samaya) tyAga karI manane dhyAnamAM joDavuM te kAyAtsaga. AtmabhAvanAmAM ja tallIna thavAthI deza, kALa ke AMtanA bhedabhAva saheje bhUlI javAya ane pote ja peAtAnA bhAgyavidhAtA che evuM samajavAthI duniyAnA duHkhA ane dardo badhAM naSTa tha jAya. AvI rIte sakSiptamAM tapazcaryAMnA bAra prakArA pUrAM thAya che. tapazcaryA e yajJa che. karmanI Ahuti che. tapazcaryA e bhaThThI che, AMtarika ane kacarA tethIja baLIne khAka thAya che ane prakaTI nIkaLe che. te yajJamAM ja hAmAya bAhya, anne prakAranAM AtmAnI tejasvitA A tapazcaryAMnA mArgane sAMgeApAMga samajI ane vicArI viveka pUrNAMka te mArge prayANa karavAmAM Ave te potAnuM ane paranuM ema ubhayanuM kalyANa thAya. samAja ane dezanI unnatti thAya ane peAtAneja AMgaNe svarga Utare. muktinA seApAna saheje maLI rahe. AvA anubhava ka Mika mahApuruSoe Aja bhArata bhUmimAM karyo che ane haju paNa tenAMja divya AMdalanathI pAzcAtya saMskRtinA satata prahArI chatAM AchI ke UMDI bhAratanI pavitratA jaLavAi rahevA pAmI che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina sAhityamAM pazcimAtyavidvAnene phALo vyAkhyAtA:-zrI balAla dave M. A. B. T. Phd. bahene ane bhAIo! mAre viSaya kAMIka Apane nIrasa lAge te kSamA karaze. kAraNa A viSayamAM nathI kAMI vArtA, ke ke gI. te yuropa ane duniyAnA bIjA vibhAgamAM jaina sAhityanA abhyAsane je vikAsa thayo che tenI mAhiti ApavA mAguM chuM. jainasAhitya AryAvartamAM anaMtakALathI cAlyuM Ave che. enA aneka purAvAo che. jenagraMtha puravAra kare che ke e dharma anAdi che. jaina sAhityane mATe bhAga AryAvartamAM ghaNuM vakhatathI pracalita che. pazcimanuM vAtAvaraNa ApaNA dezamAM zarU thayuM tyArathI saMrapha vilAne zekha tyAM zarU thaze. saMskRta sAhityanI peThe jaina sAhitya paNa tyAM kheDAya che. zarUAtamAM pazcimanA vidvAnoe jene dharma ane bauddhadharmamAM goTALe karyo. mI. vebare jaina sAhitya upara pahele nibaMdha lakhyo. emAM evuM pratipAdana karyuM ke jainadharma e bauddhadharmane phAMTe che. paraMtu be dharmamAM taphAvata che. A badhA geTALAnuM kAraNa e hatuM ane jainadharmanA junA graMtha vAMcIzuM te te mAlama paNa paDaze ke jaina sAhityamAM tIrthaMkare mATe buddha ane jina e zabda vaparAyA che. temaja buddha sAhityamAM paNa ane mATe buddha ane jina zabdo vaparAyA che. che. bulahara sarakArI nokarI laI gujarAtamAM kya. moTA munirAjone maLyA, ane jenadhamane ghaNe suMdara abhyAsa karyo Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 84 pachI teNe bahAra pADayuM ke jainadhama e svataMtra dharma che. banne dharmanA pracArA mahAvIra ane mudde samakAlIna hatA. paNu temanA dharmanA siddhAMtA bArIkAithI tapAsatAM mAluma paDe che ke banne dharmI taddana nirALA che ane jainadhama anya dharmanA krAMTA nathI. jainasAhityanA mahAna adhyApaka jarmanImAM kheAna zaheramAM DA. harmAMna jekeAkhI che. e mANase jaina sAhityanI je ananya sevA karI che te mATe ApaNe tenA sadAnA RNI chIe. teNe tyAMnI 'yunIvarsITI' taraphathI hiMdamAM mANase mAkalyA ane jainadharmAMnA bhaDArA kayAM kayAM che ? temAM kayAM pustakA che? thA viSayapara che? krANu kartA che ? vi. nAMdha levarAvI, hastalikhita graMthA vecAtA maLyA teTalA kharIdyA. bIjA vAMcI temAMthI nakala levarAvI ane tenuM mATu' lIsTa banAvI be hajAra pAnAnuM ' kaeNTalega ' bahAra pADayuM. cchAthI samasta vizvane jANa thaI ke jaina sAhityamAM pAMcapacIsa pustakA nathI paraMtu jeTaluM saskRta sAhitya vizALa che teTaluMja jaina sAhitya samRddha che. bIjA eka jana pre. glAseneparie 700 pAnAnA eka graMtha lakhyA. temAM jainadhama nuM saghaLuM rahasya AvI jAya che. te jainasAhitya ane siddhAMtAnA dohanarUpa che. te AtmAnaM prakAza maMDaLa (bhAvanagara) taraphathI gujarAtImAM saraLa tarannumA thayA che. cUrApamAM ApaNA zAstranA aneka graMthA bahAra paDayA che, te chApavA mATe spezIyala khIkhAM ane spezIyala chApakhAnAe TAya che. te jaina sAhityanA prakAza mATe lAkhA rUpIyA kharcI rahyA che. DA. jekAkhIe kalpasUtra upara teTalAja kadanuM upedghAta ApyuM che. temAM kalpasUtranI keTalI nakala, kayA bhaMDArAmAM paDelI che. keTalA matabhedo kace sthaLe che te badhuM lakhANathI spaSTa jaNAvyuM che. tenA haju sudhI gujarAtImAM tarajumA thaye| nathI. dareka jaina dbiAne e Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upodaghAta avazya vAMcavuM joIe. bIjAM keTalAMka sUtre amerIkAmAM rahetA vidvAne chapAvyAM che. ApaNe eka pavitra graMtha uttarAdhyayana perIsamAM prasiddha thaye che. De. zudhyAna " DI jena" nAmano graMtha eTale badhe vizvavyApI che ke temAM vizALa daSTithI jaina dharmanuM vihaMgAvalokana karyuM che. vidvAnane eka lITI lakhatA pahelAM aneka AdhAra mUkvA paDe che, ane A pustakamAM paNa AvA vidhAna karI tenuM suMdara rIte pratipAdana karyuM che. jene jenadharma upara nagada sAcI khabara meLavavI hoya teNe A graMtha avazya jevo paDe. . bulahara sivAyanA bIjA vidvAne haju hayAta che. Do. jekebI jyAre ApaNuM jeDe jaina sAhityanI vAto karatA hoya tyAre te eTalA badhA tallIna thaI jAya ke khAvAnuM, cA pIvAnuM vi. paNa bhUlI jAya evA e sAhityarasika che. A uparathI Apane samajAze ke jaina sAhityamAM evA upayogI ta che jene ApaNe ApaNA karavAno prayatna karavA joIe. have jaina sAhityane abhyAsa karavA mATe yuropamAM kayAM no che te jaNAvuM chuM. paheluM te iglAMDamAM laMDana zaheramAM bITIza myujhiyama AveluM che. A duniyAbharamAM sArAmAM sAruM myujhiyama gaNAya che. hiMdustAnamAM je graMtha chapAya tenI traNa nakalo chApakhAnAvALA laI le che. temAMnI be vilAyata mokalAya che. emAMthI eka IDIyA ophIsamAM rahe che ane bIjI brITIza myujhiyamamAM mokalAya che. nAnAmAM nAnI AMkanI cUMpaDI paNa tyAM mokalAya che. cApaDI ahIM bahAra paDI ke paMdara vIsa dIvasanA gALAmAM e ApaNane tyAM vAMcavA maLe che. tyAM pustakane jabara bhaMDAra che. ane pustakAnA mAtra lIsTanIja eka lAyabrerI che. dareka helamAM suprInTenDanTa hoya che. tamAre koI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paNa pustaka vAMcavuM hoya te tyAM vAMcanarUmamAM dAkhala thAva-eka Tebala pAse bese ane pAsenI svIca dabAve eTale turataja eka mANasa Avaze. tene kArDa upara tamAre je copaDI joItI hoya tenuM nAma ane kartAnuM nAma lakhI Ape. phakta ATha mInITamAMja te mANasa graMtha laI hAjara thaze. tame A badhI vyavasthA ane sagavaDa joI tAjIba thaI jaze. ApaNe tyAM paristhiti tadana judI ja che. lAyabrerImAM jaze te lAyabrerIana maLe ke na maLe. maLe to je pustaka joItuM hoya te bhAgyeja hAtha Ave. kadAca hAtha lAge to tamAre je aMdara vAMcavuM hoya te kayA pAnA upara haze tene patto paNa na lAge. ane A graMtha uthalAvIe tyAre ghaNuM muzkelIo jaDe. kAraNa e che ke ApaNuM graMtha pAchaLa sAMkaLIyAM nathI hotAM. tethI kaI bAbata kayA pAnA para che te jaDatI nathI. ApaNe je jainasAhityanI upayogitA vadhAravI hoya to navI DhabathI chapAvuM joIe. ane temAM sAMkaLIyAM vigatavAra ApavAM joIe. paraMtu e kArya karavA hiMdamAM koI paNa jaina saMsthA taiyAra nathI. vidhAnane kaMI rATa nathI chatAM videzanA vidvAno mAtra 50 varSanA prayAsathI je karI zakyA che te ApaNe ATalA varSo pachI paNa nathI karI zakatA, e lokenI kAma karavAnI zaulI judIja DhabanI che. tame kaheze ke merApIya vidyAne chapAve che eTale ApaNe zuM jarUra che ? paraMtu huM kahuM chuM ke e loke aMgrejI lIpImAM chapAve che. ahIMnA vidvAnene vAMcatAM zrama paDe che. tethI ApaNe ApaNuM karI levAnI jarUra che. bIjuM evuM mahAna sthaLa balIna che tyAM sTeTa lAyabrerI che. temAM AryavibhAga judo che ane ApaNuM gro vadhyuM che. alabatta, ane rAjasattAne baLe badhuM sAhitya ekaThuM karI zakyA che. paraMtu Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ balonanI lAyabrerI te karatAM vadhAre samRddha che. kAraNa ke briTana karatAM jarmanImAM jaina sAhityanA ghaNA vidvAno che. AryasAhitya vibhAga mATe khAsa adhyApaka DaoN. yuDAra che. meM jyAre temanI mulAkAta lIdhI tyAre temanI pAse koi ziSya jo. paNa bhaNanAra hoya toja adhyApaka rAkhe evuM teo nathI mAnatA. adhyApaka pitAnI zodhakhoLa cAlu rAkhe che. ane yunIvarsITI taraphathI temane pagAra maLyA kare che. A prabaMdha prazaMsanIya che. Ama hoya teja sAhityane vadhu pracAra thAya. trInuM sthAna perIsamAMnuM jAhera pustakAlaya che. tyAM huM ekavIsa divasa rokAyela. tyAMnA banne vidvAne mAgadhImAM kAbela che. vyAkaraNamAM teo khUba kAbela che. hemacaMdrAcAryanA sUtronA vividha artho meM sAMbhaLyA tyAre huM tAjuba thaI gayo. ane huM khAtrIthI kahuM chuM ke AvuM jANavAnuM mane hiMdamAM nahi maLeluM. kharekhara AkhI jaMdagI ekaja kAma kare te ghaNuM suMdara thaI zake. jaina sAhitya saMgrahanuM bIjuM sthaLa phalorensa che. te ITAlImAM AvyuM che. tyAM koI prephesara nathI. paraMtu tyAM hastalikhita graMtho che. DaoN. TesIrI ahIM AvI mAravADamAM pharelA ane temaNe jenane abhyAsa karelo. tyAMnI myunIsIpala lAyabrerImAM cauda tathA paMdaramAM saikAnA junA graMtho che. e jotAM ja mane lAgyuM ke khare javAhara to hiMdamAM nahi paNa ahIM ja che. ApaNe mAnIe chIe ke ApaNuM >> ApaNaneja AvaDe te khoTuM che. caudamA saikAmAM jayAre jenadharma gujarAtamAM sarvoparI hato te vakhatanA sArA jaina gra kalerensamAM mojuda che. temanI sAcavaNuM herata pamADe tevI che. yunA kALanA tADa patrAne aDatA ja teo bhUke thaI jAya evAM hoya che. teyI upara nIce kAca goThavI teo tADapatra sAcavI rAkhe che. davAo mUkI rAkhe che jethI chavaDAo bagADI na nAkhe, ane tene Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat ami Gyanbhandar-Umara, Surat Www.umaragyanbhandar.com Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAcavavA khAsa mANaso rAkhavAmAM Ave che. te pustake pratyenI ATalI kALajI chatAM jo koI vidvAna te pustaka jevA mAge te tarataja vinA saMkoce te vAMcavA maLe che, e bAju vidyA5ra prema eTale vyApaka jevAmAM Ave che ke ahIM temAMnuM kazuM ja nathI. jaina sAhitya saMgrahanuM bIjuM eka kendra helAMDanI rAjadhAnInuM nagara AmsaTarDadhAma che. tamane ema thaze ke jenadharma helAMDamAM pracalita haze ? nA, tevuM nathI. paraMtu holAMDa tAbAnA keTalAka TApuo eziyAmAM AvelA che. tethI helAMDa vAsIoe jijJAsA khAtara Aryadharma ane jainadharmanA khAtara kholyA che. eka strI prophesara tyAM kAma kare che. teo ghaNAM vidvAna che; jo ke yUrepanA bIjA mahArathIonI tulanAmAM e bAI na Ave. e lekenI abhyAsa karavAnI zailI judI ja heya che. ApaNuM dezamAM vidyApATha ane gartha gAMThe" e kahevatanuM pAlana thAya che. tema tyAM nathI thatuM. tame De. jekebIne rastAmAM maLe ane kaIpaNa prazna karo to tene te javAba kadAca na Ape. kAraNa teo badhuM moDhe nathI karatA. teo pitAnI lAyabrerI bahAra kazuM khAtrIpUrvaka na kahI zake che. jokebI temane vAMcavAne rUma taddana alaga rAkhe che. tyAM koI dAkhala na thaI zake. tyAM dareka kabATamAM nAnAM nAnAM hoya ane emAM kArDa rAkhavAmAM Ave che. teNe traNa vAMcanArA rAkhyA che. mAne ke che. je kebI "karma"nA siddhAMta upara lakhavA mAge che te vAMcanArane te sUcanA Apazeke karma upara jaina sAhityanA samasta pustakomAM kyAM kyAM ullekha Ave che? eTale vAMcanAre tarataja tenI noMdha kare che agara te te pustakamAM karma upara vivecana AvatuM hoya te pAne pAne kAgaLanI kApalI mUke che, eTale jekebI sUtranA kApalIvALA pAnAo vAMcI jAya eTale karma upara zuM ane kayAM lakhAyuM che tenI saMpUrNa mAhiti mAtra kalAkamAM tene Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maLI jAya ane kalAka be kalAkamAM te te lakhI nAkhI TAipIsTane rAIpa karavA ApI de. siddhAMto ane dalIla ApI agharAmAM agharuM lakhANa te dhAre te mAtra dasa divasamAM lakhI, chapAvI bahAra paDAve. evuM kArya karatAM ahIMA gAmegAma rakhaDavuM paDe ane pAMca varSa lAge. evI sagavaDe ApaNe tyAM nathI. teneja laIne videzI vidvAne pustako bahAra pADe tenI rAha joI meTuM vakAsI ApaNe besI rahevuM paDe che. ApaNe tyAM kAma karanAra vidvAne che. paraMtu tevAM sAdhana nathI. ApaNe ApaNuM pustakane pavitra mAnIe chIe tethI te para prema hoya te svAbhAvika che ane te khAtara jIvana ApavA taiyAra chIe. te leke kaMI dharmanA pracAra arthe agara te para prema arthe abhyAsa nathI karatA. temaja teo kaMI jaina matanA nathI. upavAsa ke paccakhANa karatA nathI. paraMtu jainasaMskRti jANavAnA zekhanI khAtara ane mAtra vidyApremane laI lAkha rUpIAnuM kharca kare che. ApaNe tethI vadhAre lAgaNI hovA chatAM jaina sAhityanA vikAsa ane pracAra arthe kazuM nathI karatA e meTA khedanI vAta che. A rIte je huM Apane jaina zAsone navI DhabathI chApavA yojanA karavI joIe e bAbata kaMIpaNa aMze batAvI zakyo houM to huM A mArA prayAsane kRtakRtya mAnIza. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * 10 : jIvananI saphaLatA (pravacanakAra-mahArAjazrI nAnacaMdrajI svAmI) priya AtmabaMdhuo ane bahene ! jIvananI saphaLatA eja Ajano viSaya che. pratyeka kArya tyAreja saphaLa thaI zake ke jyAre te kArya dhyeya athavA lakSapUrvaka karAyuM heya. dhAroke koI vidyArthI seMkaDe gAu dUrathI ahIM vidyAbhyAsa karavA Avyo hoya, chatAM nATaka sinemA ke vaibhava vilAsamAM vakhata gumAvI nApAsa thAya te kahevuM ja paDaze ke te dhyeya bhUlI gayo che. dhyeyazanya yiA phaLarahita bane te svAbhAvika che. te ja rIte ApaNA pitAnuM jIvana paNa dhyeya athavA lakSapUrvaka hoya toja jIvana saphaLa bane che. saMsAramAM je kaMI kArya thAya che te dhyeya ke lakSyane mokhare rAkhI thatuM hoya che. koI paththara para ghATa ghaDanAra salATane tame pUcho ke A paththaramAMthI tame zuM banAvavA dhAro che ? tyAre teNe je nizcaya karyo haze teja kAMIne kAMI kaheze, paNa evo javAba nahi Ape ke kAMI nizcaya karyo nathI banAvatAM banAvatAM je kAMI banI jAya te kharuM. kAraNa ke eNe te ghATa ane pitAnuM dhyeya pitAnA mAnasamAM prathamathI ja nakkI kareluM hoya che. temaja tame paNa tamArA pratyeka vyavahArika kAryo kaMIne kaMI hetune AgaLa karIne karatA he che. tame jatA he ane koI pUche ke Apa kayAM jAo che? te tame paNa cokkasa javAba Apaze. paNa tame ema nahi kahe ke cAlavA mAMDayuM che, paNa kayAM javuM te nakkI nathI. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Aja rIte jyAre bAhya kriyAomAM AvuM jhINavaTa bharyuM dhyAna rakhAya che te jIvana jevA mahatvanA prazna5ra na vicArIe tenA jevI bIjI mUrkhatA kaI heI zake ! ATalA prazno huM tamane pUchI lauM. 1. ahIM tame zA mATe AvyA che ? 2. tamane ATaATalAM amUlAM sAdhane ane zakti arpavAmAM kudaratane ze saMkti che? 3 tamArA jIvanane uddeza zuM? A badhA praznonA uttaramAM tamAruM AjanuM vartamAna jIvana eja javAba Ape che ke lakSmI mATe A badhe prayatna che. mAyika sukha mATe A badhI dhamAla che have tamAre vicAra karavo joIe ke lakSmI mATe ATalI doDadhAma karI jIvana vyatIta karavuM teja tamone paryApta lAge che ? zuM manuSya jIvananI saphaLatA teTalAmAM ja samApta thAya che? jo temaja heta te lakSmI prApta thayA pachI paNa duHkha thI rIte heI zakata? mATe mAnavuM paDaze ke manuSya jIvanane uccatama hetu lakSmI prApta karavAnuM nathI. paraMtu Atmonnati sAdhavAne che. jeTale aMze AtmavikAsa thAya teTale ja aMze jIvananI saphaLatA samajI levI. aphasanI bInA e che ke manuSya jAtino moTo varga AtmAne bhUlI bahAranI bhautika vastunI saMbhALamAM ja jIvana gujA-- rate hoya che ane jIvananI saphalatA paNa emAM ja te mAnatA hoya che. Atmannati mATenuM paheluM pagathiyuM savicAra, sadAcAra, pare-- pakAravRtti ane sevAbhAva che. ghaNA manuSyo sArAM kAme karatAM hoya che. paraMtu temane ghaNuM khare varga ajJAnatAthI ke paraMparAthI karyo jAya che, tenuM rahasya ke AtmavikAsa mATe tenI upayogitAnuM tene bhAna paNa nathI hotuM. lagabhaga Aja sthiti dhArmika kriyAmAM paNa anubhavAya che. je thoDI paNa kriyAo Atmonnati mATe hAya. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te tamAre vicAravuM joIe ke gata varSa karatAM Aje keTaluM AgaLa vadhyA ? paraMtu cakkasa dhyeyathI kAma na thatuM hovAthI tenuM saravaiyuM nIkaLI zakatuM nathI. je tema na heta te prApta thayelI saMpatti ane vyaktine manuSya sadupayoga karI zakata, ane pitAnI jarUriyAtane ochI karI badhAM sAdhanane AtmavikAsa arthe ja jeDI deta. e tyAre banI zake ke jyAre ghaNuM kALathI ghara karI beThelAM hadayanAM dardo jevAM ke ahaMkAra, tRSNa, viSaya, vikAra, krodha, kapaTa, daMbha ane sukatA vagere pratidina maMda maMda thatAM jAya. manuSyajIvananuM lakSya pitAnA avikasita AtmAne paramAtmA tarapha dera te che. A lakSa rAkhI badhA vahevAre ane zaktione te bhAge joDI devI joIe. eja sAco mArga che ane teja jIvananuM dhyeya che. A paMthane bhale kaI jJAna kahe, bhakti kahe, koI karma kahe ke koI nirjarA kahe. zabda sAthe ApaNane leza mAtra vaLagavAnuM kAraNa nathI, paraMtu ApaNI kriyAnuM phaLa AtmavikAsa arthe hevuM joIe. jIvananuM dhyeya nakkI thayA pachI jIvananA vikAsamAM je je bAdhaka kAraNe upasthita thAya tene paNa pratikAra karavo joIe. A sthaLe keTalAka mahApuruSa tarIke gaNAtA sAdhako paNa eka vAta bhUlI jAya che. vyakti ke padArthanA sahavAsasevanathI uddabhavatA deSa badala pitAnI nabaLAI na jotAM vyakti ke padArthane ja doSa mAne che athavA to tenA tarapha tiraskAra varasAve che. vastutaH padArtha pite bAdhaka hoI zakatA nathI paraMtu tenA pratyenI Asakti ke moha eja baMdhanakartA che te na bhUlavuM joIe. tiraskAra karavA jevuM je kaMI paNa hoya che te mAtra pitAnA AMtarika deze ja che. vizvanA ghaNA anubhavI puruSoe kahyuM che ke mAnavajIvana saMsAramAM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sarvotkRSTa jIvana che. utkrAMtinA niyama pramANe AvI sthiti bhAgye ja prApta thAya che. kahyuM che ke - "ghaNA puNya saMcayathI A deha rUpI naukA maLI che. AvI naukA maLyA pachI paNa je saMsAra sAgara taravAne prayatna na thAya te maLelAM sAdhane zA khapanAM?" A manuSya janma pAmyA pachI ghaNI vakhata DAhyA gaNAtA manuSya paNa mAyAnA AvaraNathI kharI vastune cheka ja vIsarI jAya che. arthAta ke jIvana dhyeya bhUlI jAya che. jIvana sAphalyano rAjamArga jIvananI saphaLatA icchanAra manuSya pahelAM te peTa sApha karavuM joIe. peTa eTale aMtaHkaraNa. jyAM sudhI aMtaHkaraNanI zuddhi na thAya tyAM sudhI karelI dhArmika kriyAo paNa saphaLa banI zakatI nathI. citta vizuddhinI bhUmikA mATe anyAya, dagA, vizvAsaghAta ane evA halakA, nIti viruddha kAryone choDI devA joIe. pitAnA kSaNika sukha mATe anyane duHkha ApavuM na ghaTe. pitAnA svArthane jAte karIne paNa anyane sukha ApavuM joIe. AvI sthitine jaina zAstra daSTi mAganusArI mAne che. mArgAnusArI eTale satyane mArge javAne lAyaka. paraMtu e bhUmikA upara javA pahelAM aneka pAzava bhUmikAo ullaMdhana karavI paDe che. tyArapachI Aja bhUmikA kramavAra prApta kare che. jevI ke mitrA, tArA, balA, dIsA vagere. A badhI bhUmikAo uttarottara ucca guNavALI hoya che. paraMtu sAmAnya rIte te bIjA jIvonI mAphaka manuSya pote paNa evadRSTimAM heya che. oghadRSTi eTale aMdha paraMparA athavA rUDhi. AvI daSTimAM rahelo manuSya kArya te karate hoya che. paraMtu tene vicAranuM ke sArAsAranA vivekanuM bhAna hotuM nathI. paraMtu jyAre te mitrAdaSTimAM Ave che tyAre ja satya asatya, kartavya akartavya, nIti-anIti vagerene Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viveka kastAM zIkhe che ane satya para tenI ci jAge che. AvI badhI bhUmikAo vaTAvatAM vaTAvatAM jyAre tene AtmabhAna thAya che tyAre te sAcA mArgane samajapUrvaka anusare che ane tyAre tene sthira daSTi pragaTelI hoya che. A prakAre AtmabhAna thayA pachI krame krame tene kAntAdaSTi udabhave che ane chevaTe unnati kamanA aMtimapade pahoMcI te jIvAtmA paramAtmapada pAme che. e paramAtmapadanI prAptino prAraMbha cittanI vizuddhithI ja thAya che. ke jyAre AdhadaSTine jUne mArga mUkI dIdhuM hoya che ane viveka vicAra vinamratA vagere sadaguNo khUba uttama keTinA pragaTayA hoya che. A vastune ApaNe ekAda dRSTAMtathI samajIe te parathI sAcA vicAraka athavA tatvaciMtakane Atmabhega ke heAya che tene kaMIka khyAla Avaze. kezala dezane rAjavI ema mAnatA hatA ke mane je kaMI vaibhava saMpatti ane sAdhane maLyAM che te prajAnA upayoga mATe che. huM prajAne mAlika nathI paNa sevaka chuM. AvI bhAvanAthI tenuM kArya paNa tevuM ja thatuM hatuM. manuSya jevA prakAranA vicAro sevato heya che te ja te lagabhaga banatA hoya che. kezalarAjanI prajA tene prabhutulya mAnatI hatI. tenI khyAti dezadezamAM vyApI rahI hatI. kezalarAjanI kIrtine tenA uparI rAja kAzIrAja sAMkhI zakyA nahi. tenA hRdayamAM IrSyAne dAvAnala saLage. tene raMjADavAnI tene IcchA thaI AvI. ane tethI ja khaTAM sAcAM nimitte UbhAM karI yuddhanuM kaheNa tene lakhI mekalyuM. kezalarAjane A kaheNuM maLyA pachI tarata ja teNe prajAne ekatra karIne abhiprAya pUcho. prajAe namatuM nahi mUkatAM kAzIrAja sAthe prANuta laDI levAno nizcaya karyo. tatvaciMtaka kezalarAje vicAryuM ke AvA nirarthaka yuddhamAM vinA vAMke seMkaDo zUravIre ghavAI jaze. A mArI nirdoSa prajAne kAzIrAja Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5 sAthe svAbhAvika vaira ja nathI. te to peAtAnI vadhAdArIthI ja mArA nimitte maravA taiyAra che. AAma karavuM te praznane mATe ucita na gaNuAya Ama ciMtavI vahelI savAre kAi na jANI zake tema ekale kAI gADha araNyamAM te cAlyeA gayA. kezalarAjanA javA pachI laDavAnuM rahyuM kAMI na rahevAthI kAzIrAje kAzaladezanA kabajo laI lIdhA. tema chatAM tene sASa na cayA. kAraNa ke tene deza jItavAnI bhAvanA na hatI. para Mtu kAzalarAjanI kIrtine haNavAnI tenI bhAvanA hatI. kozala narezane rAdhI kADhavA mATe teNe pharamAna kADhyuM ke kaiAzalarAjane pakaDI lAvanAne savAmaNu suvarNanuM pAritoSika maLaze. A kamAna sAMbhaLyA pachI dhananA leAliyA tene pakaDI lAvavA mATe zeAdhakheALamAM lAgI gayA. "" A tarapha eka ekAMta girinI gufAmAM kazalanareza Izvarabhakti karI rahyA hatA. kAzInarezane sadguddhi maLA eja tenI bhAvanA hatI. ekadA guphAnI bahAra vRkSanI DALe doraDuM bAMdhI kASTha mAsa gaLe phrAMsA khAtA teNe najare| najara joyo. mRtyunA aMtima samaye te duHkhInA e udgAra hatA ke he prabhu ! mRtyu sivAya have eka paNu upAya nathI. huM jene zodhI rahyo hatA te kAzalanareza na maLyA. tenA sivAya mAruM du:kha bhAMgavAne koipaNu sama nathI." A zabdo guphAmAM sthAM rahyAM kezalanarezane kAne athaDAyA. dayALu rAjA tasta ja bahAra dhasI AvyA, ane tema karatAM te mANasane aTakAvyo. maranAra mANuse kahyuM ke " bhAI! tuM tAruM kAma kara. mAruM duHkha dUra karavAne tuM sama nathI. mAre mAthe evuM bhayaMkara devuM hAr gayuM che ke huM jIvI zakuM tevI sthitimAM nathI. mArA sAdhanA dUtanI gayA che. bIjI taraphthI mArI kIrti javAnA bhayathI huM kaMpI rahyo vadhu kozalarAja mAruM kaSTa dUra karaze ema dhArI tenA pATanara Age. paNa tyAM jatAM mane mAlUma paDayuM ke mahArAjA te Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ avyakta sthAnamAM cAlyA gayA che. AvI rIte mArA koI upAya na rahetAM huM A kArya karavA prerAyo chuM. mane maravA de. zA mATe rikI rahyA che?" kezalanareze kahyuMH bhAI ! tAre paisAnI ja jarUra che ne ? ane je temaja heya te huM kahu tema kara. mArA hAthapaga bAMdhI mane ahIMthI kezaladezamAM laI jaI kAzInarezane seMpI de. A pramANe karavAthI tane dravya maLaze ane tAruM Icchita pUrNa thaze. pelA mANase bahu bahu tema karavA mATe AnAkAnI karI; paraMtu tene kezalarAje samajAvIne kabUla karAvyuM ke tuM tema kara. te bicArAne khabara paNa na hatI ke A pite kezalanareza che. kezalanarezane mAtra ekaja bhAvanA hatI ke mArA prANatyAgathI paNa eka manuSya jIvana pAmate heya te huM bhega zA mATe na ApI zakuM? keTalI badhI asAmAnya gyatA ! AvA mumukSu puruSone parArthe Atmabhega kayAM ane AjanI paristhiti kyAM! Aje te saddakArya arthe lakSmI vAparavAnI hoya te paNa hajAra gaLaNe gaLavA mAMDe ane tevI vAta paNa duHkhada lAge. kAraNa ke jIvanane suMdara banAvavAnI leza mAtra IcchA ja nathI. bahArathI suMdara banAvavAno DoLa to khUba ja dekhAya; paNa jyAM paropakAranI vAta Ave tyAM te emaja kahIne UbhA rahe ke "bApajI! pharasada nathI. gaju nathI. vakhata pharI gayuM chemApha kare." zuM zakti nathI ? zakti te che. ghaNI badhI che. paNa parane pIDavA mATe che. sAmane ghaNuM che. phurasada paNa che; paNa te badhuM AtmAne DubADavA ekatra jagatane chetaravA. sAthe manuSya mAtra prapaMcamAM bIjAnuM anukaraNa karato hoya che. 6 jagata temaja cAle che. kaMI kAvA dAvA karyA vagara cAlI vAke se A manAbhAvanA hoya tyAM bhega devAnI vAta ja zI ? Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kezalanareza tevA nahatA. tenuM aMtaHkaraNa paragaju hatuM. jIvavAnI lera mAtra tene tamannA na hatI. duHkhInA duHkha bhAMgavAne teNe A mArga saharSa svIkAryo. pelo mANasa kozalanarezane pakaDI kAzIrAjanI kacerImAM lAvyo. kAzIne bhUpAla tene joI khUba UchaLavA lAge. IrSAthI bhabhUkatI jvALAone Ahati maLI gaI. tenI AMkhe nAcavA lAgI. te ja vakhate bharI sabhAmAM kezalanareze garadana jhukAvI kahyuM. kAzIrAja ! mAre ziraccheda kare. ane A manuSyane savAmaNuM suvarNa tALI Ape." A zabdo sAMbhaLI AkhI sabhA vismita thaI gaI. tyAre ja pelA mANasane khabara paDI ke A pate kezalanareza che. paraduHkhe prANatyAga karanAra AvI vibhUtio vizvamAM hoi zake che. A citra pizAcanA aMtaHkaraNane paNa pIgaLAve tevuM hatuM. kAzInareza Avo mahAna AtmatyAga joI namI gaye. tene pratIti thaI ke kharekhara Avo AtmatyAga sAmAnya manuSya na karI zake. kezalanareza kharekhara prabhu che. pitAnI bhUlanuM tene bhAna thayuM ane jhUMTavI lIdheluM rAjya kezalanarezane suprata karI haMmezanA mATe tenI khaMDaNI mApha karI. cAritranI asara alaukika heya che. hajAre upadeza ane seMkaDe Jthe je asara nathI upajAvI zakatA te asara AvAM ekaja dazyathI sahaja rIte thaI jAya che. A daSTAMta parathI ApaNe joI zakIe chIe ke AvuM balidAna utkRSTa anukaMpA thayA vinA hAI zake nahi. ahIM ekalI mAtra arpaNatA ja nathI bale tenI pAchaLanI anAsakti che. sAcI rIte tapAsIe te AvI arpaNatA padArtha pratyenI nirAsakti vinA hoI zake nahi. jyAre tame tamArA jIvananA eyane oLakhavA lAge tyAra pahelAM ja tamArAmAM alpa yA vadhu pramANamAM A guNa khIlyo hovo joIe. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anAsakta mANasa paNa padArthone upabhoga karate ja hoya che. chatAM te pratye tenI Asakti ke baMdhana hetuM nathI. potAnI jarUriyAta ghaTADI potAnI zaktine pArakAnA hita mATe kharacavI te paropakAra kahI zakAya. paraMtu Aje te bhegavavA mATe lAkho ane kareDA paNa ochI paDe paraMtu sagA bhAIne paNa kaMI madada karavI heya te hAtha dhrujavA maMDe ane tyAM AgaLa bIjAnA vAda karavA lAgI jAya. A badhI AsaktinI jAge che ane na kharacavAnI nizAnI che. nahi te pitAnAM zreya pAchaLa koI vAda karI zake ja nahi. jemake koI deva AvIne kahe ke "cAla, devalokamAM kone AvavuM che?" te kaI kaIne vAda kare kharA ! TapoTapa nAmanI neMdha thaI jAya. tyAM to rAha paNa na jevAya ane vAda paNa na karAya. ghauM vAvavA hoya ane bIjAe baMTI vAvI hoya to tyAM paNu vAda na thAya. paraMtu paramArthamAM kaMIka karavuM paDe te phalANuM bhAIe zuM karyuM? keTaluM ApyuM? kema ApyuM? evA aneka vAMdhAo utpanna thAya kAraNa ke jIvananuM dhyeya samajAyuM nathI. tyAM to ema mAnyuM che ke je kaMI ApavuM paDe te badhuM veDaphI nAMkhavAnuM che. pachI to kharacAya ja kema ? AsakitanuM duSpariNAma AsaktivALo jIva bhalene tyAga karI nAkhe paNa teya e badhuM nirarthaka che. kAraNake tenI pAchaLa khUba svArtha rahyo hoya che. ane e svArthanAja kAraNe vastu tyAgavA chatAM vAsanAne tyAga thaI zakatuM nathI. jyAre anAsakta manuSya bhale kazuMya tyAge nahi, chatAM tenI bhAvanA bIjA pratye khUba suMdara hoya che. ekadA eka aMdha bhikhArI cauTAmAM besI sAraMgI sAthe bhajana gAtA hatA, paraMtu te bicArAne avAja eTalo te khare. hatuM ke tenA para raste cAlanAranuM bilakula lakSya jatuM na hatuM. eka Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dayALu gavaiyAe A dazya joyuM ane tenA hadayamAM anukaMpAnI lAgaNI ubharAI AvI. tenuM duHkha dUra karavA te tarataja tenI pAsethI sAraMgI laIne besI gayA ane suMdara svarathI gAvA mAMDayuM. madhura saMgItathI AkarSAI ghaNu manuSya bhegA thayA ane dhananI vRSTi thavA lAgI. aMte te saMgItazAstrI tyAM paDelA badhA dhanane te aMdhabhikSukane ApI pitAnA mArge ravAnA thayo. A dRSTAMta sAcI arpaNatA ane udAratAne bedha kare che. have sarakhAve AjanA jIvana sAthe. Aje te udara bharavA nimitte sau, bhaluM jIvana vItAve che. lakSmI maLI, piTa bharAyuM, kuTuMbane pigyuM eTale bhAgyazALI thayAM ane jIvananuM dhyeya saphaLa thayuM. basa emajane ? hadayamAM kayAM che prema, sevA ne bhaktinAM pUra! mahApuruSe jIvananI saphaLatA temaja batAve che. sAcuM jIvana jIvavA mATe satata vicAra karavo joIe ke Aje huM je karI rahyo chuM tenuM pariNAma zuM? ane javAba zUnya Ave te jIvananuM sukAna pheravI nAkhavuM joIe. jyAre aMtaHkaraNamAM AvuM ghaDatara ghaDAze tyAreja jIvananI saphaLatA sadhAze # zAMti: Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 11 : bhajana kema karavuM? pravacanakAra--mahArAja zrI nAnacadrajI svAmI ane mAtA ! AtmA Aje huM evA viSaya kahevA mAgu chuM ke je tamane hamezAM upayAgI thaI paDe ane jenA saMbaMdha tamArA jIvana sAthe hAya. tame savAramAM kaSTane kaiM smaraNa, sevA, pUjA, sAmAyika vagere karatA haze. paraMtu tamArAmAMnA ghaNA ema huMmezAM phariyAda karatAja hAya che ke prArthanA, bhajana, smaraNa vagere karatI vakhate ja amane pramAda thAya che, citta sthira rahetuM nathI, rasa paDatA nathI. tA zuM karavuM? javAba e che ke- prabhu bhajanamAM cittanI ekAgratA nathI thatI tenuM kAraNa tamArA STi padArthomAM jevA tamAne prema che teve prabhumAM prema nathI ane prema nathI tenuM kAraNa eke tamane te vastunI pratIti nathI. prathama te tamAre vizvAsa ja rAkhaveo ghaTe. zraddhApUrvakanA prayatnathIja tamane pratIti thaze ane prema pragaTaze e mArI khAtarI che. te paratve eka sarala mA samajAvuM. dareka mANasane jema sthULa zarIra che teja pramANe sUkSma ( mAnasika ) zarIra paNu hAya che, ane sthUla zarIrane AdhAra paNa sukSma zarIra para heAya che. ( mana, citta, hRdaya, buddhi, e adhAM manemadiranAMja vividha agApAMga che ) jema sthUla zarIranI taMdurastI mATe khArAka, pANI, havA, prakAzanI jarUra che tema sUkSma mAnasayaMtranI taMdurastI mATe uttama vicAra, ciMtana, manana mrutyAdi sUkSma khArAka hAya che. manuSyanA jevA ane jeTalA vikAsa tenAja pramANamAM te samA sAmagrIne grahI zake che. vikAzanA paMthe vega Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 101 vadhAravAmAM prabhuprArthanA, stuti, stavana, dhUna vagere vacana dvArA pIvAnAM pINuAM che. ane savicAraNA AtmaciMtana, dhyAna e mAnasika pINAM che. zuddha caitanyadhana paramAtma svarUpa atarapaTamAM hAvA chatAM unmukha rahela AtmA tene anubhava nathI karI zakatA. tenA sanmukha thavAnuM sarvottama sAdhana bhakti che ane tethI sadguruSoe bhaktinA mahimA mukta kaThe gAyA che. dhvanipradhAna padeAnuM satata uccAraNa e paNa bhaktinA eka prakAra che. Aje e jAtanI dhUnA huM tamArA pAse khelAvavA mAgu chuM paraMtu te dhUnanI pAchaLa rahelA rahasyane vicArI levuM joIe. koIpaNa bhajana, stavana, ke dhUna khele te mAtra gAvA khAtaraja melAya tA teneA kAMI artha nathI. pade pade vAcika sAthe mAnasika tAla meLa paNa malavA joie. ekaja pa6 kheAlatAM hRdayamAM jyAre jhaNajhaNATI na thAya cita bhedAi cita bhedAi na jAya AMtarika prasannatA tA samajavuM mAtra rAgaDA tANyA anubhavAya kRtakRtyapaNuM na anubhavAya; ke A mAtra veTha kaDhAya che. etA gaNAya. paraMtu evI prArthanA ke stuti hRdayanA tAla maLe che tyAreja kAMka divya AnaMdanA saMcAra thAya dareka sAthe jyAre che. vyaktigata prAthanA karatAM paNu samAna vicAranA manuSyA sAthe maLI prAnA karavAmAM je mahattva che tenA paNa hetu hAya che. jyAre jyAre je je jAtanI bhAvanA pUrvaka satata uccAraNa thatuM hAya che tyAre tyAre te te jAtanI bhAvanA sUkSma AMdalane va mUrti svarUpa thavA mATe dhanIbhUta thatI hAya che. ane AsapAsamAM evuM vAtAvaraNa phelAve che ke ApaNe tadrupa banI jae chIe. e vastunA AsvAda hRdayapUrvaka eka vakhata levAmAM sala thaIe tA karIne teja prakAre AcaravAnI ruci jAge che. eTalAja mATe huM tamArI pAse e jAtanI dhUna hamaNAja kheluM chuM, tenI sAthe tamArA bhAva milAvI sumadhura kaMThe tame paNa te jhIlajo. sAMbhaLeH Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 102 24 guru 34 guru 8 gurudeva jaya guru jaya guru jaya gurudeva [ A pramANe mahArAjazrIe emanI lAkSaNika DhabamAM bulaMda avAje "jha guru..... guru....... 4 gurudeva"nI dhUna zarU karI ane sabhAjane e dhUnamAM joDAyA. mahAtmAjInI "rAmadhUna" jema prasiddha che tema " gurudeva'nI dhUnamAM paNa leke tallIna thaI gayA. A pramANe A hela eja vAtAvaraNathI gUMjI rahyo. e dhana pachI bIjI babbe lITIonI dhUne zArU thaI. vacce vacce mahArAjazrI lIMTIo pAchaLa rahele mArmika bhAva suMdara vANImAM daSTAMta sahita samajAvatA jAya ane dhUna AgaLa vadhe. saMpAdaka ] amaMtramakSaraM nAsti nAsti mUlamanauSadham / ayogya : puruSo nAsti caupattara tuma : ka" thI mAMDIne chevaTa sudhInA mULAkSare badhA maMtrAlarAja che, sarva vanaspatinA mULamAM kAMIne kAMI auSadhi rahela che. ane manuSyamAtramAM kAMIne kAMI yogyatA hoya che; paraMtu te kevI rIte ane kayAM tenI yojanA karavI tene manuSyo jANatA nathI. maMtrAkSa e sAMketika zabdo che. paNa jene je viSaya hoya te ja tenI yojanA karI jANe. saMgItanuM kAma karate heya tene bhUmiti na AvaDe. rasoyo nAmuM na mAMDI zake. tema ApaNe akSaranI kayAM kayAM yojanA karavI ane maMtrAdhArA sAmarthya kema pragaTAvavuM te nathI jANatA. eTale ja A badhI garabaDa thaI che. A maMtra sArAmAM sArI vastuo hovA chatAM ApaNe tenI kiMmata nathI jANatA. 4 gurunuM raTaNa karavAthI cittanI ekAgratA thAya che. paraMtu AvI kriyAo ananya prema ane pAkA vizvAsapUrvaka thavI joIe. vizvamAM e niyama che ke je prakAranA tame vicAra karatA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 103 he te prakAranA paramANuo tamArI samIpamAM AkarSAya che. tame haso te hasavAnA pagale tamArA tarapha Ave che ne raDe te raDavAnA paramANuo tamArI pAse Ave che. tevI ja rIte jyAre bhakitanA AMdalane tame phelAvatA he tyAre (bhakatonA manamAMthI bhakita karatAM nIkaLelA) bhaktinA paramANuo game teTalA dUra hoya te paNa kheMcAI tamArI pAse Ave che. kaI kaI pavitra tIrthanA sthAnamAM jaIe chIe tyAre ApaNe kaI anupama zAMti anubhavIe chIe tenuM zuM kAraNa? vastu ema che ke AvA ekAMtanA sthaLAmAM koI mahApuruSoe 'AtmadhyAna dharatAM te prakAranAM pudagalo prasarAvyAM hoya che. te pagale tyAM vAtAvaraNamAM gUMjI rahyAM hoya che. jevA makkama manathI te pudagala prasaryA hoya che tevA makkamapaNe te TakI rahe che ane ApaNe te vAtAvaraNamAM jaIe chIe eTale te pavitra mane dravyathI cittanI zAMti anubhavIe chIe. - cAMdA mAvanA tharA jirmavati tAdazI-jevA bhAvathI tame dhyAna dharA-prArthanA kare tevI siddhi thAya che. jyAre tame bIjAnuM bUruM IcchatA ho tyAre burAInA paramANuoja tamArI tarapha AkarSAya che. mATe tamArA vicAranAM delane phelAvatI vakhate bahu ja sAvadha bane. ghaNuM jene mAne che ke bhagavAna siddhazilAmAM birAje che eTale te ApaNuM kaMIpaNa bhaluM na karI zake. Ama mAnavA chatAM ya loko tenuM bhajana to kare che tenuM zuM kAraNa? alabatta, bhagavAna bhaluM ke bUruM kare nahi, je kaMI kare te ApaNe AtmA ja kare che. paraMtu tame je Atmika guNa pragaTAvavA mAge che te IzvaramAM che, ane te tamArAmAM paNa che. enAmAM e AvirbhAve che; tamArAmAM te tirAbhAve chupAyelA che. tame tene joI zakatA nathI, paraMtu tame jyAre prabhu pAse mAge che, prArthanA kare che tyAre tamArAmAM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 104 suNAvasthAmAM rahelA te guNe ke zakti bahAra Ave che. paramAtmAnAM stavana stutithI jeTalI zuddhi teTale ja Atmika guNene AvirbhAva ane teja tenA bhajanane mahimA. tene pachI tamArI samIpa Ave che ema kahe; agara tame tenI tarapha jAo che, e badhuM eka ja che. tame jene Icche tene pAmI zake che. sArAMza ke koI koIne ApatuM nathI. paraMtu AtmA teija AtmAnuM zreya kare che. gItA paNa eja kahe che - __Atmaivahi Atmano bandhurAtmaiva ripUrAtmana : ane mahAvIra paNa eja kahe che ke mArA vistAra duhApatha . eTale AtmAnuM sAruM ke narasuM AtmA pote ja kare che. vAstavika rIte AtmAnuM zuddha svarUpa kaho ke paramAtmA kahe e eka ja vastu che. jyAre amuka vastu ApaNe icchIe chIe tyAre ApaNI aMdara rahelI e vastune ApaNe bahAra lAvIe chIe. AvI stuti karatAM hoIe tyAre prabhu ApaNI samakSa ja che. ApaNuM pratyeka kriyAo te dekhI rahyA che ema kaho, ane ApaNe tenA caraNe bAjhI paDI gaddagadda kaThe namrabhAve araja karatAM hoIe ema kalpa. je zuddha manathI-prema ane zraddhAthI stuti karavAmAM Ave te game tevA bhayaMkara pApa paNa jarUra nAza pAme che-devAI jAya che. e ni:saMzaya binA che. [ Ama AtmAnA svarUpanuM pRthakkaraNa ane stutine mahimA samajAvatA jatA munizrI dhUnamAM AgaLa vadhe che. zrotAjane ekAkAra bane che-kharekhara e pUta - guru % guru 3% gurudeva Adi badhI ajaba che. loko te jhIlatA mastI anubhavatA hatA. e dasya paNa addabhUta hatuM. AjanA dhArmika divase e IzvaranI ne ajaba caitanya lekamAM pragaTAvyuM hatuM. dhUna pUrI thatAM cittanI samAdhine madadarUpa thAya tevA bIjAM kAvyo zarU thayA. eka pachI eka lITI gavAtI jAya ane zabda pAchaLa rahelo marma amRtavANumAM samajAShree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 105 -vatA jAya. sAthe sAthe samajaNa vinA zAstronI gokhaNapaTI karavAnI paddhatithI temaja samajaNa vinAnI thatI tapazcaryAthI AtmajJAna meLavavAne badale ApaNe keTaleka aMze mithyAjJAnamAM athaDAtA hoIe chIe tenI vividha dRSTie thatI carcA sAMbhaLI zrotAjane mugdha banatA. AgaLa vadhatA mahArAjazrIe jaNAvyuM. saMpAdaka. ] dhAro ke eka sudhanya samaye akhila vizvanA vibhuvaranA darzana arthe tame jAgyA. Ave vakhate tamone pUrvanI bhUle paratve keTalo pazcAttApa thavAne ! ane kevA bhA kuravAnA ! aMtarathI jAgrata thayelA eka mumukSue pitAnA uddagAramAM ahIM tevuM ja varNana karyuM che ke samIpe chatAM tamane timirathI huM nahi nIrakhI zo! huM patitapAvana pUraNa prema svarUpa nA parakhI zakyo he nAtha ! Aja sudhI huM tamone dUrane dUra zedhI rahyo hato. patthare-patthare ane giri kaMdarAonI Tuka Tuke pharI vaLyA. jalamAM, sthalamAM, maMdiramAM, khaMDeramAM, mUrtimAM ane ema comera eka tArA darzana kAje deDI deDI tane zodhavA mATe aneka janma sudhI anaMta kALa gumAvyo, paraMtu tuM to pAse ja hato. pAse hovA chatAM A vAsanA ane mAyAnI jALathI viMTaLAyela ane ajJAnanA ghanaghora aMdhArAthI gherAyele huM Apane na joI zakaze. re kevI mUrkhatA ! he patitAnA pAvanahAra! ane premapIyuSanA pAdhi! ApanA A apAra prema pravAhanA svarUpanI pArakha huM daMbhI Aja lagI na ja karI zako. kevI bAlIzatA ! tuja amI bharyA sUtre amUlAM huM ne zravaNa karI zako! huM hadayamAM saMjIvanI tArI dhvani na dharI zakyo he vizveza! A AkhA vizvanI vividha vastuo kSaNe kSaNe naSTa thatAM thatAM bodha ApI rahI hatI. vidyAbitibaMkti varAja tuM jemAM rAcI rahyo che, jenI pAchaLa doDI rahyo che, re! taraphaDI rahyo che te badhuM kSaNika che nazvara che azAzvata Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 106 che. tuM zodhe che te te tArI pAse che! kyAM doDe che? e te mRgajaLa che, jarA thobha, AvA AvA amUlAM sUtronAM vanio temAM gUMcha rahyA hatA. paraMtu te vibha! mArA kAna tyAM sAva badhira thaI gayA hatA. tethI huM te sU na sAMbhaLI zako. kevAM e amI jharAM sabodhanAM vacane vahetAM hatAM. he prabho ! jemAM mArA kalyANane saMketa hato e amaratva pamADanAra, navacetana pragaTAvanAra te divya dhvani kadi na saMbhaLAyo. kadAca avyakta rIte saMbhaLAyo haze. tathApi mArA kuTila hadayamAM tene kadie dhAraNa na ja karI zako. re kevI ajJAnatA ! bhajavA taNuM uttama samaya tamane na nAtha bhajI za; prabhu ApanA saMketane huM mUDha nA samajI zake he sarvajJa! jyAre tArI bhaktine kharekhara samaya hato tyAre lakSmI ane lalanAnI ja sevA karI, mehane pAzamAM jakaDAI rahyo. yuvAnInuM ojasa veDaphI nAMkhyuM. na kadi manuSyonI sevA ane parepakAra karI zako ke na tAruM anya prakAre bhajana karI zako. jyAre saMkaTa AvyAM ane vyAdhio varasI tyAre hAyavoya karI. paraMtu emAM paNa kaMI kudaratane saMketa che. emAM paNa tArI karuNA che te huM chevaTa sudhI na ja samajyo, kevI e ati mUDhatA ! tArA thavAnI abhayamaMgala meja nA mANI zako tArA bhajanane atula mahimA jarUra nava jANI zako he prabho! keTalI maMgalAja kevo apUrva AnaMda ! paraMtu huM to A mAruM, A meM karyuM, te paNa meM karyuM, evI pratyeka kriyAomAM mamatva ane ahaMkAranuM pUchaDuM pakaDI rAkhIne pharyA karyo ane te apUrva AnaMdane hAthe karI khoI beThe. he nAtha ! ApanA bhAjanane anupama mahimA kharekhara huM jANI ja na zako. kevI e darda bharI dazA ! tArA caraNanA zaraNu rUpe, mUDha huM na maLI zako vAryA chatAMpaNa viSama sthaLathI nAtha huM na vaLI zako he zaraNAgata vatsala ! huM tArA pavitra caraNene na bheTI zakaye Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 107 tArA pAdapaMkaje paDI tAre zaraNAgata na thaI zako. ane huM mArgadarzaka mahA prabhe! viSaya, kaSAya ane pramAda jevA viSama sthaLethI pAcho vAravA chatAM paNa kadAgrahanI javaMta pratimA so huM na ja vaLyo. e narakAgAramAM ja nimagna rahyo. pAmyo amUlAM sAdhane nahi sadupayoga karI zako nahi bhaktinA svAdiSTa rasane saMtaziSya bharI zako. he dInadayALa! sarvottama mAnavadeha, ucca AryabhUmi, suMdara mAnasazakti, samRddhi, sattA, bala tathA advitIya sAmagrIo pAmavA chatAM huM tene sadupayoga na karI zako. sattAthI kaikane pajavyA. baLathI kaika ne saMhAryA. samRddhithI kekane kacaDI nAkhyA. ane ikiyAdi sAmagrIothI viSarasanA ghUMTaDA pIdhA karyA. paNa he sudhA sAgara ! tArI sevAnA svAdiSTa rasanA vahetA sarovaramAMthI eka ghUMTaDAne laIne paNa mArA ghaTaDAmAM te amRtane na bharI zakyo. e ke pramAda! sabhA Aje tane samIpamAM joyA pachI have to mArA bhavanI bhAvaTa bhAMgI gaI. he deva! A kSaNe kevI madhura, maMjula ane manoramya che ! paramAtmAnuM smaraNa ke bhajana rU5 rasAyaNanuM pAna karavAnI sAthe ApaNe kevA ponuM pAlana karavuM joIe ? te praznA samAdhAnamAM huM tamane eka pala saMbhaLAvuM. prabhunuM nAma rasAyaNa seve, paNa je pathya paLAya nahi; te tenuM phaLa leza na pAme, bhava roga kadi jAya nahi. paramAtmAnuM nAma eka prakAranuM rasAyaNa che. rasAyaNanuM sevana karanArAe patha pALavuM ja joIe. te sAva spaSTa vastu che. auSadha game tevuM uccakoTinuM ane asarakAraka hoya paraMtu je tenI pareja na paLAya te leza mAtra phAyado na thAya. te ja pramANe paramAtmAnuM nAma lIdhA karIe paraMtu tenA pa na pALIe to A saMsArarUpI roga kadi nAbUda thaI zake nahi. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 108 paheluM pathya asatya na vavuM, nindA keAInI thAya nahi. nija vakhANa karavAM nahi suvAM, vyasana kazuMya karAya nahiH dareka kriyAmAM ane dareka sthAnamAM pachI te vyavahArika kA hA ke dhArmika hA, dhara hA ke dharmasthAna heA-sava sthaLe satyaneAja vyavahAra ane satyanI pravRttithI rahevuM e sauthI paheluM pathya che. svapra'sAthI ahaMkAra vadhe che. nindAthI bhIrutA ane nirdayatA pese che ane kApaNu jAtanA vyasanathI zArIrika ane mAnasika kharAbI thAya che mATe tene paNa tyAgI devAM. jIva saphaLa Atamasama jANI, dila kArbanuM dubhavAya nahi; paradhana patthara samAna gaNIne, mana abhilASa dharAya nahi. AkhA vizvanA cara ane acara sau jIvAne pAtA samAna gaNI kAI sUkSma jIvAnI paNa lAgaNI na haNAya tevI premapUrNa, maitrIpUrNa ane ahiMsaka pravRtti karatA rahevuM e paNu pathya che. mAmAM pattharo ghaNA hrAya che chatAM tene uMcakavAnuM jema mana thatuM nathI tema anyanuM eTale aNuhakanuM anyAye pAIta dhana te patthara samAna ja jANI peAtAnA manamAM tene grahaNu karavAnI lezamAtra manetti suddhAM sevavI nahi. daMbha da` ke durjanatAthI aMtara abhaDAvAya nahi, paranArI mAtA sama lekhI hiMdu kudRSTi karAya nahi. prabhubhajana karanAre daMbha ( mAnyatA bhinna ane pravRtti bhinna ) abhimAna ke durjanatA jevA deSothI kadi aMtarane abhaDAvavuM nahi. jo aMtaHkaraNaja azuddha hoya te tyAM pavitra paramAtmA zI rIte padhArI zake ? vaLI parAi srIpara mAtAsamAna bhAva rAkhI haMmezAM vavuM. koI paNa para kharAba dRSTie jovuM paNa nahiM, rasAyaNanuM sevanakaranArane A paththAnuM avazya pAlana karavuM joie. zakti chatAM paramArtha sthaLathI pAchAM pagalAM bharAya niha, svArtha taNAM paNa kAma viSe kadi adharmane acarAya nahi. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 109 ApaNane je kaMI sAdhane maLyAM che tene upayoga svArthamAM te jarUra ApaNe karatA hoIe chIe. paraMtu te badhAne paramArtha mArge vALavAM joIe. svArthanA kAmamAM paNa kadi adharmane te adarAya ja nahi. janasevA te prabhunI sevA eha samaja visarAya nahi; UMcanIcanA bheda prabhunA mAragaDAmAM thAya nahi. ghaNu vakhata ApaNuM sevA karavAnI vRtti te heya ja che, kAInuM duHkha dekhI ApaNe kaMpI paNa jaIe chIe. paraMtu manuSya mAtramAM paramAtmAne aMza che. e badhAM paramAtmAnAM bALake che. evI samajapUrvaka te sevA hetI nathI. jyAre te bhAva Ave che tyAre sevAnuM AkhuM svarUpa ja badalI jAya che. ane eTale prabhu pratye prema hoya che teTaluM ja manuSyajAti ane jIvamAtra para paNa jAge che. A sevAthI ja sAcI ane nisvArtha sevA sadhAya che. A UMca ane A nIca evA prakAranI manovRtti mAnava mAtramAM vyApaka hoya che. pahelAM te jJAtibheda, kuLabheda, gotrabheda evA bheda hoya che pachI te dhamabheda, saMpradAyabheda, vADAbheda ane evI bhedanI divAle vadhatI jAya che. A bhAva vadhI vadhI chevaTa evA rUpe pariNAme che ke manuSya pachI e, sUko khakha thaI jAya che. premAmRta sAva sukAI jAya che. A bheda prabhumArgamAM janArane mATe jarApaNuM ucita nathI. chevaTamAM eTaluM ja kahevAnuM ke je mANasa ponA pAlana sAthe zuddha manathI stutimAM ekAkAra thAya to jarUra tene pratyeka kAryamAMAdhyAtmika manane pravAha eTale AtmAno avAja saMbhaLAya. zraddhA ane bhAvanApUrvaka amArI A davA-dhUna, stuti ane partha tame vApare to jarUra phAyado thAya te nizaMka che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 12 : gAmaDAo bhaNuM. vyAkhyAtA-zrI. dattAtreya bALakRSNa kAlelakara parApUrvathI mANasanI duniyA gAmaDAnI ja banelI che. prAcIna kALamAM vepAranA amuka mathake ane rAjAnI rAjadhAnIo eTalA ja -zahere hatA. ane te paNa AjanA zahere jevA te nahi ja. jyArathI yaMtrayuganI zarUAta thaI tyArathI AjanA meTA meTA rAkSasI zaheramAM mAthuM UMcuM karyuM che. mAnavI saMskRtimAM A eka na ja prakAra che. zaheranI utpatti kharuM jotAM gAmaDAonI keTalIka hAjatemAMthI che. aneka gAmaDAo pitAnI upajane vinimaya karavA mATe amuka jagyAe bhegA thavA bhAgyA. e sthAnane bajAranuM rUpa maLyuM. evA mahatvanA sthAnanuM rakSaNa Avazyaka jaNAyuM. tyAra pachI AvI sagavaDa joI tyAM kAyamanI vastI vadhI, ane moTuM zahera jAmyuM. evI rIte gAmaDAonI sagavaDa barAbara sacavAya evI kAyamanI goThavaNa te zahera. evI sthiti hatI, Aje barAbara ethI ulaTI sthiti pravarte che. jema mANasa potAne mATe pazuo rAkhe che tema zahere pitAnI hAjate pUrI pADavA mATe gAmaDAo rAkhe che. manuSya samAjane pradhAna bhAga te zahere, manuSyajAtinuM vyaktitva zaheramAM ja soLe kaLAe pragaTa thAya che. evI mAnyatA baMdhAI ane te ja hajI paNa cAlu che. keTalAka vicArI lekoe ane kAvyamaya jIvananA rasikee gAmaDAonuM mahatva gAyuM; tethI lakhANamAM ane saMbhASaNamAM gAmaDAonI pratiSThA vadhI. paNa svecchAe zahera choDI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 111 gAmaDAmAM kAyamane mATe rahenAra te kaI nIkaLyuM ja nahi. eka jaNe te eka kahevata TAMkI kahyuM, "AvI paDe kera, te ya choDAya nahi zahera" (cena paDyA tI, to je vAda) A ja niSAthI loko zahera tarapha deDatAM AvyA che. zaheroe gAmaDAnI cUMsaNuM zarU karI. gAmaDAnuM dhana zaheramAM javA lAgyuM. dhana pAchaLa puruSArthI, parAkramI dhanalelupa saMkhyAbaMdha leke zahera tarapha doDyA. ane AvI rIte gAmaDAonI bevaDI cUsaNa cAlI. gAmaDAnuM anAja, gAmaDAnAM phaLaphUla, pazupakSI badhuM ja zaheranI sevAmAM cAlyuM. kAryakuzaLa bAhoza leke paNa zaherane raste paDyA. ene karIyara kahevA lAgyA. kadI na joyelI evI jAherajalAlI zaheree khIlavI batAvI. jUnA vakhatamAM ghaNAkharA udyoga dhaMdhAo ane kArIgarInAM kAme gAmaDAmAM ja cAlatA. tene badale zaheree meTA moTA kArakhAnAo UbhAM karyAM. tela, varALa ane vijaLInI madadathI e kArakhAnAoe AkhI duniAne mAla pUro pADavAnuM mAthe lIdhuM. gAmaDAo je pahelAM kAcA mAlamAMthI pAke mAla taiyAra karatA te zaheramAM banelA athavA paradezathI AvelA pAkA mAlanA kevaLa gharAka banavA lAgyA. dhana pedA karavAne badale dhana kharcI nAMkhavAnI kaLA gAmaDAoe khIlavI ane mAnyuM ke A rIte gAmaDAo saMskArI thaze. eka pachI eka badhA ja udyogasare gAmaDAmAMthI khasI javA lAgyA che ane vilAyata ke jApAnathI AvatI sArInarasI vastuo gAmaDAnuM dhana haraNa karavA lAgI che. udyoga hunnarane abhAve mANasa garIba thAya che eTaluM ja nahi paNa pazu je asaMskArI thaI jAya che. mANasanI mANasAImAM be ja vastu pradhAna che. tyAgazakti ane sUjhazakti. jyAM udyoga hunnara che tyAM ja e sUjhazakti khIlI zake. anahada garIbAI sAthe tyAgazakti paNa ghaTatI jAya che. AvI rIte gAmaDAo bane rIte mANasAi khAvA lAgyA che. Ama ja je Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11ra cAlavA daIzuM te karoDonI janatAmAM mANasAI khUTI jai bhAre jokhamakAraka sthiti pedA thaze. e sthiti zAparUpa ja gaNAvI joIe. emAMthI bacI javuM hoya te atyArathI ja ApaNe prAyazcittanI zarUAta karavI joIe. dhAro ke kaI Apakhuda sulatAne pharamAna kAryuM ke gAmaDAnI. vastuo zaheramAM Ave nahi ane zaheranI vastuo gAmaDAmAM jAya nahi, te gAmaDAone ghaNI muzkelIomAM rahevuM paDaze; paNa zaherone te e sthitimAM jIvavuM ja azakya thaI paDe. AvI sthiti hevAthI gAmaDAone hAtha upara huM joIe, zaherane nIce. paNa gAmaDAnA mAlane bajAra bhAva nakkI karavAmAM zahera jabadasta hoya che. bicArAM gAmaDAo jeradasta thaI gayAM che. A sthiti badalAvI joIe. AjanA jamAnAmAM je jagavyApI meTA ke mANasa jAtane pIDI : rahyA che temane A sauthI maTe che. anyAyanuM bhISaNasvarUpa joyA pachI gabharAI ke dabAI na rahetAM athavA nirAza na thatAM utsAhabhera enI sAme jhUjhavA taiyAra thavuM joIe. yuvAna zuM ane vRddha zuM, purUSa zuM ane strI zuM, brAhmaNa zuM ane harijana zuM, darekane emaja thavuM joie ke bAkI badhI gaphalata bhale thAo; paNa A yugadharmamAM cUkIe nahi; kemake ApaNuM jamAnAnI kameTI ApaNe strIo pratye kevI rIte vatya, harijane pratye kevI rIte varyA ane gAmaDAo pratye kevI rIte varyA e upara ja thavAnI che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jI. che. saMdhavI kRta jaina siddhAMtanI vArtAo bho - lAM jaina sAhityanI sthAo bhA lA, Adarza jena rane jaMbusvAmI caritra Adaza jaina stuti 7 -8 -0 0-6-0 - uparAMta : jaina dharmanA harakoI jAtanAM pustaka phAyadethI Apane joItA hoya, to nIcenuM ekaja zIranAmuM ApanI DAyarImAM noMdhI lezojI. patravyavahAra:-. jIvanalAla chaganalAla saMghavI. jaina sAhitya prakAzana kAryAlaya" paMcabhAInI poLa : amadAvAda. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zalvi, alebollo beste Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com