Book Title: Agam Deep 41B Pindanijjutti Gujarati Anuvaad
Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Agam Shrut Prakashan
Catalog link: https://jainqq.org/explore/005105/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ namo namo nimmala daMsaNassa AgamazIpa ( 45 Agama gurjara chAyAH * * LI D | -: gurjara chAyA kartA : muni dIparatana-sAgara Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAla vAhakacArI zrI neminAthAya namaH - namo namo nimmala daMsaNassa hI padmAvatI devyai namaH zrI AnaMda-kSamA-lalita-suzIla-sudharmasAgara gurabhyo namaH STEE . . Agama-dIpa che na gurjara chAyA kartAHmuni dIparatnasAgara, tA. 31/397 somavAra 2053 phA. va. 7 45 Agama - gurjara chAyAnuM mUlya rU. 2000/ : Agama dIpa prakAzana ka QUDDHIBIDIFICINDIBIDDDDDD|DIDIOS Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ OM hrIM ahaM zrI pArzvanAthAya namaH ___ OM namo abhinava nANassa (mudraka) navaprabhAta prinTIMga presa ghIkAMTa roDa, amadAvAda (kampojha) zrI grAphikasa 21, subhASanagara, giradharanagara, zAhibAga, amadAvAda. A AgamadIpa-saMpuTanA mukhya dravya sahAyaka:zrImatI nayanAbena ramezacaMdra zAha-parivAra vaDodarA * 45 AgamadIpa-gurjara chAyA - prApti sthAna | zrI DI.ke. Thakkara zrI jagadIzabhAI ema. zAha 16, alakAnagara, priyalakSmI milsa pAse 1, alakanaMdA sosAyaTI, Ajhada svITa elembika roDa, vaDodarA. sAme, AzramaroDa, vADaja, amadAvAda. zrImatI nayanAbena ramezacaMdra zAha | DaoN. pinAkIna ena. zAha 20, gautamanagara sosAyaTI, 21, subhASanagara, giradharanagara, resakorsa sarkala pAse, vaDodarA zAhIbAga, amadAvAda. noMdha - 45 Agama - "gurjara chAyA" mATe gAma phIva prakAzana amadAvAdano rU. 2000/-nI kiMmatano DrAphTa ApIne ja seTa meLavI zakAze. Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ]i Agamadapa - vibhAga-6 - azkama 1 cAra mULasUtra I be calikA Agamakrama-40 thI 43 Agamakrama-44 thI 5 pRSTha. 13 pRSTha. (be Avarasarca - paheluM mULasUtra - gujarachAcA ) I TI 2 kima | viSaya anukrama { pRSThaka sAmAyika 1-2 | 11-12 caturvizatInI stava 3- 9 / 12vaMdanaka 10 13pratikramaNa 11-36 14-18 kAyotsarga 37-62 18-20 pratyAkhyAna 3-9ra ! ra1-24 41 haninjari - bIjuM mULasUtra-1 - gurjarachAyA viSaya anukama pRSThaka. maMgala - prastAvanA 1-20 5 25-26 pratilekhanA dvArA 21-546 26-para piDa dvAra pa47-1006 pa2-68 upadhipramANa dvAra 1007-1114 | 68-72 anAyatana varjana dvAra 111pa-1139 72-73 prati sevanA dvAra 1140-1142 73-74 AlocanA dvAra 1143-1146 34vizuddhi dvArA 1143-1160 [ 74-7pa upasaMhAra 111-116pa | 7pa-76 41 piDa nija - bIjuM mULa suNa - 2 - gurjarachAyA anukrama | pRSThaka prastAvanA + gAthA 1- | 772-10o | 77-93 1 - -- - viSaya 2 | piMDa Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 101-43pa 93-113 436-557 ] 113-126 papa8-77 12-14 (3) udgama 4 | utpAdano eSaNA | 6 | saMyojana pramANa kAraNa upasaMhAra 678683 14-141 684-696 | 141697-70 | 141-142 1.1712 142-144 kasavecAliya - trIjumAsA - gurjarachAyA ma 4 viSaya | 2 | dumapuSpikA zrAmAyapurva sulAkAcAra kathA cha jIvanikAya. piDeSaNA mahAcArakathA. vAya zuddhi AcAprasidhi vinayasamAdhi te bhikSu calikA 1 | rati vAkaya | 2 | vivikta carcA anukama | pRSThaka 15 | 14pa6-16 | 14pa-146 17-31 1 14-147 32-7pa 14-1pa3 76-225 / 1pa3-11 226-293 161-15 2942pa0 16pa-168 3pa1-414 168-172 | 415-484 1 132-138 485-505 178-180 505-524 | 180-18ra para5-550 | 182-183 (3) uttarajhacAM - cothu mULasUtra - gurjarachAyA | viSaya vinaya zrata pariSaha vibhakti cAturaMgIyA anukama pRSThoka 1-48 | 184-187 49-95 | 187-190 96-115 | 190-191 Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Arthika anudAtA) \\\\ / Agama-dIpa-saMpuTanA mukhyadravyasahAyako / bhAga - 1 samyagu RtAnurAga zramaNopAsikA zrImatI nayanAbena ramezacaMdra zAha parivAra, vaDodarA bhAga - 2 ratnatrayArAdhako sAdhvIthI saumyaguNAzrIjInI preraNAthI pU. gurumAtA ratnatrayAzrIjI ma.sA.nI tRtIya punyatithi nimitte (1) zAMtAbena manasukhalAla bAbarIyA, amadAvAda (2) zAMtAbena zAMtilAla pI. dAmANI, muMbaI (3) maMjulAbena guNavaMtalAla vorA. hanItInabhAI, amadAvAda bhAga-3 svanAmadhanyA sAdhvIthI saumyaguNAzrIjInA ziSyA! tapasvIranA sAdhvI zrI.samazAzrIjInA bhadratapanimitte tathA saMvata 205ranA cAturmAsanI smRtimAM zrIzaMkhezvarapArzvanAtha jainasaMgha, tulazIzyAma, navAvADaja amadAvAda. 3 bhAga-4 (1) zrI khAnapura jaina . mU. saMgha, amadAvAda (2) zrI gagana vihAra che. mU.jaina de. TrasTa, amadAvAda JbhAga-5 zrI bhIDabhaMjana pArzvanAtha che.mUrti. saMgha, pArUlanagara zolAroDa, amadAvAda bhAga- 2 samyagu RtAnurAgI zramaNopAsikA tathA zrImatI nayanAbena ramezacaMdra zAha parivAra, vaDodarA bhAga-7) Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( koI eka AgamanA mukhya dravya sahAyaka 'SHBllllllllllllllllllllllllliIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMamtail (1) AyAro (2) sUyagaDo vyAkhyAna vAcaspati pa.pU.A. devazrI mAyaza sAgarasUrIarajI ma.sA. nI punita preraNAthI zrI bhIDabhaMjana pArzvanAtha jaina zve.mUrti. saMgha. godAvarInagara, vAsaNA, amadAvAda (1) ThANuM kriyAnurAgI sA.zrI ratnatrayAzrIjI ma.nI tRtIya punyatithi (2) samavAo nimitte temanA ziSyaratnA tapasvInI sA. zrI moranA zrIjI nI preraNAthI zAha khImacaMda chaganalAla parivAra kheravAvALA haste maMjulAbena, (1) jaMbudvivapannati (2) sUrapannati a.sau. sumitrAbena hasamukhabhAI saMghavI, indroDAvALA. (1) nisIha caMdubena kezavalAla haragovanaghasavAyA parivAra(2) mahAnisaha koraDAvALA. (1) nAyAdhamakahA - mRdubhASI sAdhvI thI samyaguNAzrIjInI preraNAthI Do. pradIpakumAra rasikalAla kAmadAra haste prajJAbena pradIpakumAra kAmadAra, kalakattA (1) pADAvAgaraNaM - sva.pU.AgamotArakazrI AnaMdasAgara sUrIzvarajI ma.sA. nA AjJAvartI sva. pU. pAlatAzrIjI tathA sva. pU. mayazAzrI | nI smRti nimitte zatAvadhAnI sA.zrI amitaguNAzrIjInI | preraNAthI zeTha zrI ghelAbhAI karamacaMda TrasTa, pAla vesTa | muMbaI (1) vivArasUyaM - kAryadakSA sA. pU. malayAzrIjI ma.nA praziSyA, sA. bhavyAnaMdazrIjInA zi. mIlanasAra. sA.pUrNaprAzrIjI tathA kokIlakaThI sAkaravaprazAstrIjInI preraNAthI- mehUla jaina upAzraya. jJAnakhAnuM zeSa rakama Agama supaNi nA seTanA badalAmAM maLI che. Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [10] [11] [12]. - -mA-ga - prakAzano - abhinava hema laghuprakriyA - 1 - saptAGga vivaraNam abhinava hema laghuprakriyA - 2 - saptAha vivaraNam abhinava hema laghuprakriyA - 3 - saptAha vivaraNam abhinava hema laghuprakriyA - 4 - saptAGga vivaraNam kRdantamAlA caityavandana parvamAlA caityavandana saGgraha - tIryajinavizeSa caityavandana covizI zatruJjaya bhakti AvRtti-do abhinava jaina paJcAGga - 2046 abhinava upadeza prApada - 1. zrAvaka kartavya - 1 thI 11 abhinava upadeza prAsAda - 2. zrAvaka kartavya 12 thI 15 abhinava upadeza prAsAda - 3. zrAvaka kartavya * 16 thI 36 navapada - zrIpAla (zAzvatI oLInA vyAkhyAna rUpe) samAdhi maraNa [vidhi - sUtra - padya - ArAdhanA -maraNabheda saMgraha]. caityavaMdana mALA [779 caityavaMdanono saMgraha tattvArtha sUtra prabodhaTakA [adhyAya-1]. tatvArtha sUtranA Agama AdhAra sthAno siddhAcalano sAthI [AvRtti - be citya paripATI amadAvAda jinamaMdira upAzraya Adi DirekTarI zatrujya bhakti [AvRtti - be zrI navakAramaMtra navalAkha jApa noMdhapothI zrI cAritra pada eka karoDa jApa noMdhapothI zrI bAsvata pustikA tathA anya niyamo - [AvRtti - cAra abhinava jaina paMcAMga - 2042 sirvaprathama 13 vibhAgomAM zrI jJAnapada pUjA aMtima ArAdhanA tathA sAdhu sAdhvI kALadharma vidhi zrAvaka aMtima ArAdhanA (AvRtti traNa vItarAga stuti saMcaya [1151 bhAvavAhI stutio] (pUjya AgamoddhAraka zrI nA samudAyanA) kAyamI saMparka sthaLo tasvAthiidhagama sUtra abhinava TIkA - adhyAya-1 tattvAdhigama sUtra abhinava TIkA - adhyAya-2 tattvAthadhigama sUtra abhinava TIkA - adhyAya-3 [25] [26] [27] [29] [30] [31] [33]. [34] Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2.2.22.2.00 [] tattvAthadhagama sUtra abhinava TIkA - adhyAya-4 tavAthiidhagama sUtra abhinava kA - adhyAya-5 tattvAdhigama sUtra abhinava saikA - adhyAyatavAthiidhagama sUtra abhinava cakA. - adhyAya-7 tavAthadhigama sUtra abhinava TIkA - adhyAya-8 tattvAdhigama sUtra abhinava TIkA - adhyAya-9 tattvAthiidhagama sUtra abhinava TIkA - adhyAya-10 0 -x - -x -0 AyAro [AgamasuttANi-1 ] paDhamaM aMgasuttaM sUyagaDo [AgamasuttANi-2 / bIaM aMgasuttaM ThANaM [AgamasuttANi-3 taiyaM aMgasuttaM samavAo [AgamasuttANi-4 cautyaM aMgasuttaM vivAhapannati AgamasuttANi-5 paMcamaM aMgasuttaM nAyAdhammakahAo [AgamasuttANi-6 chaThaM aMgasuttaM uvAsagadasAo [AgamasuttANi-7 sattamaM aMgasuttaM aMtagaDadasAo [AgamasuttANi-8 aThabhaM aMgasuttaM anuttarovavAiyadasAo [AgamasuttANi-9. navamaM aMgasutaM paNhAvAgaraNaM [AgamasuttANi-10 dasamaM aMgasuttaM vivAgasUyaM [AgamasuttANi-11 ekArasamaM aMgasutaM udavAiyaM [AgamasuttANi-12 / paDhamaM uvaMgasutaM rAyappaseNiyaM AgamasuttANi-13 ] bIjaM uvaMgasuttaM jIvAjIvAbhigamaM [AgamasuttANi-14 taiyaM uvaMgasutaM pannavaNAsutaM [AgamasuttANi-15 ] cautthaM uvaMgasuttaM sUrapannati [AgamasuttANi-16 ] paMcamaM uvaMgasuttaM caMdapatratti [AgamasuttANi-17 / chaThaM uvaMgasuttaM jaMbUddIvapannati [AgamasuttANi-18 ] sAtamaM uvaMgasutaM nirayAvaliyANaM [AgamasuttANi-19 ] aThThamaM uvaMgasuttaM kappavaDiMsiyANaM [AgamasuttANi-20 / navamaM uvaMgasuttaM puphiyANaM [AgamasuttANi-21 ] dasamaM umaMgasuttaM puSphacUliyANaM [AgamasuttANi-22] ekkArasamaM uvaMgasuttaM vahidasANaM [AgamasuttANi-23 ] bArasamaM uvaMgasuttaM causaraNaM [AgamasuttANi-24 ] paDhamaM paINNagaM AurapacakkhANaM [AgamasuttANi-25 ] bIaM paINNagaM mahApaccakkhANaM [AgamasuttANi-26 ] tIiyaM paINNagaM bhattapariNNA [AgamasuttANi-27 cautthaM paINNagaM taMdulaveyAliyaM [AgamasuttANi-28 ] __ paMcamaM paINNagaM hhhhhh [69] Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bbbbbb - - saMthAragaM [AgamasuttANi-29 ] chaTuM paINNagaM gacchAyAra [AgamasuttANi-30 / sattamaM paINNagaM-1 caMdAvejjhayaM [AgamasuttANi-30 / satamaM paINNagaM-2 gaNivijA [AgamasuttANi-31 amaM paINNagaM devidatyao [AgamasuttANi-32 navamaM paINNagaM maraNasamAhi [AgamasuttANi-33 dasamaM paINNagaM-1 vIratthava [AgamasuttANi-33 dasamaM paINNagaM-2 nisIha [AgamasuttANi-34 ] paDhamaM cheyasutaM buhakappo [AgamasuttANi-35 bIaM cheyasutaM vavahAra [AgamasuttANi-36 ] taiyaM cheyasutaM dasAsuyakkhaMdhaM [AgamasuttANi-37 cautthaM cheyasuttaM jIyakappo [AgamasuttANi-38 paMcamaM cheyasutaM-1 paMcakappabhAsa [AgamasuttANi-38 paMcamaM cheyasuttaM-2 mahAnisIhaM [AgamasuttANi-39 chaThaM cheyasuttaM AvasassayaM [AgamasuttANi-40 paDhamaM mUlasutaM ohaniatti [AgamasuttANi-41 bIaM mUlasuttaM-1 piMDaniGgutti [AgamasuttANi-41 bIaM mUlasutaM-2 dasaveyAliyaM [AgamasuttANi-42 taiyaM mulasutaM utarajjhayaNaM [AgamasuttANi-43 cautthaM mUlasuttaM naMdIsUrya [AgamasuttANi-44 paDhamA cUliyA ___ aNuogadAraM AgamasuttANi-45 ] bitiyA cUliyA 0 -x - --x -0 [81] mAyArI - gurjarachAyA [ AgamadIpa-1 ] paheluM aMgasUtra [2] sUyagaDA gurjara chAyA [ AgamadIpa-2 ] bIjuM aMgasUtra [3] 80 gurjara chAyA [AgamadIpa-3 ] trIjuM aMgasUtra [84] samavAmI - gurjarachAyA [AgamadIpa-4 ] cothuM aMgasUtra [5] vivAhapannatti - gurjarachAyA [ AgamadIpa-5 ] pAMcamuM aMgasUtra [9] nAyAdhamakahAo - gurjarachAyA [ AgamadIpa-6 ] chaThTha aMgasUtra [7] 6vAsAsAmI - gurDarachAyA [mAgamahI5-7 ] sAta, saMgasUtra [e8] saMtagAmI - guI2chAyA [bhAgamahI5-8 ] bhAbhuM maMgasUtra [C] manuttaropatimI - gu27yA. [mAgamahI5-8 ] nava aMgasUtra [10] pahAvAgaraNa - gurjarachAyA [ AgamadIpa-10 ] dazamuM aMgasUtra [10] vivAnasUyaM - gurjarachAyA [Agamadapa-11 ] agiyAramuM aMgasUtra [102] 645yaM - gurjarachAyA [ AgamadIpa-12 ] paheluM upAMgasUtra [103] rAyapasaliye - gurjarachAyA [ AgamadIpa-13 ] bIjuM upAgasUtra [104] jIvAjIvAbhigama - gurjarachAyA [AgamadIpa-14 ] trIjuM upAMgasUtra 5. Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [105] pannavaNA sud- [106] sUrapannatti - [107] caMdanati - [108] jaMbuddIvapannati[10] nirayAvaliyANuM - [117] kaAviisayANa - [111] puphiyANuM - [112] puphacUliyANuM - [113] vahiMsAmAM - [114] causaraNa - [115] AurapaccakkAra - [11] mahApaccarsa - [117] bhattapariNA - [118] taMdulayAliya - [118] saMthArage - [12] gacchAcAra - [121] caMdAvarjhAya - [12] gaNivijjA - [123 deviMdaFo - [124] vIratthava - [12] nisIhaM[12] buhatakapyo - [127] vavahAra - [128] dasAsu baMdha [12] jIyakappo - [13] mahAnisIha - [131] AvasmayuM - 132] hanijutti[133] piMDanistuti - [134] dasayAliya - [35] uttarajagyaNa - [13] naMdasutta - [137] anuyogadArAI - [10]. gurjarachAyA [ AgamadIpa-15 ] cothuM upAMgasUtra gurjarachAyA [ gamadIpa-16 ] pAMcamuM upAMgasUtra gurjarachAyA [ AgamadIpa-17 ] chaThuM upAMgasUtra gurjarachAyA [ AgamadIpa-18 ] sAtamuM upAMgasUtra gurjarachAyA [ AgamadIpa-19 ] AThamuM upArgasUtra gurjarAyA [ AgamadIpa-20 ] navamuM upAgasUtra gurjarachAyA [ AgamadIpa-21 dazamuM upAMgasUtra gurjarachAyA. [ AgamadIpa-22 ] agiyAramuM upAMgasUtra gurjarachAyA [ AgamadIpa-23 ] bAramuM upAMgasUtra gurjarachAyA [ AgamadIpa-24 ] pahelo pavano gurjarachAyA [ AgamadIpa-25 ] bIje payano gurjarachAyA [ AgamadIpa-2pha ] trIjo payatno gurjarachAyA. [ AgamadIpa-27 ] cotho pavano gurjarachAyA [ AgamadIpa-28 ] pAMcamo payatno gurjarachAyA [ AgamadIpa-29 ] chaThTha prayatno gurjarachAyA [ AgamadIpa-30 ] sAtamo payatno-1 gurjarachAyA [ AgamadIpa-30 ] sAtamo payatno-ra gurjarachAyA [ AgamadIpa-31 ] AThamo payatno gurjarachAyA [ AgamadIpa-32 ] navamo pavano gurjarachAyA [ AgamadIpa-33 ] dazamo pavano gurjarachAyA [ AgamadIpa-34 ] paheluM chedasUtra gurjarachAyA [ AgamadIpa-35 ] bIjuM chedasUtra gurjarachAyA [ AgamadIpa-36 ] trIjuM chedasUtra gurjarachAyA [ AgamadIpa-37 ] cothuM chedasUtra gurjarachAyA [ AgamadIpa-38 ] pAMcamuM chedasUtra gurjarachAyA [ AgamadIpa-39 ] chaThTha chedasUtra gurjarachAyA [ AgamadIpa-40 ] paheluM mUlasutra gurjarachAyA. [ AgamadIpa-41 ] bIjuM mUlasutra-1 gurjarachAyA [ AgamadIpa-41 ] bIjuM mUlasutra-2 gurjarachAyA [ AgamadIpa-42 ] trIjuM mUlasutra gurjarachAyA [ AgamadIpa-43 ] cothuM mUlasutra gurjarachAyA [ AgamadIpa-44 ] pahelI cUlikA gurjarachAyA [ AgamadIpa-45 ] bIjI cUlikA noMdha:- prakAzana 1 thI 31 abhinava zrata prakAzane pragaTa karela che. prakAzana 42 thI 90 AgamakRta prakAzane pragaTa karela che. prakAzana 91 thI 137 AgAmadIpa prakAzane pragaTa kare che. Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ s namo namo nimmA saNassa paMcamagaNaghara zrI sudharmAsvAmine nAma 2222222222222 ( 41 piMDanitti che ZZZZZZZZZZ (bIjuM mULasUtra-gurjarachAyA SS mokSanI prApti mATe saMyama Avazyaka che. saMyama sAdhanA mAnava dehathI thAya che. deha TakAvavA AhAra jarUrI che. A AhAra zuddhi ke nirdoSa AhAra mATe "dasayAliya" sUtramAM pAMcamuM pipaiSaNA nAmaka adhyayana che. tenA upara zrI bhadrabAhusvAmInI racela piMDaniSutti che. jemAM bhASya gAthA paNa che ane pU. malayagIrI mahArAjanI TIkA paNa che. (ame lagabhaga 135 kapAkaparvatanI niryukti-bhASyanAazaraza anuvAda pachI evuM anubhavyuM ke sAdhu-adhvIne pratyakSa ane nitAMta upayogI evA A Agamano mAthAbAddha anuvAda karavAne badale upayogItAmUlyavahupratIta zayate rIte AvazayakatAmujaba thoDuM vizeSa saMpAdana saMkalana karIne ane jarUra mujaba vRtti-TIkAno sahAro laIne je gurjarachAyA apAya to vizeSa AvakArya banaze. tethI gAthAbata gurjarachAvAna karatAM viziSTa padaccheda rUpeanuvAdamUkela che. kSamAyAcanAsAha- manidIparatnasAgara [1-14] piMDa eTale samuha. tenA cAra prakAra. nAma, sthApanA, dravya ane bhAva. ahIM saMyama Adi bhAvapiMDane uMpakAraka dravyapiMDa che. dravyapiMDa dvArA bhAvapiMDane sAdhI. zakAya che. dravyapiMDa traNa prakAre che. AhAra, zayyA, upAdhi. A graMthamAM mukhya AhArapiMDano vicAra karavAno che. piMDa zuddhi ATha prakAre vicAravAnI che. uddagama, utpAdanA, eSaNA, saMyojana, pramANa, aMgAra, dhUmra ane kAraNa. uddagama- eTale AhAranI utpatti. ethI utpanna thatA doSo te udgamAdi doSo kahevAya che, te AdhAkamadi soLa prakAre thAya che, A doSo gRhastha dvArA utpanna thAya che. utpAdanAeTale AhArane meLavavo emAM thatAM doSo utpAdanAdi doSo kahevAya che, te dhAtrI Adi soLa prakAre thAya che. A doSo sAdhu dvArA utpanna thAya che. eSaNAnA-traNa prakAro che. gaveSaNA eSaNA, grahaNa eSaNA ane grAsa eSaNA. gaveSaNA eSaNAnA ATha prakAro- pramANa, kALa, Avazyaka, saMghATTaka, upakaraNa, mAtraka, kAussagga, yoga ane apavAda pramAsa- bhikSA mATe gRhasthonAM ghera be vAra javuM. akAle ThallAnI zaMkA thaI to te vakhate pANI levA. bhikSA vakhate gocarI pANI levA. maLa-je gAmamAM bhikSAno je vakhata hoya tyAre javuM. Avazyaka- ThallA mAtrAdinI zaMkA dUra karIne bhikSAe javuM. upAzrayanI bahAra nIkaLatAM "AvasRhi' kahevI. Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 78 piMDani juti-(1) saMthAdaka- be sAdhue sAthe bhikSAe javuM. upakaraNa- utsargathI saghaLAM upakaraNo sAthe laIne bhikSAe jAya. badhA upakaraNa sAthe laIne bhikSA karavA samartha na hoya to pAtro. paDalA, rajoharaNa, be vastra ane dAMDo laIne gocarI jAya. mAtra pAtranI sAthe bIjuM mAtraka laIne bhikSAe jAya. kAusagna- upayoga karAvaNiyano ATha zvAsozvAsano kAussagna karIne Adeza mAMge. "saMdisaha AcArya kahe "lAbha" sAdhu kahe (kahe le) AcArya kahe jahA gahiya puvvasAhUhiM) yoga-pachI kahe ke "AvassiyAe jalsa jogo' je je saMyamane upayogI haze te te grahaNa karIza. gaveSaNA be prakAranI che. eka dravyagaveSaNA, bIjI bhAvagaveSaNA. dravyagoSaNA vasaMtapura nAmanA nagaramAM jitazatru rAjAne dhAriNI nAmanI rANI hatI. ekavAra citrasabhAmAM gaI, temAM suvarNapIThavANuM haraNa joyuM. te rANI garbhavALI hatI. AthI tene suvarNapIThavALA mRganuM mAMsa khAvAno dohalI (icchA) thayo. te icchA pUrNa nahi thavAthI rANInuM zarIra sukAvA lAgyuM. rANIne durbaLa thatI joI. rAjAe pUchayuM ke tuM kema sukAya che? tAre zuM duHkha che ?" rANIe suvarNapIThavALA mRganuM mAMsa khAvAnI IcchA thayAnI vAta karI. rAjAe potAnAM mANasone suvarNamRgane pakaDI lAvavA hukama karyo. mANasoe vicAra karyo ke suvarNamRgane zrIparNI phaLa ghaNAM priya hoya che, paNa atyAre te phaLonI RtuM nathI. mATe banAvaTI tevAM phaLo banAvIne jaMgalamAM gayA. tyAM te banAvaTI phaLonA chuTA chuTAM DhagalA karIne jhaDanI nIce rAkhyA. haraNIyAoe te phaLo joyA ane potAnA nAyakane vAta karI, badhAM tyAM AvyA. nAyake te phaLo joyA ane badhA haraNIyAone kahyuM ke koI dhUrta ApaNane pakaDavA mATe A pramANe kareluM che. kemake atyAre A phaLonI RtuM nathI. mATe te phaLo khAvA mATe koIe javuM nahi.' A pramANe nAyakanI vAta sAMbhaLI keTalAka haraNIyA te phaLo khAvA mATe gayAM nahi. keTalAka haraNIyA nAyakanI vAta gaNakAryA sivAya te phaLo khAvA gayA, jyAM phaLo khAvA lAgyA tyAM to rAjAnA mANasoe te haraNIyAone paraDI lIdhAM. AthI te haraNIyAmAMthI keTalAka baMdhAyA ane keTalAka haraNIyA maraNa pAmyA. je haraNIyAoe te phaLo khAdho nahi te sukhI thayo, IcchA pramANe vanamAM vicaravA lAgyAM. bhAvagaveSaNA koI mahotsava prasaMge ghaNA sAdhuo AvyA hatA. koI zrAvake athavA to koI bhadrika mANase sAdhuone mATe (AdhAkami) bhojana taiyAra karAvyuM ane bIjA anekane bolAvIne bhojana ApavA mAMDyuM. tenA manamAM eka hatuM ke "A joIne sAdhune AhAra levA Avaze." AcAryane A vAtanI koI rIte khabara paDI gaI. tethI sAdhuone kahyuM ke "tyAM AhAra levA jazo nahiM. kemake te AhAra AdhArmi che." keTalAka sAdhuo tyAM AhAra levA na gayA, paNa je te kuLomAMthI gocarI laI AvyA. jyAre keTalAka sAdhuoe AcAryanuM vacana gaNa karyuM nahi ane te AhAra lAvIne vAparyo. je sAdhuoe AcArya bhagavaMtanuM vacana sAMbhaLI, te AdhArmi AhAra lIdho nahi, te sAdhuo zrI tIrthakara bhagavaMtanI AjJAnA ArAdhaka thayA ane paralokamAM mahAsukhane meLavanArA thayA. jyAre je sAdhuoe AdhArmi AhAra vAparyo te sAdhuo zrI jinezvara bhagavaMtanI AjJAnA virAdhaka thayA ane saMsAra vadhAranArA. thayA. mATe sAdhuoe nirdoSa AhAra pANI AdinI gaveSaNA karavI joIe ane Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA - 14 doSita AhAra pANI Adino tyAga karavo joIe. kemake nirdoSa AhAra AdinA grahaNathI saMsArano aMta zIdhra thAya che. grahaNa eSaNA be prakAre. eka dravya, bIjI bhAva dravyagrahaNa eSaNA eka vanamAM keTalAka vAnaro rahetAM hatAM. eka vakhate unALAmAM te vanamAM, phaLa, pAna vagere sukAI gayelA joI mukhya vAnare vicAryuM ke bIjA vanamAM jaie." bIjA sAAM vananI tapAsa karavA judI judI dizAmAM keTalAka vAnarone mokalyA. te vAnaro tapAsa karIne AvyA pachI eka suMdara vanamAM badhA vAnaro gayA. te vanamAM eka moTo draha hato. A joIne vAnaro khuza khuza thaI gayA. mukhya vAnare te drahanI cAre tarapha pharIne tapAsa karI to te drahamAM javAnAM pagalAM dekhatAM hatAM, paNa bahAra AvyAnAM pagalAM dekhAtAM na hatAM. AthI mukhya vAnare badhA vAnarone bhegA karIne kahyuM ke "A drahathI sAvacetI rAkhavI. kinArA uparathI ke drahamAM jaIne pANI pIvuM nahi, paNa polI naLI vATe pANI pIvuM. je vAnaro mukhya vAnaranA kahevA pramANe vatsa te sukhI thayA. ane jeo drahamAM jaIne pANI pIvA gayA te maraNa pAmyA. A pramANe AcArya bhagavaMta mahotsava vageremAM AdhAkami, usika Adi doSavALA AhAra Adino tyAga karAve che tathA zuddha AhAra grahaNa karAve che. je sAdhuo AcArya bhagavaMtanA kahyA pramANe varte che, te thoDA ja kALamAM saghaLA karmono kSaya kare che. jeo AcArya bhagavaMtanA vacana pramANe vartatA nathI teo aneka bhavomAM janma, jarA, maraNa AdinAM dukho pAme che. bhAvagrahaNa eSaNA agIAra prakAro- sthAna, dAyaka, gamana, grahaNa, Agamana, prApta, paravRtta, patita, guruka, trividha, bhAva. sthAna- traNa prakAranAM Atma upaghAtika, pravacana upaghAtika, saMyama upaghAtika dAyaka- ATha varSathI ochI uMmaranuM bALaka, vRddha, nokara, napuMsaka, gAMDo, krodhAyamAna Adi pAsethI bhikSA grahaNa na karavI. gamana- bhikSA ApanAra, bhikSA levA mATe aMdara jAya, to tenI upara nIcenI jamIna tathA AjubAju paNa jevuM. jo te jatAM pRthvI pANI, agni Adino saMghaTTo karatAM hoya to bhikSA grahaNa karavI nahiM. grahaNa- nAnu-nIcuM dvAra hoya, jyAM barAbara joI zakAtuM na hoya, kabATa vAseluM hoya, bAraNuM baMdha hoya, ghaNA mANaso AvajAva karatA hoya, gADA vagere ADA paDelAM hoya, tyAM bhikSA grahaNa karavI nahi. Agamana-bhikSA laIne AvatAM gRhastha pRthvI AdinI virAdhanA karato Avato hoya to bhikSA grahaNa karavI nahi. prApta- kAcuM pANI, saMsakta ke bhInuM hoya to. bhikSA grahaNa karavI nahi. parAvarta- AhAra Adi bIjA vAsaNamAM nAMkhe to te vAsaNane kAcuM pANI Adi lAgeluM hoya to te vAsaNamAMno. AhAra grahaNa karavo nahi. patita- AhAra pAtramAM grahaNa karyA pachI tapAsavo. yogavALo piMDa che ke svAbhAvika che, te jovuM. guruka-moTA ke bhAre bhAjanathI bhikSA grahaNa karavI nahi. trividha-kAla traNa prakAre. grISma, hemaMta, ane varSAkAla tathA ApanAra traNa prakAre, strI, puruSa ane napuMsaka. te darekamAM tarUNa, madhyama ane sthavira. napuMsaka zIta hoya che, strI ukhAvALI hoya che ane puruSa zItoSNa hoya che. teomAM purakarma, udakArTa, sasnigdha traNa hoya che. te dareka sacitta, acitta ane mizra traNa prakAre che. purakarma ane udakartamAM bhikSA grahaNa na karavI. snigdhamAM eTale mizra ane sacitta pANIvALA hAtha hoya, te hAthanAM AMgaLAM, rekhA ane hathelI jo sukAyelA hoya to bhikSA grahaNa Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 80 Divijutti (14) karAya. bhAva-laukika ane lokottara, bannemAM prazasta ane aprazata. grAsaeSaNA betAlIsa doSothI rahita zuddha AhAragrahaNa karI, tapAsIne vidhipUrvaka upAzrayamAM AvI, vidhipUrvaka gocarInI AlocanA karavI. pachI muhUrta sudhI svAdhyAya Adi karI, AcArya, prAghurNaka, tapasvI, bAla, vRddha Adine nimaMtraNA karI Asakti vagara vidhipUrvaka AhAra vApare.. AhAra zuddha che ke nahi tenI tapAsa karavI te gaveSaNA eSaNA. temAM doSa na lAge te rIte AhAra grahaNa karavo te grahaNaeSaNA. ane doSa na lAge te rIte vAparavo te grAsaeSaNA kahevAya che. saMyojanA- te dravya saMyojanA ane bhAva saMyojanA ema be prakAre che. athati. uddagama utpAdanAdi doSo kyAM kyA che, te jANIne TALavAnI gaveSaNA karavI, AhAra grahaNa karyA pachI, saMyojanAdi doSo na lAge tema AhAra vAparavo e uddeza che, pramANaAhAra keTalo vAparavo tenuM pramANa. aMgAra-sarasa AhAranAM ke AhAra banAvanAranAM vakhANa karavAM. dhuma- kharAba AhAranAM ke AhAra banAvanAranI niMdA karavI. kAraNa kayA kAraNe AhAra vAparavo ane kayA kAraNe AhAra na vAparavo ? piMDaniryuktinA A ATha dvAro che. tenuM kamasara varNana karAze. [15] dravyapiMDa traNa prakArano che. sacitta, mizra ane acitta. te darekanA pAchA nava nava prakAro che. sacittanA nava prakAro- pRthvIkAya piMDa, aplAya piMDa, teukAya piMDa, vAyukAyapiMDa, vanaspatikAyapiMDa, beindriyapiMDa, teIndriyapiMDa, cauridriyapiMDa, ane paMceniyapiMDa. mizramAM ane acittamAM paNa nava bhedo jANavA. [16-22)pRthvIkAya piMDa-sacita, mizra, acitta. sacitta be prakAre. nizcayathI sacitta ane vyavahArathI sacitta. nizcayathI sacitta-ratnaprabhA, zarkarA prabhA Adi pRthvI, himavaMta Adi mahAparvatonA madhya bhAga Adi. vyavahArathI sacitta-jyAM gomaya-chANa vagere paDayAM na hoya, sUryano tApa ke manuSya vagerenI avara-javara na hoya tevAM jaMgala Adi. mizra pRthvIkAya-kSIravRkSa, vaDa, udumbara Adi vRkSonI nIcejo bhAga, eTale jhADa nIceno chAyAvALo besavAno bhAga mizra pRthvI kaya hoya che, haLathI kheDelI. jamIna Ardra hoya tyAM sudhaI, bhInI mATI eka, be, traNa prahara sudhI mizra hoya che. Idhana ghaNuM hoya pRthvI thoDI hoya to eka prahara sudhI mizra. Idhana thoDuM hoya pRthvI ghaNI hoya to traNa prahara sudhI mizra. baMne sarakhA hoya to be prahara sudhI mizra. acitta pRthvIkAya-zatazastra, uSNuzastra, tela, kSAra, bakarInI lIMDI, agni, lavaNa, kAMjI, ghI AdithI haNAyela pRthvI acitta thAya che. acitta pRthvIkAyano upayoga-vtA sphoTathI thayelA dAhane zamAvavA mATe zeka karavA, sarpadaMza upara zeka karavA mATe acitta mIThAno, temaja bImArI AdimAM ane kAussagna karavA mATe, besavA, uThavA, cAlavA vagera kayomAM teno upayoga thAya che. [23-4paapukAya piMDa-sacitta, mizra, acitta. sacitta be prakAre nizcayathI ane vyavahArathI.nizcayathI sacitta-ghanodadhi Adi, karAM, draha-samudrano madhyabhAga AdinuM pANI. vyavahArathI sacitta-kuvA, taLAva, varasAda AdinuM pANI mizra apakAya- barAbara : nahi ukaLeluM pANI, jyAM sudhI traNa ukALA Ave nahi tyAM sudhI mizra. varasAdanuM pANI Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAthA -46 prathamavAra bhUmi upara paDatAM mizra hoya che. acitta apakAya-traNa ukALA AveluM pANI, tathA bIjAM zastra AdithI haNAyeluM pANI acitta thaI jAya che, acitta apakAyano upayoga-zeka karavo, tRSA chIpAvavI, hAtha, paga, vastra, pAtra Adi dhovAM vageremAM upayoga thAya che. (ahIM mULa niyukitamAM vastra kaI rIte dhovA, temAM vaDIla AdinA kapaDAMnA kamanI jALavaNI pANI kema levuM vagere vidhi paNa che je niyuktimAM paNa AvelI ja che. mATe tene vizeSatA ahIM noMdhInathI.) [46-48]agnikAya piMDa sacitta, mizra, acitta. sacitta be prakAre nizcayathI ane vyavahArathI. nizcayathI - ITanA nIbhADAnA madhya bhAgano tathA vIjaLI vegereno agni. vyavahArathI aMgArA Adino agni. mizra agnikAya-taNakhA, mumurAdino agni. acitta agni-bhAta, kura, zAka, osAmaNa, ukALeluM pANI Adi agnithI paripakva thayela. acitta agnikAyano upayoga-ITanA TukaDA, rAkha, Adino upayoga karAya che. tathA AhAra pANI Adino vAparavAmAM upayoga karAya che. agnikAyanA zarIro be prakAranA hoya che. badheka ane muzkelaka. badhelaka-eTale agni sAthe saMbaMdhita hoya tevAM. muzkelaka-agnirUpa banIne chUTAM paDI gayA hoya tevA. AhAra Adi muzkelaka agnikAya che ane teno upayoga vAparavAmAM thAya che. [49-57] vAyukAyapiMDa sacitta, mizra, acitta. sacitta be prakAre, nizcayathI ane vyavahArathI. nizcayathI sacitta-ratnaprabhAdi pRthvIonI nIce valayAkAre rahelo dhanavAta, tanavAta, ati ThaMDImAM je vAyu vAya te, ati durdinamAM vAto Adi. vyavahArathI sacitta-pUrva Adi dizAno pavana, ati ThaMDI ane ati durdina sivAyano vAto vAyu. mizra-datti AdimAM bharelo vAyu amuka samaya pachI mizra, aci-pAMca prakAre. AkrAMta-kAdava Adi dabAvavAthI nIkaLato vAyu. dhaMta-masaka Adino vAyuM. pAlita-dhamaNa Adino vAyu. zarIra anugata-zvAsozvAsa-zarIramAM rahelo vAyu. mizra amuka samaya sudhI mizra pachI sacitta. acitta vAyukAyano upayoga acitta vAyu bharelI masaka ravAnA kAmamAM levAya che, tathA glAnAdinA upayogamAM levAya. acitta vAyu bharelI masaka kSetrathI so hAtha sudhI tare tyAM sudhI acitta, bIjA so hAtha sudhI eTale ekaso ekamAM hAthathI baso hAtha sudhI mizra, baso hAtha pachI vAyu sacitta thaI jAya che. snigdha (comAsu) RkSa (ziyALo-unALo) kALamAM jaghanya, madhyama, utkRSTa acitta Adi vAyu nI jANakArI mATe no koTho. 1 kALa | | acitta | mizra T sacitta utkRSTa snigdhakALa | eka prahara sudhI! bIjA prahara sudhI | bIjA praharanI zarUAtathI madhyama snigdhakALa | be prahara sudhI | trIjA prahara sudhI | cothAnI zarUAtathI jaghanya niSpakALa be prahara sudhI | cAra prahara sudhI pAMcamAMnI zarUAtathI jaghanya kSakALa eka divasa | bIje divase trIje divase madhyama RkSakALA be divasa | trIje divase cothe divase utkRSTa kSakALa | traNa divasa cothe divase pAMcame divase. 22: Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 82 piMDaniti- (58) [58-61]vanaspati kAyapiMDa-sacitta, mizra, acitta. sacitta be prakAre nizcayathI ane vyavahArathI nizcayathI sacittaanaMtakAya vanaspati. vyavahArathI sacittapratyeka vanaspati. mizra cImaLAelAM phaLa, patra, puSpa Adi, cALyA vagarano loTa, khAMDelI DAMgara vagere. acitta-zastra AdithI pariNata thayela vanaspati. acita vanaspatino upayoga saMthAro, kapaDAM, auSada AdimAM upayoga thAya che. [3-67]beIndriyapiMDa, IndriyapiMDa, cauridriyapiMDa, pacendriyapiMDa. A badhA eka sAthe potapotAnA samuharUpa hoya tyAre piMDa kahevAya che. te paNa sayita, mizra, ane acitta traNa prakAre hoya che. acittanuM prayojana. beIndriya-caMdanaka, zaMkha, chIpa Adi sthApanA, auSadha vagere kAryomAM. teIndriya-udhahInI mATI vagere. cauridriya-zarIra Arogya mATe, ulTI vagere kAryamAM mAkhInI AdhAra vagere. paMcendriya piMDa-cAra prakAre, nArakI, tIca. manuSya ane deva. nArakIno vyavahAra koI rIte thaI zakato nathI. tIrthaMca paMcendriyano upayoga cAmaDuM hADakAM, vALa, daMta, nakha, roma, zIMgaDAM, viSTA, mutra Adino kAraNa prasaMge upayoga karAya che. tathA vastra, dUdha, dahIM, dhI Adino upayoga karAya che. manuSyano upayoga-sacitta manuSyano upayoga dIkSA ApavAmAM tathA mArga Adi pUchavA mATe mizra manuSyano upayoga rasto Adi pUchavA mATe. acitta manuSayanI khoparI veza parivartana Adi karavA mATe kAma paDe, tathA dhasIne upadrava zAMta karavA mATe. devano upayoga-tapasvI ke AcArya potAnuM mRtyu Adi pUchavA mATe, tathA zubhAzubha pUchavA mATe ke saMgha saMbaMdhI koI kArya mATe kare. [68-83)bhAvapiMDa be prakAre che-1 prazasta, 2 aprazasta, prazasta eka prakArathI daza prakAra sudhIno che. prazasta bhAvapiMDa- eka prakAra te saMyama. be prakAra te jJAna ane cAritra. traNa prakAra te jJAna, darzana ane cAritra. cAra prakAra te jJAna, darzana, cAritra ane tepa. pAMca prakAra te 1- prANAtipAta viramaNa, 2 mRSAvAda viramaNa, 3 adattAdAna viramaNa, 4 maithuna viramaNa, ane pa parigraha viramaNa. cha prakAra te upara mujaba pAMca ane 6 rAtri bhojana viramaNa. sAta prakAra te sAta piDeSaNA, sAta pASiA , sAta avagraha pratimAM. AmAM sAta piauSaNA te saMsRSTa, asaMsRSTa, uddhata, alpalepa, avagRhIta, pragRhIta, saMsRSTa-hAtha ane pAtra kharaDAyeluM, asaMsRSTa-hAtha ane pAtra nahi kharaDAyeluM, uddhata-tapelI AdimAM kADheluM, alpalepa sekelA caNA vagere avagRhIta-bhojana mATe lIdheluM, pragahita-hAthamAM koLIyo lIdhelo, ujhigharma-nAkhI devA jevI. sAta avagraha pratimAM te-vasati saMbaMdhI grahaNa karavAmAM judA juddha abhigraha rAkhe che. jemake-1 "AvA prakArano upAzraya grahaNa karIza." A pramANe pahelAM vicAra karIne tevA prakArano upAzraya yAcIne utare che. huM bIjAne mATe vasati mAgIza ane bIjAe grahaNa karelI vasatimAM huM rahIza. huM bIjAne mATe vasati mAgIza, paNa bIjAe mAgelI vasatimAM huM rahIza nahi. huM bIjAne mATe avagraha mAgIza nahi paraMtu bIjAnA avagrahamAM rahIza. huM mAro avagraha mAgIza paNa bIjAne mATe nahi mAguM. huM jenI pAsethI avagraha mAgIza tenA tyAMnuM ja saMstAraka grahaNa karIza, nahitara ubhA ubhA athavA utkaTuka Asane rahIza. uparanI chaThThI pramANe ja. vizeSamAM zilAdi je pramANe saMsmAraka haze teno te ja pramANe upayoga karIza, bIjo nahi ATha prakAra te ATha Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAya - 89 pravacana mAtA. pAMca samiti ane traNa gupti. nava prakAre te-nava brahmacaryanI vADa. dasa prakAre te kSamA Adi daza prakArano yatidharma. A daza prakArano prazasta bhAvapiMDa zrI tIrthakara bhagavaMtoe kahelo che. aprazasta bhAvapiMDa eka prakAra te asaMyama (viratinA abhAvarUpa) be prakAre te-ajJAna ane avirati. traNa prakAre temithyAtva, ajJAna ane avirati. cAra prakAre te-krodha, mAna, mAyA ane lobha. pAMca prakAre te-prANAtipAta, mRSAvAda, adattadAna, maithuna ane parigraha. cha prakAre te pRthvIkAya-apakAya teukAya-vAyukAya vanaspatikAya ane trasakAyanI virAdhanA sAta prakAre teAyuSya sivAya sAta kamonAM baMdhanA kAraNabhUta adhyavasAyo. ATha prakAre teAThe karmonA baMdhanA kAraNabhUta adhyavasAyo. nava prakAre te-brahmacaryanI nava guptinuM pAlana na karavuM te. daza prakAre te-kSamA Adi daza yatidharmanuM pAlana na karavuM te. aprazasta ane prazasta bhAvapiMDa je prakAranA bhAvapiMDathI jJAnAvaraNAdi karmo baMdhAya te aprazasta bhAvapiDa kahevAya ane je prakAranA bhAvapiMDathI jJAnAvaraNAdi karmone kSaya thAya AtmA kamathI mUkAya mUkta. thato jAya te prazasta bhAvapiMDa jANavo. ahIM ekAdi prakArone piMDa zI rIte kahevAya? A zaMkAnA samAdhAnAmAM samajavuM ke te te prakArane AzrIne tenA avibhAgya aMzasamuhane piMDa kahevAmAM Ave che. athavA A badhAthI pariNAmabhAve jIvane zubhAzubha karmapiMDa baMdhAto hovAthI te bhAvapiMDa kahevAya che. ahIM ApaNe prazasta bhAvapiMDa ane zuddha acitta dravyapiMDathI kArya che, kAraNa ke mokSanA arthI jIvone ATha prakAranI karmarUpa beDIo toDavA mATe prazasta bhAvapiMDa jarUrI che. temAM acita dravyapiMDa ane sahAyaka bane che, tethI e vizeSa jarUrI che. [84-108] mumukSuone jIvanamAM prApta karavA yogya mAtra mokSa ja che, te mokSanuM kAraNa samyagu darzana, jJAna, cAritra che ane te mokSanA kAraNarUpa darzana jJAna ane cAritranuM kAraNa zuddha AhAra che. AhAra vagara cAritrazarIra TakI zake nahi. udgamAdi doSavALo AhAra cAritrano nAza karanAra che. zuddha AhAra mokSanA kAraNarUpa bane che, jema taMtu (sutara) vastranuM kAraNa che ane taMtunuM kAraNa rU che, eTale rUmAMthI satara bane che ane sutarathI vastra vaNAya che, tema zuddha AhArathI darzana, jJAna, cAritranI zuddhi thAya ane darzana, jJAna, cAritranI zuddhithI jIvano mokSa thAya. A mATe sAdhue ugama utpAdanAdi doSathI rahita AhAra grahaNa karavo joIe. temAM udgamanA soLa doSo che. te A pramANe- AdhAkarma-sAdhune mATe ja je AhAra Adi karavAmAM Avyo hoya te. udezika sAdhu vegere badhA bhikSAcarone uddezIne AhAra Adi karavAmAM Avela hoya te. pUtikarma- zuddha AhAranI sAthe azuddha AhAra bhego karavAmAM Avyo hoya te. mizra-zarUAtathI gRhastha ane sAdhu bannene mATe taiyAra karavAmAM Avyo hoya te. sthApanA-sAdhune mATe AhArAdi rAkhI mUkavA te. prAbhUtikA-sAdhune vahorAvavAno lAbha maLe te hetuthI lagna vagere prasaMga vahelA ke moDa karavAM te. prAdu SkaraNa-sAdhune vahorAvavA mATe aMdhAruM dUra karavA bArI, bAraNAM kholavA athavA vIjaLI, dIvA vagereno prakAza karavo te. kIta-sAdhane vahorAvavA mATe vecAtuM levuM te. pAmiya-sAdhune vahorAvavA mATe udhAre lAvavuM te. parivartita-sAdhune vahorAvavA Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ piMDaniSutti-(108) mATe vastuno adalo badalo karavo te. abhyAhata-sAdhune vahorAvavA mATe sAme laI javuM te. umina-sAdhune vahorAvavA mATe mATI vagere sIla lagAvelI hoya te toDIne Apavo te. mAlAhata-bhoMyaruM ke mALa uparathI lAvIne ApavuM te. Ajegha-putra, nokara Adi pAsethI baLajabarIthI jhuMTavI laIne ApavuM te. anikRSTa-ghaNAnI mAlikanI vastu bIjAnI rajA vagara eka vyaktie ApavI te. adhyapUrapotAnA mATe rasoInI zarUAta karyA pachI. sAdhune mATe temAM adhika nAMkheluM ApavuM te. (ahIM niyukitamAM AvatuM jitAtu rAjAnuM darzata, keTalIka viroSa vAto, esaNAno artha taNa esaNAnA prakAro darzanAdisthati ane te mATe AhArazudinI AvazayakatA vagere vAto A pUrve kahevAI gaI che.paTeahIMnuMpunarAvartana karela nathI) [10] AdhAkarmanA dvArA- AdhAkarmanA ekArthika nAmo, AvA kama kyAre thAya ? AdhAkarmanuM svarUpa ane parapakSa, svapakSa, tathA svapakSamAM aticAra Adi prakAro. [110-116 AdhAkarmanAM ekAIka nAmo AdhAkarma, adhaHkarma AtmajJa, ane Atmakarma. AdhAkarma- eTale "sAdhune huM ApIza" Avo saMkalpa manamAM rAkhIne temane mATe cha kAya jIvanI virAdhanA jemAM thAya tevI AhAra taiyAra karavAnI je kriyA. adhakarma eTale AdhAkarma doSavALo AhAra prahaNa karanAra sAdhune saMyamathI nIce laI jAya, zubha leyAthI nIce pADe, athavA narakagatimAM laI jAya mATe adhaHkarma Atmaba-eTale sAdhunA cAritrarUpI AtmAno nAza karanAra. Atmakarma eTale azubhakarmano baMdha thAya. AdhAkarma AhA2 grahaNa karavAthI jo ke sAdhu pote chakAyajIvano vadha nathI karato, paraMtu tevo AhAra grahaNa karavAthI anumodanA dvArA chakAyajIvanA vadhanA pApano bhAgIdAra bane che, [117-240 saMyamasthAno-kaMDako-saMyamazreNI, vezyA tathA zAtA vedanIya Adi rUpa zubha prakRtimAM vizuddha vizuddha sthAnamAM rahelA sAdhune AdhAkarmI AhAra je kAraNathI nIcA nIcA sthAne laI jAya che, te kAraNathI te adhakarma kahevAya che. saMyamasthAnanuM svarUpa dezaviratirUpa pAMcamAM guNasthAne rahelA sarvautkRSTa vizuddhasthAnavALA, jIva karatAM sarvaviratirUpa chaThThA guNasthAne rahelA sauthI jaghanya vizuddhasthAnavALA jIvanI vizuddhi anaMtaguNa adhika che athatu nIcAmAM nIcA vizuddhisthAne rahelo sAdhu, uMcAmAM uMcA vizuddhisthAne rahelA zrAvaka karatAM anaMtaguNa adhika che. jaghanya evA te sarvaviratinAM vizuddhi sthAnane kevaLajJAnanI draSTie-buddhithI vibhAga karavAmAM Ave ane jeno bIjo bhAga na thaI zake tevA avibhAjya bhAga karavAmAM Ave. tevA bhAgonI sarva saMkhyAno vicAra karavAmAM Ave to, dezaviratinA sarva utkRSTa vizuddhi sthAnanA je evA avibhAjya bhAgo hoya tenI sarva saMkhyAne sarva jIvonI je anaMta saMkhyA che, tenA anaMtamAM bhAge je saMkhyA Ave te saMkhyAthI guNIe ane jeTalI saMkhyA thAya teTalA bhAgo sarvaviratinA sarva jaghanya vizuddhi sthAnamAM hoya che. sarvavirati guNasthAnanA A sarva jaghanya vizuddhi sthAnathI bIjuM anaMta bhAga vRddhivALuM hoya che. eTale pahelAM saMyamasthAnamAM anaMtabhAga vRddhi karIe eTale bIjuM saMyamasthAna Ave, temAM anaMtabhAga vRddhi karatAM je Ave te trIjuM saMyamasthAna, A Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 85 gAthA - 240 pramANe anaMtabhAga anaMta bhAga vRddhi tyAM sudhI karavI ke jyAM sudhI e sthAnonI saMkhyA eka aMgulanA asaMkhyAtabhAgamAM rahelA pradezanI saMkhyA jeTalI thAya. aMgulanA asaMkhyAtabhAga pramANa AkAza pradezamAM rahelA pradezonI saMkhyA jeTalo saMyama sthAnone. zAstranI paribhASAmAM eka kaMDaka kahevAya che. eka kaMDakamAM asaMkhyAtA saMyamasthAnono samuha hoya che. A pramANe thayelA prathama kaMDakanA chellA saMyama sthAnamAM jeTalA avibhAjya aMzo che temAM asaMkhyabhAga vRddhi karatAM je saMkhyA thAya teTalI saMkhyAnuM bIjA kaMDakanuM paheluM sthAna bane che. tyAra bAda tenAthI bIjuM sthAna anaMtabhAga adhika karatAM Ave ema anaMtabhAga adhika anaMtabhAga adhikanI vRddhi karatAM Akhu kiMDaka thAya, te pachI asaMkhyabhAga adhika umeratAM bIjA kaMDakanuM bIjuM sthAna Ave. tenA asaMkhyAta bhAga vRddhinuM trIjuM sthAna. A rIte eka eka kaMDakAntarita asaMkhyAtabhAga vRddhivALAM saMyama sthAno eka kaMDaka pramANe bane te pachI, saMkhyAmabhAga adhika vRddhi karatAM saMkhyAta bhAga adhikanuM paheluM saMyamasthAna Ave. tyAra pachI anaMtabhAga adhika eka kaMDaka pramANe karatA eka eka asaMkhya bhAga adhikanuM saMyamasthAna Ave, te paNa kaMDaka pramANamAM thAya eTale saMkhyAtabhAga adhikanuM bIju saMyama sthAna Ave. tema krame krame vacamAM anaMtabhAga adhika kaMDako tenI vacce asaMkhyAtabhAga adhika sthAno AvatA jAya. jyAre saMkhyAtabhAga adhika saMyama sthAnonI saMkhyA paNa kaMDaka pramANa thAya. te pachI saMkhyAtaguNa adhika paheluM saMyama sthAne Ave tyAra pachI kaMDaka saMkhyA pramANa anaMtabhAga vRddhivALA saMyama sthAno Ave, tyAra pachI eka asaMkhyabhAga vRddhivALA saMyama sthAna Ave, ema anaMtabhAga adhika kaMDakonI vacce vacce asaMkhyAtabhAga adhikavALA kaMDaka pramANa thAya. te pachI pUrvanA krame saMkhyAtabhAga adhika saMyama sthAnonuM kaMDaka karavuM. te kaMDaka purU thayA pachI bIjuM saMkhyAtaguNa adhikanuM saMyama sthAna Ave. tyAra bAda anaMtabhAga adhika saMyama sthAno kaMDaka pramANe, tenI vacce vacce asaMkhyAtabhAga adhika saMyama sthAno kaMDaka pramANe, te benI vacce vacce saMkhyatabhAga adhika saMyama sthAna Ave te paNa kaMDaka pramANa thAya, tyAra pachI asaMkhyaguNa adhikanuM paheluM saMyama sthAna Ave. tyAra bAda pUrvakramathI kaMDaka pramANa anaMtabhAga adhika saMyama sthAno tathA anaMtabhAga adhika saMyama sthAnonI vacce vacce kaMDaka pramANa asaMkhyAtabhAga, adhika saMyama sthAno Ave. te pachI bannenI vacce kaMDaka pramANe saMkhyAtabhAga adhika saMyama sthAno Ave, te pachI traNenI vacce vacce kaMDaka pramANe saMkhyAta guNa adhika saMyama sthAno Ave, te pachI asaMkhyAtaguNa adhikanuM bIjuM saMyama sthAna Ave. A ja krame cArethI aMtarita thayela asaMkhyaguNa adhikanA saMyama sthAno kaMDaka pramANa karavAM. te pachI anaMtaguNa adhikanuM paheluM saMyama sthAna Ave. tyArabAda pAMce vRddhinA saMyama sthAno Ave, eTale prathamanI jema anaMtabhAga adhika kaMDaka pramANa saMyama sthAno Ave. te pachI eka saMkhyAtabhAga. adhikanuM saMyama sthAna Ave te ja rIte anaMtabhAga aMtarita asaMkhyAtabhAga adhikanuM kaMDaka pramANa thAya, te pachI enA AMtarAvALuM saMkhyAtabhAga adhikanuM kaMDaka pramANa thAya. te pachI traNanA AMtarAvALuM saMkhyAtaguNa adhikanuM kaMDaka pramANa thAya, te pachI cArenA AMtarAvALuM asaMkhyAta guNa adhikanuM kaMDaka pramANa thAya. te pachI anaMtaguNa Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 86 piMDaniri -(240) adhikanuM bIjuM saMyama sthAna Ave. A krama pramANe anaMtaguNa adhikanA sthAno paNa kiMDaka pramANa karavAM. te pachI upara pramANe anaMtabhAga adhikanuM saMyama sthAna tenI vacce vacce asaMkhyabhAga adhikanuM te pachI banne vacce vacce saMkhyAtabhAga adhikanuM, te pachI traNanA AMtarAvALuM saMkhyAtaguNa adhikanuM ane te pachI cAranA AMtarAvALuM asaMkhyAtaguNa adhikanuM kaMDaka karavuM. eTale Sa sthAnaka paripUrNa thAya. AvA asaMkhya lokAkAza pradeza pramANa Sa sthAnako saMyama zreNImAM bane che. A pramANesaMyamazreNInuM svarUpa zAstramAM jaNAveluM che. AdhAkarma AhAra grahaNa karanAra vizuddha saMyama sthAnathI nIce nIce paDato hIna hIna bhAvamAM Avato yAvat ratnaprabhAdi narakagatinuM AyuSya bAMdhe che. ahIM ziSya prazna kare che ke- AhAra taiyAra karatAM cha kAyAdino AraMbha gRhastha kare che, to te AraMbha AdinuM jJAnAvaraNAdi pApakarma sAdhune AhAragrahaNa karatAM kema lAge? kemake eke kareluM karma bIjAmAM saMkrama thatuM nathI. jo eke kareluM karma bIjAmAM saMkrama thatuM hota to kSapakazreNI upara caDhelA mahAtmA kRpAlu ane saghaLA jagatanA jIvonA. kamanonAza karavAmAM samartha che, tethI saghaLAMya prANIonA jJAnAvaraNAdi karmone potAnI kSapakazreNImAM saMkramAvIne khapAvI nAkhe to badhAno eka sAthe mokSa thAya. je. bIjAe karelA karmono saMkrama thaI zake to, kSapakazreNImAM rahela eka AtmA saghaLAM prANIonA karmane khapAvI nAkhavA samartha che.' paraMtu Ama banatuM nathI, tethI bIjAe kareluM karma bIjAmAM saMkramI na zake? (teno uttara ApatA jaNAve che ke je sAdhu pramatta . hoya ane hoziyAra nathI hoto te sAdhu karmathI baMdhAya che, paraMtu je apramatta ane hoziyAra hoya che te karmathI baMdhAto nathI. AdhAkarmI AhAra grahaNa karavAnI icchA karavI te azubha pariNAma che. azubha pariNAma thavAthI te azubha karmabaMdha kare che. je sAdhu AdhAkama AhAra grahaNa karatA nathI. temanA pariNAma azubha thatA nathI, eTale tene azubha karmabaMdha thato nathI. mATe AdhAkarmI AhAra grahaNa karavAnI IcchA prayatnapUrvaka sAdhue karavI nahi. bIjAe kareluM karma potAne tyAre ja baMdhAya ke jyAre AdhAkama AhAra grahaNa kare ane grahaNa karelo te AhAra vApare. upacArathI ahIM AdhAkIne Atmakarma kahevAmAM AvyuM che. kaI vastu AdhAkarmI bane ? azana, pAna, khAdima ane svAdima. A cAra prakArano AhAra AdhAkarmI bane che. A pramANe pravacanamAM zrI tIrthakara bhagavaMto kahe che. kevA prakAranuM AdhAkarmI bane che? to dhAnyAdinI utpattithI mAMDIne cAre prakArano AhAra acinuprAsuka thAya tyAM sudhI sAdhuno uddeza rakhavAmAM Avyo hoya, to te taiyAra thayela AhAra sudhInuM badhuM AdhAkarmI kahevAya che. vastrAdi paNa sAdhu nimitte karavAmAM Ave to sAdhune te paNa badhuM AdhAkarmI-akathya bane che. paraMtu ahIM piMDano. adhikAra hovAthI azanAdi cAra prakAranA AhArano ja viSaya kahyo che. azana, pAna, khAdima ane svAdima A cAre prakArano AhAra AdhAkarmI banI zake che. temAM kata. ane niSThita ema bheda thAya. kata-eTale sAdhune uddezIne te azanAdi karavAnI zarUAta karavI. niSThita eTale sAdhune uddezIne te azanAdi prAsuka acitta banAvavuM. zaMkA- zarUAtathI mAMDIne azanAdi AdhAkarmI kevI rIte saMbhave ? sAdhune AdhAkama Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA- 240 kalpa nahi ema jANato hoya ke na jANato hoya tevo koI gRhastha sAdhu uparanI ati bhaktithI koI rIte tenA jANavAmAM Ave ke "sAdhuone AvA prakAranA AhAra AdinI jarUra che.' eTale te gRhastha tevA prakAranA dhAnya vagere pote, agara bIjA pAse khetaramAM vAvIne te vastu taiyAra karAve. to zarUAtathI te vastu AdhAkamAM kahevAya. azanAdi zarUAtathI mAMDIne jyAM sudhI acitta na bane tyAM sudhI te 'kata' kahevAya che ane acitta banyA pachI te 'niSThita' kahevAya che. kRta ane niSThitamAM caturbhAgI gRhasthI ane sAdhune uddezIne thAya che. sAdhune mATe kRta (zarUAta) ane sAdhu mATe niSThita. sAdhune mATe kRta (rUAta) ane gRhastha mATe niSThita. gRhastha mATe kRta (zarUAta) ane sAdhu mATe niSThita, gRhastha mATe kRta (zarUAta) ane gRhastha mATe niSThita A cAra bhAMgAmAM bIjA ane cothA bhAMgAmAM taiyAra thayela AhArAdi sAdhune kalpI zake. pahelo ane trIjo bhAMgo aka. - sAdhune uddezIne DAMgara vAvavI, kyArAmAM pANI bharavuM, ugyA pachI laNavI.. dhAnya juduM pADavuM ane cokhA judA pADavA mATe be vakhata chaDe, tyAM sudhInuM badhuM kRta kahevAya. jyAre trIjI vAra chaDIne cokhA chuTA pADavAmAM Ave tyAre te niSThita kahevAya. A ja pramANe pANI, khAdima ane svAdima mATe samajI levuM. trIjI vAra paNa sAdhune nimitte chaDIne taiyAra karavAmAM AvelA cokhA gRhastha potAnA mATe rAMdhyA hoya to paNa sAdhune te cokhA-bhAga karbhe nahi, eTale te AdhAkarmI ja gaNAya. paraMtu DAMgara bIjIvAra chaDatA sudhI sAdhuno uddeza hoya ane trIjI vAra gRhastha potAnA uddezathI chaDyA hoya ane potAnA mATe rAMdhyA hoya to te bhAta sAdhune kalpI zake che. je DAMgara trIjI vAra sAdhune chaDIne cokhA karelA hoya, te cokhA gRhastha potAnA mATe rAMdhyA hoya to te taiyAra thayelA bhAta eke bIjAne ApyA, bIjAe trIjAne ApyA, trIjAe cothAne ApyA ema yAvatuM eka hajAra sthAne ApavAmAM AvyA hoya tyAM sudhI te bhAta. sAdhune kahyuM nahi, paraMtu eka hajAra pachInA sthAne gayA hoya to te bhAta sAdhune kalpI zake. keTalAka AcArya ema kahe che ke lAkho ghera jAya to paNa kahyuM nahi. pANI mATe-sAdhune uddezIne pANI mATe kUvo khodavAnI kriyAthI mAMDIne chevaTe traNa ukALA thayA pachI jyAM sudhI nIce utAravAmAM na Ave tyAM sudhInI kriyAne kRta kahevAya ane nIce utAravAnI kriyAne niSThita kahevAmAM Ave che. AthI ema nakkI thAya che ke sacitta vastune acitta banAvavAnI zarUAta karyo pachI chevaTe acitta bane tyAM sudhI jo sAdhuno uddeza rAkhavAmAM Avyo hoya to te vastu sAdhune kalpI zakatI nathI, paraMtu jo sAdhune uddezIne zarU karyA pachI acitta banatAM pahelAM sAdhuno uddeza pheravIne gRhastha potAnA mATe vastu taiyAra kare-acitta kare to te vastu sAdhune kalpI zake. vaLI. acitta vastune agni vagerenA AraMbhathI. sAdhune uddezIne pakavavAmAM Ave to te vastu sAdhune kahyuM nahi, paraMtu te acitta vastu pakavavAnI zarUAta sAdhune uddezIne karI hoya ane pakAvI, paNa pakAvIne taiyAra karyA pachI cUlA uparathI gRhastha potAnA mATe ce utArI hoya to te vastu sAdhune kalpI zake. paraMtu acitta vastu gRhastha potAnA mATe pakavavAnI zarUAta karI hoya ane pakAvI hoya paNa sAdhu AvavAnA ke AvyAnA A samAcAra jANI sAdhune vahorAvavAnA nimitte te taiyAra thayelI vastu cUlA uparathI Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ piDanijAti-(24) nIce utAre to te vastu sAdhune kahyuM nahi. konA mATe banAveluM AdhAkarmI kahevAya? pravacana ane liMga-veSathI je sAdhuno sAdhamika hoya, temane mATe banAvelI vastu sAdhune mATe AdhAkarmI doSavALI che, eTale te vastu sAdhune kahyuM nahi, paraMtu pratyekabuddha, nilava, tIrthaMkara Adi mATe banAvelA vastu sAdhune kalpa. sAdharmIkanA prakAra jaNAve che. 1 nAma, 2 sthApanA, 3 dravya, 4 kSetra, pa kALa, 6 pravacana, 7 liMga, 8 darzana, 9 jJAna, 10 cAritra, 11 abhigraha, ane 12 bhAvanA. A bAra prakAre sAdharmika hoya. A bAra prakAranA sAdharmikamAM kathya ane akaladhyapaNuM jaNAve che. nAma sAdharmikioI mANasa potAnA pitA jIvatA hoya tyAre ke mRtyu pAmyA bAda temanA anurAgathI te nAmavALAne AhAra ApavAnI icchA kare, eTale te saMkalpa kare ke "je koI devadatta nAmanA gRhastha ke tyAgI hoya te badhAne mAre bhojana taiyAra karIne ApavuM. jyAM Ave saMkalpa hoya to devadatta nAmanA sAdhune te bhojana karbhe nahi, paraMtu te nAma sivAyanA bIjA nAmavALA sAdhuone kahyuM. sthApanA sAdharmika-koInA saMbaMdhIo dIkSA lIdhI hoya ane temanA rAgathI te saMbaMdhI sAdhunI mUrti ke citra banAvIne tenI AgaLa mUkavA bhojana taiyAra karAve ane pachI saMkalpa kare ke 'AvA veSavALAne mAre A bhojana ApavuM." to sAdhune kahyuM nahi, dvavyasAdharmika- sAdhu kALadharma pAmyA hoya ane temanA nimitte AhAra banAvIne sAdhune ApavAno saMkalpa karyo hoya to sAdhune te AhAra levo kalpe nahi.. zetrasAdharmika-saurASTra, kaccha, gujarAta, mAravADa, mahArASTra, baMgALa, Adi pradezane kSetra kahevAya. temaja gAma, nagara, poLa, mahollo Adi paNa kSetra kahevAya. saurASTra dezamAM utpanna thayelA sAdhune mAre AhAra Apavo." Avo saMkalpa karyo hoya to saurASTra dezamAM janmelA sAdhuone na kahyuM, bIjA sAdhuone kahyuM. kALasAdharmika- mahino, divasa prahara Adi kAla kahevAya. 'amuka tithi, amuka vAra ke amuka praharamAM janmelAne mAre bhojana ApavuM." Avo saMkalpa kya hoya to, te mahino, tithi, vAra, praharamAM janmelA sAdhune te AhAra kahyuM nahi. te sivAyanA na kahyuM. pravacana, liMga, darzana, jJAna, cAritra, abhigraha ane bhAvanA. A sAta prakAranA sAdharmikamAM dvisaMyogI 21 bhAMgA thAya che. te A pramANe 1 pravacana ane lige. 2 pravacana ane darzana. 3 pravacana ane jJAna. 4 pravacana ane cAritra. 5 pravacana ane abhigraha. 6 pravacana ane bhAvanA. 7 liMga ane darzana. 8 liMga ane jJAna. 9 liMga ane cAritra. 10 liMga ane abhigraha. 11 liMga ane bhAvanA. 12 darzana ane jJAna. 13 darzana ane cAritra. 14 darzana ane abhigraha. 15 darzana ane bhAvanA 16 jJAna ane cAritra. 17 jJAna ane abhigraha. 18 jJAna ane bhAvanA. 19 cAritra ane abhigraha. 20. cAritra ane bhAvanA. ra1 abhigraha ane bhAvanA. uparamujabanA ekavIse bhedomAM cAra cAra bhAMgA nIce mujaba thAya che. pravacanathI sAdharmika, liMga (vaiSa)thI nahi. liMgathI sAdharmika pravacanathI nahi. pravacanathI sAdharmika ane liMgathI sAdharmika pravacana nahi ane liMgathI nahi. A pramANe bAkInA vIsa-bhedomAM 4-4 bhAMgA samajI levAM. Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-240 pravacanathI spadharmika paNa liMgathI sAdharmika nahi- avirati samyagadraSTithI mAMDIne zrAvakathaI dazamI pratimA vahana karanAra zrAvaka sudhInA liMgathI sAdhamika nathI. liMgathI sAgharmika paNa pravacanathI sAdharmika nahi- zrAvakanI agIAramI pratimA vahana karanAra (muMDana-karAveluM hoya che) zrAvaka e liMgathI sAdharmika che paNa pravacanathI sAdharmika nathI. tenA mATe banAvelo AhAra sAdhune kalpI zake. nidhavo saMgha bahAra hovAthI pravacanathI sAdharmika nathI paNa liMgathI sAdharmika che. temanA mATe kareluM sAdhune kalpI, zake. paraMtu jo tene nihyava tarIke loko jANatAM na hoya to tevA nihyava mATe kareluM paNa sAdhune kahyuM nahi. pravacanathI sAdharmika ane liMgathI paNa sAgharmika-sAdhu athavA agIAramI pratimA vahana karanAra zrAvaka. sAdhu mATe kareluM na kahyuM, zrAvaka mATe kareluM kahyuM. pravacanathI sAgharmika nahi ane liMgathI paNa sAdharmika nahi-gRhastha, pratyekabuddha ane tIrthakara, temanA mATe kareluM sAdhune kahyuM. kemake pratyekabudhdho ane zrI tIrthaMkara liMga ane pravacanathI atIta che. A ja rIte pravacana ane darzananI pravacana ane jJAnanI pravacana ane cAritranI pravacana ane abhigrahanI, pravacana ane bhAvanAnI, liMga ane darzana ke jJAna ke cAritra ke abhigraha ke bhAvanAnI caturbhagI, darzana sAthe jJAna, cAritra, abhigraha ane bhAvanAnI caturbhagI, jJAna sAthe cAritra ke abhigraha ke bhAvanAnI caturbhagI ane chelle cAritra sAthe abhigraha ane bhAvanAnI caturbhagI e pramANe bIjI vIsa caturbhAgI karAya che. A dareka bhedamAM sAdhu mATe kareluM hoya to sAdhune na kalpe. tIrthaMkara, pratyekabudhdha, nihanavo ane zrAvaka mATe kareluM hoya to sAdhune kalya. kacA kacA prakAre vAparavAthI AdhAkarma baMdhAya? pratisevanA eTale AdhAkamAM doSavALA AhArAdinuM vAparavuM. pratizravaNA eTale AdhAkarmI AhAranA nimaMtraNano svI kAra karavo. saMvAsa eTale AdhAkarmI AhAra vAparatAM hoya temanI sAthe rahevuM. anumodanA eTale AdhAkamAM AhAra vAparatA hoya tenI prasaMzA karavI. A cAre prakAranA vartanathI AdhAkarma doSano karmabaMdha thAya che. A mATe cora, rAjaputra, coranI pallI ane rAjaduSTa mANasanuM, ema cAra dRSTAMta che. pratisevanA-bIjAe lAvelo AdhAkamAM AhAra vAparavo. bIjAe lAvelo AdhAkarmI AhAra vAparatA sAdhune, koI sAdhu kahe ke 'tame saMyata thaIne AdhAkarmI AhAra kema vAparo cho?" A pramANe sAMbhaLIne te javAba Ape ke 'AmAM mane kaMI doSa nathI, kemake huM kaMI AdhAkarmI AhAra lAvyo nathI, e to je lAve tene doSa lAge. jemAM aMgArA bIjA pAse kaDhAve to pote baLato nathI, tema AdhAkama lAve tene doSa lAge. emAM mane zuM ? A pramANe UMdhu draSTAMta Ape ane bIjAe lAvelo AdhAkarmI AhAra pote vApare tenuM nAma pratisevanA kahevAya. bIjAe lAvelo AdhAkarmI AhAra sAdhu vApare to te vAparavAthI AtmA pApakarmathI baMdhAya che. te samajavA mATe coranuM draSTAMta koI eka gAmamAM ghaNAM cora loko rahetAM hatA. eka vakhata. keTalAMka coro najIkanA koI gAmamAM jaIne keTalIka gAyo uThAvIne potAnA gAma tarapha AvatAM hatAM, tyAM rastAmAM bIjA keTalAMka corI ane musApharo maLyAM. badhA sAthe sAthe AgaLa cAle che. ema karato potAnI dezanI hada AvI gaI eTale te nirbhaya banI koI vRkSa nIce vizrAma karavA beThA ane bhojana vakhate keTalIka gAyone mArI nAkhI tenuM mAMsa pakAvavA lAgyA. Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ piMDanijati- (240) te vakhate bIjA keTalAMka musApharo AvyA. coroe temane paNa nimaMtraNa karIne besADyA. pakAveluM mAMsa jamavA mATe ApavA lAgyA. temAMthI keTalAMke "gAyanA mAMsanuM bhakSaNa bahu pApakArI che. ema samajI te mAMsa khAdhu nahIM, keTalAMka pIrasatAM hatA, keTalAMka khAtA hatA. eTalAmAM sIpAIo AvI pahoMcyA ane badhAne gherI laIne pakaDI lIdhA. je rastAmAM bhegA thayA hatAM te kahevA lAgyA ke " ame gAyo corI nathI, ame to rastAmAM bhegA thayA hatAM musApharoe kahyuM ke ame to A bAjuthI AvIe chIe ane ahIM visAmo levA chIe sIpAIoe temanuM kaMI sAMbhaLyuM nahi ane badhAne mArI nAMkhyA. corI nahi karavA chatAM rastAmAM bhegAM thayelA paNa coronI sAthe mRtyu pAmyA. A drAMtamAM corone rastAmAM ane bhojana vakhate ja musApharo maLyA. temAM paNa je bhojana karavAmAM na hatA paraMtu mAtra pIrasavAmAM hatA, teone paNa sipAIoe pakaDyA ane mArI nAkhyA. tema ahIM paNa je sAdhuo bIjA sAdhuone AdhAkarmI AhAra Ape che, te sAdhuo nakAdi gatinA hetubhUta karmathI baMdhAya che. to pachI jeo AdhAkarmI AhAra vApare temane baMdha thAya te mATe zuM kahevuM? pratizravaNA-AdhAkarmI lAvanAra sAdhune guru dAkSiNyatAdithI lAbha kahe, AdhAkarmI AhAra laIne koI sAdhu guru pAse Ave ane AdhAkarmI AhAra AlocanA kare. tyAM guru "sAruM thayuM tamane A maLyuM" ema kahe, A pramANe sAMbhaLI levuM. paraMtu niSedha na kare to pratizravaNA kahevAya. tenA upara rAjaputranuM draSTAMta. guNasamRddha nAmanA nagaramAM mahAbala rAjA rAjya kare. temane zIlA mahArANI che. temanI kukhe eka putra thayo tenuM nAma vijitasamara rAkhyuM. uMmara lAyaka thatAM kumArane rAjya meLavavAnI IcchA thaI ane manamAM vicAravA lAgyo ke mArA pitA gharaDA thayA chatAM haju maratAM nathI, tethI lAMbA AyuSyavALA lAge che. mATe mArA subhaTonI sahAya meLavIne mArA pitAne mArI nAkhyuM ane huM rAjA banuM." A pramANe vicAra karI guptasthAnamAM potAnA subhaTone bolAvIne abhiprAya jaNAvyo. temAMthI keTalAke kahyuM ke 'kumAra! tamAro vicAra uttama che. ame tamArA kAmamAM sahAyaka thaIzuM.' keTalAMka kahyuM ke A pramANe karo." keTalAMka maMgA rahyA kaMI paNa javAba Apyo nahi. keTalAMka subhaTone kumAranI vAta rUcI nahi. eTale rAjA pAse jaIne khAnagImAM badhI vAta jAhera karI dIdhI. A vAta sAMbhaLatAM rAja kopAyamAna thayo ane rAjukamAra ane subhaTone keda karyA. pachI jeoe "sahAya karIzuM ema kaheluM. ema karo ema kahyuM hatuM ane jeo muMgA rahyA hatA te badhA subhaTone ane rAjakumArane mArI nAkhyA. jeoe rAjAne samAcAra jaNAvyA hatA te subhaTono pagAra vadhAryo, mAna vadhAryuM ane sAruM InAma ApyuM. koI sAdhue cAra sAdhuone AdhAkarmI AhAra vAparavA mATe nimaMtraNa karyuM. A nimaMtraNa sAMbhaLIne eka sAdhue te AdhAkarmI AhAra vAparyo. bIjA ema kahyuM ke huM nahi vAparU.' tame vAparo.' trIjo sAdhu kaMI bolyo nahi. jyAre cothA sAdhue kahyuM ke sAdhuone AdhAkarmI AhAra vAparavo ko nahi, mATe huM te AhAra vAparIza nahi.' AmAM pahelA traNane 'pratizravaNA' doSa lAge. jyAre cothA sAdhue niSedha karavAthI tene pratizravaNA' doSa lAgato nathI. saMvAsa- AdhAkama AhAra vAparatA hoya temanA bhegA rahevuM. atyaMta rUkSa Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA 240 vRttithI nivahi karanAra sAdhune paNa AdhAkarmI AhAra vAparanAra sAtheno sahavAsa, AdhAkarmI AhAranuM darzana, gaMdha tathA enI vAtacIta paNa sAdhune lalacAvIne nIco pADanArI che. mATe AdhAkarmI AhAra vAparanAra sAdhuo sAthe rahevuM paNa na kahyuM. tenA upara corapallInuM draSTAMta. vasaMtapura nagaramAM arimardana rAjA rAjya kare. temane priyadarzanA rANI che. vasaMtapura nagaranI najIkamAM thoDe dUra bhIma nAmanI pallI AvelI che. keTalAka bhIla jAtinA coro rahe che ane keTalAka vANiyA rahe che. bhIla loko najIkanA gAmomAM jaI lUMTaphATa kare, lokone herAna kare, baLavAna hovAthI koI sAmaMta. rAjA ke mAMDalika rAjA teone pakaDI zakatA nathI. divase divase bhIla lokono raMjADa vadhavA lAgyo eTale mAMDalika rAjAe arimardana rAjAne A hakIkata jaNAvI. A sAMbhaLI arimardana rAjA kopAyamAna thayo ane ghaNA subhaTo vagere sAmagrI sajaja karIne bhIla lokonI pallI pAse AvI pahoMcyo. bhIlone khabara paDatAM te paNa sAmA thayA. banne vacce tumula yuddha thayuM. temAM keTalAka bhIlo mRtyu pAmyA, keTalAka bhIlo nAzI gayA. rAjAe AkhI pallI gherI lIdhI ane badhAne keda karyo. tyAM rahetA vANiyAoe vicAryuM ke "ame cora nathI, eTale rAjA amane kaMI karaze nahi." Ama vicArIne teoe nAzabhAga karI nahi paNa tyAM ja rahyA. paraMtu rAjAnA hukamathI sainikoe to badhAne keda karyA ane badhAne rAjA pAse hAjara karyo. vANiyAoe ghaNuM kahyuM ke ame to vANiyA chIe paNa cora nathI." rAjAe kahyuM ke "tame bhale cora nathI paNa tame to cora karatAM paNa vadhAre zikSAne pAtra che, kemake amArA aparAdhI evA bhIla lokonI sAthe rahyA cho.' Ama kahI badhAne zikSA karI. tema sAdhu paNa AdhAkarmI AhAra vAparanAranI sAthe rahe to tene paNa doSa lAge che. mATe AdhAkarmI AhAra vAparatA hoya tevA sAdhuonI sAthe rahevuM na joIe. anumodanA- AdhAkarmI AhAra vAparanAranI prazaMsA karavI. A puNyazALI che. sArUM sArUM maLe che ane roja sArUM sArUM vApare che. athavA koI sAdhu ema bole ke 'amane kyAreya icchita AhAra maLato nathI, jyAre Amane to haMmezAM Icchita AhAra maLe che, te paNa purepuro, AdarapUrvaka, vakhatasara ane RtuRtune yogya maLe che. AthI A sukhapUrvaka jIve che, sukhI che.' A pramANe AdhAkarmI AhAra vAparanAranI prazaMsA karavAthI anumodanAno doSa lAge che. koI sAdhuo AdhAkarmI AhAra vAparatA hoya te joIne koI temanI prazaMsA kare ke "dhanya che, A sukhe jIve che. jyAre bIjA kahe ke dhikkAra che Amane ke zAstramAM niSedha karelA AhArane vApare che. je sAdhuo anumodanA kare che te sAdhuone anumodanAno doSa lAge che, te saMbaMdhI karma bAMdhe che. jyAre bIjAne te doSa lAgato nathI. pratisevanA doSamAM pratizravaNA-saMvAsa ane anumodanA cAra doSa lAge, pratizravaNAmAM saMvAsa ane anumodanA sAthe traNa doSo lAge. saMvAsa doSamAM saMvAsa ane anumodanA be doSa lAge. anumodanA doSamAM eka anumodanA doSa lAge. mATe sAdhuoe A cAre doSomAMthI koI doSa na lAge tenI kALajI rAkhavI. AdhAkarma konA jevuM che? AdhAkarmI AhAra vaseluM bhojana, viSTA, madirA ane gAyanA mAMsa samAna che. AdhAkarmI AhAra je pAtramAM lAvelA hoya ke mUkelo hoya te Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ piMDaninjani-(40) pAtrane chANa AdithI ghasIne pachI traNa vAra pANIthI dhoine koruM karyA pachI, temAM bIjo zuddha AhAra levo kalpa. sAdhue asaMyamano tyAga karelo che, jyAre AdhAkarmI AhAra asaMyamakArI che, tethI vameluM game tevuM suMdara hoya chatAM na khavAya. vaLI talano loTa, nALIera (zrIphaLa) Adi phaLa viSTAmAM ke azucimAM paDI jAya ke temAM viSTA ke azuci paDe to te vastu khAvA lAyaka rahetI nathI, tema zuddha AhAramAM AdhAkarmI AhAra paDI jAya ke tenA bhego thAya to te zuddha AhAra paNa vAparavA yogya raheto nathI ane te pAtrane paNa chANa Adi ghasIne sApha karI traNavAra dhoyA pachI te pAtramAM bIjo AhAra lAvavA kahyuM che. AdhAkarma vAparavAmAM kyA kyA doSo che? AdhArakama AhAra grahaNa karavAmAM 1 atikrama, 2 vyatikrama, 3 aticAra, 4 anAcAra, 5 AjJAbhaMga, 6 anavasthA, 7 mithyAttva ane 8 virAdhanA gheSo lAge che. atikrama- AdhAkarmI AhAra mATenuM nimaMtraNa sAMbhaLe, grahaNa karavAnI IcchA jaNAve athavA niSedha kare nahi ane levA javA mATe paga na upADe tyAM sudhI atikrama nAmano doSa lAge che. vyatikrama- AdhAkarmI AhAra levA mATe vasati upAzrayamAMthI nIkaLI gRhasthane tyAM jAya ane jyAM sudhI AhAra grahaNa na kare tyAM sudhI vyatikrama nAmano doSa lAge che. aticAra- AdhAkarmI AhAra grahaNa karIne vasatimAM Ave, vAparavA bese ane jyAM sudhI koLIo karI moMDhAmAM na nAkhe tyAM sudhI aticAra nAmano doSa lAge che. anAcAra- AdhAkamAM AhArano koLIo moMDhAmAM nAkhIne gaLI jAya tyAre anAcAra nAmano doSa lAge che. atikramAdi doSo uttarottara vadhAre vadhAre cAritradharmanuM ullaMghana karanAra ugradoSo che. AjJAbhaMga- vinA kAraNe. svAdanI khAtara AdhAkarmI vAparavAthI AjJAbhaMga doSa lAge che. zrI tIrthakara bhagavaMtoe kAraNa vagara AdhAkama AhAra vAparavAno niSedha karelo che. anavasthA- eka sAdhu bIjA sAdhune AdhAkarmI AhAra vAparatA jUe eTale tene paNa AdhAkarmI AhAra vAparavAnI IcchA thAya, tene joIne trIjA sAdhune icchA thAya ema paraMparA vadhe. ema paraMparA vadhavAthI saMyamano sarvathA uccheda thavAno prasaMga Ave. AthI anavasthA nAmano doSa lAge che. mithyAtva- dIkSA grahaNa kare tyAre sAdhue saghaLAM sAvadya yogonI pratijJA trividhe trividhe karI hoya che, AdhAkarmI AhAra vAparavAmAM prANIvadhanI anumati AvI jAya che. mATe AdhAkama AhAra vAparavo na joIe. jyAre te sAdhu bIjA sAdhune AdhAkarmI AhAra vAparatA jUe tethI tenA manamAM ema thAya ke "A sAdhuo asatyavAdI che, bole che juduM ane Acare che juduM.' AthI te sAdhunI zraddhA calAyamAna thAya ane mithyAtva pAme. - virAdhanA- virAdhanA traNa prakAre. AtmavirAdhanA, saMyama virAdhanA, pravacana virAdhanA. mahemAnanI jema sAdhu mATe AdhAkarmI AhAra, gRhastha gauravapUrvaka banAve tethI svAdiSTa ane snigdha hoya ane tethI tevo AhAra sAdhu vadhAre vApare. vadhAre vAparavAthI bImArI Ave, svAdhyAya thAya nahi, sUtra-arthanuM vismaraNa thAya-bhUlI javAya. zarIra vihvaLa thavAthI cAritranI zraddhA ochI thAya, darzanano nAza thAya. pratyuprekSaNAno abhAva eTale cAritrano nAza. Ama jJAna, darzana, cAritrarUpa saMyamI AtmAnI virAdhanA thaI. bImArImAM sAravAra karavAmAM chakAya jIvanI virAdhanA ane Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA - 240 vaiyAvacca karanAra sAdhune sUtra arthanI hAni thAya, tethI saMyama virAdhanA. lAMbA kALanI mAMdagImAM A sAdhuo bahu khAnArA che, potAnA peTane paNa jANatA nathI, eTale bImAra thAya che.' vagere bIjA loko bole. AthI pravacana virAdhanA. AdhAkarmI AhAra vAparavAmAM A pramANe doSo rahelA che. mATe AdhAkama AhAra vAparavo na joIe. zrI jinezvara bhagavaMtanI AjJAno bhaMga karIne je sAdhu AdhAkarmI AhAra vApare che, te sAdhune sadgati apAvanAra anuSThAnarUpa saMyamanI ArAdhanA thatI nathI, paraMtu saMyamano ghAta thavAthI naraka Adi durgatimAM javAnuM thAya che. A lokamAM rAjAnI AjJAno bhaMga karavAthI vadha, baMdha, daMDa vagere anarthanI paraMparA thAya che, tema zrI jinezvara bhagavaMtanI AjJAno bhaMga karavAthI jIvane bhAre daDAvuM paDe che. athatu janma-maraNAdi aneka prakAranA duHkho bhogavavA paDe che. AdhAkarmI AhAra vAparavAnI buddhivALA. zuddha AhAra vAparavA chatAM AjJAbhaMganA doSathI daMDAya che ane zuddhaAhAranI. gaveSaNA karanArane kadAca AdhAkarmI AhAra vAparavAmAM AvI jAya to paNa teo daMDatA nathI kemake teoe zrI tIrthakara bhagavaMtanI AjJAnuM pAlana karela che. AdhAkarmI AhAra ApavAmAM kayA doSo che? nivahi thato hoya te vakhate AdhAkarmIazuddha AhAra ApavAthI, ApanAra ane lenAra bannenuM ahita thAya che. paraMtu nivahi thato na hoya (eTale glAnAdi kAraNe) to ApavAmAM ane levAmAM bannene hitakArI thAya che. AdhAkarmI AhAra cAritrano nAza karanAro che, ethI gRhastho mATe utsargathI sAdhune AdhAkarmI AhAranuM dAna karavuM yogya mAnyuM nathI, chatAM glAnAdi kAraNe ke dukALAdinA vakhate Ape te vAMdhAjanaka nathI balba ucita che ane lAbhakArI che. jema tAvathI pIDAtA dardIne ghebarAdi ApanAra vaidha bannenuM ahita kare che ane bhasmakavAtAdinA rogamAM ghebarAdi bannenuM hita kare che, tema kAraNa vinA ApavAthI ApanAra ane lenAra bannene ahitakara thAya, kAraNe ApavAthI bannene lAbha thAya. AdhAkarma jANavA kevI rIte pUchavuM? AdhAkarmI AhAra grahaNa thaI na jAya te mATe pUchavuM joIe. te vidhipUrvaka pUchavuM joIe paNa avidhipUrvaka na pUchavuM. AmAM je eka vidhipUrvaka pUchavAnuM ane bIjuM avidhipUrvaka pUchavAnuM temAM avidhipUrvaka pUchavAthI nukazAna thAya che te upara draSTAMta. zAlI nAmanA gAmamAM eka grAmaNI nAmano vaNika raheto hato. tene patni paNa grAmaNI nAmanI hatI. ekavAra vaNika dukAne gayo haze te vakhate tenA ghera eka sAdhu bhikSA mATe AvyA. grAmaNI sAdhune zAlijAtanA bhAta. vahorAvavA lAvI. bhAta AdhAkarmI che ke zuddha? te jANavA sAdhue te strIne pUchyuM ke he zrAvikA ! A cokhA kyAMnA che?" te strIo kahyuM ke "mane khabara nathI. mArA pati jANe, dukAne jaine pUchI jUo.' AthI sAdhue dukAne jaIne pUchyuM. vaNike kahyuM ke magadha dezanA sImADAnA gombara gAmathI AvyA che. A pramANe sAMbhaLI te sAdhu gombara gAma javA taiyAra thayo. tyAM paNa tene zaMkA thaI ke A rasto koi zrAvake sAdhu mATe banAvyo hoya to ?' e zaMkAthI rasto mUkIne uMdhA mArge cAlavA lAgyo. tethI pagamAM kAMTA kAMkarA vAgyA, kUtarA vageree bacakAM bhaya, sUryano tApa paNa vadhavA lAgyo. AdhAkarmanI zaMkAthI vRkSanI chAyAmAM paNa besato nathI. AthI tApa khUba lAgavAthI te sAdhune mUrchA AvI gaI, khUba khUba herAna thaI gayo. Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ piMDanitti -(24) A pramANe karavAthI jJAna, darzana ane cAritranI ArAdhanA thaI zakatI nathI. A avidhi pRcchA che, e rIte pUchavuM na joIe, paraMtu vidhipUrvaka pUchavuM te batAve che. te dezamAM vastuno abhAva hoya ane tyAM te ghaNI jovAmAM Ave, gharamAM mANaso thoDA. hoya ane rasoI vadhAre dekhAya ghaNo Agraha karatA hoya to tyAM pUchavuM ke A vastu konA mATe ane konA nimitte banAvI che? te dezamAM te vastu ghaNI thatI hoya, to tyAM pUchavAnI jarUra nathI. paraMtu gharamAM mANaso ochA hoya ane Agraha kare to pUchavuM. anAdara eTale bahu Agraha na hoya ane gharamAM mANaso ghaNA hoya to pUchavAnI jarUra nathI. kemake AdhAkarmI hoya to Agraha kare. ApanAra saraLa hoya to pUchavAmAM jevuM hoya tevuM kahI de ke "bhagavan! A tamAre mATe banAveluM che. mAyAvI hoya to A grahaNa karo. tamAre mATe kaMI banAvyuM nathI.' Ama kahIne gharamAM bIjAnI sAmuM juo, ke hase. mukha uparanA bhAvathI khabara paDI jAya ke "A AdhAkarmI che.' "A konA mATe banAvyuM che?" ema pUchatAM ApanAra ropAyamAna thAya ane kahe ke "tamAre zI paMcAta ?' to tyAM AhAra grahaNa karavAmAM zaMkA na rAkhavI. upayoga rAkhavA chatAM kevI rIte AdhAkarmanuM grahaNa thAya? je koI zrAvaka-zrAvikA atizaya bhaktivALA ane gUDha AcAravALA hoya te AdhAkarmI AhAra banAvIne vahorAvAmAM bahu Adara batAve nahi, pUchavA chatAM sAcuM kahe nahi, athavA vastu thoDI hoya eTale azuddha kema hoya? tethI sAdhue pUchyuM na hoya. A kAraNothI te AhAra AdhAkarmI hovA chatAM, zuddha jANIne grahaNa karavAthI sAdhu ThagAya. gRhasthanA chaLathI AdhAkarmI grahaNa karavA chatAM nirdoSatA kevI rIte? gAthAmAM "phAsubhoI eno artha ahIMyA "sarva doSathI rahita zuddha AhAra vAparanAra karavAno che." sAdhuno AcAra che ke glAnAdi prayojana vakhate nirdoSa AhAranI gaveSaNA karavI. nirdoSa na maLe to ochAochA ghepavALI vastu levI, te na maLe to zrAvaka Adine sUcanA karIne doSavALI levI. zrAvakanA abhAve zAstranI vidhipUrvaka grahaNa karavuM. paNa aprAsuka eTale sacitta vastu to kadI paNa na levI. AdhAkarmI AhAra vAparavAnA pariNAmavALo sAdhu zuddha AhAra vAparavA chatAM, karmabaMdhathI baMdhAya che, jyAre zuddha AhAranI gaveSaNA karavAvALAne kadAca AdhAkarmI AhAra AvI jAya ane te azuddha AhAra vAparavA chatAM te karmabaMdhathI baMdhAto nathI. kemake tene AdhAkarmI AhAra vAparavAnI bhAvanA nathI. zuddhamAM azuddha buddhithI vAparanAra sAdhu karmathI baMdhAya che. zuddhanI gaveSaNA karatAM azuddha AvI jAya to paNa bhAva zuddhithI sAdhune nirjarA thAya che, tenA upara have draSTAMta AcArya bhagavaMta zrI ratnAkarasUrIzvarajI mahArAja pa00 ziSyathI parivarelA zAstranI vidhipUrvaka vihAra karatA karatA potanapura nAmanA nagaramAM AvyA. pa00 ziSyomAM eka priyaMkara nAmanA sAdhu mAsakhamaNane pAraNe mAsakhamaNanI tapazcaryA karanArA hatA. pAraNAnA divase te sAdhue vicAryuM ke mArUM pAraNuM jANIne koie AdhAkarmI AhAra karyo hoya mATe, najIkanA gAmamAM gocarI jauM, ke jethI zuddha AhAra maLe." Ama vicAra karI te gAmamAM gocarI nahi jatAM najIkanA koI eka gAmamAM gayA. te gAmamAM yazomatI nAmanI vicakSaNa zrAvikA Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ y gAthA - 24o rahetI hatI. mANasonA mukhathI tapasvI pAraNAno divasa tenA jANavAmAM Avyo hato, eTale teNIe vicAryuM ke kadAca te tapasvI mahAtmA pAraNA mATe Ave to mane lAbha maLe, e hetuthI atyaMta bhaktipUrvaka khIra vagere uttama rasoI taiyAra karI. khIra vagere uttama dravyo joIne sAdhune AdhAkarmInI zaMkA na paDe, eTalA mATe pAMdaDAMnA paDiyAmAM bALako mATenI thoDI thoDI khIra nAkhI rAkhI ane bALakone zikhavI rAkhyuM ke "jo AvA prakAranA sAdhu ahIM Ave to bolavuM ke he mA ! amane ATalI badhI khIra kema ApI? banavA joge te tapasvI sAdhu pharatAM pharatAM sauthI pahelAM yazomatI zrAvikAne ghera AvI pahoMcyAM. yazomati aMtarathI khUba ullAsa pAmI, paraMtu sAdhune zaMkA na paDe eTale bahArathI khAsa koI Adara batAvyo nahi, bALako zikhavADyA pramANe bolavA lAgyA, eTale yazomatIe bALakone Thapako Apyo. ane bahArathI anAdara ane roSapUrvaka sAdhune kahyuM ke "A bALako gAMDA thaI gayA che. khIra paNa emane rUcatI nathI. je tamane rUcatI hoya to lo nahitara bIje jAva.' munine AdhAkama Adi viSe zaMkA nahi lAgavAthI pAtarUM kADhyuM. yazomatie khUba bhaktipUrvaka pAtarU bharI dIdhuM ane bIju ghI, goLa vagere bhAvathI vahorAvyuM. - sAdhu AhAra laIne vizuddha adhyavasAyapUrvaka gAma bahAra nIkaLyA ane koI eka vRkSa nIce gayA, tyAM vidhipUrvaka IriyAvahi Adi karI, pachI keTaloka svAdhyAya karyo ane vicAravA lAgyA ke "Aje gocarImAM khIra vagere uttama dravya maLela che, to koI sAdhu AvIne mane lAbha Ape to huM saMsAra samudrane tarI jAuM. kemake sAdhuo niraMtara svAdhyAyamAM rakta hoya che ane saMsArasvarUpane yathAvasthita-jevuM che tevuM niraMtara vicAre che, AthI teo duHkharUpa saMsArathI virakta thaI mokSanI sAdhanAmAM eka citta rahe che, AcAyadinI zakti mujaba vaiyAvaccamAM ughukta rahe che, vaLI dezanA labdhivALA upadeza ApIne ghaNo upakAra kare che tathA sArI rIte saMyamane pALanArA che. AvA mahAtmAone sAro AhAra jJAnAdimAM sahAyaka bane, A mAro AhAra temane jJAnAdikamAM sahAyaka thAya to mane moTo lAbha maLe. jyAre A mAruM zarIra asAra prAyaH ane nirupayogI che, mAre to je te AhArathI paNa nivaha thaI zake tema che. A bhAvanA pUrvaka mUccha rahita te AhAra vAparatAM vizuddha adhyavasAya thatAM kSapakazreNI mAMDI ane vAparI rahetAM to kevaLajJAna utpanna thayuM. A rIte bhAvathI zuddha AhAranI gaveSaNA karatAM AdhAkama AhAra AvI jAya te vAparavA chatAM te AdhAkarmInA karmabaMdhathI baMdhAto nathI, kema ke teNe bhagavaMtanI AjJAnuM pAlana kare che. zaMkA-je azuddha AhAradine sAdhue pote banAvyo nathI, tema banAvaDAvyo nathI, temaja banAvanAranI anumodanA karI nathI te AhArane grahaNa karavAmAM doSa zo? tamArI vAta barAbara che. jo ke jAte te AhArAdi nathI karato, bIjA pAse nathI karAvato to paNa "A AhArAdi sAdhu mATe banAvela che.' ema jANavA chatAM jo te AdhAkamAM AhAra grahaNa kare che, to ApanAra gRhastha ane bIjA sAdhuone ema thAya ke "AdhAkama AhArAdi ApavAmAM ane levAmAM koI jAtano doSa nathI, jo oSa hoya to A sAdhu jANavA chatAM kema grahaNa kare?" Ama thavAthI AdhAkarmI AhAramAM lAMbA samaya sudhI chajIvanikAyano ghAta cAlu rahe che. je sAdhuo AdhAkamAM AhArano Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 96 piMDanitti (241) niSedha kare ke "sAdhune AdhAkarmI AhAra kahyuM nahi." ane AdhAkama AhAra grahaNa na kare to upara mujabano doSa te sAdhuone lAgato nathI. paNa AdhAkarmI AhAra jANavA chatAM, jeo te AhAra vApare to cokkasa teone anumodanAno doSa lAge che. niSedha nahi karavAthI anumati AvI jAya che. vaLI AdhAkamAM AhAra vAparavAno zokha. lAgI jAya, to tevo AhAra na maLe to te paNa taiyAra karavA lAgI jAya evuM paNa bane, mATe sAdhu AdhAkarmI AhArAdi vAparavo na joIe. je sAdhu AdhAkarmI AhAra vApare ane tenuM prAyazcitta kare nahi, to te sAdhu zrI jinezvara bhagavaMtanI AjJAno bhaMjaka hovAthI te sAdhunuM loca karavo-karAvavo, vihAra karavo vagere badhu niSphaLa-nirarthaka che. jema kabUtara potAnAM pIMchAM toDe che ane badhe phare che. paraMtu tene dharma mATe thatuM nathI. tema AdhAkarmI AhAra vAparanAranuM loca, vihAra vagere dharma mATe thatA nathI. [241-272] audezika doSa be prakAre che. 1 oghathI ane 2 vibhAgathI, ogha eTale sAmAnya ane vibhAga eTale juduM juduM. oghauzikanuM varNana AgaLa Avaze, eTale ahIM karatA nathI. vibhAga audezika bAra prakAre che. te 1. udiSTa, 2. kRta ane 3. karma. te darekanAM pAchA cAra prakAra eTale bAra prakAre thAya che. ozika- pUrvabhavamAM kiMI paNa ApyA vinA A bhavamAM maLatuM nathI. mATe keTalIka bhikSA ApaNe ApIzuM." A buddhithI gRhastha keTalAka cokhA vagere vadhAre nAkhIne je AhArAdi taiyAra kare, te oghaaudezika kahevAya che. otha- eTale "ATaluM amArUM, ATaluM bhikSukanuM." Avo vibhAga kayA sivAya sAmAnya rIte koI paNa bhikSakane ApavAnI buddhithI taiyAra karavAmAM Avela anAdi oghadezika kahevAya. vibhAga-eTale vivAha-lagnAdi prasaMgomAM karelI vastu vadhI hoya, temAMthI je bhikSukane uddezI ApavA mATe judI karavAmAM AvI hoya te, vibhAga audezika kahevAya. tenA bAra bhedo che. A pramANe - udiSTa-potAne mATe je banAvelA AhAramAMthI koIpaNa bhikSakane ApavA mATe judI kalpanA kare ke "ATaluM sAdhune ApIzuM te. uta- potAne mATe banAveluM, temAMthI. vAparatAM je vadheluM hoya te bhikSukane dAna karavA mATe cha kAyAdino AraMbha kare te. uddiSTa, kRta ane karma, darekanA cAra cAra bhedo, udeza- koIpaNa bhikSukane ApavA, mATe kalpeluM. samudeza-pAkhaMDIone ApavA mATe kalpeluM. Adeza- zramaNone ApavA mATe kalpeluM. samAdezanigraMthone ApavA mATe kalpeluM. uddiSTahadezi chinna ane achinna. chinna eTale niyamita kareluM eTale je vadheluM che temAMthI ApavA mATe judu kAryuM hoya te. achinna judu kAryuM na hoya paraMtu AmAMthI bhikSAcArone ApavuM. evo uddeza rAkhelo hoya. chinna ane achinna bannemAM dravya. kSetra, kAla ane bhAva ema ATha bhedo thAya. kAudezika- china ane achinna bannemAM dravya, kSetra, kAla ane bhAva ema ATha bhedo. karmaudezika- upara mujaba ATha bhedo. dravyaachina-vadhelI vastuo ApavAnI nakkI kare te. zetraachinna- gharanI aMdara rahIne ke gharanI bahAra game tyAMthI ApavuM. kAlaachinna-divase vadhyuM hoya te ja divase ke game te divase ApavAnuM nakkI kare che. bhAvaachinna-gRhanAyaka-gharanA mAlika ApanAra gharanI strI Adine kahe ke "tane rUce to paNa ApavuM ane na rUce to paNa ApavuM.' dravyachinna-amuka vastu ke ATalI vastu ApavAnuM nakkI karyuM hoya te. zetrachinna-gharanI Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA - 272 aMdarathI ke bahAra game te eka sthAnethI ja ApavAnuM nakkI karyuM hoya te. kALichina-amuka samayathI amuka samaya sudhI ja ApavAnuM nakkI karyuM hoya te. bhAvachinna- tane rUce teTaluM ja Apaje.' ema kaheluM hoya te. othaaudazakanuM svarUpa - dukALa puro thaI gayA bAda koI gRhastho vicAra kare ke ApaNe mahAmuzIbate jIvI gayA, to roja keTalIka bhikSA ApIzuM." gayA bhavamAM jo ApyuM na hota to A bhavamAM maLata nahi, A bhavamAM nahi ApIe to AvatA bhavamAM maLaze nahi. eTale AvatA bhavamAM maLe mATe bhikSaka vagerene bhikSA Adi ApIne zubhakarmanuM upArjana karIe." A kAraNathI gharanI mukhya strI Adi jeTalI rasoI karatA hoya temAM pAkhaMDI, gRhastha Adi AvI jAya to temane ApavA mATe cokhA Adi vadhAre pakAve. A rIte rasoi pakAvatAM temano evo uddeza nathI hoto ke "ATaluM amArUM ane ATaluM bhikSukanuM. vibhAga rahita hovAthI A oghaaudezIka kahevAya che. chadmastha sAdhune "A AhArAdi oghaaudezIka che ke zuddha AhArAdi che tenI zI khabara paDe ? upayoga rAkhavAmAM Ave to chadmastha paNa jANI zake ke "A AhAra oghadezIka che ke zuddha che." je bhikSA ApavAnA saMkalpa pUrvaka vadhAre rasoI karelI hoya to prAyaH gRhastha ApanAranI A jAtanI bhASA, ceSTA vagere hoya. koI sAdhu bhikSA mATe gharamAM praveza kare tyAre gharano nAyaka potAnI patni Adi pAse bhikSA apAvatAM kahe athavA strI bole ke "rojanI nakkI karyA mujaba pAMca jaNane bhikSA apAI gaI che.' athavA bhikSA ApatAM gaNatarI rAkhavA mATe bhIMta upara khaDI ke kolasA vaDe lITA karelA hoya ke karatI hoya, athavA to A ekane ApyuM." "A bIjAne ApyuM ema gaNatI hoya, athavA dhaNI ke bIjI bAI ApanArIne kahe ke "ApavA mATe A rAkhyuM che, temAMthI Apaje paNa AmAMthI na ApIza." athavA gharamAM praveza karatA sAdhune sAMbhaLavAmAM Ave ke "A rasoImAMthI bhikSAcArone ApavA mATe ATalI vastu judI karo.' A pramANe bolatA sAMbhaLavAthI, bhIMta uparanA lITA vagere uparathI chAstha sAdhu-"A AhAra oghaauzika che.' ityAdi jANI zake ane tevI bhikSA grahaNa kare nahi. ahIM vRddha saMpradAyathI eTaluM dhyAna rAkho ke-udeza pramANe ApavAnI bhikSA apAI gayA pachI athavA uddeza anusAra judI kADhI lIdhI hoya te sivAyanI bAkI rahelI rasoImAMthI sAdhune vahoravuM kalpI zake, kemake te zuddha che. sAdhuo gocarI vakhate upayoga kevo rAkhavo joie? gocarI mATe gayelA sAdhue zabda-rUpa-rasa vageremAM mUccha Asakti karavI na joIe. paraMtu udgamAdi doSonI zuddhi mATe, tatpara rahevuM. gAyano vAcharaDo jema potAnA khANA upara lakSa rAkhe tema sAdhue AhAranI zuddhi upara lakSa rAkhavuM. udiSTa-dravya, kSetra, kAla, bhAva, A cAremAM ApavAnuM nakkI karyuM hoya te kahyuM nahi, te sivAyanuM kahyuM. amukane ApavuM ane amukane na ApavuM e pramANe vibhAga karelo hoya to emAMnA koI saMkalpamAM jo sAdhu AvI jatA hoya to te na kahyuM, sAdhu na AvI. jatA hoya to te kalpe. oghadezika ke vibhAgaaudezika vastumAM jo gRhastha potAno saMkalpa karI de to te vastu sAdhune kalpI zake. paraMtu karmaaudezIkamAM yAvarthika koipaNa bhikSuone choDIne bIjA prakAranA karmaaudezIkomAM potAno saMkalpa karI dIdhA pachI Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pikaniri-(273) paNa sAdhune bIlakula khape nahi. AdhAkarma ane karmaaudezika A be doSo to sarakhA lAge che, to pachI temAM phera zo ? je prathamathI ja sAdhune mATe banAveluM hoya te AdhAkamAM kahevAya che ane karmaaudezikamAM to pahelA potAne mATe vastu banAvelI che, paNa pachI sAdhu vagerene ApavA mATe tene pAka vagereno saMskAra karI pharI banAve. te karmaaudezika kahevAya che. [273-294] pUrtikarma be prakAre che. eka sUkSmaprati ane bIjI bAdarapUti. sUmapUti AgaLa kahIzuM. bAdarapati be prakAre. upakaraNapUti ane bhaktapAnabhUti. pUtikarma eTale zuddha AhAramAM AdhAkamAM AhAranuM bhegu thavuM. eTale zuddha AhAra paNa azuddha banAve. pUti cAra prakAre. nAmapUti, sthApanApUti, dravyapUti ane bhAvapUti. nAmapUti-pUti nAma hoya che. sthApanApUti-pati sthApanA karI hoya te. dravyapatichANa, viSTA Adi gaMdhAtA-azucI padArtho. bhAvapUti- be prakAre. sUkSmabhAvapUti ane bAdarabhAvapUti. te darekanA uparanA batAvela be bheda-upakaraNa ane bhaktapAna, ema cAra prakAre bhAvapUti. je dravya, bhAvane kharAba kare te dravya upacArathI bhAvapUti kahevAya. upakaraNa bAdarapUti- AdhAkama cUlA upara rAMdhelu ke mUkeluM, athavA AdhAkarmabhAjana, kaDachI, camatA AdimAM rahelo zuddha AhAra paNa AdhAkamAM upakaraNanA saMsargavALo hovAthI te upakaraNa bAdarapUti kahevAya che. cUlo vagere rAMdhavA vagerenAM sAdhano hovAthI upakaraNa. kahevAya che. Avo doSavALo AhAra sAdhune kalpI zake nahi. paraMtu te zuddha AhArane te AdhAkarmI upakaraNa Adi uparathI laIne gRhastha potAne mATe bIje mUkelo hoya to te AhArAdi sAdhune kalpI zake che. bhaktapAna bAdarapUti- AdhAkarmI aMgArA upara jIrU, hiMga, rAI vagere nAkhIne bALavAthI je dhUmADo thAya tenA upara uMdhuM vAsaNa mukIne vAsaNa dhUmADAnI vAsanAvALuM karyuM hoya athatui vaghAra dIdho hoya te AdhAkarmI vAsaNa vageremAM zuddha AhAra nAkhelo hoya athavA to AdhAkama AhArathI kharaDAelA hAtha ke camacA vagerethI apAto zuddha AhAra, te bhaktapAna bAdarapUti gheSavALo gaNAya che. Avo AhAra sAdhune kahyuM nahi. sukhapUti-AdhAkama saMbaMdhI Idhana-lAkaDAM aMgArA vagere ke tenI varALa, dhUmADo, gaMdha vagere zuddha AhArAdine lAge te sUkSmapUti. sUkSmapUtivALu akalpa banatuM nathI, kemake varALa, dhUmADo, gaMdha sakala lokamAM paNa phelAI jAya, tethI te sUkSmapUti TALavI azakya hovAthI teno tyAga karavAnuM AgamamAM kahyuM nathI. ziSya kahe che ke "sUkSmapUti azakya parihAra kema ? tame jo je pAtramAM AdhAkarmI AhAra grahaNa karyo hoya, to AdhAkarmI AhAra pAtramAMthI kADhI nAMkhavAmAM Ave tathA AMgaLI ke hAtha upara coTeluM paNa kADhI nAkhavAmAM Ave, te pachI te pAtra traNa vAra pANIthI dhoyA vinA temAM zuddha AhAra grahaNa karavAmAM Ave te sUkSmapUti mAno, to A sUkSmapati doSa te pAtrane traNavAra dhovAthI dUra karI zakAze. eTale sUkSmapUti zakya parihAra banI jaze.' AcArya ziSyane khUlAso kare che ke tuM je sUkSmapUti mAnavAnuM kahe che, te sUkSmapUti nathI paNa bAdarapUti ja doSa rahe che. kemake dhoyA vinAnA pAtramAM te AdhAkarmInA sthUla avayavo rahyo hoya che, vaLI pAtra traNa vAra dhovA mAtrathI pAtra saMpUrNa niravayava banatuM nathI, te pAtramAM gaMdhanI vAsa Ave che. gaMdha e guNa che ane Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA- 301 99 guNa dravya vinA rahI zakatA nathI. mATe tArA kahevA mujaba to paNa sUkSmapUti thaze nahi matalaba ke AthI sUmapUti samajavArUpa che paNa eno tyAga azakya che. vyavahAramAM. paNa dUrathI azucInI gaMdha AvatI hoya to loko teno bAdha gaNatA nathI, tema vastuno. parihAra karatA nathI. jo azucI padArtha koI vastune lAgI jAya to te vastuno upayoga, karatA nathI, paNa gaMdha mAtrathI teno tyAga karAto nathI. jheranI gaMdha dUrathI Ave tethI mANasa marI jato nathI. tema gaMdha, dhUmADA vagerethI sUkSmapUti banela AhAra saMyamI, AtmAne tyAga karavA yogya thato nathI, kemake te nukazAna karato nathI. bAdarapUtinI zuddhi kyAre thAya?- Idhana, dhUmADo, varALa, gaMdha te sivAya samajo ke ekamAM AdhAkarmI rAMdhyuM. pachI emAMthI te AdhAkarmI kADhI nAkhyuM, tene dhoyuM nathI, eTale te AdhAkarmIthI kharaDAeluM che, emAM bIjI vakhata zuddha AhAra rAMdhyo hoya ke zuddha zAka vagere mUkyAM hoya, bAda te vAsaNamAMthI te AdhAkarmI AhAra Adi dUra karyA pachI dhoyA vinA trIjI vakhata paNa evuM karyuM to A traNa vakhata rAMdhela pUtikarma thayuM. pachI te kADhI nAkhIne e ja vAsaNamAM cothIvAra rAMdhavAmAM Ave to te AhArapUti. thato nathI, mATe kalpI zake che. have jo gRhasthI potAnA uddezathI e vAsaNane jo niravayava karavA mATe traNa vakhata barAbara dhoIne pachI temAM rAMdhe to te sutarAM kalpI zake. emAM zaMkA ja zuM? je ghera AdhAkama AhAra raMdhAyo hoya te divase te gharano AhAra AdhAkarma gaNAya che. tyAra pachInA traNa divasa sudhI raMdhAyelo AhAra pUti doSavALo gaNAya che, tethI cAra divasa sudhI te gharano AhAra Adi kalpa nahi, paNa pAMcamA divasathI te gharano zuddha AhAra kahyuM. pachI temAM pUtinI paraMparA cAlatI nathI, paNa jo pUti doSavALuM bhAjana te divase ke bIje divase gRhastha potAnA upayoga mATe traNavAra dhoyA pachI temAM zuddha AhAra rAMdhyo hoya to te turata kalpI zake. sAdhunA pAtramAM zuddha AhAra bhego AdhAkarmI AhAra AvI gayo hoya to te AhAra kADhI nAkhI, traNavAra pANIthI dhoyA bAda bIjo AhAra levo kalpI zake. gocarI gayelA sAdhune gharamAM jamaNa vagere thayAnI nizAnI dekhAya tyAM manamAM pUtikarmanI zaMkA paDe, hoMzIyArI pUrvaka gRhasthane athavA tenI strI Adine pUchavuM ke "maNa thaye-sAdhu mATe AhAra Adi kayane keTalA divasa thayA ?" athavA to teonI vAta uparathI jANI levuM. traNa divasathI vadhAre divasa thayA hoya to pUti thatI nathI. A rIte jANIne pUtidoSano parihAra karI zuddha AhAranI gaveSaNA karavI. [295-301 mizradoSa traNa prakAre 1. koIpaNa bhikSAcara mATe, 2. pAkhaMDI mATe ane 3 sAdhu mATe. potAnA mATe ane yAvatu sAdhu vagere mATe pahelethI bheguM rAMdhyuM hoya to te mizradoSa kahevAya che. mizradoSavALo AhAra eka hajAra ghare pharato pharato jAya to paNa te zuddha thato nathI. mizradoSavALo AhAra pAtramAM AvI gayo hoya to te AhAra aMgulI ke rAkha vaDe dUra karyA pachI te pAtra traNavAra dhoyA pachI taDake sukavyA bAda te pAtramAM bIjo AhAra lAvavA kahyuM. koIpaNa eTale tamAma bhikSuko mATe kareluM jANavAno upAya- koI strI koI sAdhune bhikSA ApavA jAya tyAM gharano mAlika ke bIjA koI tene niSedha kare ke AmAMthI Apazo nahi. kemake A rasoi badhA mATe karI nathI, mATe A bIjI rasoI je badhAne Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10. piMDanitti -(302) ApavA mATe banAvI che, temAMthI Apo.' rasoI karavAnuM zarU karatA hoya tyAM koI kahe ke "ATaluM rAMdhavAthI pura nahi thAya, vadhAre rAMdho jethI badhA bhikSukane ApI zakAya." A pramANe sAMbhaLavAmAM Ave to jANI zakAya ke "A rasoI yAvarthika-tamAma bhikSako mATenI mizradoSavALI che. Avo AhAra sAdhune levo kalpa nahi. pAkhaDImizna-gRhanAyaka rasoi karanArane kahe ke pAkhaMDIone ApavA mATe bheguM vadhAre rAMdhaje te pAkhaMDI mizradoSavALuM thayuM, te sAdhune levuM kahyuM nahi. kemake pAkhaMDImAM sAdhu paNa AvI jAya che. amaramizra juduM kahyuM nathI kAraNa pAkhaMDI kahevAthI zramaNa AvI. jAya che. nigraMtha mizra koI ema kahe ke nigraMtha sAdhune ApavA mATe bhegI vadhAre rasoI banAvaje.' te nigraMtha mizra kahevAya. te bhikSA paNa sAdhune kahyuM nahi. [302-310] gRhastha potAnA mATe AhAra banAvyo hoya temAMthI sAdhune ApavA mATe rAkhI mUke te sthApanA doSavALo AhAra kahevAya. sthApanAnA cha prakArasvasthAna sthApanA, parasthAna sthApanA, paraMpara sthApanA, anaMtara sthApanA, cirakAla sthApanA ane IphtarakAla sthApanA. svasthAnA sthApanAAhArAdi jyAM taiyAra karyo hoya tyAM ja cUlo upara sAdhune ApavA mATe rAkhI mUkavo. parasthAna sthApanA- jyAM AhAra pakAvyo hoya tyAMthI laIne bIje sthAne chAjalI, zIMku Adi jagyAe sAdhune ApavA mATe rAkhI mUkavo. sthApanA rAkhavAnA dravyo be prakAranA hoya che. keTalAka vikArI ane keTalAka avikArI. je dravyono pheraphAra thaI zake te vikArI. dUdha zeraDI vagere dUdhamAMthI dahIM, chAsa, mAkhaNa, ghI vagere thAya che. seraDImAMthI rasa, sAkara, khAMDa, goLa vagere bane che. je dravyomAM pheraphAra thaI zake nahi te avikArI. ghI, goLa vagere. parapara sthApanA-vikArI drivyo, dUdha, dahIM, chAza, vagere sAdhune ApavA mATe rAkhI mUke. anaMtara sthApanA- avikArI dravyo, ghI, goLa vagere sAdhune ApavA mATe rAkhI mUke. cirakAla sthApanA-ghI vagere padArtha je tenA svarUpamAM pheraphAra thayA vagara jyAM sudhI rahI zake tyAM sudhI sAdhune ApavA mATe rAkhI mUke. A cirakAla sthApanA utkRSTa dezona pUrvakoTI varSa sudhInI hoya. ahIM dhyAna rAkhavuM ke garbhathI ke janmathI paNa ATha varSa pUrAM thayA na hoya tene cAritra hotuM nathI ane pUrvakroDa varSathI adhika AyuSyavALAne paNa cAritra hotuM nathI. e kAraNathI cirakAla sthApanA utkRSTa ATha varSa jUna pUrvaka kroDa varSanI zAstrakAre kahI che. IvarakAla sthApanA- hArabaMdha rahelA ghara ke gharomAMthI jyAre eka gherathI sAdhu bhikSA letA hoya tyAre te sAdhunI sAtheno bIjo saMghATaka sAdhu pAsenA je be gharomAM doSano upayoga rAkhI zakAya tema hoya tevA be gharomAMthI gRhastha sAdhune vahorAvavA mATe AhArAdi hAthamAM laIne ubho rahe te InvarakAla sthApanA. A sthApanAmAM upayoga rahevAthI jo AdhAkamadi bIjA doSa na hoya to) sAdhune kahyuM. emAM sthApanA doSa gaNAya nahi, paraMtu te uparAMtanAM trIjA Adi gharomAM AhAra laIne ubhA. rahyA hoya to te sthApanArdoSavALo AhAra sAdhune kahyuM nahi. sAdhune ApavA mATe AhArAdi rAkhI mUkela hoya ane sAdhu AvyA nahi. AthI gRhasthane ema thAya ke sAdhu AvyA nahi mATe ApaNA upayogamAM laI lo.' A rIte jo te AhAradimAM potAnA upayogano saMkalpa karI de to tevo AhAra sAdhune kalpI zake. [311-32pa sAdhune vahorAvavAnI bhAvanAthI AhArAdi vahelA ke moDA Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAyA -325 101 banAvavA te prAkRtikA kahevAya. A prAbhUtikA be prakAranI che. bAdara ane sUkSma. te bannenA babbe bheda che. avasarSaNa eTale vaheluM karavuM ane utsarpaNa eTale moDuM karavuM. te sAdhu samudAya Avela hoya ke AvavAnA hoya te kAraNathI potAne tyAM lIdhela lagnAdi prasaMga moDo Avato hoya to vahelo karavuM ane vahelo Avato hoya to moDo karavo. bAdara avasarpaNa- sAdhusamudAya vihAra karatA potAnA gAma AvyA. zrAvaka vicAra kare ke "sAdhu mahArAja thoDA divasamAM vihAra karIne pAchA jatA raheze, to mane lAbha maLaze nahi. mATe mArA putra-putrInA vivAha vahelAM karUM. jethI vahorAvavAno lAbha maLe. Ama vicAra karI vivAha vahelo kare. temAM je rasoi vagere banAvavAmAM Ave te sAdhune kahyuM nahi. bAdara utsarpa- sAdhu moDA AvavAnI khabara paDe eTale vicAre ke "vivAha thai gayA pachI mane kAMi lAbha maLaze nahi mATe vivAha moDA karUM, jethI mane bhikSA Adino lAbha maLe.' Ama samajI lagna moDA rAkhe. temAM je rasoI banAvavAmAM Ave te sAdhune kahyuM nahi. sUkSma avasarpaNa-koIka strI kAMtatI hoya, khAMDatI hoya ke koI kAma karatI hoya, tyAre bALaka rotuM rItuM khAvA mAge tyAre te strI bALakane kahe ke hamaNAM huM A kAma kare chuM, te pUruM thayA pachI tane khAvA ApIza, mATe raDa nahi." A samaye gocarI mATe AvI pahoMcelA sAdhu sAMbhaLe, to te ghera gocarI jAya nahi. kemake jo te jAya to te strI gocarI ApavA uThe ane sAdhu te gocarI le to sUkSma avasarpaNa prAbhRtikA nAmano doSa lAge. AmAM chokarAne moDuM ApavAnuM hatuM te sAdhune mATe AhAra ApavA strI uThe, sAdhune vahorAvIne te bALakane paNa khAvA Ape eTale vaheluM thayuM. pachI hAtha vagere dhoIne kAma karavA bese, AthI hAtha dhovA vagereno AraMbha sAdhu nimitte thAya athavA sAdhue sAMbhaLyuM na hoya ane emane ema gayA tyAM bALaka bole ke kema tuM pachI kahetI hatI ne vahelI uThI ?" tyAM sUkSma avasarpaNa samajI sAdhue levuM nahi. tevA ghera sAdhu bhikSA mATe jAya nahi. suma usarpala- bhojana mAgatAM bALakane koI strI kahe ke hamaNAM cUpa rahe, sAdhu pharatAM pharatA ahIM bhikSAe Avaze tyAre uThIza eTale tane khAvA ApIza.' A sAMbhaLIne paNa tyAM sAdhu jAya nahi. AmAM vaheluM ApavAnuM hatuM te sAdhunA nimitte moDuM thAya che ane sAdhunA nimitte AraMbha thAya che. sAdhue sAMbhaLyuM na hoya ane bALaka sAdhunI AMgaLI pakaDI potAnA ghera laI javA mAge, sAdhu ane rastAmAM pUche. bALaka saraLapaNe upalI vAta kahe. tyAM sUkSma utsarSaNa prAbhRtikA doSa samajI sAdhue bhikSA levI nahi. [32-333 sAdhune vahorAvavA mATe prakAza karIne vahorAvavuM te prAduSkaraNadoSa. prAduSkaraNa be prakAre. 1. prakaTa karavuM ane 2. prakAza karavo. prakaTa karavuM eTale, AhArAdi aMdhArAmAMthI laIne ajavALAmAM mUkavA. prakAza karavo eTale, rAMdhavAnuM ke je sthAna hoya tyAM jALI, bAraNuM Adi mUkIne ajavALuM Ave tevuM karavuM. tathA ratna, dIvo, jyoti vaDe karIne ajavALuM karavuM ke ajavALu karIne aMdhArAmAM rahelI vastune bahAra lAvavI. A rIte prakAza karIne ApavAmAM AvatI gocarI sAdhune kahyuM nahi. paraMtu jo gRhastha potAnA mATe prakaTa karI hoya ke prakAza karyo hoya to sAdhune te bhikSA kalpI zake. prAduSkaraNadoSavALI gocarI kadyaca ajANye AvI gaI hoya ane pachI khabara paDe te Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10ra piMDamijutti (333) vakhate vAparI na hoya ke aDadhI vAparI hoya to paNa te AhAra paraThavIne pachI te pAtra traNavAra pANIthI dhoI, koruM karyA bAda temAM bIjo AhAra lAvavo kalpe. kadAca dhovuM rahI jAya ane emAM bIjo zuddha AhAra lAve to. A vizuddhakoTi hovAthI bAdha nathI. cUlo traNa. prakAranI hoya. chUTo cUlo, kyAM pheravavo hoya tyAM pheravI zakAya tevo. sAdhune mATe banAvelo hoya. sAdhu mATe gharanI bahAra prakAzavALA bhAgamAM banAvelo cUlo hoya. cUlo potAnA mATe banAvelo hoya paraMtu sAdhano lAbha maLe e hetuthI aMdhArAmAMthI te cUlo bahAra ajavALAmAM lAvelo hoya. jo gRhastha A traNa prakAranA cUlAmAMthI game te cUlA upara bhojana pakAvyuM hoya to be doSa lAge. eka prAduSkaraNa ane bIjo pratidoSa. cUlo potAnA mATe banAvelo hoya ane te cUlo bahAra lAvIne rAMdhyuM hoya to eka ja prAduSkaraNadoSa lAge. cUlo bahAra rAkhIne rasoI taiyAra karI hoya tyAM sAdhu bhikSA mATe jAya ane pUche ke "bahAra rasoi kema karI che?" saraLa hoya to kahI de ke "aMdhArAmAM tamo bhikSA lo nahi, eTale cUlo bahAra lAvIne rasoI banAvI che." Avo AhAra sAdhune kahyuM nahi. je gRhastha potAnA mATe aMdara garamI lAgatI hoya ke ghaNI mAkhIo hoya, tethI cUlo bahAra lAvyA hoya ane rasoI karI hoya to kalpa. prakAza karavAnA prakAro-bhIMtamAM bAkoruM pADIne. bAraNuM nAnuM hoya to moTuM karIne. navuM bAraNuM karIne. chAparAmAM bAkaDuM pADIne ke prakAza Ave evuM karIne eTale naLIyA khaseDIne. divo ke lAITa saLagAvIne rAkhe. A pramANe gRhasthe potAnI sagavaDa mATe karyuM hoya to tyAMthI AhAra levo kahyuM. paNa jo sAdhuno lAbha maLe te mATe karyuM hoya to sAdhune AhAra levo kalo nahi. kemake prakAza Adi karavAmAM ke aMdarathI bahAra lAvavA vageremAM pRthvIkAyAdi jIvanI virAdhanA sAdhu nimitte thAya. mATe tevo prAduSkaraNa doSavALo AhAra sAdhue vahoravo na joie. 334343] sAdhu mATe vecAtuM lAvIne ApavuM te katadoSa kahevAya che, katadoSa be prakAre che. 1 dravyathI ane 2 bhAvathI. dravyanA ane bhAvanA be be prakAra. AtmakIta ane parakata. paradravyakrata traNa prakAre. sacitta, acitta ane mizra. AtmadravyatIta- sAdhu potAnI pAsenuM nimallitIrthAdi sthAnamAM rahela prabhAvazALI pratimAnI 1 zeSa-cokhA vagere, 2 gaMdha-sugaMdhI dravya vAsakSepa Adi, 3 guTikAte rUpaparAvartanakArI, jaDIbuTTI vagere, 4 caMdana, pa vastrano kakaDo Adi gRhasthane ApavAthI gRhastha bhakta bane ane AhAradi sAro sAro ane vadhAre Ape. te Atmadravyakata gaNAya. Avo AhAra sAdhune kahyuM nahi. kemake vastu ApyA pachI koI mAMdo paDI jAya to zAsanano uThThAha thAya. "A sAdhue amane mAMdA karyo," koI mAMdo hoya ane sAro thaI jAya to anekane kaheto phare ke "amuka sAdhue mane amuka vastu ApI, tenA prabhAve mane sAruM thaI gayuM.' to AthI adhikaraNa thAya.. AtmabhAvakItaAhArAdi sAro maLe te mATe vyAkhyAna kare. vAkachaTAthI, sAMbhaLavAnArane AkarSe, pachI temanI pAse mAgaNI kare, athavA sAMbhaLanArA harSamAM AvI gayA hoya tyAre mAgaNI kare. A AtmabhAvakIta. koI prasiddha vyAkhyAnakAra hoya temanA jevA AkAravALA sAdhune joIne koI pUche ke "prasiddha vyAkhyAnakAra kahevAya che te tamo ja cho?" tyAre te mauna rahe. athavA to kahe ke "sAdhuo ja vyAkhyAna Ape Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-343 103 bIjA nahi." AthI teo samaje ke "A teja sAdhu che, gaMbhIra hovAthI potAnI oLakhANa ApatA nathI. A rIte gRhastho bhikSA vadhAre ane sArI Ape. pote vaktA nahi hovA chatAM vaktApaNuM jaNAvavAthI AtmabhAvakrata thAya. koI pUche ke "hoMzIyAra vaktA kahevAya che, te tamo cho?" to kahe ke "zuM tyAre bhIkhArA upadeza ApatA haze ?" athavA to kahe ke zuM tyAre mAchImAra, gRhastha, bharavADa, mAMthuM muMDAvyuM hoya ane kuTuMbI hoya teo vaktA haze?" A rIte javAba Ape eTale pUchanAra temane ja vaktA dhArI le ane bhikSA vadhAre Ape. A paNa AtmabhAvakIta kahevAya. A pramANe vAdya, tapasvI, nimittaka viSe paNa upara mujaba javAba Ape. athavA AhAradinA mATe lokone kahe ke ame AcArya chIe, ame upAdhyAye chIe.' vagere. A rIte meLavelo AhAra Adi AtmabhAvakIta kahevAya che. Avo AhAra sAdhune kahyuM nahi. paradravyadIta- sAdhu mATe koi AhArAdi vecAto lAvIne Ape che. te citta vastu ApIne kharIda kare, acitta vastu ApIne kharIda kare ke mizra vastu ApIne kharIda kare te padravyakata kahevAya. A rIte lAvelo AhAra sAdhune kahyuM nahi. parabhAvakIta- je citra batAvIne bhikSA mAganArA Adi che teo sAdhune mATe potAnuM citra Adi batAvIne vastu kharIde te parabhAvakrata che. A doSamAM traNa doSo lAge. kIta, abhyAhata ane sthApanA. [344-3pa0] prAmitva eTale sAdhu mATe udhAre lAvIne ApavuM. udhAre lAvavAnuM be prakAre. 1 laukika ane 2 lokottara. laukikamAM bahena AdinuM dRSTAMta ane lokottaramAM sAdhu sAdhuomAM vastra vagerenuM kozala dezanA koI eka gAmamAM devarAja nAmano kuTuMbI raheto hato. tene sArikA nAmanI patnI hatI. tathA samasta Adi ghaNA putro ane sammati Adi ghaNI putrIo hatI. badhAe jainadharmI hatA. te gAmamAM zivadeva nAmanA zeTha hatA. temane zivA nAmanI bhAyI hatI. te zeTha dukAne badhI vastuo rAkhatA ane vepAra karatA hatA. eka vAra te gAmamAM zrI samudraghoSa nAmanA AcArya ziSyo sAthe padhAryA. badhA dharma sAMbhaLatA, temanA upadezathI sammata nAmanA putre AcArya bhagavaMta pAse dIkSA lIdhI. sammata sAdhu gItArtha banyA. potAnA kuTuMbanuM koI dIkSA le to sArUM, e ja kharo upakAra che. A bhAvanAthI AcArya bhagavaMtanI AjJA laIne potAnA gAmamAM AvyA. tyAM koIne pUchyuM ke devazamAM kaTuMbanuM koI che kharuM ?' te mANase kahyuM ke temanA gharanA badhA gujarI gayA che, mAtra sammati nAmanI vidhavA putrI amuka sthAne rahe che." sAdhu bahenanA ghera AvyA. bhAI munine AvelA. joI bahenane khUba AnaMda thayo ane utaravAnuM sthAna ApyuM. pachI, sAdhu nimitte rasoI karavA jatI hatI tyAM munie niSedha karyo ke "amArA mATe kareluM amone kahyuM nahi." sammati pAse paisA nahi hovAthI zivadeva zeThanI dukAnethI divase divase Dabala ApavAnI kabulAta karI be paLI tela lAvI sAdhune vahorAvyuM. bhAI munie te nirdoSa dhArIne grahaNa karyuM. sAdhu pAse dharma sAMbhaLavA vageranA kAraNe bIjAnuM kAma karavA jaI zakI nahi. bIje divase bhAI munie vihAra karyo. eTale temane voLAvA gaI ane ghera AvatA temanA viyoganA dukhe bIje divase paNa pANI bharavA vagerenuM bIjAnuM kAma thaI Form Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 104 Dinijutti-(750) zakyuM nahi. eTale cAra paLI jeTaluM tela caDhyuM. trIje divase ATha palI thayuM. teTaluM eka divasamAM kAma karIne meLavI zakI nahi. roja khAvAno nivaha paNa majurI karavA upara hato. Ama divase divase telanuM pramANa vadhatuM cAlyuM. keTalAka ghaDA pramANa telanuM devuM thaI gayuM. zivadeva zeThe kahyuM ke kAM to mArUM caDheluM tela Apa athavA mArA ghera dAsI thaIne rahe.' sammati tela ApI zakI nahi eTale zeThane ghera dAsI thaIne rahI. zeThanuM badhu kAma. kare che ane dukhe divaso pasAra kare che. sammata muni pAchA keTalAka varSe te gAmamAM AvI pahoMcyA. tenA ghera bahenane dekhI nahi, eTale pAchA pharyA rastAmAM bahena jovAmAM AvI, eTale munie pUchyuM. bahena rotA rotA badho vRttAMta kahyo. A sAMbhaLI munine kheda thayo. mArA nimitte udhAre lAvelI vastu meM pramAdathI lIdhI, jethI bahenane dAsI thavAno vakhata Avyo. lokottara prAthaminya be prakAre. amuka samaya pachI pAchuM ApavAnI zarate vastra pAtra vagere sAdhu pAsethI vAparavA levuM. ane AnA jevuM bIju vastra Adi pAchu ApavAnI kabulAta karIne vastra Adi levuM. amuka samaya pachI vastra Adi pAchuM ApavAnuM nakkI karIne vastra Adi lIdhuM hoya to te vastra Adi pAchA ApavAnA samayamAM jIrNa thaI jAya, phATI jAya, ke khovAI jAya ke koI laI jAya tethI tene pAchuM nahi ApavAthI bolacAlI vagere thAya, mATe A rIte vastra Adi levuM nahi. tenA jevuM bIju ApavAnuM nakkI karIne lIdhuM hoya, pachI te sAdhune te vastra karatAM paNa sArU vastra ApatAM te sAdhune pasaMda na paDe. hatuM tevuM ja mAge ane tethI jhagaDo Adi thAya. mATe A rIte vastrAdi levuM na joIe. vastra AdinI kheMca hoya to sAdhue pAchuM ApavAnI zarate levuM ke ApavuM nahi. paNa emane ema levuM ke ApavuM. gurunI sevA vageremAM ALasu sAdhune vaiyAvacce karavA mATe vastra Adi ApavAnuM nakkI karI zakAya. eve samaye te vastra Adi pote sIdhu ApavuM nahi, paNa AcAryane ApavuM. pachI AcArya Adi vaDila te sAdhune Ape. jethI koI vakhate kalaha Adi thavAno saMbhava na rahe. 3ipa1-3pa6] sAdhune mATe vastunI adalo badalo karIne ApavuM te parAvartita. parAvartita be prakAre. laukika ane lokottara. laukikamAM eka vastu ApIne tevI ja vastu bIjA pAsethI levI. athavA eka vastu ApIne tenA badalAmAM bIjI vastu levI. lokottaramAM paNa upara mujaba. te vastu ApIne te vastu levI athavA vastu ApIne tenA badalAmAM bIjI vastu levI. laukika tadravya eTale kharAbI ghI Adi ApIne bIjAne tyAMthI sAdhu nimitte sugaMdhIvALu sArU ghI Adi lAvIne sAdhune ApavuM. laukika anyadravya eTale kodrava Adi ApIne sAdhu nimitte sArA cokhA Adi lAvIne sAghune ApavA. vasaMtapura nagaramAM nilaya nAmanA zeTha rahetA hatA. temane sudarzanA nAme bhAya hatI. kSemakara ane devadatta nAmanA be putro ane lakSmI nAmanI putrI hatI. te ja nagaramAM bIjA tilaka nAmanA zeTha hatA. temane suMdarI nAmanI patni, dhanadatta nAmano putra ane baMdhumatI nAmanI putrI hatI. lakSmI tilaka zeThanA putra dhanadatta sAthe paraNAvI hatI. baMdhumatI nilaya zeThanA putra devadatta sAthe paraNAvI hatI. eka vakhate te nagaramAM zrI samitasUri nAmanA AcArya padhAratAM temano upadeza sAMbhaLI kSemaMkare dIkSA lIdhI. Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAthA-35da 105 karmasaMyogo dhanadatta daddhi thaI gayo, jyAre devadatta pAse ghaNuM dravya hatuM. zrI kSemakaramuni vicaratA vicaratA, te nagaramAM AvyA. temane badhA samAcAra maLyA eTale vicAra karyo ke "jo huM bhAInA ghera jaIza to mArI bahenane ema thaze ke "garIba hovAthI bhAImuni mArA ghera na AvyA ane bhAIne ghera gayA. AthI tenA manane duHkha thaze.' Ama vicAra karI anukaMpAthI bhAIne tyAM nahi jato, bahenane tyAM gayA. bhikSA vakhata thatAM bahena vicAravA lAgI ke "eka to bhAI, bIjA sAdhu ane trIjA mahemAna che. jyAre mArA ghera to kodrA rAMdhelA che, te bhAImunine kema apAya? zAlI DAMgaranA bhAta mAre tyAM nathI. mATe mArI bhAbhIne ghera kodrA ApIne bhAta lai AvuM ane munine ApuM." A pramANe vicAra karIne kodrA baMdhumatI bhAbhInA ghera gaI ane kodrA ApIne bhAta laine AvI. te bhAta bhAI munine vahorAvyA. devadatta jamavA beTho tyAre baMdhumatIe kahyuM ke "Aja to kodrA khAvAnA che, devadattane khabara nahi ke mArI bahena lakSmI kodrA ApIne bhAta laI gaI che." AthI devadatta samajyo ke "Ane kRpaNatAthI Aje kodrA rAMdhyA che. AthI devadatta gussAmAM AvIne baMdhumatIne mAravA lAgyo ane bolavA lAgyo ke "Aja bhAta kema rAMdhyA nahi.' baMdhumatIbolI ke "mane mAro cho zAnA? tamArI bahena kodrA mUkIne bhAta laI gaI che. A tarapha dhanadatta jamavA beTho tyAre sAdhune vahorAvatA bhAta vadhelA te dhanadattanI thALImAM pIrasyA. bhAta jotAM dhanadatte pUchyuM ke "Aje bhAta kyAMthI ?" lakSmIe kahyuM ke "Aje mArA bhAI muni AvelA che. temane kodrA kema apAya ? AthI. mArI bhAbhIne kodA ApIne bhAta laI AvI hatI. sAdhune vahorAvatA vadhyA te tamane pIrasyA che." A sAMbhaLatAM dhanadAne gusso Avyo ke "A pApiNIe mArI laghutA karI." ane lakSmIne mAravA lAgyo. lokanA mukhathI bane gharano vRttAMta kSemaMkara muninA jANavAmAM Avyo. eTale badhAne bolAvIne pratibodha karatAM kahyuM ke "vastuno adalo badalo karIno lAvelo AhAra sAdhune kahyuM nahi. me to ajANatA grahaNa karyuM hatuM paNa adalo badalo karIne levAmAM kalaha Adi doSo rahelA hoI zrI tIrthakara bhagavaMtoe tevo AhAra levAno niSedha karelo che." lokottara parAvartita-sAdhu paraspara vastrAdinuM parivartana kare te tadavya parAvartana kahevAya. enAthI koIne ema thAya ke "mAruM vastra pramANasara ane sAruM hatuM, jyAre Ato moTuM ane jIrNa che, jAvuM che, karkaza che, vajanadAra che, phATeluM che, meluM che, jhAMkha che, ThaMDI roke nahi evuM che, AvuM jANIne mane ApI gayo ane mAruM sArUM vastra laI gayo.' AthI. paraspara kalaha thAya. ekane lAMbu hoya ane bIjA ne TuMkuM hoya to bArobAra adalobadalo nahi karatAM AcArya ke guru pAse bannee vAta karIne potapotAnAM vastra mUkavAM. eTale gura jAte ja adalo badalo karI Ape, jethI pAchaLathI kalaha vagere thAya nahi. A rIte amuka vastra ApIne tenA badale pAtrAdino adalA-badalo kare te anyadravya lokottara parAvartita kahevAya. 3ipa7-375 sAdhune vahorAvavA mATe sAme lAvelo AhAra Adi te abhyAhatadoSavALo kahevAya. sAdhu rahelA hoya te gAmamAMthI ke bIjA gAmathI gRhastha sAdhune ApavA mATe bhikSAdi lAve temAM ghaNA doSo rahelA che. lAvavAnuM pragaTa, gupta vagere ghaNA prakAre hoya. mukhya be bheda. 1. anAcIrNa ane 2. AcIrNa. anAcINa Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 106 * piMDanitta-(37pa). eTale sAdhune levo na kalpe te rIte sAme lAvelo. AcaNa eTale sAdhune kahyuM te rIte sAme lAvelo. anAcIrNanA ATha prakAro sAdhune khabara na paDe te rIte lAvelo. sAdhune khabara paDe te rIte lAvelo. sAdhune khabara na paDe te rIte sAdhu rahelA che te gAmamAMthI lAvelo. sAdhune khabara na paDe te rIte sAdhu rahyA che te sivAyanAbIjA gAmathI lAvelo. sAdhune khabara na paDe te rIte sAdhu je dezamAM rahyA che te sivAyanA bIjA dezanA bIjA gAmathI lAvelo. sAdhune khabara na paDe te rIte sAdhu je dezamAM rahyA che te dezanA bIjA gAmathI lAvelo. (paragAmathI kaI rIte lAve-1. pANImAM utarIne, 2. pANImAM tarIne, 3. trApAmAM besIne. 4. hoDI AdimAM besIne lAvelA. jaLamArge lAvavAmAM apakAyAdi jIvonI virAdhanA thAya, tathA utarIne AvavAmAM pANInI uMDAIno khyAla na rahe to DUbI jAya, aghavA to jalacara jIva pakaDI le ke magara pANImAM kheMcI jAya, kAdavamAM kheMcI jAya vagere. AthI kadAca mRtyu thaI jAya. jamIna mArge-page cAlIne, gADAmAM besIne, ghoDA, khaccara, UMTa, baLada, gadheDA Adi upara besIne lAvelA. jamInamArge AvavAmAM pagamAM kAMTA vAgI jAya, kUtarA Adi janAvara karaDe, cAlavAnA yoge tAva AvI jAya, cora vagere lUMTI le, vanaspati AdinI virAdhanA paNa thAya.) sAdhune khabara paDe te rIte bIjA gAmathI lAvelo. sAdhune khabara paDe te rIte te ja gAmathI lAvelo. sAdhu gAmamAM bhikSAe gayA hoya tyAre. ghara baMdha hoya tethI vahorAvavAno lAbha maLyo na hoya. rasoI thaI na hoya tethI lAbha maLyo na hoya. rasoI rAMdhatA hoya tethI lAbha maLyo na hoya. svajana Adi bhojana karatA hoya tethI lAbha maLyo na hoya. sAdhu gayA bAda koI sArI vastu AvI hoya eTale lAbha levAnuM mana thAya. zrAvikA nidrAmAM hoya ke koI kAmamAM hoya vagere kAraNoe zrAvikA AhAra laIne upAzraye Ave ane jaNAve ke "A kAraNathI mane lAbha maLyo nathI, mATe have mane lAbha Apo. Ama sAdhune khabara paDe te rIte te gAmamAMthI lAvela kahevAya. A pramANe bahAragAmathI lAbha levAnI IcchAthI AvIne vinaMti karI. te sAdhune khabara paDe te rIte bIjA gAmathI lAveluM. jo pAchaLathI abhyAtanI khabara paDe to AhAra vAparyo na hoya to paraThavI de. vAparI gayA hoya to kAMI doSa nathI. jANyA pachI vApare to doSanA bhAgIdAra thAya. gItArtha sAdhu bhagavaMtoe je levAnuM AcaraNa karyuM hoya te AcIrNa kahevAya, AcIrNa be prakAre. kSetranI apekSAe ane gharanI apekSAe. kSetra apekSAe traNa bheda, utkRSTa, madhyama ane jaghanya kSetrathI utkRSTa so hAtha sudhInuM. kSetrathI. jaghanya, beThA beThA ke ubhA hAthathI uMcuM raheluM vAsaNa laIne, uMcuM karIne ke AghuMpAchu karIne Ape te. bAkInuM madhyama. AmAM sAdhuno upayoga ramI zakato hoya to kalpa. utkRSTa so hAtha kSetranI saMbhAvanA- jyAM ghaNA mANaso jamavA mATe beThelA hoya, vacce lAMbI chIMDI hoya, dharmazALA ke vADI hoya tyAM bhojananI sAmagrI so hAtha pramANa dUra che. ane tyAM javAmAM saMghaTTo Adi thaI jAya evuM hovAthI jaI zakAya ema na hoya, tyAre so hAtha dUra rahelI vastu lAve to te sAdhune levI kalpI zake. ApanAra ubhA hoya ke beThelA hoya, thALI, tapelI Adi vAsaNa potAnA hAthamAM hoya ane temAMthI bhojana Ape to jaghanya kSetra AcArNa kahevAya. temAM thoDuM paNa halana-calana raheluM che. Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA - 375 17 jaghanya ane utkRSTanI vaccenuM madhyama AcarNa kahevAya. gharanI apekSAe-traNa ghara sudhInuM lAveluM. eka sAthe traNa gharo hoya, tyAM eka sAdhu eka ghera bhikSA letA hoya ane bIjo saMghATTaka sAdhu bIjA gharomAM eSaNAno upayoga rAkhato hoya, tyAre traNa gharanuM lAveluM paNa kalpI zake. te sivAya AhAra levo karbhe nahi. [376-385] sAdhune mATe kapATa Adi ughADIne ke toDIne Ape te binadoSa umina-eTale baMdhaka vagere toDIne ke baMdha hoya te ughADIne kholavuM. te be prakAre. baraNI Adi upara baMdha kareluM ke DhAMkelI vastu upADI laIne temAM rahelI vastu ApavI. kapATa vagere ughADIne ApavuM. DhAMkaNa be prakAranA - sacitta-mATI AdithI peka karela, bAMdhela ke DhAMkela. acitta-suka chANa, kapaDAM vagerethI bAMdhela. DhAMkelI vastu kholIne ApavAmAM chakAya jIvonI virAdhanA rahelI che. baraNI Adi vastu upara patthara mUkelo hoya, ke sacitta pANI nAkhIne tenAthI vastu peka karelI hoya. je lAMbA samaya sudhI paNa sacitta rahe, vaLI jIvo tyAM AvIne rahyA hoya. sAdhu mATe A vastu kholIne temAM raheluM ghI, tela Adi sAdhune Ape to pRthvIkAya, aplAya Adino nAza thAya. tenI nizrAe trasa jIvo rahelA hoya to tenI paNa virAdhanA thAya. pharIthI pAchuM peka kare temAM pRthvIkAya, akAya, teukAya, vAyukAya. vanaspatikAya, trasakAya AdinI virAdhanA thAya. lAkhathI peka kare temAM lAkha garama karatAM teukAyanI. virAdhanA, jyAM agni hoya tyAM vAyu avazya hoya eTale vAyukAyanI virAdhanA, pRthvI AdimAM anAjanA ghaNA ke trasa jIva rahelA hoya tethI vanaspatikAya ane trasakAyanI virAdhanA, pANI nAkhe temAM aplAyanI virAdhanA. Ama chae kAyAnI virAdhanA thAya. vastu kholyA pachI temAM rahelI vastu putrAdine Ape, vece ke navuM laIne temAM nAMkhe, AthI pApapravRttio sAdhunA nimitte thAya baraNI Adi peka na kare ane ughADI rahI jAya to temAM kIDI, mAkhI, uMdara Adi paDI jAya to tenI virAdhanA thAya, kabATa Adi ughADIne ApavAmAM upara mujabanA doSo lAge, uparAMta bAraNuM ughADatAM pANI vagere bharelI. vastu aMdara hoya to nIce DhoLAI jAya, athavA to phuTI jAya, pAse cUlo hoya to pANIno relo temAM jAya to agnikAya ane vAyukAyanI virAdhanA thAya, uparAMta tyAM rahela pRthvIkAya, aplAya, vanaspatIkAya, trayakAnI paNa virAdhanA thAya. bAraNuM baMdha karatAM gIrolI, uMdara ke kaI jIvajaMtu temAM dabAI jAya ke marI jAya. A vagere saMyama virAdhanA rahelI che. vaLI baraNI Adi ughADavA jatAM tyAM kadAca sarpa, vIMchI Adi rahela hoya to ughADanArane karaDe. AthI loko bole ke "A sAdhuo bhaktAdimAM Asakta thayelA, AgaLa pAchaLano anarthano vicAra karatA nathI.' AthI pravacana virAdhanA thAya. koI roSamAM AvI jaIne sAdhune mAre-kUTe to tethI AtmavirAdhanA thAya. mATe sAdhuoe ukribhana doSavALI bhikSA grahaNa karavI na joIe. 38-394] mAlApahata be prakAre che. 1 jaghanya ane 2 utkRSTa, paganI pAnI uMcI karIne zIkA vageremAM rahelI vastu Ape te jaghanya ane te sivAyanuM koThI moTA ghaDA vageremAMthI ke nIsaraNI vagere upara caDhIne lAvIne Ape te utkRSTa mAlApata. athavA cAra bhedo paNa kahyA che- urdhva mAlApata-zIMku, chAjalI, mALIyuM ke meDA uparathI lAvIne Ape che. adho mAlApahata- bhoMyarAmAMthI lAvIne Ape te. ubhaya Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 108 piMDamijutti-(394) mAlApahata- uMcI koThI hoya temAMthI vastu kADhatAM paganI pAnIthI uMcA thaI pachI vAMkA vaLIne vastu kADhIne Ape che. tiryamAlApahata- jamIna upara beThA beThA gokhalA vageremAMthI kaSTapUrvaka hAtha lAMbo karI vastu laIne Ape che. mAlApata bhikSA grahaNa karavAmAM ApanArane mAla-meDA upara caDhatAM, bhoMyarAmAM jatAM-utaratAM kaSTa paDatuM hovAthI, caDhatAM utaratA kadAca paDI jAya, tathA zIMkA vageremAM pote dekhI zake ema na hovAtI tyAM kadAca sarpa Adi hoya to karaDe, to jIvavirAdhanA (saMyama virAdhanA) pravacana virAdhanA AtmavirAdhanA Adi doSo rahelA che. mAlApatadoSavALI bhikSA sAdhue grahaNa karavI nahi. kemake zIMkA vagere uparathI bhikSA levA mATe paga uMcA karatAM, ke sIDI upara caDhatAM utaratA paga khasI jAya to nIce paDI jAya to tenA hAtha paga bhAMge ke mRtyu pAme, nIce kIDI Adi jIvajaMtu hoya to te dabAtA marI jAya. AthI saMyama virAdhanA thAya. loko niMdA kare ke "A sAdhuo kevA ke Ane nIce pADI." AthI. pravacana virAdhanA thAya ane koI gRhastha gusse thaIne sAdhune mAre jethI AtmavirAdhanA thAya. [35-406] bIjA pAsethI balAtkAre je azanAdi jhUMTavIne sAdhane ApavAmAM Ave te-AcchedyadoSa kahevAya. Achedya traNa prakAre che. prabhu-gharano nAyaka, svAmirAjA ke gAmano mukhI, nAyaka ane stana-cora. A traNe, bIjA pAsethI baLAtkAre jhuMTavIne AhAra Adi Ape to tevA azanAdi sAdhune levA kahyuM nahi. prabhu Achedya-munino bhakta gharano nAyaka Adi potAnA putra, putrI, patni, putravadhu Adi pAsethI azanAdi jhUMTavIne temanI IcchA virUddha sAdhune Ape che. svAmi Adya- munino bhakta gAmano mAlika Adi potAnA AzritanI mAlikInA azanAdi jhUMTavIne temanI IcchA virUddha sAdhune Ape che. tena AIdha-sAdhuno bhakta ke lAgaNIvALo koI cora musApharo pAsethI temanI IcchA virUddha azanAdi jhUMTavIne sAdhune Ape che. Avo AhArAdi grahaNa karavAthI te vastuno mAlika sAdhu upara dveSa rAkhe ane tethI tADana mAraNa Adino prasaMga Ave. mATe Acchedya doSavALI bhikSA sAdhue levI na joIe. mAlika balAtkAre potAnA Azrita Adi pAsethI vastu laIne sAdhune Ape to vastuno mAlika nIce pramANe vartAva kare, mAlika pratye roSAyamAna thAya ane jema tema bolavA lAge athavA sAdhu pratye roSAyamAna thAya. mAlikane kahe ke "A vastu dUdha vagere mArA hakkanuM che, zA mATe balAtkAre laI lo cho ? meM mahenata karIne badalAmAM A dUdha meLaveluM che. mahenata karyA vinA tame kaMi ApatA nathI. vagere bole." AthI paraspara jhagaDo thAya. dveSa vadhe, govALIA Adi zeTha Adine tyAM dhana AdinI corI kare. vagere sAdhu nimitte doSo thAya. muni pratye dveSa rAkhe, munine tADana kare ke mArI nAkhe. vastunA mAlikane aprIti thAya. te vastu nahi malavAthI tene aMtarAya thAya, tethI sAdhune teno doSa lAge. uparAMta adattAdAnano doSa paNa lAge. tethI mahAvratanuM khaMDana thAya. bIjA koI vakhate sAdhune jotA tene ema thAya ke "AvA veSavALAe balAtkAre mArI vastu lIdhI hatI, mATe AvAne ApavuM na joIe.' AthI bhikSAno viccheda thAya. utaravA mATe sthAna ApeluM hoya to te roSamAM AvavAthI sAdhune tyAMthI kADhI mUke ke Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 109 gAthA-47, kaThora zabdo saMbhalAve. vagere vagere doSo rahelA che. A pramANe. gAmano mAlika ke cora bIjA pAsethI balAtkAre laIne bhikSA Ape to te paNa sAdhune kahyuM nahi. AmAM vizeSatA eTalI ke koI bhadrika core sAdhune jotAM musApharo pAsethI bhojana Adi jhuMTavIne sAdhune Ape. te vakhate jo te musApharI ema bole ke amAre sAruM thayuM ke "ghI khIcaDImAM DhoLAyuM.' amArI pAsethI laine tamane Ape che, to bahu sarasa thayuM. amane paNa puNyano lAbha maLaze. A pramANebole to. sAdhu te vakhate te bhikSA grahaNa kare. paraMtu coronA gayA pachI sAdhu te musApharone kahe ke "A tamArI bhikSA tame pAchI laI lo, kemake te vakhate coronA bhayathI bhikSA lIdhI hatI, na leta to cora kadAca amane zikSA karata." A pramANe kahevAthI musApharo ema kahe ke "A bhikSA tame ja rAkho, tame ja vAparo. amArI rajA che.' to te bhikSA sAdhune vAparavI kahyuM. je rajA na Ape to vAparavI kahyuM nahi. 4i07-417] mAlike rajA nahi ApeluM grahaNa karavuM te anisRSTadoSa kahevAya. zrI tIrthakara bhagavaMtoe jaNAvyuM che ke rajA nahi ApeluM bhaktAdi sAdhune levuM kahyuM nahi, paraMtu rajA ApelI hoya to levuM kalpa." rajA nahi ApelAnA aneka prakAro che. te 1. modaka saMbaMdhI, 2. bhojana saMbadhI 3. zelaDI pIlavAnuM yaMtra koLA ghANI vagere saMbaMdhI, 4. lagnAdi saMbaMdhI, 5. dUdha. pha. dukAna-ghara vagere saMbaMdhI. sAmAnya rIte rajA nahi ApelAnA be prakAro che. 1. sAdhAraNa anisRSTa-badhAe rajA nahi ApelI. ane 2. bhojana aniSTa-jenA hakanuM hoya teNe rajA nahi ApelI. sAghAraNa anisRSTa- vastunA ghaNA mAlika hoya tevuM. temAMthI eka jaNa Apato hoya paNa bIjAonI rajA na hoya, tevuM sAdhAraNa anivRSTa kahevAya. bhojana anivRSTa-jenA hakanuM hoya tenI rajA sivAya ApatA hoya te bhojana anisukha kahevAya. AmAM collaka e bhojana anisRSTa kahevAya ane bAkI modaka, yaMtra, saMkhaDi vagere sAdhAraNa aniSTa kahevAya che. bhojana aniSTa- be prakAre. 1. chinna ane 2. achinna. chinna eTale khetara AdimAM kAma karatAM majuro Adi mATe bhojana taiyAra karAvyuM hoya ane bhojana darekane ApavA mATenuM juduM juduM karI rAkhyuM hoya tebhAga pADeluM. achina eTale badhAne ApavA mATenuM bheguM hoya, paNa bhAga nahi pADeluM. bhAga nahi pADelAmAM -1. badhAe rajA ApelI ane badhAe rajA nahi ApelI. badhAe rajA ApelI hoya to sAdhue levuM kahyuM. badhAe rajA na ApI hoya to na kahyuM. bhAga pADeluM hoya - temAM jenA bhAgamAM AveluM hoya te vyakti sAdhune Ape to sAdhune levuM kahyuM. te sivAya na kalpe sAdhAraNa ane bhojana anisRSTimAM pharaka-sAdhAraNa ane bhojana anivRSTamAM vAstavika rIte piMDano ja adhikAra che, tethI koI paNa bhojana hoya, jenI aMdara te te vastu upara darekanI mAlikI tulya ane mukhya hoya te sAdhAraNa kahevAya. jyAre bhojana anisRSTamAM te te cIjano rAjA, kauTumbika Adi mukhya eka mAlika ane gauNathI eTale haka tarIke bIjA paNa ghaNA hoya che. sAdhAraNa anisRSTamAM pahelA dareka svAmie bhojana ApavAnI hA na pADI hoya paraMtu pAchaLathI paraspara samajAvaTa AdithI dareka anujJA Apo to te AhAra sAdhune levo kalpI zake. jo ekane vahorAvavA mATe rajA ApIne sarvamAlika anya sthaLe gayA hoya to tevA kAraNe teo Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 110 Dinistuti (41) nI mAlikanI gerahAjarImAM paNa te bhikSA grahaNa karI zakAya. hAthIne khAvA mATe vastu banAvelI hoya. hAthIno mahAvata te vastu munine Ape to munine te levuM kahyuM nahi. jo grahaNa kare to A pramANe doSo lAge. hAthInuM bhojana e rAjAnuM bhojana eTale te rAjapiMDa kahevAya. rAjAnI AjJA nahi hovAthI munie lIdhuM hoya to. rAjA sAdhune keda kare, mAre ke kapaDAM utArI le. hAthInA AhAramAM eTalo aMtarAya lAge. tethI aMtarAya janya pApa lAge. hAthInA mahAvata upara rAjA gusse thAya. mArI AjJA sivAya sAdhune kema ApyuM?" tethI kadAca mahAvatane rajA Ape ke daDa kare, sAdhu nimite mahAvatanI nokarI jAya. adattAdAnano doSa sAdhune lAge. mahAvata potAno piMDa paNa hAthInA dekhatA Ape to hAthIne ema thAya ke "mArA bhojanamAMthI A muMDiyo roja grahaNa kare che. e kAraNe hAthI ropAyamAna thAya ane rastAmAM koi vakhate sAdhune jotAM sAdhune mArI nAMkhe ke upAzraya bhAMgI nAkhe. [418-422 prathama potAnA mATe rasoI karavAnI zarUAta karI hoya. pachI sAdhu AvelA jANI te rasoImAM bIju umeravAmAM Ave te adhyavapUraka doSavALuM kahevAya. prathama potAne mATe rAMdhavA AdinI zarUAta karI hoya pachI pAchaLathI traNe prakAramAMthI koInA mATe cokhA Adino umero kare to te te AhArAdi adhyapUraka doSavALuM thAya che. adhyapUravakanA traNa prakAro che. svagRha yAvadarthikamizra, svagRha sAdhumitra, svagRha pAkhaMDImizra. svagRha yAvadarSikamizna- svagRha eTale potAnA ghara mATe ane yAvarthika eTale koI paNa bhikSuo mATe. prathama potAnA mATe rasoI karavAnI zarUAta karI hoya ane pachI gAmamAM aneka yAcako, sAdhuo, pAkhaMDIo vagere AvyAnI khabara paDatAM, pUrvanI zarUAta karelI rasoImAM ja pANI, cokhA vagere umerIne sarvane mATe banAvela bhojana. svagRha sAdhumi-prathama potAnA mATe rasoI karavAnI zarUAta karI hoya ane pachI sAdhuo AvyAnI khabara paDatA, rasoImAM pANI, cokhA Adi sAmagrI umerIne potAnA mATe ane sAdhu mATe rasoI taiyAra karavAmAM Ave. svagRha pAkhaMDImizraprathama potAnA mATe rasoI banAvavAnI zarUAta karI hoya ane pachI pAkhaMDIne ApavA mATe pAchaLathI vadhAro karIne taiyAra karela bhojana. yAvadarthika mATe nAkheluM bhojana temAMthI dUra karavAmAM Ave to bAkI raheluM bhojana sAdhune levuM kalpI zake, jyAre svagRha ane sAdhu mizra tathA svagRha ane pAkhaMDI mizramAM nAMkheluM juduM karavA chatAM bAkI rahelAM bhojanamAMthI sAdhune levuM kalpa nahi, kemake te badho AhAra pUtidoSathI doSita gaNAya che. mizradoSa ane adhyavapUrakadoSamAM phera zo ? mizna nAmanA doSamAM pahelethI ja potAnA mATe ane bhikSuka Adine mATe ema banneno uddeza rAkhIne rAMdhavAnI zarUAta kare, jyAre A adhyapUraka nAmanA doSamAM prathama gRhastha potAne mATe rAMdhavAnI zarUAta kare ane pAchaLathI temAM bhikSaka Adi mATe umero kare. - mizra ane adhyavapUrakanI oLakhANa- mizra ane adhyaparaka doSanI parIkSA rasoInA vicitra pariNAma uparathI karI zakAya che. jemake mizrAtamAM to prathamathI ja sAdhu mATe paNa kalpanA hoya che, tethI mApasara jeTalA masAlA, pANI, anna Adi joIe te pramANe nAkhI adhika rasoI banAvela hoya che, tethI bhojananA sauSThavamAM kSati. Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-422 hotI nathI. paraMtu gharanA mANasa thoDA che ane ATalI badhI rasoi kema ? te vicAravAthI mizrajAta doSanuM jJAna thaI zake che. jyAre adhyavapUrakamAM pAchaLathI pANI, masAlA, anAja, zAka Adi bheLavela hovAthI, bhAta adhapaka, dALa AdinA varNa, gaMdha. rasamAM taphAvata-pAtaLApaNA Adino pheraphAra hoya che. tethI te rIte adhyapUraphadoSano nirNaya karI zakAya che. A pramANe udgamanA soLa doSa thayA. temAM keTalAka vizodhikoTinA che ane keTalA avizodhikoTinA che. [423-428] vizodhikoTi-eTale jeTaluM sAdhu mATe koluM ke rAMdheluM hoya teTaluM dUra karavAmAM Ave to bAkI rahelAmAMthI sAdhu grahaNa karI zake athatu sAdhune levuM kalpI zake. avizodhikSeTi - eTale teTalo bhAga judo karavA chatAM paNa sAdhu prahaNa na karI zake tenuM. arthAt sAdhune levuM kalpI na zake. je pAtramAM tevo eTale avizodhikoTi AhAra grahaNa thai gayo hoya to te pAtramAMthI tevo AhAra kADhI nAkhI te pAtrane rAkha AdithI. traNavAra sApha karyA pachI te pAtramAM bIjo zuddha AhAra levo kalpI zake. ' AdhAkarma sarvabheda, vibhAga udezanA chellA traNa bheda, samadeza,Adeza ane samAdeza, bAdara bhaktapAna pUti. mizradoSanA chellA be bheda pAkhaMDI mizra ane sAdhumizra, bAdara prAbhRtika, adhyavapUrakanA chellA be svagRha pAkhaMDI adhyapUraka ane sAdhu adhvapUraka, mUla cha doSamAMthI daza bhedo avizodhi koTInA che. eTale teTalo bhAga judo karavA chatAM bAkInuM paNa sAdhune levuM ke vAparavuM kalpI zake nahi. bAkInA bIjA doSo vizodhi-koTInA che. - udesikanA nava bhedo, pUtidoSa, yAvadarthikamizra, yAvadarthika adhyavapUraka, parivartita, abhyAhata, umina, mAlApahata, Acchedya, anisRSTa, prAduSkaraNa, krIta, prAmitya. sUkSmaprAbhRtikA, sthApanAnA be prakAro. A badhA vizodhikoTinA jANavA. bhikSAe pharatAM pAtramAM pahelAM zuddha AhAra prahaNa karyo hoya, tyAra bAda anAbhoga AdinA kAraNe vizodhikoTi breSavALuM grahaNa karyuM hoya, pAchaLathI tenI khabara paDe ke "A to vizodhi koTi doSavALuM hatuM,' to grahaNa karelA AhAra vinA jo nivaha thaI zake ema hoya to te badho (zuddha AhAra ane vizodhi doSavALo) AhAra paraThavI de. jo nivaha thaI zake ema na hoya to jeTalo AhAra vizodhi doSavALI hoya teTalo barAbara joIne kADhI nAkhe. have jo sarakhA varNa ane gaMdhavALo hoya eTale oLakhI zakAya tevo na hoya, ke bhego thaI gayelo hoya athavA to pravAhI hoya to te badho paraThavI de. chatAM koI sUkSma avayavo pAtramAM rahI gayA hoya to paNa bIjo zuddha AhAra te pAtramAM lAvavo kalpI zake che. kemake te. AhAra vizodhikoTino hato mATe. 4i29) viveka (paraThavavuM) nA cAra prakAro- dravya, kSetra, kAla ane bhAva, dravya viveka doSavALA dravyano tyAga karavo te. catra viveje kSetramAM te dravyano tyAga karavo te. kAla viveka- khabara paDe ke turata vilaMba karyA vinA tyAga karavo te. bhAva viveka- bhAvathI mUccha rAkhyA sivAya teno tyAga karavo te. athavA asaka sAdhu jene doSavALuM jUe ne teno tyAga kare. pAtramAM bhegI thaI gayelI gocarI vagara nivaha thaI zake ema hoya to badho zuddha ane doSavALo AhArano tyAga karavo. nivaha thaI zake ema na hoya to Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 112 piMDanistuti-(30) doSavALA AhArano tyAga karavo. 4i3432] azuddha AhAra tyAga karavAmAM nIce mujaba catubhagI thAyazuSka ane Arka sarakhe sarakhI vastumAM paDeluM ane judI vastumAM paDeluM temAM cAra prakAra paDe, 1 zuSkamAM zuSka, ra zuSkamAM ArTa, 3 ArTamAM zuSka, 4 AdramAM Arda. zuSkamAM zuSka- zuSka vastumAM zuSka vastu paDI hoya. eTale vAlA, caNA vagere sukA kahevAya. vAlamAM caNA paDyAM hoya to ke caNAmAM vAla paDyAM hoya to te sukhapUrvaka juddha kADhI zakAya che. caNAmAM caNA ke vAlamAM vAla paDyAM hoya to je jeTalA doSavALA hoya teTalA pramANamAM (khyAla hoya teTalA) kapaTa vinA judA kADhI nAkhavA, bAkInA kalpI zake. zuSkamAM Arka- zuSka vastumAM Arka vastu paDI hoya. eTale vAla, caNA Adi bheguM osAmaNa, dALa Adi paDyuM hoya to, pAtramAM pANI nAkhIne pAtra namAvIne badhuM pravAhI kADhI nAkhavuM, bAkInuM kalpI zake. ArTamAM zuka - AA vastumAM zuSka vastu paDI hoya. eTale osAmaNa, dudha, khIra AdimAM caNA vAla vagere paDyuM hoya to pAtramAM hAtha nAkhIne caNA vagere kaDhAya teTalA kADhI nAkhavA, bAkInuM kalpI zake. ArTamAM - ArTa ArTa vastumAM Arka vastu paDI hoya. eTale osAmaNa AdimAM osAmaNa Adi paDyuM hoya to, jo te dravya durlabha hoya athatu bIju maLI zake tema na hoya ane te vastunI jarUra hoya to jeTalA pramANanuM doSavALuM hoya teTaluM kADhI nAkhavuM, bAkInuM kahyuM. [43UM nivaha thaI zake ema na hoya to A cAra bhAMgAno upayoga karI zakAya. jo nivaha thaI zake ema hoya ke bIjo zuddha AhAra maLI zake ema hoya to pAtramAM AveluM badhuM paraThavI devuM joIe. nivahi thAya ema hoya to pAtramAM vizodhikoTithI - sparza thayelA badhA AhArano tyAga karavo, nivaha na thAya tema hoya to cAra bhAMgAmAM. batAvyA pramANe tyAga karavo. kapaTa rahita je tyAga kare te sAdhu zuddha rahe che athatu tene azubhakarmano baMdha thato nathI, paraMtu mAyA pUrvaka tyAga karyo hoya to te sAdhu karmabaMdhathI baMdhAya che. je kriyAmAM mAyAvI baMdhAya che temAM mAyA rahita zuddha rahe che. [434-435] have bIjI rIte vizodhikoTi avizodhikoTi samajAve che. koTikaraNa be prakAre. uddagamakoTi ane vizodhikoTi. ugamakoTi cha prakAre, AgaLa kahyA pramANe. vizodhikoTi aneka prakAre 9-18-20-pa4-90 ane 270 bhedo thAya che. 9 prakAra * haNavuM, haNAvavuM ane anumodavuM. rAdha, raMdhAvavuM ane anumodavuM. vecAtuM levuM, levarAvavuM ane anumodavuM. pahelA cha bhAMgA avizodhikoTinA ane chellA traNa vizodhikoTinA jANavA. 18 prakAra-navakoTine koI rAgathI ke koI dveSathI. seve. 94ra=18. ra7 prakAra- (nava koTine) sevanAra koI mithyAdraSTi niHzaMkapaNe seve, koI samyagdaSTi virativALo. AtmA anAbhogathI sarve, koI samyavRSTi aviratipaNAne lIdhe gRhasthapaNAnuM avalaMbana karato seve. mithyAtva, ajJAna ane aviratirUpathI sevatA 9*3=27 prakAra thAya. pa4 prakAra-27 prakArane koI rAgathI seve, koI dveSathI seve 2742=pa4 prakAra thAya. 90 prakAra- nava koTine koI puSTa AlaMbanathI dukALa, araNya Adi vikaTa deza kALamAM kSamAdi daza prakAranA dharmanuM pAlana karavA mATe seve. 9410=90 prakAra thAya. 270 prakAra-AmAM koI viziSTa cAritra nimitte seve, koI cAritramAM viziSTa jJAna nimitte seve, koI cAritramAM khAsa darzananI sthiratA nimitte Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA -436 doSa seve 9043=27 prakAra thAya. [43] upara je kahI gayA te soLa udgamanAnA doSo gRhasthathI utpanna thayelA. jANavA. athatuM gRhastha kare che. have kahevAmAM Ave che te utpAdanonA (16) doSo sAdhuthI thatA jANavA. athatuM sAdhu pote doSa ubhA kare che. [437-42] utpAdananA cAra nikSepo che. 1 nAma utpAdano, ra sthApanA utpAdano, 3 dravya utpAdano, 4 bhAva utpAdanA. nAma utpAdanA-utpAdanA evuM. koInuM paNa nAma hovuM te. sthApanA utpAdanA-utpAdanonI sthApanA-AkRti karI hoya te. dravya utpAdanA- traNa prakAre. sacitta, acitta ane mizra dravya utpAdanA. bhAva utpAdanA-be prakAre. Agama bhAvautpAdano ane noAgama bhAvautpAdanA. AgamathI bhAvautpAdanA-eTale utpAdananA zabdanA arthane jANanAra ane temAM upayogavALo. noAgamathI bhAvautpAdanA-be prakAre. prazasta ane aprazata. prazAsta utpAdanA-eTale AtmAne lAbha karanAra jJAna, darzana, cAritra saMbaMdhI utpAdanA. aprazasta utpAdanA eTale AtmAne nukazAna karanArI-karmabaMdha karanArI utpAdanA. te soLa prakAranI ahIM prastuta che. te A pramANe dhAtrIdoSa - dhAtrI eTale bALakanuM paripAlana karanAra strI. bhikSA meLavavA mATe tenA jevuM dhAtrIpaNuM karavuM. jemake-gRhasthanA bALakane ramADavA, havarAvavA vagere. dUtIdoSa- bhikSA mATe ja sAmAsAmI gRhasthanA saMdezA lAvavA laI javA. nimittadoSa-vartamAna, bhUta ane bhaviSyakALanAM ATha prakAramAMthI koI paNa nimitte kahevuM. AjIvikAdoSasAmAnI sAthe potAnI samAna kula, kaLA, jAti vagere je hoya te pragaTa karavuM. hanIpadoSanabhikhArInA jevuM dIna AcaraNa. karavuM. cikitsAdoSa- davA ApavI ke batAvavI. koudoSa- krodha karIne bhikSA levI. mAnadoSa-mAna karIne bhikSA levI. mAyAdoSa-mAyA karIne bhikSA levI. lobhadoSa- lobha rAkhIne bhikSA levI. saMstavadoSa- pUrvasaMstava-mAtA Adino saMbaMdha kADhIne bhikSA levI te. pazcAta saMstava-sasarA pakSanA sAsu Adino saMbaMdha kADhIne bhikSA levI te. vidyAdoSa jenI strIrUpa-devI adhiSThitA hoya te vidyA kahevAya, tenA prayoga vagerethI bhikSA levI te. maMtradoSa-jeno puruSarUpa-deva adhiSThita hoya te maMtra kahevAya tenA prayoga vagerethI bhikSA levI te. cUrNadoSa-saubhAgya Adi karanAra cUrNa vagerenA prayogathI bhikSA levI. yogadoSa AkAza gamanAdi siddhi vagerenA prayogathI bhikSA levI te. mUlakarmadoSa- vazIkaraNa, garbhATana vagere mUlakarmanA prayogathI bhikSA levI te. dhAtrIpaNuM jAte kare ke bIjA pAse karAve, dUtIpaNuM pote kare ke bIjA pAse karAve yAvatu vazIkaraNAdi paNa pote kare ke bIjA pAse karAve ane tethI bhikSA meLave te "ghAtrIpiMDa' dUtapiMDa' Adi utpAdananA doSo kahevAya che. tenuM vizeSa varNana jaNAvAya che. [443-44] bALakanuM rakSaNa karavA rAkhelI strI te dhAtrI kahevAya. te pAMca prakAranI hoya. bALakane stanapAna karAvanArI, bALakane snAna karAvanArI, bALakane vastra Adi paherAvanArI, bALakane ramADanArI ane bALakane khoLAmAM rAkhanArIArAma karAvanArI. darekamAM be prakAro. eka pote kare bIjo bIjA pAse karAvaDAve. [45-462] pUrva paricita gharamAM sAdhu bhikSA mATe gayA hoya, tyAM bALakane raDato joIne bALakanI mAtAne kahe ke "A bALaka hajI stanapAna upara jIve che, bhUkha Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ " piMDanitti -(462) lAgI haze eTale rUdana kare che, mATe jaladI mane vahorAvo, pachI bALakane dhavarAvo' athavA ema kahe ke "pahelA bALakane stanapAna karAvo pachI mane vahorAvo.' athavA to kahe ke hamaNAM bALakane dhavarAvI lo pachI huM vahoravA AvIza." "bALakane sArI rIte rAkhavAthI, buddhizALI, nirogI ane dIrghaAyuSyavALo thAya che, jyAre bALakane sArI rIte nahi rAkhavAthI mUrNa rogI ane alpa AyuSyavALo thAya. lokamAM paNa kahevata che ke putranI prApti thavI durlabha che mATe bIjA badhA kAma mUkIne bALakane stanapAna karAvo. jo tame stanapAna nahi karAvo to huM bALakane dUdha pIvarAvuM ke bIjA pAse stanapAna karAvaDAvuM.' A pramANe bolIne bhikSA levI te dhAtrIpiMDa. A prakAranAM vacano sAMbhaLI je te strI dharmiSTha hoya to khuza thAya. ane sAdhune sAro sAro AhAra Ape, prasanna thayelI te strI sAdhu mATe AdhAkamadi AhAra paNa banAve. te strI dharmanI bhAvanAvALI na hoya to sAdhunAM AvA vacano sAMbhaLI sAdhu pratye gusso kare. kadAca bALaka mAMdo paDI jAya to sAdhunI niMdA kare, zAsanano uDDAha kare, lokone kahe ke te divase sAdhue bALakane bolAvyo hato ke dUdha pIvarAvyuM hatuM ke bIje jaine stanapAna karAvI Avyo hato eTale mAruM bALaka bImAra thaI gayuM.' athavA to kahe ke A sAdhu bAIo AgaLa mIThuM mIThuM bole che." athavA potAnA patine ke bIjA lokone kahe ke "A sAdhu kharAba AcaraNavALo che, maithunanI abhilASA rAkhe che.' vagere vAto karIne zAsananI hIlanA kare dhAtrIpiMDamAM A doSo Ave. bhikSAe pharatAM koI gharamAM strIne ciMtAtura joIne pUche ke kema Aje ciMtAtura dekhAo cho?" strI kahe ke "je duHkhamAM sahAyaka thaI zake tema hoya temane duHkha kahyuM hoya to duHkha dUra thAya. tamane kahevAthI zuM?" sAdhu kahe ke huM tamArA duHkhamAM sahAyaka thaIza, mATe tamAre duHkha hoya te mane kaho.' strI kahe ke mAre ghera dhAtrI hatI tene amuka zeTha potAnA ghera laI gayA che. have bALakane huM kevI rIte sAcavI zakIza? tenI ciMtA che. A pramANe sAMbhaLI sAdhu tenI AgaLa pratijJA kare ke tame jarA paNa ciMtA karazo nahi, huM evuM karIza ke te dhAtrIne zeTha rajA ApI deze ane pachI tamArI pAse AvI jaze. huM thoDA samayamAM ja tamane dhAtrI pAchI lAvI ApIza." pachI sAdhu te strI pAsethI te dhAtrInI uMmara, zarIrano bAMdho, svabhAva, dekhAva vagere jANI laine, te zeThane tyAM jaI zeThanI AgaLa dhAtrInA guNa-doSo evA prakAre bole ke zeTha pelI dhAtrIne chUTI karI de. chUTI thayelI te dhAtrI sAdhu pratye dveSa kare, uddAha kare ke sAdhune mArI paNa nAkhe vagere doSo rahelA hovAthI sAdhue dhAtrIpaNuM karavuM na joIe. A kSIra dhAtrIpaNuM kahyuM. te pramANe bAkInA cAra dhAtrIpaNAM paNa samajI levAM. bALakane ramADavA, khelAvavA vagere karavAthI sAdhune dhAtrIdaSTa lAge che. * - zrI saMgama nAmanA AcArya hatA. vRddhAvasthA AvatAM teonuM jaMghAbaLa kSINa thatAM athatu cAlavAnI zakti nahi rahevAthI, kollekira nAmanA nagaramAM sthiravAsa karyo hato. eka vakhata te pradezamAM dukALa paDavAthI zrI saMgamasUrijIe siMha nAmanA potAnA ziSyane AcArya padavI ApI, gaccha sAthe sukALavALA pradezamAM vihAra karAvyo ane pote ekalA ja te nagaramAM rokAyA. AcArya bhagavaMte nagaramAM nava bhAgo. kalpI, yatanA pUrvaka mAsakalpa sAcavatA hatA. A pramANe vidhipUrvaka dravya, kSetra, kAla Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAdhA-462 ane bhAvapUrvaka mamatA vagara saMyamanuM zuddha rIte pAlana karatA hatA. eka vakhata zrI siMhasUrijIe AcArya mahArAjanI khabara levA datta nAmanA ziSyane mokalyo. dattamuni AvyA ane je upAzrayamAM AcArya mahArAjane mUkIne te gayA hatA, te ja upAzrayamAM AcArya mahArAjane jotAM, manamAM vicAravA lAgyA ke "A AcArya bhAvathI paNa mAsakalpa sAcavatA nathI, zithila sAthe rahevuM nahiM.' Ama vicAra karIne AcArya mahArAjanI sAthe utaya nahi paNa bahAranI osarImAM mukAma karyo. tyAra pachI AcArya mahArAjane vaMdanA Adi karI sukhazAtAnA samAcAra pUchayA ane kahyuM ke "AcArya zrI siMhasUrijIe ApanI khabara levA mane mokalyo che. AcArya mahArAje paNa sukhazAtA jaNAvI ane kahyuM ke "ahIM koI jAtanI takalIpha nathI ArAdhanA sArI rIte thaI rahI che.' bhikSAveLA thatAM AcArya bhagavaMta dattamunine sAthe laine gocarI nIkaLyA. aMta prAMta kulamAM bhikSAe jatAM anukuLa gocarI prApta nahi thavAthI dattamuninuM mukha jhAMkhu paDI gayuM. tenA bhAva jANIne AcArya bhagavaMte datamunine koI dhanavAnane ghera bhikSA mATe lai gayA. te gharamAM zeThanA bALakane vyaMtarI vaLagelI hovAthI, bALaka haMmezAM rudana karyA karato hato. AthI AcArye te bALakanI sAme joine capaTI vagADavA pUrvaka bolAvatAM kahyuM ke "vatsa! rudana kara nahi." AcAryanA prabhAvathI te vyaMtarI cAlI gaI. eTale bALaka zAMta thaI gayo. A jotAM gRhanAyaka khuza thaI gayo. ane bhikSAmAM ghaNA lADavA Adi vahorAvyA. dattamuni khuza thaI gayA, eTale AcAryo tene upAzraye mokalI dIdho ane pote aMtakAMta bhikSA vahorIne upAzraye AvyA. pratikramaNa vakhate AcAryo dattamunine kahyuM ke dhAtrIpiMDa ane cikitsApiMDanI. AlocanA karo." dattamunie kahyuM ke huM to tamArI sAthe bhikSAe Avyo hato. dhAtrIpiMDAdino paribhoga kevI rIte lAgyo !" AcArye kahyuM ke "nAnA bALakane ramADyo tethI krIDana dhAtrIpiMDadoSa ane capaTI vagADI vyaMtarIne bhagADI eTale cikitsApiMDadoSa, mATe te doSonI AlocanA karI lo. AcAryanuM kahevuM sAMbhaLI dattamunine manamAM dveSa Avyo ane vicAravA lAgyo ke "A AcArya kevA che? pote bhAvathI mAsakalpanuM ye AcaraNa karatA nathI, vaLI haMmezAM Avo manojJa AhAra vApare che. jyAre meM eka divasa tevo AhAra lIdho temAM mane AlocanA karavAnuM kahe che." gusse thaIne AlocanA karyA sivAya upAzrayanI bahAra jato rahyo. eka deva AcAryazrInA guNothI temanA pratye bahumAnavALo thayo hato. te deve dattamuninuM AvA prakAranuM AcaraNa ane duSTa bhAva jANI tenA pratye kopAyamAna thayo ane zikSA karavA mATe vasatimAM gADha aMdhakAra vikapachI pavanano vAvaMToLa ane varasAda zarU karyo. dattamuni to bhayabhIta thaI gayA. kaMi dekhAya nahi. varasAdamAM bhIMjAvA lAgyo, pavanathI zarIra kaMpavA lAgyuM. eTale bUmo pADavA lAgyo ane AcAryane kahevA lAgyo ke 'bhagavan! kyAM jauM ? kazuM ja dekhAtuM nathI.... kSarodadhi jaLanA jevA nirmaLa hRdayavALA AcArye kahyuM ke "vatsa ! upAzrayanI aMdara AvI jA." dattamunie kahyuM ke bhagavan! kazuM ja dekhAtuM nathI, kevI rIte aMdara AvuM. aMdhakAra hovAthI bAraNuM paNa dekhAtuM nathI. anukaMpAthI AcArye potAnI AMgaLI thuMkavALI. karIne uMcI karI, to teno dIvAnI jyota jevo prakAza phelAyo. durAtmA dattamuni Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 116 piMDanijajutti-(463) vicAravA lAgyo ke "aho ! A to parigrahamAM agni-dIvo paNa pAse rAkhe che ?" AcArya pratye datte Avo bhAva karyo. tyAM deve tenI nirbhatsanA karIne kahyuM ke "duSTa, adhama! AvA sarva guNa ratnAkara AcArya bhagavaMta pratye Avo duSTa vicAra kare che ? tArI prasannatA mATe keTaluM karyuM, chatAM huM AvuM duSTa ciMtave che?' ema kahI gocarI vagerenI hakIkata jaNAvI ane kahyuM ke "A je prakAza che te dIvAno nathI, paNa tArI upara anukaMpA AvavAthI potAnI AMgaLI thuMkavALI karI, temanA prabhAvathI te prakAzavALI thaI che. zrI dattamunine potAnI bhUla samajAI, pazcAttApa thayo, turata AcAryanA pagamAM paDI kSamA mAgI. AlocanA karI. A rIte sAdhune dhAtrIpiMDa levo kalpa nahi. 4i3-469] dUtIpaNuM be prakAre thAya che. je gAmamAM rahyA hoya te ja gAmamAM ane bIjA gAmamAM. gRhasthano saMdezo sAdhu laI jAya ke lAve ane te dvArA bhikSA meLave te dUtIpiMDa kahevAya. saMdezo be prakAre jANavo- pragaTa rIte jaNAve ane gupta rIte jaNAve. te paNa be prakAre. laukika ane lokottara. lokika pragaTa dUtIpaNuM - bIjA gRhastha jANI zake te rIte saMdezo jaNAve. laukika gupta dUtIpaNuM- bIjA gRhastha Adine khabara na paDe te rIte saMketathI jaNAve. lokottara pragaTa dUtIpaNuM- saMghaTTaka sAdhune khabara paDe te rIte jaNAve. lokottara gupta dUtIpaNuM- saMghATTaka sAdhune khabara na paDe te rIte jaNAve. lokottara gupta dUtIpaNuM kevI rIte thAya?- koI strIe potAnI mAtAne kahevA saMdezo sAdhune kahyo. have sAdhu vicAra kare ke jo pragaTa rIte saMdezo kahIza to saMghATTaka sAdhune ema thaze ke "A sAdhu je dUtIpaNuM kare che. mATe evI rIte kahyuM ke "A sAdhune khabara na paDe ke "A dUtIpaNuM kare che.' Ama vicArIne te sAdhu te strInI mAtAnI AgaLa jaIne kahe ke tamArI putrI jaina zAsananI maryAdA samajatI nathI. mane kahyuM ke mArI mAtAne ATaluM kaheje. Ama kahIne je kahyuM hoya te badhuM kahI de." A sAMbhaLI te strInI mAtA samajI jAya ane bIjA saMghATTaka sAdhune bIjo vicAra na Ave tethI te paNa sAdhune kahe "mArI putrIne huM kahI daIza ke AvI rIte sAdhune kahevAya nahi.' A rIte bolavAthI saMghATTaka sAdhune dUtIpaNAnI khabara na paDe. sAMketika bhASAmAM kahe to temAM bIjAne khabara na paDe. dUtIpaNuM karavAmAM aneka doSo rahelA che. [470-473] je koI ahArAdi mATe gRhasthone vartamAnakAla, bhUtakAla, bhaviSyakAlanAM lAbha, nukazAna, sukha, duHkha, AyuSya, maraNa vagere saMbaMdhI nimittajJAnathI kathana kare, te sAdhu pApI che. kemake nimitte kahevuM te pApane upadeza che. tethI koI vakhate potAno ghAta thAya, bIjAno ghAta thAya ke Ubhayano ghAta Adi anartho thavA saMbhava che. mATe sAdhue nimitta Adi kahIne bhikSI meLavavI na joIe. eka mukhI potAnI patnI ghera mUkIne rAjAnI AjJAthI bahAra gAma gayo hato. te daramyAna koI sAdhue nimitta vagere kahevAthI mukhInI strIne bhakta banAvI hatI. tethI te sArI sAro AhAra banAvIne sAdhune ApatI hatI. bahAra gAma gayAne ghaNA divasa thavA chatAM potAno pati pAcho nahi AvavAthI zoka karatI hatI. AthI sAdhue mukhInI strIne kahyuM ke "tuM zoka zA mATe kare che? tArA pati gAma bahAra AvI gayA che, Aje ja tane maLaze. strI harSa pAmI. potAnA saMbaMdhIone temane levA mATe sAmAM mokalyA. A bAju mukhIe vicAra karyo hato ke "chAnomAno mArA ghera jAuM ane Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA -473 117 mArI strInuM cAritra jauM ke suzIlA che ke duzIlA che?' paraMtu saMbaMdhIo sAmA maLyA eTale mukhI Azcarya pAmyo. pUchyuM ke "mArA AgamananI tamane zI rIte khabara paDI?" saMbaMdhIoe kahyuM ke tamArI patnie kahyuM eTale ame AvyA. bIjuM kaMI ame jANatA nathI. mukhI ghera Avyo ane potAnI patnine pUchyuM ke mArA AgamananI tane zI rIte khabara paDI? strIe kahyuM ke ahIM muni AvyA che temaNe nimittanA baLe mane kahyuM hatuM." mukhIe pUchayuM ke "enA jJAnanI bIjI paNa kAMI khAtrI che?" strIe kahyuM ke, tame mArI sAthe je ceSTAo karelI. je vAtacito karelI, tathA meM je svapna joyelAM tathA mArA gupta bhAgamAM raheluM tala vagere mane kaheluM, te badhuM sAcuM hovAthI tamAruM Agamana paNa sAcuM haze, ema meM nirNaya karyo hato ane tethI tamane levA mATe badhAne sAme mokalyA hatA.' A sAMbhaLatAM mukhIne IrSA AvI ane roSAyamAna thayo. sAdhu pAse AvIne roSapUrvaka pUchyuM ke "bola! A ghoDInA peTamAM vachera che ke vacherI che?" sAdhue kahyuM ke 'tenA peTamAM pAMca lakSaNavALo vachero che. mukhIe manamAM vicAryuM ke "jo A sAcuM paDaze to mArI strIe kaheluM badhuM sAcuM mAnIza, nahitara A durAcArI bannene mArI nAkhIza." mukhIe khAtrI karavA mATe ghoDInuM peTa cIrI nAMkhyuM ane joyuM to muninA kahevA pramANe pAMca lakSaNavALo ghoDo hato, A jotAM tene krodha zAMta thaI gayo. A rIte nimitta kahevAmAM aneka doSo rahelA che. eTale nimitta kahI piMDa levo ko nahi. [474-780 AjIvikA pAMca prakAre thAya che. jAtisaMbaMdhi, kulasaMbaMdhi gaNasaMbaMdhi, karmasaMbaMdhi, zIlpasaMbaMdhi. A pAMce prakAramAM sAdhu evA prakAre bole ke jethI gRhastha samaje ke "A amArI jAti Adino che, athavA to spaSTa bhASAmAM kahe ke huM brAhmaNa Adi chuM.' A rIte potAne tevA oLakhAvavApUrvaka bhikSA levI, te AjivikA doSavALI kahevAya che. jAti-brAhmaNa, kSatriya Adi athavA mAtRpakSanI mAtAnAM sagAMvahAlAM jAti kahevAya. kula-ugraMkula, rAjanyakula, bhogakula Adi athavA pitApakSanuM-pitAnAM sagAMvahAlA saMbaMdhI kula kahevAya. gaNa-malla Adino samuha. karma-khetI AdinuM kArya athavA aprItine utpanna karanAra, zilpa-tUNavuM, sIvavuM, vaNavuM vagere athavA prItine utpanna karanAra. koI ema kahe che ke guru vinA upadeza karAyuM zikheluM hoya te karma ane gurue upadezeluM-kaheluM-batAveluM-zIkhaveluM te zilpa. koI sAdhue bhikSA bhamatAM koi brAhmaNanAM gharamAM praveza karyo, tyAM brAhmaNanA putrane homAdi kriyA barAbara karato joIne potAnI jAti batAvavA mATe brAhmaNane kahe ke tamAro putra homAdi kriyA barAbara kare che. athavA ema kahe ke "gurukalamAM sArI rIte rahyo hoya ema lAge che." A pramANe sAMbhaLIne brAhmaNa kahe ke 'tame homAdi kriyA vagere barAbara jANo cho tethI nakkI tame brAhmaNa jAtinA lAgo cho. jo brAhmaNa na ho to A badhuM barAbara zI rIte jANI zako ?' sAdhu mauna rahe. A pramANe sAdhue ADakatarUM kahIne je potAnI jAti jaNAvI te bolavAnI kaLA vaDe jaNAvI kahevAya. athavA to sAdhu spaSTa kahe che huM brAhmaNa chuM." jo te brAhmaNa bhadrika hoya to. "A amArI jAtino che." ema samajI sAro sAro ane vadhAre pramANamAM AhAra Ape. ne te brAhmaNa dveSI hoya to A pApAtmA bhraSTa thayo, teNe brAhmaNapaNAno tyAga karyo che." Ama vicArI potAnA gharamAMthI kADhI mUke. Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 118 piMDaninjari (481) A pramANe kula, gaNa, karma, zilpamAM doSa samajI levA. A rIte bhikSA levI te AjIvikApiMDa doSavALI kahevAya. sAdhune Avo piMDa levA kahyuM nahi. [481-493 AhArAdine mATe sAdhu zramaNa, brAhmaNa, kRpaNa, atithi, zvAna AdinA bhaktanI AgaLa-eTale ke jeno bhakta hoya tenI AgaLa tenI prazaMsA karIne pote AhArAdi meLave te vanapaka piMDa kahevAya. zramaNanA pAMca bhedo che. nigraMtha, bauddha, tApasa, parivrAjaka, ane gozALanA matane anusaranArA. kRpAthI daridra, aMdha, ThuMTha, laMgaDA, rogI, jugita vagere samajavA. jAnathI kUtarA, kAgaDa, gAya, yakSanI pratimA vagere samajavA. je jenA bhakta hoya tenI AgaLa pote tenA vakhANa Adi kare. koI sAdhu bhikSAe gayo hoya tyAM bhikSA meLavavA mATe. nigraMthane AzrIne zrAvakanI AgaLa bole ke he uttama zrAvaka! tArA A guru to atizaya jJAnavALA che, zuddha kriyA ane anuSTAna pALavAmAM tatpara che, mokSanA abhilASI che. bauddhanA bhaktanI AgaLa tyAM bauddha bhikSuko bhojana karatA hoya to temanI prazaMsA kare A pramANe tApasa, parivrAjaka ane gozALanA matanA anuyAyIo AgaLa temanI temanI prazaMsA kare. brAhmaNanA bhaktanI AgaLa kahe ke brAhmaNane dhana karavAthI AvA AvA lAbha maLe. kRpaNanA bhaktanI AgaLa kahe ke "bIcArA A lokone koNa ApavAnuM hatuM. Amane ApavAthI to jagatamAM dAnanI jayapatAkA maLe che. vagere. zvAna AdinA bhaktanI AgaLa kahe ke baLada vagerene to ghAsa vagere maLI rahe che, jyAre kUtarA vagerene to loko ha karIne ke lAkaDI vagere mArIne kADhI mUke che. eTale bIcArAne sukhe khAvAnuM paNa maLatuM nathI. kAka, popaTa Adi zubhAzubha jaNAve che. yakSanI mUrtinA bhaktanI AgaLa yakSanA prabhAva AdinuM varNana kare. A pramANe AhAra meLavavo e ghaNA doSanuM kAraNa che. kemake sAdhu A rIte dAnanI prazaMsA kare tethI apAtramAM dAnanI pravRtti thAya, vaLI bIjAne ema thAya ke "A sAdhu bauddha AdinI prazaMsA kare che mATe jarUra A dharma uttama che. AthI kvo mithyAtvamAM sthira thAya, ke zraddhAvALo hoya te mithyAtva pAme. vagere aneka doSo rahelA. che. vaLI jo te bauddha Adino bhakta hoya to sAdhune AdhAkamiida sAro sAra AhAra banAvIne Ape. A rIte sAdhu tyAM roja javAthI, bauddhanI prazaMsA karavAthI te sAdhu paNa kadAca bauddha thaI jAya. khoTI prazaMsA Adi karavAthI mRSAvAda paNa lAge. jo te brAhmaNa Adi sAdhunA dveSI hoya to bole ke "Ane gayA bhavamAM kaMI ApyuM nathI eTale A bhavamAM maLatuM nathI, tethI AvA prakAranuM mIThuM mIThuM bole che, kUtarAnI jema dInatA batAve che. vagere bole. tethI pravacana virAdhanA thAya. gharamAMthI kADhI mUke ke pharIthI gharamAM Ave nahi eTalA mATe jhera Adi Ape. AthI sAdhunuM mRtyu Adi thAya, AthI AtmavirAdhanA vagere doSo rahelA che. | [494-498] koInA ghera sAdhu bhikSAe gayA, tyAM gRhastha roga maTADavA mATe davAnuM pUche, to sAdhu ema kahe ke- "zuM huM vaidya chuM? AthI pelo gRhastha samaje ke A roga mADavA mATe vaidya pAse javAnuM sUcave che. athavA to kahe ke "mane Avo roga thayo hato, tyAre Avo Avo upacAra karelo. eTale roga maTI gayo hato. athavA sAdhu pote ja roganI cikitsA kare. A traNe prakAre cikitsA doSa lAge. Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAya - 498 119 A rIte AhArAdi mATe cikitsA karavAthI aneka prakAranA doSo lAge che. jemake-auSadhamAM kaMdamUla vagerano upayoga thAya, temAM jIva virAdhanA thAya. ukALAkavAtha vagere karavAthI asaMyama thAya. gRhastha sArI thayA pachI tapelA loDhAnI jema je koI pApa vyApAra jIvavadha kare teno sAdhu nimitta bane. sAro thaI javAthI sAdhune sAro sAro AhAra banAvIne Ape temAM AdhAkamadi aneka doSo lAge. vaLI jo te rogIne roga vadhI jAya ke marI jAya to tenA saMbaMdhI Adi sAdhune pakaDIne rAjasabhAmAM laI jAya, tyAM kahe ke "A veSadhArIe Ane mArI nAMkhyo." nyAya karanArA sAdhune aparAdhI TharAvI mRtyudaMDa Ape, temAM Atma virAdhanA thAya. loko bolavA lAge ke "A sAdhuDA sAro sAro AhAra maLe eTale AvuM vaiduM kare che.' AthI pravacana virAdhanA thAya. A rIte cikitsA karavAthI jIva virAdhanA eTale saMyama virAdhanA, AtmavirAdhanA ane pravacana virAdhanA ema traNa prakAranI virAdhanA thAya. [499-502] vidyA omakArAdi akSara samuha, tathA maMtra yogAdino prabhAva, tapa-cAra-pAMca upavAsa, mAsakSamaNa Adino prabhAva, rAjA-rAjA, pradhAna Adi adhikArIno mAnanIya rAjAdi vallabha, bala-sahastra yoddhAdi jeTaluM sAdhunuM parAkrama joIne ke bIjA dvArA jANIne, gRhastha vicAre ke "jo A sAdhune nahi ApIe to zApa Apaze, to gharamAM koInuM maraNa thaze. athavA vidyA-maMtrano prayoga karaze, rAjAno vallabha hovAthI ApaNane nagara bahAra kaDhAvI mUkaze, parAkramI hovAthI ApaNane mArajhuDa karaze. vagere anarthanA bhayathI sAdhune AhArAdi Ape te krodhapiMDa kahevAya. krodha dvArA je AhAra grahaNa karAya tene krodhapiMDa doSa lAge. [pa03-511] potAnuM labdhipaNuM athavA bIjA pAse potAnI prazaMsA sAMbhaLIne garvita banelo, 'tuM ja A kArya karavA mATe samartha che' ema bIjA sAdhunA kahevAthI utsAhita thayelo, athavA "tArAthI koI kArya siddha thatuM nathI.' ema bIjAnA kahevAthI apamAnIta thayelo sAdhu, ahaMkArane vaza thaI piMDanI gaveSaNA kare eTale gRhasthanI AgaLa jaIne kahe ke bIjA vaDe prArthanA karAyelo je puraSa sAmAnA icchitane pUrNa karavA pote samartha hovA chatAM Apato nathI, te adhama puruSa che.' vagere vacana dvArA gRhasthane uttejita karIne tenI pAsethI azanAdi meLave te mAnapiMDa kahevAya. giripuSpita nAmanA nagaramAM vijayasiMhasUrijI parivAra sAthe padhArelA hatA. eka divasa keTalAka tarUNa sAdhuo bhegA thayA ane paraspara vAte caDhayA. tyAM eka sAdhu bolyo ke bolo ApaNAmAMthI koNa savAramAM ja rAMdhelI seva lAvI Ape ema che?" tyAM guNacaMdra nAmanA eka nAnA sAdhue kahyuM ke huM lAvI ApuM." tyAre bIjo sAdhu bolyo ke "jo ghI goLa sAthe ApaNA badhAne seva purI na thAya to zA kAmanI ? thoDI, laIne Ave temAM zuM thAya? mATe badhAne pUrNa thAya teTalI lAve to kharo?" A sAMbhaLI abhimAnamAM Avelo guNacaMdra muni bolyo ke "saruM, tamArI jevI IcchA haze te pramANe lAvI ApIza." evI pratijJA karIne moTuM naMdIpAtra laine sevo levA mATe nIkaLyo. pharatAM pharatAM eka kauTuMbikanA gharamAM ghaNI seva, ghI, goLa vagere taiyAra kareluM jovAmAM AvyuM. AthI te sAdhue tyAM jaIne aneka prakAranAM vacano bolavA dvArA sevanI mAMgaNI karI, paraMtu kauTuMbikanI strI sulocanAe sevA ApavAnI sApha na pADI, ane Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 120 piDanijajutti- pa11) kahyuM ke "tane to jarA paNa na ApuM." AthI sAdhue mAnadazAmAM AvI kahyuM ke huM tAre gherathI ja avazya ghI goLa sAthe seva levAno.' sulocanA paNa abhimAna pUrvaka bolI ke "jo tuM A sevamAMthI jarA paNa seva meLave to mArA nAka upara pesAba karyo ema samaje.' kSullaka sAdhue vicAra karyo ke "avazya ema ja karIza." pachI gharamAMthI bahAra nIkaLIne koIne pUchayuM ke "A konuM ghara che?" teNe kahyuM ke viSNamitranuM A ghara che. viSNamitra kyAM che? atyAre corA upara haze. guNacaMdra mUni corA upara pahoMcyo ane tyAM jaIne pUchyuM ke "tamArAmAM viSNamitra koNa che ?" tamAre temanuM zuM kAma che? mAre temanI pAse kaMIka mAgaNI karavI che. te viSNumitra, A badhAno banevI jevo thato hato eTale mazkarImAM te badhA bolyA ke "e to kapaNa che, e tamone kAMI Ape evo nathI, mATe amArI pAse pAse ja je mAgavuM hoya te mAgo." viSNumitrane thayuM ke A to mArI halakAI thaze, eTale te badhAnI samakSa sAdhune kahyuM huM viSNumitra chuM, tamAre je mAgavuM hoya te mAgo, A badhA mazkarImAM bole che te tame gaNazo nahi." tyAre sAdhue kahyuM ke jo tame strI pradhAna cha puruSomAMnA eke na ho to huM mAguM." A sAMbhaLI corA upara beThAlA bIjA mANasoe pUchayuM ke te strIpradhAna cha puruSo kyA? jemAMnA eka evA viSenI Amane mATe tame zaMkA karo cho ?" guNacaMdra munie kahyuM ke "sAMbhaLo ! temanA nAmo 1. zvetAMgulI, 2, bakoDAyaka, 3. kiMkara, 4. snAtaka, 5. gIdhaDAnI jema kUdanAra ane 6. bALakanA malamUtra sApha karAra. A pramANe te sAdhue kahyuM ke turata corA upara beThelA badhA mANaso eka sAthe hAsyapUrvaka bolI uThyA ke "A to e puruSonA guNone dhAraNa karanAro che, mATe strIpradhAna evA AnI pAse kaMI mAgatA karatA nahi.' A sAMbhaLI viSNamitra bolyo ke huM te cha puruSonA jevo bAyalo nathI. mATe tamAre je joIe te mAgo, huM jarUra ApIza." sAdhue kahyuM ke "jo ema che, to ghI, goLa sAthe pAtaDuM bharIne seva mane Apo.' cAlo pAtaDuM bharIne sevA ApuM.' ema kahIne viSNamitra sAdhune laIne potAnA ghara tarapha cAlavA mAMDyuM. rastAmAM sAdhue badhI vAta karI ke tamAre ghera gayo hato paNa tamArI patnie ApavAno InkAra karyo che, jo te hAjara haze to tamane ApavA nahi de. viSNumitre kahyuM ke je ema che to tame ahIM bAjumAM ubhA raho, thoDI vAra pachI tamane bolAvIne seva ApuM.' viSNumitra ghera gayo ane potAnI patnine pUchyuM ke kema seva raMdhAI gaI che ?" ghI, goLa badhuM taiyAra karyuM che? strIe kahyuM ke "hA, badhuM taiyAra che." viSNumitre badhuM joyuM ane goLa jotAM bolyo ke "goLa ATalo nahiM thAya, mALIyA uparathI bIjo goLa kADhI Ava." strI nIsaraNI mUkIne goLa levA mALIyA upara gaI, eTale viSNumitre nIsaraNI laI lIdhI. pachI sAdhu bolAvIne ghI, goLa, seva ApavA lAgyo. tyAM sulocanA strI goLa laIne nIce AvavA jAya che to nIsaraNI maLe nahi. eTale nIce jovA lAgI to viSNamitra te sAdhune seva vagere Apato hato. A jotAM te bolI uThI "are! Ane sevA ApatA nahi, ApatA nahi. sAdhue paNa tenI sAme joine potAnI AMgaLI nAka upara mUkIne batAvyuM ke huM tArI nAsikA upara mUtayoM.' ema kahI ghI, goLa, sevathI bhareluM pADyuM laIne upAzraye gayo. A pramANe bhikSA levI e mAnapiMDa kahevAya. AvI bhikSA sAdhune kahyuM nahi. Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-512 kemake te strI puruSane sAdhu pratye dveSa jAge tethI pharIthI bhikSA Adi Ape nahi. kadAca bemAMthI ekane dveSa thAya. krodhamAM AvI jaIne kadAca sAdhune mAre ke mArI nAkhe tethI Atma virAdhanA thAya, lokonI AgaLa jema tema bole temAM pravacana virAdhanA thAya. mATe sAdhue AvI mAnapiMDadoSavALI bhikSA levI nahi. [pa1ra-pa18] AhAra meLavavA mATe bIjAne khabara na paDe te rIte maMtra, yoga, abhinaya AdithI potAnA rUpamAM pheraphAra karIne AhAra meLavavo. A rIte meLavelo AhAra mAyApiMDa nAmanA doSathI dUSita gaNAya che. rAjagRhI nagarImAM siMharatha nAmanA rAjA rAjya karatAM hatA. te nagaramAM vizvakamAM nAmano prakhyAta naTa raheto hato. tene saghaLI kaLAmAM kuzala atisvarUpavAna manohara evI be kanyAo hatI. dharmarUcI nAmanA AcArya vihAra karatA karatA te nagaramAM AvI pahoMcyA. temane aneka ziSyo hatA, temAM ASADhAbhUti nAmanA ziSya tIkSNa buddhivALA hatA. eka vAra ASADhAbhUti nagaramAM bhikSAe pharatAM pharatAM vizvakamAM naTanA ghera gayA. vizvakarmAnI putrIe suMdara modaka Apyo te laIne muni bahAra nIkaLyA. aneka vasANAthI bharapura, sugaMdhIvALo modaka joI, ASADhAbhUti munie vicAra karyo ke A uttama modaka to AcArya mahArAjanI bhaktimAM jaze. Avo modaka pharI kyAM maLavAno che? mATe rUpa badalIne bIjo lADavo laI AvuM.' Ama vicAra karIne pote eka AMkhe kANA banI gayA. ane pAchA "dharmalAbha" ApIne te naTanA gharamAM gayA. bIjo lADavo maLyo. vicAra karyo ke "A modaka to upAdhyAyane Apavo paDaze. eTale pAchA kubaDAnuM rUpa dhAraNa karI trIjo lADavo meLavyo. "A to saMghATTaka sAdhune Apavo paDaze. eTale koDhIAnuM rUpa banAvIne cotho lADavo laI AvyA. potAnA gharanA jharUkhAmAM beThelA vizvakarmAe sAdhune judA judA rUpa karatA joI lIdhA hatA. AthI teNe vicAra karyo ke "jo A naTa bane to uttama kalAkAra thaI zake. mATe koI paNa upAye Ane vaza karavo joIe.' vicAra karatAM upAya maLI Avyo." mArI ane putrIo yuvAna, svarUpavAna, catura ane hoMzIyAra che. temanA AkarSaNathI sAdhune vaza karI zakAze." vikamAM nIce utaryo ane turata sAdhune pAchA bolAvyA ane lADavAthI pADuM bharI diIdhuM ane kahyuM ke bhagavad ! haMmezAM ahIM padhArIne amane lAbha Apajo." ASADhAbhUti bhikSA laIne upAzraye pahoMcyA. A bAju vizvakarmAe potAnA kuTuMbane sAdhunA rUpa parAvartananI badhI vAta karI. pachI banne putrIone ekAMtamAM bolAvIne kahyuM ke AvatI kAle paNa A muni bhikSA levA mATe jarUra Avaze. Ave eTale tamAre Adara pUrvaka sArI rIte bhikSA ApavI ane temane vaza thAya tema karavuM. te Asakta thaI jAya tyAre pachI kahevuM ke "amane tamArA upara khUba sneha thAya che, mATe tamo amAro svIkAra karIne amArI sAthe lagna karo." ASADhabhUti muni to modaka vagerenA AhAramAM laTTa banI gayA ane roja vizvakama naTane ghera bhikSAe AvavA lAgyA. naTakanyAo AdarapUrvaka sasneha sArI sArI bhikSA Ape che. ASADhAbhUti dhIme dhIme naTakanyA pratye AkarSavA lAgyA ane prema vadhavA lAgyo. eka divase naTakanyAo lagnanI mAgaNI karI. cAritrAvaraNa karmano joradAra udaya jAgyo. guruno upadeza vIsarI gayA, viveka nAza pAmyo, kulajAtinuM Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 122 piMDaniti - (518) abhimAna osarI gayuM. AthI ASADhAbhUtie lagnanI vAtano svIkAra karyo ane kahyuM ke A mAro muniveSa mArA gurune soMpIne pAcho AvuM chuM." gurumahArAjanA pagamAM paDIne ASADhAbhUtie potAno abhiprAya jaNAvyo. guramahArAje kahyuM ke "vatsa ! tArA jevA vivekI ane jJAnavAnane Aloka ane paralokamAM juguNanIya AcaraNa karavuM yogya nathI. huM vicAra kara, lAMbA kALa sudhI. uttama prakAranA zIlanuM pAlana karyuM che, to pachI have viSayomAM Asakta thA nahi, be hAtha vaDe Akho samudra tarI gayA pachI khAbociyAmAM koNa DUbe ?' vagere ghaNA prakAre ASADhAbhUtine samajAvyA chatAM paNa ASADhAbhUtine kaMI asara thaI nahi. ASADhAbhUtie kahyuM ke "bhagavan! Apa kaho cho te badhuM barAbara che, paraMtu pratikULa karmano udaya thavAthI viSayanA virAgarUpa mArUM kavaca nirbaLatAnA yoge strInA kaTAkSarUpI bANothI jarjarita thaI gayuM che. Ama kahI AcArya bhagavaMtane namaskAra karI potAno ogho gurumahArAja pAse mUkI dIdho. pachI vicAra karyo ke 'ekAMta upakArI saMsArasamudramAM DUbatAM prANIone uddhAra karavAnI bhAvanAvALA, saghaLA jIvonA baMdhutulya evA gurune kaMTha kema karAya ?" Ama vicAra karI pAchA pagale upAzrayanI bahAra nIkaLI vicAre che. AvA gurunI caraNasevA pharIne kyAre prApta thaze.?" aSADhAbhUti vizvakarmAnA maMdire AvI pahoMcyAM. vizvakarmAe AdarapUrvaka kahyuM ke 'mahAbhAgyavAna ! A mArI be kanyAno svIkAra karo. banne kanyAnA lagna ASADhAbhUti sAthe karavAmAM AvyA. vRttimAM ApelI pachInI kathA viSayavastune samajAvavA upayogI nathI paNa sAra eTalo ja ke mAyApiMDa te sAdhune cAritra mukAvanAra banyuM mATe - A rIte sAdhue mukhya utsarga mArge mAyApiMDa grahaNa karavo, nahi. apavAda mAge, bimArI, tapazcaryA, mAsakSamaNa, mAdhurNaka, vRddha tathA saMgha AdinA vizeSa kAraNe mAyApiMDa laI zake. [pa19-521] rasanI AsaktithI siMhakesarIyA lADu ghebara Adi ja Aje huM grahaNa karIza.' Avo vicAra karI gocarIe jAya, bIjuM maLatuM hoya te grahaNa na kare paNa. potAnI icchita vastu meLavavA mATe ghaNuM bhame, ane Icchita vastu potAnA joItA, pramANamAM meLave. te lobhapiMDa kahevAya. sAdhune AvI lobhapiMDadoSavALI bhikSA levI. kalpa nahi. caMpA nAmanI nagarImAM suvrata nAmanA sAdhu AvelA hatA. eka vakhata tyAM lADuno utsava hato eTale loko vividha prakAranA lADu banAvatA ane khAtA. suvrata. manie gocarIe nIkaLatAM manamAM nakkI karyuM ke "Aje to siMhakesarIA lADu bhikSAmAM meLavavA." caMpAnagarImAM eka gherathI bIje ghera phare che, paNa siMhakesarIo lADu maLato nathI. bhamatAM be prahara vItI gayA paNa lADu maLyo nahi, eTale dhyAna lADumAM hovAthI magaja khasI gayuM. pachI to gharamAM praveza karatAM "dharmalAbhane badale siMhakesarA' bolavA lAgyA, Amane Ama Akho divasa puro thayo, paNa siMhakesarIo lADu maLyo nahi. rAtrI paDI paNa pharavAnuM to cAlu rAkhyuM. rAtrInA be prahara vyatIta thayA haze tyAM eka gItArtha ane hoMzIAra zrAvakanA gharamAM siMhakesarA' bolatAM praveza karyo. zrAvake vicAra karyo divase pharatA siMhakesarIo lADavo maLyo nathI, tethI magaja khasI gayuM lAge che. jo siMkesarIo lADavo maLe to citta svastha. Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA -521 123 banI jAya.' Ama vicAra zrAvake padhAro mahArAja.' siMha kesarIyA lADavAno bharelo Dabo laIne temanI pAse AvIne kahyuM ke "lo mahArAja siMhakesarIyA lADavA. grahaNa karI mane lAbha Apo." munie lADavA grahaNa karyA. pAtrAmAM siMhakesarIA lADavA AvatAM temanuM citta svastha thaI gayuM. zrAvake munine pUchyuM ke 'bhagavan! Aje meM purimaDhanuM paccakhANa karyuM che, to te purUM thayuM ke nahi ?' suvratamunie samaya jovA mATe AkAza tarapha joyuM, to AkAzamAM aneka tArAonAM maMDaLo joyAM ane adharAtrI thayAnuM jANyuM. ardharAtrI jANatAM ja muni vicAramAM paDI gayA. potAno cittabhrama jANyo. hA! mUkha ! evA meM Aje zuM karyuM? ayogya AcAraNa thaI gayuM. dhikkAra che mArA jIvatarane, lobhamAM aMdha banI jaIne divasa ane rAtrI sudhI bhamyA karyuM. A zrAvaka upakArI ke siMhakesarIA lADavA vahorAvIne mArI AMkha ughADI. munie zrAvakane kahyuM ke bho! mahAzrAvaka ! tame sArUM karyuM. siMhakesarIA lADavA ApIne purimaSTha paccakakhANano samaya pUchIne saMsAramAM DUbatAM mAro bacAva karyo.' rAtre grahaNa kareluM hovAthI potAnA AtmAnI niMdA karatA ane lADane paraThavatA zukladhyAnamAM caDhyAM, kSapakazreNI mAMDI lADavAnA cUrA karatA AtmA upara lAgelA ghAtI karmonA paNa cUrA karI nAMkhyA. kevaLajJAna utpanna thayuM. A rIte lobhathI paNa bhikSA levI kahyuM nahi. pi22-531 saMstava eTale prazaMsA. te be prakAre che-1 saMbaMdhI saMtava, 2 vacana saMstava. saMbaMdhI saMstava te parirUpa che ane vakhANavArUpa vacano bolavAM te vacana saMtava che. saMbaMdhI saMstavamAM pUrva saMtava ane pazcAtu saMstava. vacana saMstavamAM paNa pUrvasaMstava ane pazcAt saMstava. saMbaMdhI pUrvasaMstavamAtApitAdinA saMbaMdhathI paricaya pADavo. sAdhu bhikSAe pharatA koinA gharamAM praveza karyo. tyAM AhAranI laMpaTatAthI potAnI uMmara ane sAmAnI umara jANIne uMmarane saMbaMdhathI bole. je te strI vayovRddha ane pote madhyama uMmarano hoya to kahe ke "mArI mAtA tamArA jevI hatI." te strI madhyama uMmaranI hoya to kahe ke "mArI bena tamArA jevI hatI. nAnI uMmaranI hoya to kahe ke "mArI putrI ke putranI putrI tamArA jevI hatI." ItyAdi rIte bolIne AhAra meLave. AthI saMbaMdhI pUrvasaMstava nAmano doSa lAge. saMbaMdhI pakSAtsastava-pAchaLathI saMbaMdha baMdhAyo hoya te sAsu-sasarA AdinA saMbaMdhathI paricaya pADavo. "mArI sAsu, patni tamArA jevA hatAM' vagere bole te saMbaMdhI pazcAtyaMtava kahevAya. vacana pUrvasaMsava-dAtAranA guNo Adi je jANavAmAM AvyA hoya, tenI prazaMsA kare. bhikSA lIdhA pahelA sAcA ke khoTA guNonI prazaMsA Adi karavI. jemake "aho ! tame dAnezvarI cho tenI mAtra vArtA ja sAMbhaLI hatI. paraMtu Aje tamane pratyakSa joyA. tamArA jevA udAratA Adi guNo bIjAnA sAMbhaLyA nathI. tame bhAgyazALI cho ke tamArA guNanI prazaMsA to cAre dizAmAM pRthvInA cheDA sudhI prasarI gaI che.' vagere bole. te vacana pUrvasaMstava kahevAya. vacana pazvAtsastavabhikSA lIdhA pachI dAtAranI. prazaMsA Adi karavI. bhikSA lIdhA pachI bole ke "Aja tamane jovAthI mArAM netro nirmaLa thayAM. guNavAnane jovAthI cakSu nirmaLa thAya temAM zuM Azcarya ! tamArA guNo Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 124 piDanijajutti-(532) sAcA ja che, tamane joyA pahelA tamArA dhanAdi guNo sAMbhaLyA hatA, tyAre manamAM zaMkA hatI ke "A vAta sAcI haze ke khoTI haze? paraMtu Aje tamone jovAthI zaMkA dUra thaI gaI che." ItyAdi prazaMsA kare te vacanapAzcAt saMstava kahevAya. AvA saMtavadoSavALI bhikSA levAthI bIjA aneka prakAranA doSo thAya che. pi3ra-pa37 jApa homa balI athavA akSatAdinI pUjA karavAthI sAdhya thatI athavA jenA adhiSThAtA prajJapti Adi strI devatA hoya te vidyA. tathA jApa homAdi vagara sAdhya thato athavA jenA adhiSThAtA puruSa devatA hoya te maMtra bhikSA meLavavA mATe vidyA ke maMtrano upayoga kare to te piMDa vidyApiMDa ke maMtrapiMDa kahevAya. Avo piMDa sAdhune levo kalpe nahi. gaMdhasamRddha nAmanA nagaramAM bauddha sAdhuno bhakta dhanadeva raheto hato. te bauddha sAdhuonI bhakti karato hato. tene tyAM jo jaina sAdhu AvyA hoya to kaMI paNa Apato nahi. eka vakhata tarUNa sAdhuo paraspara bhegA thaIne vAto karatA hatA, tyAM eka sAdhu bolyo ke "A dhanadeva saMyata sAdhune kaMI paNa Apato nathI. ApaNAmAM koI evo che ke je dhanadeva pAse ghI, goLa Adi bhikSA apAvI zake?" eka sAdhu bolI uThyo ke "mane AjJA karo, huM dhanadeva pAse dAna apAvarAvuM." sAdhuoe kahyuM ke "sArUM. tamane AjJA ApI. te sAdhu dhanadevanA ghara pAse gayo ane tenA ghara upara vidyAno prayoga karyo. eTale dhanadeve sAdhune kahyuM ke "zuM ApuM?" sAdhuoe kahyuM ke ghI, goLa, vastra Adi Apo. dhanadeve khUba ghI, goLa kapaDAM vagere ApyAM. sAdhuo bhikSA Adi laIne gayA pachI pelA sAdhue vidyA saMharI lIdhI. eTale dhanadevane bhAna AvyuM. ghI, goLa vagere thoDuM jotAM tene thayuM ke koI mArAM ghI, goLa vagerenI corI karI gayuM. ane pote vilApa karavA lAgyo. lokoe pUchyuM ke kema vilApa karo cho ? zuM thayuM? dhanadeve kahyuM ke "mArUM ghI vagere koI corI gayuM lAge che.' lokoe kahyuM ke tamArA hAthe ja sAdhuone joIe teTaluM ApyuM che ane have corInI bUma zenI pADo cho ?" A sAMbhaLI dhanadeva mauna thaI gayo. vidyA saMharI letAM te svabhAvastha thayo. have jo te sAdhuno dveSI hoya to bIjI vidyA vaDe sAdhuone caMbhita karI de ke mArI nAkhe, athavA lokone kahe ke vidyA dithI bIjono droha karIne jIve che tethI mAyAvI che, kapaTI che, vagere jema phAve tema bole. AthI sAdhuonI niMdA thAya, rAjakulamAM laI jAya to vadha, baMdhanAdi kadarthanA thAya. mATe sAdhuone vidyAno prayoga karI bhikSA levI kalpe nahi. pi38-papa4 cUkSapiMDa-adrazya thavuM ke vazIkaraNa karavA, AMkhamAM AMjavAnuM aMjana tathA kapALamAM tilaka karavA vagerenI sAmagrI te cUrNa kahevAya. bhikSA meLavavA mATe AvA prakAranAM cUrNano upayoga karavo, te cUrNapiMDa kahevAya. yogapiMDa saubhAgya ane daubhagyane karavAvALA pANI sAthe ghasIne pIvAmAM Ave tevA caMdana Adi, dhUpano vAsa ApavAvALA dravya vizeSo tathA AkAzagamana, jaLasthaMbhana Adi kare tevA page lagADavAnA lepa vagere auSadhio yoga kahevAya. bhikSA meLavavA mATe AvA prakAranAM yogano upayoga karavo, te yogapiMDa kahevAya. cUrNapiMDa upara cANAkya jANI lIdhelA be adrazya sAdhunuM draSTAMta, pAdapanarUpa Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-papa4 125 yogapiMDa upara zrI samitisUrinuM draSTAMta, mUlakarmapiMDa upara akSatayoni tathA kSatayoni karavA upara be strInuM draSTAMta, vivAha viSayaka mUlakamapiMDa upara paNa. be strInuM vrata ane garbhAdhAna tathA garbhapADanArUpa mUlakarmapiMDa upara rAjAnI be rANIonuM vRSTAMta. upara kahyA mujaba vidyA, maMtra, cUrNa, yoganA utsarga apavAdane jaNAvanArA Agamane anusaranAra sAdhu ja gaNa, saMgha ke zAsana AdinA kArya aMge upayoga kare to A vidyA-maMtrAdi duSTa nathI. tevA kArya aMge upayoga karI zake. temAM zAsana prabhAvanA rahelI che. mAtra bhikSA meLavavA mATe upayoga kare to tevo piMDa sAdhune mATe akathya che. mUlakarmapiMDa-maMgalane karanArI lokamAM prasiddha auSadhi vagerethI strIone saubhAgyAdi mATe snAna karAvavuM. dhUpa vagere karavo, tathA garbhAdhAna, garbhasthaMbhana, garbhapAta karAvavo, rakSAbaMdhana karavuM. vivAha lagnAdi karAvavAM ke toDAvavAM vagere. kSatayoni karAvavI eTale evA prakAranuM auSadha kumArIkA Adine Ape ke jethI yonimAMthI rUdhira vahyA kare. akSatayoni eTale auSadha AdinA prayogathI vahetuM rUdhira baMdha thAya. A badhu AhArAdi mATe kare to mUlakarmapiMDa kahevAya. - brahmadviIpamAM devazamAM nAmano kulapati 499 tApaso sAthe rahe che. potAno mahimA batAvavA mATe saMkrAMti Adi parva divase devazamAM potAnA parivAra sAthe page lepa lagADIne kRSNA nadI utarIne acalapura nagaramAM Avato hato. loko Avo atizaya joIne Azcarya pAmyA, tethI bhojana Adi sArI rIte ApIne tApono sAro satkAra karatA hatA. AthI loko tApasanI prazaMsA karatA hatA ane jainonI niMdA karatA. hatA, tathA zrAvakone kahevA lAgyA ke "tamArA guraomAM che AvI zakti ?" zrAvakoe AcArya zrI samitisUrijI pAse jaIne vAta karI. AcArya mahArAja samajI gayA ke te paganA taLIe lepa lagADIne nadI utare che, paraMtu tapanI zaktithI utarato nathI.' AcArya mahArAje zrAvakone kahyuM ke temanuM kapaTa khulluM pADavA mATe tamAre tene enA badhA tApasa sAthe tamAre tyAM jamavA mATe bolAvavA ane jamADatAM pahelAM tenA paga evI rIte dhovA ke lepono rApaNa bhAga rahe nahi. pachI zuM karavuM te huM saMbhALI laIza." zrAvako tApasa pAse gayA. prathama temanI khUba prazaMsA karI, pachI parivAra sahita bhojana karavAnuM nimaMtraNa ApyuM. tApasI bhojana mATe AvyA, eTale zrAvako tApasonA paga dhovA lAgyA. kulapati-mukhya tApasa nA pADavA lAgyo. kemake paga dhovAya to lepa nIkaLI jAya." zrAvakoe kahyuM ke "paga dhoyA vagara bhojana karAvIe to avinaya thAya, mATe paga dhoyA pachI ja bhojana karAvAya." zrAvakoe tApasInA paga barAbara dhoyA pachI sArI rIte jamADyA. pachI temane mUkavA mATe badhA zrAvako temanI sAthe nadI kinAre gayA. kulapati potAnA tApaso sAthe nadI utaravA lAgyo. paraMtu lepa nahi hovAthI pANImAM DUbavA lAgyo A drazya jotAM lokomAM temanI apabhrAjanA thaI ke aho ! A to lokone chetaravA mATe lepa lagAvIne nadI utaratA hatA. A vakhate tApasI AdinA pratibodha mATe sUrijI tyAM AvyA ane badhA loko sAMbhaLe ema bolyA ke "he kaSNA ! amAre sAme kinAre javuM che.' tyAM to nadInA banne kAMThA bhegA thaI gayA. A joI loko tathA tApaso sahita kulapati vagere badhA vismaya pAmyA. Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 126 piMDanita-(pApa) AcAryazrIno Avo prabhAva joI, devazamAM tApase potAnA 499 tApaso sAthe AcArya bhagavaMta pAse dIkSA lIdhI. temanI brahma nAmanI zAkhA thaI. ajJAna loko zAsananI niMdA karatAM hatA te TALavA mATe ane zAsananI prabhAvanA karavA mATe sUrijIe karelo A upayoga barAbara hato, paraMtu kevala bhikSA mATe A rIte lepa vagere kare te sAdhune kalpa nahi. emAM paNa saMyama virAdhanA Atma virAdhanA, pravacana virAdhanA rahelI che. sAdhue bhikSAdi nimitte cUrNa, yoga, mULakarma-Adi piMDo grahaNa karavA nahIM. kemake A rIte karavAmAM aneka prakAranA doSo rahelA che. prayoga karyAnI khabara paDe to sAdhu pratye dveSa kare, tADana-mAraNa kare. auSadha Adi mATe vanaspatikAya, pRthvIkAyAdinI virAdhanA thAya. bhinnayoni karavAthI jIMdagI sudhI tene bhogano aMtarAya thAya. akSatayoni karavAthI maithuna seve. garbha paDAve tethI pravacananI malInatA thAya. jIvahiMsA thAya. A rIte saMyama virAdhanA, Atma virAdhanA ane pravacana virAdhanA vagere doSo thAya. mATe sAdhue AvA prakAranI bhikSA levI kahyuM nahi. mUlakarma karavAthI AtmA narakAdi dugatimAM jAya che. pipapa-pa61] zAstramAM traNa prakAranI eSaNA kahI che - gaveSaNa, grahaNa eSaNA, grAsa eSaNA, gaveSaNA-doSa vagaranA AhAranI tapAsa karavI te. grahaNa eSaNA-doSa vagarano AhAra grahaNa karavo te. grAsa eSaNA-gheSothI rahita-zuddha AhArane vidhipUrvaka vAparavo te. uddagamanA soLa ane utpAdananA soLa doSo, A batrIza doSa kahyA te gaveSaNA kahevAya che. gavaSaNAnuM nirUpaNa puruM thayuM. grahaNa eSaNAnA daza doSomAM ATha doSo sAdhu ane gRhastha bannethI utpanna thAya che. be doSo (zakita ane apariNata) sAdhuthI utpanna thAya che. grahaNa eSaNAnA cAra nikSepA-prakAro thAya che. nAma grahaNa eSaNA, sthApanA grahaNa eSaNA, dravya grahaNa eSaNA, bhAvagrahaNa eSaNA nAmagrahaNa eSaNA- grahaNa eSaNA nAma hoya che. sthApanAgrahaNa eSaNA-grahaNa eSaNAnI sthApanA AkRti karI hoya te. dravyagrahaNa eSaNA-traNa prakAre sacitta, acitta ke mizra vastunuM grahaNa karavuM te. bhAvagrahaNa eSaNA-be prakAre-Agama bhAvagrahaNaeSaNA ane noAgama bhAvagrahaNa eSaNA. AgamabhAvagrahaNa eSaNA-grahaNa eSaNAno jANakAra ane temAM upayogavALo. noAgamabhAvagrahaNa eSaNA-be prakAre-prazastabhAva grahaNa eSaNA ane aprazastabhAva grahaNa eSaNA. prazastabhAvagrahaNa eSaNA-samyagdarzanajJAna, cAritra Adi. aprazastabhAvagrahaNa eSaNA- zaMkita Adi doSavALAM AhArapANI grahaNa karavAM. bhAva grahaNa eSaNAmAM ahIM aprazastapiMDanI adhikAra che. aprazastapiMDanA daza prakAra batAve che. [52] zakitadoSa-AdhAkamadi doSanI zaMkAvALo AhAra grahaNa karavo te. pratidoSa-sacitta pRthvIkAyAdi kharaDAelo AhAra grahaNa karavo te. nizikhadoSasacitta vastu upara mUkelo AhAra grahaNa karavo te. pihitadoSa-sacitta Adi vastuthI DhAMkelo hoya tevo AhAra grahaNa karavo te. saMhatadoSa-je vAsaNamAM sacitta Adi vastu rahelI hoya. te khAlI karIne tenAthI je AhAra Ape te grahaNa karavo te. dAyakadoSa Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA -562 127 zAstramAM niSedha karelAnA hAthe AhAra prahaNa karavo te. utmizradoSa-sacittAdithI bheLaseLa thayela AhAra grahaNa karavo te. aparipatadoSa-acitta nahi thayelo AhAra grahaNa karavo te. liptadoSa-sacitta AdithI kharaDAelA hAtha, vAsaNa vagerethI AhAra Ape te grahaNa karavo te. charditadoSa- jamIna upara veratAM-DhoLatAM AhAra Ape te grahaNa karavo te. [53-55] zaMkitadoSamAM cAra bhAMgA thAya che. AhAra letI vakhate doSanI kA tathA vAparatI vakhate paNa zaMkA. AhAra letI vakhate doSanI zaMkA paNa vAparatI vakhate zaMkA nahi. AhAra letI vakhate doSanI zaMkA nahi paNa vAparatI vakhate zaMkA. AhAra letI vakhate doSanI zaMkA nahi ane vAparatI vakhate paNa zaMkA nahi. cAra bhAMgAmAM bIjA ane cotho bhAMgo zuddha che. zakita doSamAM soLa ugamanA doSo ane prakSitAdi nava grahaNa eSaNAnA doSo ema pacIsa doSomAMthI je zreSanI zaMkA paDe te doSa lAge che. je je doSanI. zaMkApUrvaka grahaNa kare ane vApare to te te doSanA pApakarmathI AtmA baMdhAya che. mATe letI vakhate paNa zaMkA na hoya tevo AhAra grahaNa karavo ane vAparatI vakhate paNa zaMkA na hoya tevo AhAra vAparavo. e zuddha bhAMgo che. chadmastha sAdhu potAnI buddhi pramANe upayoga rAkhavA chatAM azuddha-doSavALo AhAra levAI jAya to temAM sAdhune koI doSa lAgato nathI. kemake zrutajJAna pramANathI te zuddha bane che. - pi66-572] sAmAnya rIte piMDaniyukti Adi zAstramAM kahela vidhino kathya akathyano vicAra karavApUrvaka zrutajJAnI chadmastha sAdhu zuddha jANIne kadAca azuddhadoSavALo AhAra paNa grahaNa kare ane te AhAra kevaLajJAnIne Ape, to kevaLajJAnI. paNa te AhAra doSavALo jANavA chatAM vApare che. kemake jo na vApare to zrutajJAna apramANa thaI jAya. zrutajJAna apramANa thAya, eTale saghaLI kriyA niSphaLa thAya. chadmastha jIvane zrutajJAna vinA yathAyogya sAvadha, niravadha, pApakArI pApa vinAnI, vidhiniSedha Adi kriyAkAMDanuM jJAna thaI zakatuM nathI. zrutajJAna apramANa thAya to cAritrano abhAva thAya. cAritranA abhAva thAya to mokSano abhAva thAya. mokSano abhAva hoya to pachI dIkSAnI badhI pravRtti nirarthaka-nakAmI thAya. kemake dIkSAnuM mokSa sivAya bIjuM koI prayojana nathI. [pa73-581] prakSita- (lAgeluM-coTeluM) be prakAre. sacitta ane acitta. sacitta prakSita traNa prakAre- pRthvIkAya prakSita, akAya prakSita, vanaspatikAya prakSita. acitta prakSita be prakAre - lokomAM niMdanIya, mAMsa, carabI, rUdhira AdithI prakSita. lokomAM aniMdanIya ghI AdithI prakSita. sacitta pRthvIkAya prakSita- be prakAre. zuSka, ArTa. sacitta aSkAya prakSita-cAra prakAre. purakama snigdha, purakarma ArTa, pazcAtkarma nigdha, pazcAtkarma Adra. purakarma-sAdhune vahorAvavA mATe hAtha Adi pANIthI dhuve che. pakSAtkarma-sAdhune vahorAvyA pachI hAtha Adi pANIthI dhuve te. snigdha-kaMIka sAmAnya pANI lAgeluM hoya che. Arti-vizeSa pANI lAgeluM hoya te. sacitta vanaspatikAya prakSita-be prakAre. pratyeka vanaspatikAya pracura rasavALA-kerI vagerenA suratamAM karelA kakaDA vagerethI lAgela. evI ja rIte anaMtakAya Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 28 pinijutti-(581) vastunA kakaDA vagerethI lAgela. pRthvIkAya, aplAya, vanaspatikAya, darekamAM sacitta, mizra ane acitta traNa prakAro hoya che. paraMtu ahIM mAtra sacittano ja adhikAra lIdhelo che. teukAya, vAyukAya ane trasakAya prakSita hoi zakatA nathI, kemake lokamAM tevo. vyavahAra nathI. acittamAM bhasma, rAkha vagerenuM praSitapaNuM hoya che. paNa te hAtha ke vAsaNa vagerene lAgela hoya to teno praSitaoNSa thato nathI. sacitta prakSitanAM cAra bhAMgA-hAtha prakSita ane vAsaNa prakSita. hAtha prakSita paNa vAsaNa prakSita nahi. vAsaNa prakSita paNa hAtha prakSitanahi. vAsaNa prakSita nahi ane hAtha paNa prakSita nahi. pahelA traNa bhAMganuM to nahi cothA bhAMgAnuM kahyuM. garpita prakSitamAM cAre bhAMgAnuM kahyuM nahi. prakSita vasta grahaNa karavAmAM kIDI, mAkhI, Adi jIvanI virAdhanA thavA saMbhava rahelo che. mATe tevo AhAra levAno niSedha karela che. pa82599] pRthvIkAyAdine viSe mukeluM be prakAre. 1 sacitta. 2 mizra sacittamAM be prakAra. 1 anaMtara-AMtarA vinAnuM, ra paraMparaAMtarAvALuM. mizamAM be prakAre 1 anaMtara, 2 paraMpara. A pramANe hoI zake. sAmAnya rIte nikSiptanA traNa prakAro che. 1 sacitta, 2. acitta, 3. mizra. traNemAM cAra cAra bhAMgA thAya che. eTale traNa caturbhAgI thAya che te A pramANe - (1) sacitta upara sacitta mUkeluM. mizra upara sacitta mUkeluM sacitta upara mizra mUkeluM. mizra upara mizra mUkeluM. (2) sacitta upara sacitta mUkeluM. acitta upara sacitta mUkeluM sacitta upara acitta mUkeluM acitta upara acitta mUkeluM (3) mizra upara mizra mUkeluM acitta upara mizra mUkeluM mizra upara acitta mUkeluM Acitta upara acitta mUkeluM sacitta pRthvIkAya, aSkAya, teukAya, vAukAya, vanaspatikAya, trasakAya, dareka upara sacitta mUkeluM hoya tenA cha bhedo thAya, te pramANe akAya upara mUkelAnA cha bhedo, teukAyanA cha bhedo, vAukAyanA cha bhedo, vanaspatikAyanA cha bhedo ane trasakAyanA cha bhedo ema kula 36 bhedo thAya. mizra pRthvIkAya Adi upara sacitta pRthvIkAya AdinA 36 bhAMgA sacitta pRthvIkAya Adi upara mizra pRthvIkAya AdinA 36 bhAMgA mizra pRthvIkAya Adi upara sacitta pRthvIkAya AdinA 36 bhAMgA kula 144 bhAMgA. A pramANe bIjI ane trIjI caturbhagInA 144- 14 bhAMgA jANavA. kula 43ra bhedo thAya. punaH A darekamAM anaMtara ane paraMpara ema bhedo thAya che. traNa caturbhagImAM bIjI ane trIjI caturbhagIno cotho bhAMgo (acitta upara acitta) sAdhune kalpI zake. te sivAyanA bhAMgA upara raheluM kahyuM nahi. bIjA mate sacitta upara sacittamizra mUkeluM. acitta upara sacitamizra mUkeluM. sacittamizra upara acitta mUkeluM. acitta upara acitta mUkeluM. AmAM paNa pRI kAyAdi upara pRthvIkAyAdinA 36-36 bhAMgA thAya che. kula 144 bhAMgA. pahelA tra bhAgo upara rahelI vastu sAdhune kahyuM nahi, cothA bhAMgA upara rahelI vastu kahyuM. AmAM mATI vagere upara sIdhAMja pakavAna, maMDakAdi rahelA hoya te anaMtara ane vAsaNamAM rahela pakavAnnAdi paraMpara pRthvIkAya nikSipta kahevAya. pANI upara vRtAdi anaMtara ane te ja vAsaNa vageremAM rahela paraMpara akhAya nizcita bane che. agnikAya * Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-599 129 upara pRthvIkAya Adi sAta prakAre nikSipta hoya che. vidhyAta, murkhara, aMgAra, aprApta, prApta, samavALA ane vyutkrAMta. vidhyAta spaSTa rIte pahelA agni dekhAya nahi, pAchaLathI IdhaNa nAkhatA saLagato dekhAya. mumnara-phIkkA paDI gayelA, ardhabujhAyelA agninA kaNiyA. aMgAra-jvALA vinAnA saLagatA kolasA. aprAptacUlA upara vAsaNa mUkeluM hoya tene agninI jvALA sparza karatI na hoya. prApta-agninI jvALAo vAsaNane sparza karatI hoya. samajavALA-jvALAo vadhIne vAsaNanA kAMThA sudhI pahoMcelI hoya. vyatikrAMta-jvALAo eTalI vadhelI hoya ke vAsaNanI upara jatI hoya. - A sAtamAM anaMtara ane paraMpara ema banne rIte hoya vidhyAtAdi agni upara sIdhA ja maMDaphAdi hoya te anaMtara nikSipta kahyuM nahi ane vAsaNa vageremAM hoya te paraMpara agnikAya nizcita kahevAya. temAM agnino sparza na thato hoya to levuM kalpa. pahelA cAramAM kahyuM ane pa-6-7mAM kahyuM nahi. keTalIkavAra moya bhaThThA upara vastu hoya to te kyAre kahyuM te batAve che. bhaTTA upara je vAsaNa mukeluM hoya tenI cAre bAju mATI lagAvelI hoya, te vizAla-moTuM hoya, temAM Irasa Adi rahela hoya te rasa Adi gRhasthane ApavAnI IcchA hoya to je te rasa Adi bahu garama na hoya ane ApatAM chAMTA paDe to te mATInA lepamAM zoSAI jAya athavu bhaTTAmAM biMduo paDe tema na hoya, vaLI agninI vALA vAsaNane lAgatI na hoya to te rasa Adi levuM kalo. te sivAya kahyuM nahi. A pramANe badhe samajI levuM. sacitta vastuno sparza hoya to te levuM na kalpe. vAsaNa badhI bAju lIMpeluM, rasa bahu garama nahI, ApatAM chAMTA paDe nahi. chAMTA, paDe to lepamAM sukAI jAya. A cAra padane AzrIne eka bIjA sAthe mUkatA soLa bhAMgA. thAya. A soLa bhAMgAmAM pahelA bhAMgavAnuM kahyuM. bAkInA paMdara bhAMgAnuM na ko. bahu garama levAmAM AtmA virAdhanA ane para virAdhanA thAya. ati. garama hovAthI, sAdhu letAM dAjhe tethI AtmavirAdhanA, gRhastha dAjhe to para virAdhanA. moTA vAsaNa thI ApatAM ApanArane kaSTa paDe ne ApatAM DhoLAya, ati garama hovAthI dajhAtAM vAsaNa ekadama nIce mukavA jatAM vAsaNa tUTI jAya to chakAyanI virAdhanA. thAya. tethI. saMyama virAdhanA lAge. mATe sAdhue AvA prakAranuM levuM kalve nahi. pavane upADelI cokhAnI pApaDI vagere anaMtara nikSipta kahevAya ane pavanathI bharelI bastI. Adi upara roTalA, roTalI vagere rAkheluM hoya te paraMpara vAyukAya nikSipta kahevAya. lIlA ghAsa vagere upara roTalA, roTalI Adi rahelI hoya te anaMtara nikSita ane tenA. upara vAsaNa AdimAM rahelI paraMpara vanaspatikAya nikSipta kahevAya. trasakAyamAM baLada, ghoDA AdinI pITha upara sIdhI ja vastu rahelI hoya te anaMtara nikSipta ane guNapATa ke anya vAsaNa AdimAM vastu rahelI hoya te paraMpara trasakAya nikSipta kahevAya. A badhAmAM anaMtara nikSipta kalpa nahi, paraMpara nikSiptamAM sacitta saMghaTTanAdi na thAya te rIte yogya yatanApUrvaka laI zakAya. A rIte 43ra bhedo hoI zake. [600-604] sAdhune ApavA mATenuM azanAdi sacitta, mizra ke acitta hoya ane te sacitta, acitta ke mizrathI DhAMkeluM hoya eTale AvA sacitta, acitta ane mizrathI DhAMkelAnI traNa caturbhagI thAya che. darekanA pahelA traNa bhAgamAM levuM kahyuM nahi. Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 130 piMDanijajutti- (04) chellA bhAMgAmAM bhajanA eTale koimAM kahyuM koImAM na ko. pahelI caturbhAgI sacitta vaDe sacitta DhAMkeluM. mizra vaDe sacitta DhAMkeluM. sacitta vaDe mizra DhAMkeluM. mizra vaDe mizra DhAMkeluM. bIjI caturbhAgI sacitta vaDe sacitta DhAMkeluM. acitta vaDe sacitta DhAMkeluM sacitta vaDe acitta DhAMkeluM acitta vaDe acitta DhAMkeluM. trIjI caturbhAgI mizra vaDe mizra DhAMkeluM, mizra vaDe acitta DhAMkeluM, acitta vaDe mizra DhAMkeluM, acitta vaDe acitta DhAMkeluM nikSiptanI jema sacitta pRthvIkAyAdi vaDe sacitta pRthvI kAyAdi DhAMkelAnA 36 bhAMgA. mizra pRthvIkAyAdi vaDe sacitta pRthvIkAyAdi DhAMkelAnA 36 bhAMgA. sacitta pRthvIkAyAdi vaDe mizra pRthvIkAyAdi DhAMkelAnA 36 bhAMgA. mizra pRthvIkAyAdi vaDe mizra pRthvIkAyAdi DhAMkelAnA 36 bhAMgA. kula 144 bhAMgA. traNa caturbhAgInA thaine 432 bhAMgA DhAMkelAnA thAya. punaH A darekamAM anaMtara ane paraMpara ema banne prakAre paDe. sacitta pRthvIkAyanI vaDe sacitta maMDaka Adi DhAMkelA te anaMtara DhAMkelA. sacitta pRthvIkAya vaDe kalADI Adi hoya ane temAM sacitta vastu hoya te paraMpara DhAMkelA kahevAya. e ja rIte sacitta pANI vaDe lADavA adi DhAMkelA hoya te sacitta aplAya anaMtara DhAMkelA ane lADavA koI vAsaNa AdimAM rAkhelA hoya ane te vAsaNa Adi pANI vaDe DhAMkela hoya te paraMpara DhAMkeluM kahevAya. A pramANe badhA bhAMgAmAM samajI levuM. DhAMkelAmAM 1 bhAre-vajanadAra ne ra halaku. ema be prakAra hoya. acitta, pRthvIkAyAdi bhAre bhAre vaDe DhAMkeluM. acitta pRthvIkAyAdi bhAre halakA vaDe DhAMkeluM acitta pRthvIkAyAdi halakA bhAre vaDe DhAMkeluM acitta pRthvIkAyAdi halakA halakA vaDe DhAMkeluM. A darekamAM pahelA ane trIjA bhAMgAnuM kahyuM nahi, bIjA ane cothA bhAganuM kahyuM. sacitta ane mizramAM cAre bhAMgAnuM kahyuM nahi. bhAre vastu upADatAM ke mUkatAM vAgavA Adino ane jIva virAdhanAdino saMbhava rahelo che, mATe tevuM DhAMkeluM hoya te upADIne ApavA mAMDe to te sAdhune levuM kahyuM nahi. [60pa-13] sAdhune ApavA mATe ayogya sacitta agara acitta vastu je bhAjanamAM rahela hoya te bhAjanamAMthI te ayogya vastu bIjI sacittAdi vastumAM agara bIjA bhAjanamAM nAkhIne te khAlI karelA bhAjana vaDe sAdhune bIjuM je yogya azanAdi ApavAmAM Ave te azanAdi saMtadoSavALuM gaNAya. AmAM paNa nikSiptanI mAphaka caturbhagI ane bhAMgAo bane che. - sacitta acitta ane mizra vastu bIjAmAM badalIne ApavAmAM Ave, te saMta doSavALuM kahevAya. ahIM nAkhavAne saharaNa kahevAmAM Ave che. AmAM sacina, mizra ane acittanI, sacitta tathA mizra ane acitta e padonI traNa caturbhagIo thAya. temAM darekanA pahelA traNa bhAMgAmAM kahyuM nahi, cothAmAM koImAM kahyuM ane koImAM na kalpe. nikSiptanI jema AmAM paNa 43ra bheda thAya, te anaMtara ane paraMpara bheda jANavA. vastu badalavAmAM jemAM nAkhavAnI che, te ane je vastu nAkhavAnI hoya te ema bannenA cAra bhAMgA A rIte thAya che. sukI vastu sukI vastumAM nAkhavI. sukI vastu AA vastumAM, Adra vastu sukI vastumAM, AA vastu adra vastumAM nAkhavI. Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA - 13 131 A darekamAM cAra cAra bhAMgA thAya che. kula soLa bhAMgA thAya. thoDI sukI vastu thoDA sukAmAM badalavI thoDI sukI vastu bahu sukAmAM badalavI bahu sukI vastu thoDA sukAmAM badalavI bahu sukI vastu bahu sukAmAM badalavI, thoDI sukI vastu thoDA AdramAM badalavI thoDI sukI. vastu bahu ArkamAM badalavI bahu sukI vastu thoDA ArTamAM badalavI bahu sukI vastu bahu ArkamAM badalavI, thoDI Arka vastu thoDA sukAmAM badalavI thoDI AA vastu bahu sukAmAM badalavI bahu Arka vastu thoDI sukAmAM nAkhavI bahu Arka vastu bahu sukAmAM nAkhavI, thoDI Arka vastu thoDA ArkamAM nAkhavI thoDI ArTa vastu bahu ArTamAM nAkhavI bahu Adra thoDA ArTamAM nAkhavI bahu ArTa bahu ArkamAM nAkhavI halakA bhAjanamAM jyAM thoDAmAM thoDuM temAM paNa sukAmAM suku athavA sukAmAM ArTa, AdramAM suka ke ArkimAM Adra badalavAmAM Ave te AzIrNa vastu sAdhune levI kahyuM, te sivAyanI anAcIrNa vastu kahyuM nahi. sacitta ane mizra bhAMgAnI eka paNa vastu kahyuM nahi. temaja bhAre bhAjanathI badale to paNa te kahyuM nahi. kemake bhAre vAsaNa hovAthI ApanArane upADavA-mUkavAmAM zrama paDe, pIDA thavA saMbhava che. tathA garama vAsaNa hoya ane kadAca paDI jAya ke tUTI jAya to pRthvIkAyAdi jIvonI virAdhanA thAya. [14-643 nIce jaNAvelA cAlIsa prakAranA dAtA pAsethI utsarga mArge sAdhue bhikSA levI kahyuM nahi. bALaka-ATha varSanI aMdaranI uMmarano hoya tenI pAse bhikSA levI na kalpe. vaDIla hAjara na hoya to bhikSA Adi levAmAM aneka prakAranA doSo rahelA che. eka strI navI navI ja zrAvikA thayelI hatI. eka divase khetaramAM jatAM te strIe potAnI nAnI. uMmaranI putrIne kahyuM ke "sAdhu bhikSA mATe Ave to Apaje." eka sAdhu saMghATaka karatAM pharatAM tene ghera AvyA. bAlikA vahorAvA lAgI. nAnI chokarIne mugdha joI mukhya sAdhue laMpaTatAthI bAlikA pAsethI mAgI mAgIne badhI vastu vahorI lIdhI. mAe kahyuM hatuM eTale bAlikAe badhuM vahorAvI dIdhuM. te strIne khetarethI AvI tyAre kaMI na jotA tene gusso Avyo ane bolI ke kema badhuMe ApI dIdhuM ?' bAlikAe kahyuM ke "mAgI mAgIne badhuMe laI lIdhuM.' strI roSAyamAna thaI gaI ane upAzraye AvIne ghAMTA, pADIne bolavA lAgI ke tamAro sAdhu kevo ke bAlikA pAsethI badhuMe laI lIdhuM ?' strIno moTo avAja sAMbhaLI loko bhegA thaI gayA ane sAdhunI niMdA karavA lAgyA. A loko mAtra veSadhArI che, lUMTArA che, sAdhupaNuM nathI." vagere jematema bolavA lAgyA. AcArya bhagavaMte zAsanano avarNavAda thato joyo AcArya bhagavaMte te sAdhune bolAvIne pharIthI AvuM na karIza' ema kahIne khUbaja Thapako Apyo. A rIte zAsanano uddAha Adi doSo rahelA che, mATe A rIte vaDIlanI gerahAjarI vageremAM nAnA bALaka pAsethI bhikSA levI kalpa nahi. apavAda-vaDilanI hAjarI hoya ane te apAvaDAve to nAnA bALaka pAsethI paNa bhikSA levI kalo. vRddha-60 varSa matAMtare 70 varSanI uMmaravALA vRddhA pAsethI bhikSA levI kahyuM nahi. kemake ativRddhanI pAsethI bhikSA levAmAM aneka prakAranA doSo rahelA che. ativRddhapaNAne lIdhe tenA moMmAMthI lALa paDatI hoya tethI ApatAM ApatAM ApavAnI vastumAM Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 132 piMDanijajutti-(643) paNa lALa paDe, te joine jugupsA thAya ke kevI gaMdI bhikSA lenArA che?" hAtha kaMpatA hoya tethI vastu DhoLAI jAya ke nIce verAya temAM chakAya jIvanI virAdhanA thAya. vRddha hovAthI ApavA jatAM pote ja paDI jAya, to jamIna upara rahelA jIvanI virAdhanA thAya. ke vRddhanA hAtha paga Adi bhAMge ke utarI jAya. vRddha je gharano nAyaka na hoya to gharanA mANasone tenA upara dveSa thAya ke A chokaro badhu ApI de che. kAMto sAdhu upara dveSa kare ke bane upara dveSa kare. apavAda-vRddha hovA chatAM moMmAMthI lALa paDatI na hoya, zarIra kaMpatuM na hoya. zaktizALI hoya, gharano mAlika hoya, to tenuM ApeluM levuM kalpI zake. matadArU vagere pIdhelo hoya, to tenI pAsethI bhikSA levI na kalpe. dArU Adi pIdhelo hovAthI bhAna na hoya, eTale kaca sAdhune vaLagI paDe, athavA to bakavATa kare ke "are ! muMDIA ! kema ahIM Avyo che?' ema bolato mAravA paNa Ave, ke pAtra Adi phoDI nAkhe ke pAtramAM thuMke ke ApatAM ApatAM dharUnuM vamana kare. tethI kapaDAM, zarIra ke pAtra ulaTIthI kharaDAya. A joI loko sAdhunI niMdA kare ke A lokone dhikkAra che, kevA apavitra che ke AvA gharU pIdhelA pAsethI paNa AvI bhikSA grahaNa kare che." apavAda-je te zrAvaka hoya, paravaza na hoya athati bhAnamAM hoya ane AjubAjumAM loko na hoya to te Ape to levuM kahyuM. unmatta-mahAsaMgrAma AdimAM jaya meLavavAthI abhimAnamAM AvI gayelo athavA to bhUta Adino vaLagADa thayelo hoya tethI unmatta thayelo hoya, tenI pAsethI paNa bhikSA levI kahyuM nahi. unmattamAM upara mattamAM kahyA mujabanA vamanadoSa sivAyanA doSo lAge. apavAda-te pavitra hoya, bhadraka hoya ane zAMta hoya to levuM kahyuM. vepamAna-zarIra kaMpatu hoya tenI pAsethI bhikSA levI kahyuM nahi. zarIra kaMpatu hovAthI tenA hAthe bhikSA ApatAM vastu DhoLAI jAya, ke pAtramAM nAkhatA bahAra paDe, athavA bhAjana Adi hAthamAMthI nIce paDI jAya to. bhAjana tUTI jAya, chakAya jIvanI virAdhanA Adi thAya mATe bhikSA levI kahyuM nahi. apavAda-zarIra kaMpatuM hoya, paNa tenA hAtha sthira hoya kaMpatA na hoya to kahyuM. javarita-tAva Avato hoya tenI pAsethI levuM kahyuM nahi upara mujabanA doSo lAge, uparAMta teno tAva kadAca sAdhumAM saMkrame, lokomAM uphAha thAya ke "A kevA AhAra laMpaTa che tAvavALA pAsethI bhikSA le che.' mATe tAvavALA pAsethI bhikSA levI na kalpa. apavAda-tAva utarI gayo hoya-bhikSA ApatI vakhate tAva na hoya to kalpa.. aMdha-AMdhaLA pAsethI bhikSA levI ne kahyuM. zAsanano uddAha thAya ke "A AMdhaLo ApI zake ema nathI chatAM A peTabharA sAdhuo tenI pAsethI bhikSA grahaNa kare che." AMdhaLo dekhato nahi hovAthI jamIna upara rahelA cha javanikAyanI virAdhanA kare, patthara Adi vacamAM AvI jAya to nIce paDI jAya to tene vAge, bhAjana upADyuM hoya ane paDI jAya to jIvonI virAdhanA thAya.. ApatAM bahAra paDI jAya vagere doSo hovAthI AMdhaLA pAsethI bhikSA levI kahyuM nahi. apavAda-zrAvaka ke zraddhALuM AMdhaLA pAse tenA putrAdi hAtha pakaDIne apAve to Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA - 643 133 bhikSA levI kalpa. pragalita-gaLata koDha vagere cAmaDIno roga jene thayelo hoya tenI pAsethI bhikSA levI kahyuM nahi. bhikSA ApatAM tene kaSTa paDe, paDI jAya, jhADo-pezAba barAbara sApha karI zake nahi tethI apavitra rahe. tenI pAsethI bhikSA levAmAM lokomAM jugupsA thAya, cha jIvanikAyanI virAdhanA vagere doSo thAya, mATe tenI pAsethI bhikSA na kalpe. apavAda-upara kahela doSono je prasaMgamAM saMbhava na hoya ane AjubAjumAM * bIjA loko na hoya to bhikSA levI kahyuM. ArUDha-pagamAM pAdukA-DA vagere paherela hoya tenI pAse bhikSA levI na kalpa. hastA baMne hAtha lAkaDAnI heMDamAM nAkhela hoya tenI pAse bhikSa levI na kalpa. nigaDa-pagamAM beDI hoya tenI pAsethI bhikSA levI ne kahyuM. chinnahastapAda-hAtha ke paga kapAyelA hoya tevA ThuMThA ke laMgaDA pAsethI bhikSA levI. nakaze. trirAzika-napuMsaka pAsethI bhikSA levI ne kahyuM. napuMsaka pAsethI bhikSA levAmAM sva-para ane ubhayane doSo rahelo che. napuMsaka pAsethI vAraMvAra bhikSA levAthI ati paricaya thAya tethI sAdhune joine tene vedodaya thAya ane kuceSTA kare eTale bannene maithunakarmano doSa lAge. vAraMvAra na jAya paNa koIka vakhate jAya to maithuna doSano prasaMga na Ave paraMtu lokomAM jugupsA thAya ke A sAdhu napuMsaka pAsethI paNa bhikSA grahaNa kare che, tethI sAdhu paNa napuMsaka haze.' ityAdi doSo lAge. apavAda-napuMsaka anosevI hoya, kRtrima rIte napuMsaka thayo hoya, maMtra ke taMtrathI napuMsaka thayo hoya, zrApathI napuMsaka thayo hoya to tenI pAsethI bhikSA levI kalpa. guvaNI-najIkamAM prasavakALa-garbha rahe nava mahinA thayA hoya tevI garbhavALI strI pAsethI bhikSA levI kahyuM nahi. garbhavALI strI pAsethI bhikSA levAmAM strIne uThatA-besatA aMdara rahelA garbhanA jIvane pIDA thAya, mATe tenI pAsethI bhikSA na levI. apavAda-garbha rahe nava mahinA thayA na hoya, bhikSA ApatAM kaSTa paDe ema na hoya, beThelI hoya to beThA beThA ane ubhelI hoya to UbhA UbhA bhikSA Ape to levI kalpI zake. jinakalpI sAdhu mATe to je divase garbha rahe te ja divasathI mAMDI jyAM sudhI bALaka nAno-dhAvato hoya tyAM sudhI te strI pAsethI bhikSA levI temane na kalpe. bAlavatsA-dhAvatuM bALaka khoLAmAM hoya tevI strI bALakane bAjumAM mUkIne bhikSA Ape to tenI pAsethI levI kahyuM nahi. bALakane jamIna upara ke mAMcImAM mUkIne bhikSA ApavA uThe to kadAca te bALakane bilADI ke kUtarU Adi mAMsano TUkaDo ke sasalAnuM baccuM vagere dhArIne moMmAM pakaDIne laI jAya, to bALakano nAza thAya. vaLI bhikSA ApatAM te strInA hAtha kharaDAyA hoya te karkaza hAthe bALakane pAchI hAthamAM letAM bALakane pIDA thAya ItyAdi doSo rahelA hovAthI tevI strI pAsethI bhikSA na kalpe. apavAda bALaka moTo thayo hoya, stanapAna karato na hoya to tevI strI pAsethI bhikSA levI kalpe. kemake te moTo hoI bilADI Adi upADI. javAno saMbhava nathI. bhojana karatAM hoya to temanI pAsethI bhikSA levI kahyuM nahi. bhojana karatAM hoya ane bhikSA ApavA uThe to hAtha dhuve to aplAyAdinI virAdhanA thAya. hAtha dhoyA Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 134 piMDanijajutti-(643) sivAya Ape to lokomAM jugupsA thAya ke "eMThI bhikSA le che. mATe bhojana karatA hoya temanI pAsethI bhikSA levI kahyuM nahi. apavAda-hAtha eMThA thayA na hoya ke bhojana karavAnI zarUAta karI na hoya to tenI pAsethI bhikSA levI kalpa. manaMtI-dahIMnuM valoNuM karatI hoya to tenI pAsethI bhikSA levI kahyuM nahi. dahIM Adi valovatI hoya to te saMsakta (jIvavAnuM hoya te saMsakta dahIM AdithI. kharaDAelA hAthe bhikSA ApatA te rasa jIvono vinAza thAya mATe tenA hAthe bhikSA levI kahyuM nahi. apavAda-valoNuM pUruM thaI gayuM hoya ane hAtha korA hoya, to levuM kahyuM athavA to valoNAmAM hAtha bagaDelA na hoya to levuM kalya. bhajaMtI- cUlA upara tAvaDI AdimAM caNAdi sekatI hoya to bhikSA na kalpe. apavAda-cUlethI tAvaDI utArI lIdhI hoya ke saMghaTTo na hoya to kalpa. dalatI-ghaMTI AdimAM anAja daLatI hoya to bhikSA levI kahyuM nahi. apavAda-8LatAM daLatAM te ubhI thaI hoya ane sAdhu AvI jAya ane Ape to levuM kahyuM, athavA acitta vastu daLatI hoya to levuM kahyuM. khaDatI-khANIyA AdimAM khAMDatI hoya to bhikSA levI kahyuM nahi. apavAda-sAMbeluM uMcuM kareluM hoya ane sAdhu AvI jAya to upADelA sAMbelAmAM kaNa coTelA na hoya to, sAMbeluM nirjIva jagyAmAM mUkIne Ape to levuM kahyuM. pIsaMtI-patthara, khANIyA AdimAM lasoTatI hoya to bhikSA levI kahyuM nahi. apavAda-vATI rahyA hoya, sacittano saMghaTTo na hoya tevA vakhate sAdhu Ave ane Ape to levuM kahyuM. pIMjaMtI-rU chUTuM chuTuM karatI hoya to levuM kalyuM nahi. rUciMtI-kapAsamAMthI rU judu kADhatI hoya to levuM kahyuM nahi. kataMta-rUmAMthI sutara kAMtatI hoya to levuM kaze nahi. madhANI-rUnI puNIo banAvatI hoya to levuM kahyuM nahi. apavAda-piMjavA AdinuM kAma pUruM thaI gayuM hoya athavA acitta rU ne pIMjatI hoya to bhikSA levI kahyuM. athavA to bhikSA ApyA pachI hAtha na dhue ema hoya to levuM kahyuM. athatuM pazcAt karmadoSa na lAge ema hoya to levuM kahyuM. sacitta pRthvIkAya Adi vastu (sacitta mIThuM, pANI, agni, pavana bharelI bastI, phaLa, matsya Adi) hAthamAM hoya to bhikSA levI na kalpe. sAdhune bhikSA ApavA mATe sacitta vastu nIce mUkIne Ape to levuM na kahyuM. sacitta vastu upara cAlatI hoya ane Ape to levuM na kahyuM. sacitta vastuno saMghaTTo karatA Ape, mAthAmAM sacitta phulanI veNI, phula Adi hoya ane Ape to bhikSA levI kalo nahi. pRthvIkAya Adino AraMbha karatI hoya to tenI pAsethI levuM na kalpe. kodALI AdithI jamIna khodatI hoya tyAre pRthvIkAyano AraMbha thAya, sacitta pANIthI snAna karatI hoya, kapaDAM dhotI hoya ke vRkSa upara pANI sIMcatI hoya to aplAyano AraMbha Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA - 646 135 thAya, cUlo saLagAvatI hoya to teukAyano AraMbha thAya, paMkho nAkhatI hoya ke bastImAM pavana bharatI hoya to vAyukAyano AraMbha thAya, zAka samAratI hoya to vanaspatikAyano AraMbha thAya, masyAdi chedana karatI hoya to trasakAyano AraMbha thAya. A rIte AraMbha karanAra bhikSA ApatA hoya to temanI pAsethI bhikSA levI kaze nahi. likhahasta-dahIM AdithI kharaDAela hAtha hoya to tenI pAsethI bhikSA levI kalpa nahi. hAtha kharaDAela hoya to hAtha upara jIvajaMtu lAgelA hoya te tenI virAdhanA thAya mATe kahyuM nahi. likhamAtra dahIM AdithI kharaDAyela vAsaNathI Ape to levuM na kalpe. uddhatI-moTuM, bhAre ke garama vAsaNa Adi upADIne bhikSA Ape to levI kahyuM nahi. moTuM vAsaNa vAraMvAra pheravavAmAM na Ave eTale te vAsaNanI nIce maMkoDA, kIDI vagere AvIne rahyA hoya to te upADIne Ape to pAchu mUkatA tenI nIcenA te kIDA, maMkoDA hoya te cagadAI jAya. vAsaNa upADatAM kIDI, maMkoDA Adi hAtha nIce dabAI jAya, upADatAM kaSTa paDe, dAjhe ityAdi doSo rahelA che. mATe moTA vAsaNa Adi upADIne Ape to te bhikSA levI kahyuM nahi. sAdhAraNa-ghaNAnI mAlikIvALI vastu badhAnI rajA sivAya ApatA hoya te te bhikSA levI kahyuM nahi. dveSa Adi doSo thAya, mATe na kalpe. coreluM-corIchupIthI athavA coreluM ApatA hoya to tevI bhikSA levI na kalpe. nokara putravadha Adie. corI chUpIthI ApeluM sAdhu le ane pAchaLathI tenA mAlika ke sAsu Adine khabara paDe to tene mAre, bAMdhe, Thapako Ape vagere doSo thAya mATe tevo. AhAra sAdhune levA kahyuM nahi. prAbhRtikA-lahANI karavA mATe eTale bIjAne ApavA mATe mUla vAsaNamAMthI bIjA vAsaNamAM kADheluM hoya te Ape to sAdhune levuM kahyuM nahi. pratyapAya-AhAra ApatAM ApanArane ke lenAranA zarIre koI apAya-nukazAna thAya ema hoya to levuM kahyuM nahi. A apAya-upara, nIce ane tIrjI ema traNa prakAre. jemake ubhA thavAmAM mAthA upara khIMTI, bAraNuM vAge ema hoya, nIce jamIna upara kAMTA, kAca Adi paDela hoya to vAgavAno saMbhava hoya, Aju bAjumAM gAya, bheMsa vagere hoya ane te zIMgaDuM mAre evo saMbhava hoya, athavA uMce chAparAmAM sarpa Adi laTakatA hoya te ubhA thatAM karaDe ema hoya to sAdhue bhikSA levI kahyuM nahi. anya udeza-kApatrikAdi bhikSAcaro vagerene ApavA mATe athavA bali Adine mATe rAkhelo AhAra sAdhune levo kahyuM nahi. Avo AhAra grahaNa karavAmAM adattAdAnano doSa lAge. kemake te AhAra te kArpeTikadine mATe kalpelo che. vaLI glAnA Adi sAdhune uddezIne AhAra Apyo hoya te glAna Adi sivAya bIjAne vAparavo. kahyuM nahi, paraMtu jo ema kahyuM hoya ke te glAna Adi na vApare to bIjA game te vAparajo.' to te AhAra bIjAne vAparavA kahyuM. te sivAya kahyuM nahi. Abhoga-sAdhune na kalpe tevI vastu jANI joIne Ape to te levI kalo nahi. koIne ema vicAra Ave ke mahAnubhAva sAdhuo haMmezAM lukha, suka pAku bhikSAmAM je maLe te vApare che, to ghebara Adi banAvIne ApuM ke jethI temanA zarIrane Teko maLe, Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 136 piMDaniri -(47) zakti vagere Ave. Avo vicAra karIne ghebara Adi banAvIne sAdhune Ape, athavA koI duzamana, sAdhuno niyama bhaMga karAvavAnA irAdAthI aneSaNIya banAvIne Ape. jANI joIne AdhAkarmI AhAra Adi Ape to sAdhune tevo AhAra levo ko nahi. anAbhoga ajANatAM sAdhune kahyuM nahi tevI vastu Ape to te levI kahyuM nahi. [647-65 sacitta acitta ane mizra eka bIjAmAM bheLaseLa karIne ApavAmAM traNa caturbhAgI thAya. tenA darekanA pahelA traNa bhAMgAmAM kahyuM nahi. cothA bhAMgAmAM koI kahyuM ane koI na kahyuM. AmAM paNa nikSiptanI mAphaka kula 43ra bhAMgA samajI levA. vastu bheLaseLa karavAmAM je bheLaseLa karavAnI ane ApavAnI vastu te bannenA maLIne cAra cAra bhAMgA thAya che ane sacitta mizra, sacitta acitta, tathA mizra acitta padothI enI traNa caturbhagIo thAya che. pahelI catubhagI sacitta vastumAM sacitta vastu meLavelI, mizra vastumAM sacitta vastu bheLavelI, sacitta mAM mizra bheLavelI mizra mAM mizra bheLavelI bIjI caturbhagI sacittavastumAM sacittavastu bheLavelI acittavastumAM sacittavastu bheLavelI sacittavastumAM acittavastu bheLavelI acitta vastumAM acittavastu bheLavelI trIjI caturbhAgI mizra vastumAM mizra vastu bheLavelI acittamAM mizra bheLavelI mizra mAM acitta bheLavelI acitta vastumAM acitta vastu bheLavelI nikSiptanI jema sacitta pRthvI kAyAdimAM sacitta pRthvIkAyAdinA 3 bhAMgA. mizra pRthvIkAyAdimAM sacitta pRthvIkAyAdinA 36 bhAMgA. sacitta pRthvIkAyAdimAM mizra pRthvIkAyAdinA 36 bhAMgA. mizra pRthvIkAyAdimAM mizra pRthvIkAyAdinA 36 bhAMgA. kula 144 traNa caturbhagInA kula 432 bhAMgA thAya che. bheLavavAmAM sukuM ane AA hoya. te bannenI maLIne caturbhAgI thAya, pAchA temAM thoDI ane bahu tenA soLa bhAMgA thAya. sukI vastumAM sukI vastu bheLavavIsukI vastumAM ArTa vastu bheLavavI Arka vastumAM sukI vastu bheLavavI sukI vastumAM sukI vastu bheLavavI ahIM paNa halakA bhAjanamAM acitta-thoDA sukAmAM thoDuM suku athavA thoDA sukAmAM thoDuM ArTa, ke thoDA ArTamAM thoDuM suka, ke thoDA ArkimAM thoDuM ArTa bheLavavAmAM Ave, to te vastu sAdhune levI kahyuM. te sivAyanI levI kavo nahi. sacitta ane mizra bhAMgAnI to eka paNa kahyuM nahi. temaja bhAre bhAjanamAM bheLave to paNa kahyuM nahi. [6pa1-654]aparikSata (acitta nahi thayela) nA be prakAra, dravya apariNata ane bhAva apariNata. te ApanAra ane lenAranA saMbaMdhathI bannenA be be prakAra bane che. ApanArathI dravya apariNata - azinAdi acitta baneluM na hoya te pRthvIkAyAdi cha prakAre, lenArathI dravya apariNata - acitta baneluM na hoya te pRthvIkAyAdi cha prakAre. apariNatanuM dRSTAMta-dUdhamAM meLavaNa nAkhyuM hoya, tyAra bAda jyAM sudhI dahIM na bane tyAM sudhI te apariNata kahevAya. nahi dUdhamAM nahi dahIMmAM. A pramANe pRthvIkAyAdimAM acitta banyuM na hoya tyAM sudhI apariNata kahevAya. arthAt dUdha dUdhapaNAthI bhraSTa thaI dahIMpaNano pAme tyAre pariNata kahevAya che ane dUdhapaNuM avasthita-pANI jevuM hoya to te apariNata kahevAya che. azanAdi dravya dAtAranI sattAmAM hoya tyAre ApanAranuM Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA- 54 137 gaNAya ane lIdhA pachI lenAranI sattAnuM gaNAya. ApanArathI bhAva apariNata-je azanAdinA be athavA vadhArenA saMbaMdhInuM hoya ane temAMthI eka Apato hoya ane bIjAnI IcchA na hoya te. lenArathI bhAva apariNata-je azanAdi letI vakhate saMghATTaka sAdhumAMthI eka sAdhune acitta ke zuddha lAgatuM hoya ane bIjA sAdhune acitta ke azuddha lAgatuM hoya te. (prazna) sAdhAraNa anisRSTi ane ApanArathI bhAva apariNatamAM zo pharaka che ? anisRSTamAM badhA mAlika tyAM hAjara na hoya tyAre te sAdhAraNa anivRSTa kahevAya ane ApanAra bhAva apariNatamAM mAliko tyAM hAjara hoya. ATalo taphAvata che. bhAvathI apariNata bhikSA levI kahyuM nahi. kemake temAM kalaha Adi doSono saMbhava che. dAtAnA viSayavALuM bhAva apariNata te bhAIo ane svAmI saMbaMdhI che, jyAre grahaNa karanAra viSayavALuM bhAva apariNata sAdhu saMbaMdhI che. 6papa-668] lipta eTale je azanAdithI hAtha, pAtra Adi kharaDAya, jevAM ke dahIM, dUdha, dALa Adi vagere dravyo lipta kahevAya che. zrI jinezvara bhagavaMtanA zAsanamAM dahIM, dUdha, ghI vagere lepavALA dravyo sAdhune levA kahyuM nahi. kemake kharaDAyelA hAtha, vAsaNa vagere dhovAmAM pazcAtkarma vagere doSo lAge che, tathA rasanI vRddhi-AsaktipaNe thavAno saMbhava che. kharaDAyelA hAtha, kharaDAyeluM bhAjana, savizeSa (bAkI raheluM) dravyanA. ATha bhAMgA thAya che, alepavALuM levAmAM doSa na lAge. apavAda lepavALuM levuM kahyuM. | 'lepavALuM dahIM Adi grahaNa karavAmAM pazAtkarma Adi doSo thAya, mATe sAdhue tevuM lepavALuM dravya grahaNa na karavuM.' ema Ape kahyuM to pachI sAdhue bhojana karavuM ja nahi, arthAt roja upavAsa karavA jethI pazcAtkarma doSa na lAge. bhikSA levA mATe javA AvavAnuM kaSTa na thAya. rasanI Asakti vagere koI do lAge nahi. roja tapa kare. AhAra karavAnuM zuM prayojana ? he mahAnubhAva ! jIMdagI sudhIno upavAsa karavAthI cirakAla sudhI thanArA tapa, saMyama, niyama vaiyAvacca AdinI hAni thAya, mATe jIMdagI sudhI tapa karavo yogya nathI-tapa na karI zakAya. jIMdagI sudhIno tapa na kare to utkRSTa cha mahinAnA upavAsa to kahyA che ne? to cha mahinAnA upavAsa kare, pAraNe lepa vinAnuM vApare, pAchA cha mahinAnA upavAsa kare. jo cha cha mahinAnA upavAsa karavAnI zakti hoya to khuzIthI kare. emAM niSedha nathI. jo cha mahinAno tapa na karI zake to eka eka divasa ocho karatAM yAvatu upavAsanA pAraNe AyaMbIla karyA kare. Ama karavAthI alepakRta prahaNa thaI zake ane nivahi paNa thaI zake, upavAsa paNa na karI zake to roja AyaMbIla kare. jo tevI zakti pahoMcatI hoya ane tethI te kALamAM ane bhAvikALamAM Avazyaka evA paDilehaNa, vaiiyAvacca Adi saMyamayogomAM hAni thAya ema na hoya to bhale tevo tapa kare,. upavAsanI zakti na hoya ane roja AyaMbIla karavAnI zakti hoya to roja AyaMbIla kare. paraMtu vartamAna kALamAM zarIranuM chevaa saMghayaNa che, tethI evI zArIrika zakti nathI ke tevo tapa karI zake. mATe zrI tIrthakara bhagavaMto ane zrI gaNadhara bhagavaMtoe evo. upadeza Apyo nathI. Apa kaho cho ke "chevaTTe saMghayaNa hovAthI tevo tapa niraMtara na karI zake. to pachI Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 138 piMDanajutti-(68) mahArASTra, kozala Adi nIcenA (dakSiNanA dezomAM janmelA mANaso haMmezA sauvIra-khATuM pANI, kura-smAta Adi vApare che ane jIMdagI sudhI kAma vagere karI zake che, to pachI jemanuM mana eka ja mokSapratye lAgeluM che evA sAdhuo nivaha kema na karI zake ? sAdhu to sArI rIte AyaMbIla vagerethI calAvI zake. sAdhuone upadhi, zayyA ane AhAra e traNe zIta-ThaMDA hovAthI niraMtara AyaMbIla karavAthI AhAranuM pAcana thAya nahi, eTale ajIrNa Adi doSo pragaTa thAya, jyAre gRhasthane to sauvIra, kUra khAvA. chatAM temanA upadhi zayyA zItakALamAM paNa uSNa-garama hovAthI temane khorAka pacI. jAya che, eTale ajIrNa Adi doSo thavAno saMbhava nathI. sAdhune to AhAra, upAdhi ane zayyA uNakAlamAM paNa zIta hoya che. upadhino varSamAM ekavAra kApa kADhavAmAM Ave, zaThAne agnino tApa nahi lAgavAthI ane AhAra paNa zIta hovAthI hojarI. barAbara pAcana na karI zake, tethI ajIrNa, glAnatAdi thAya. A mATe sAdhuone chAsa Adi levAnuM kaheluM che. chatAM paNa kahyuM che ke prAyaH sAdhuoe vigaIo ghI, dUdha, dahIM Adi vAparyA sivAya ja haMmezA potAnA zarIrano nivahi karavo, kadAca jyAre zarIra sAruM na hoya to saMyamayoganI vRddhi mATe ane zarIranI zakti TakAvavA mATe vigaI vApare. vigaI vAparavAmAM chAsa Adi ja upayogI che, tethI tenuM grahaNa karavuM te, sivAyanI vigaI to glAnAdi kAraNe grahaNa karavI joIe. kemake vigaI bahu lepavALuM dravya che ane te vAparavAthI vRddhi thAya. lepa vinAnA dravyo- sukkA rAMdhelA bhAta Adi, mAMDA, javano sAthavo, aDada, coLA, vAla, vaTANA, caNA, tuvera vagere sarve sukA hoya te je vAsaNamAM coTe nahi te badhAM dravyo. AmAM vAsaNa nahi kharaDAvAthI pAchaLathI dhovuM paDe nahi. alpalepavALAM dravyo- rAbaDI, kodrA, chAsa sAthenA bhAta, rAMdhelA maga, dALa, vagere dravyo. AmAM pazcAtkarma kadAca thAya ane kadAca na thAya. bahulepavALAM dravyo-khIra, dUdha, dahIM, dUdhapAka, tela, ghI, goLanuM pANI, vagere. je , dravyothI vAsaNa kharaDAyeluM hoI ApyA pachI te vAsaNa avazya dhovuM paDe tevAM dravyo. pApanA bhayavALA sAdhuo bahu lepavALAM dravyo grahaNa karatA nathI. apavAda-pazcAtkarma thAya ema na hoya te dravya levuM kahyuM. kharaDAelA hAtha, kharaDAeluM bhAjana ane savizeSa dravya tathA niravazeSa dravyanA yoge ATha bhAMgA thAya che. kharaDAelA hAtha, kharaDAyeluM bhAjana, sAvazeSa dravya kharaDAelA hAtha, kharaDAyeluM bhAjana niravazeSa dravya kharaDAelA hAtha nahi kharaDAyeluM bhAjana sAvazeSa dravya, kharaDAelA hAtha nahIM. kharaDAyeluM bhAjana niravazeSa dravya nahi kharaDAelA hAtha, kharaDAyeluM bhAjana, sAvaroSa dravya, nahi kharaDAelA hAtha kharaDAyeluM bhAjana niravazeSa dravya, nahi kharaDAelA hAthe nahi kharaDAyeluM bhAjana, sAvazeSa dravya, nahi kharaDAelA hAtha, nahi kharaDAyeluM bhAjana niravazeSa dravya A ATha bhAMgAmAM 1-3-5-7mAM bhAMgAnuM levuM kahyuM. 2-4--8 mAM bhAMgAnuM levuM kahyuM nahi. hAtha, pAtra, ke hAtha ane pAtra banne, gRhastha sAdhune AvatAM pahelAM tenA potAnA mATe kharaDAelA hoya paNa sAdhu mATe na kharaDyA hoya, temAM pakSAtkarma hotuM nathI ane jemAM dravya bAkI rahetuM hoya, temAM sAdhu mATe hAtha ke pAtra kharaDyuM hoya to paNa Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 139 gAthA -dada9 sAdhu nimitte dhovAnuM thatuM nathI. mATe sAdhune levuM kalpI zake. [669-670] gRhastha AhArAdi vahorAvato jamIna upara chAMTA pADe te chardeitadozavALo AhAra kahevAya. temAM sacitta, acitta ane mIzranI traNa caturbhAgI thAya che. te pRthvI kAyAdi chanI sAthe bhAMga karatAM kula 432 bhAMgA thAya che. pahelI catubhagI sacitta vastu sacittamAM verAya, mizra vastu sacittamAM verAya, sacitta vastu mikamAM verAya, mizra vastu mizramAM verAya. bIjI caturbhAgI sacitta vastu sacittamAM verAya, acitta vastu sacittamAM verAya, sacitta vastu acittamAM verAya, acitta vastu acittamAM verAya trIjI caturbhAgI mizra vastu mizramAM verAya, acitta vastu mizramAM verAya, mizra vastu acittamAM verAya, acitta vastu acittamAM verAya. sacitta pRthvIkAyAdimAM sacitta pRthvIkAyAdinA 36 bhAMgA mizra pRthvI kAyAdimAM sacitta pRthvikAyAdinA 36 bhAMgA citta pRthvIkAyAdimAM mizra pRthvIkAyAdinA 36 bhAMgA mizra pRthvIkAyAdimAM mizra pRthvIkAyAdinA 36 bhAMgA kula 144 traNa caturbhagInA 432 bhAMgA thAya. koi paNa bhAMgAmAM sAdhune bhikSA levI kahyuM nahi. jo chardita doSavALI bhikSA grahaNa kare to-1 AjJAbhaMga, 2 anavasthA, 3 mithyAttva, 4 saMyama virAdhanA, 5 AtmavirAdhanA, 6 pravacana virAdhanA Adi doSo lAge. e ja rIte udezikadi doSavALI bhikSA levAmAM paNa mithyAttvAdi doSo lAge te samajI levuM. gaveyaNAnA ane grahaNaeSaNAnA doSo jaNAvyA. have grAsa eSaNAnA doSo [71-676] grAsaeSaNAnA cAra nikSepa che-1 nAma grAsaeSaNA, ra sthApanA grAsaeSaNA, 3 dravya grAsaeSaNA, 4 bhAva grAsaeSaNA. dravya grAsa eSaNAmAM matsyanuM udAharaNa, bhAva grAsaeSaNA pAMca prakAre che- nAma grAsaeSaNA-grAsaeSaNA evuM koinuM nAma hoya che. sthApanA zAsaeSaNA-grAsaeSaNAnI koI AkRti karI hoya te. dravya grAsaeSaNA-traNa prakAre. sacitta, acitta ke mizra. bhAva grAsaeSaNA-be prakAre. AgamabhAvagrAsaeSaNA. noAgamabhAva grAsaeSaNA. AgamabhAva grAsaeSaNAgrAsa eSaNAne jANanAra ane temAM upayogavALo. noAgamabhAva rAsaeSaNA-be prakAre. prazasta ane aprazasta. prazastasaMyojanAdi pAMca doSathI rahita AhAra vAparavo. aprazasta-saMyojanA, pramANa, aMgAra, dhUmra ane kAraNadoSavALo AhAra vAparavo. koI eka mAchImAra mAchalAM pakaDavA mATe sarovara upara gayo. tyAM jaIne kAMTAmAM galamAMsano TukaDo bharAvIne sarovaramAM nAkhyo. te sarovaramAM buddhizALI ane hoMzI.Ara eka vRddha mAchaluM rahetuM hatuM. te mAchaluM mAMsanI gaMdhathI tyAM AvyuM ane sAcavIne kAMTAnI AjubAju mAMsa khAI gayuM ane pachI pUMchaDAthI kAMTo halAvIne AvuM jatuM rahyuM. mAchImAra samajyo ke "mAchaluM pakaDAyuM che eTale kAMTo bahAra kADhyo ane joyuM to mAchaluM na hatuM ane mAMsa paNa hatuM nahi. A pramANe traNavAra thayuM. traNa vAra te mAchaluM mAMsa khAI gayuM. mAchImAra vicAramAM paDyo ke Ama kema thAya che? tyAM to mAchalo bolI uThyo ke he mAchImAra ! tuM zuM vicAra kare che? mAruM parAkrama sAMbhaLa. ekavAra huM pramAdamAM hato, tyAM eka bagalAe mane pakaDyo. bagalo bhakSa uchALIne Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 140 piMDaniri-(76) pachI gaLI jAya che. tethI te bagalAe mane addhara uchALyo, meM vicAra karyo ke " sIdho tenA mukhamAM paDIza to mane gaLI jaze, mATe tIrtho paDe ke jethI mane gaLI zake nahi.' Ama vicAra karIne huM vAMko paDyo, bIjI vAra uchALyo, bIjI vAra vAMko paDyo. trIjI vAra uchALyo, trIjI vAra huM pANImAM paDyo ane dUra bhAgI gayo. ekavIsa vAra jALamAM sapaDAelo temAM dareka vakhata huM jamIna upara lapAI jaIne chUTI gayo hato. ekavAra mAchImAre drahanuM pANI bIjI tarapha kADhyuM. temAM huM paNa AvI gayo hato, tyAM huM mAchImAranI jALamAM sapaDAI gayo. mAchImAra badhAM mAglAMne pakaDIne lAMbA soyAmAM parovato hato. mAchImAra mAchalAM upara lAgelA kAdavane sApha karavA. sarovaramAM gayo ane dhovA lAgyo, tyAM meM soyo mUkI dIdho ane pANImAM jato rahyo.' AvuM mArUM parAkrarma che to paNa tuM mane pakaDavA Icche che? aho kevuM tArUM nirlajjapaNuM? A draSTAMtano upanaya-sAra A pramANe che. mAchalAnA sthAne sAdhu, mAMsanA sthAne AhArapANI, mAchImAranA sthAne rAgAdi doSano samuha. jema mAchaluM koI rIte sapaDAyuM nahi tema sAdhue paNa doSa na lAge te rIte AhAra grahaNa karavo, koI doSamAM sapaDAvuM nahi. soLa udgamanA, soLa utpAdananA ane daza eSaNAnA ema 42 doSothI rahita AhAra meLavyA pachI sAdhue AtmAne zikhAmaNa ApavI ke "he jIva! tuM koI doSamAM sapaDAyo nahi ane betAlIsa doSothI rahita AhAra lAvyo che, to have vAparatA mUcchavaza thaI rAgadveSamAM na sapaDAya tenuM dhyAna rAkhaje. [677-683] aprazasta bhAvagrAsaeSaNA tenA pAMca prakAra che te A pramANe, saMyojanA-vAparavAnAM be dravyo svAda mATe bhegAM karavAM. pramANa-jarUra karatAM vadhAre AhAra vAparavo. aMgAra-vAparatAM AhAranA vakhANa karavAM. dhUmra-vAparatAM AhAranI niMdA karavI. kAraNaAhAra vAparavAnA che kAraNa sivAya AhAra levo. saMyojanA eTale dravya bhegAM karavA. te be prakAre dravyathI bheguM karavuM ane bhAvathI bheguM karavuM. dravyathI bhegu karavuM-be prakAre bAhya saMyojanA, abhyatara saMyojanA. bAhya saMyojanA-svAdanI khAtara be dravyo dUdha, dahIM AdimAM sAkara Adi meLavavI te. upAzrayanI bahAra gocarI gayA hoya tyAM be dravyo bhegAM karavAM te bAhya saMyojanA. atyaMtara saMyojanA-upAzrayamAM AvIne vAparatI vakhate svAdanI khAtara be dravyo bhegAM karavAM. te traNa prakAre. pAtramAM, hAthamAM ane moMDhAmAM. A atyaMtara saMyojanA. gocarIe pharatAM vAra lAge ema hoya eTale vicAra kare ke "jo ahIM be dravyo bhegAM karIza to svAda bagaDI jaze, eTale vAparatI vakhate bhegAM karIza." Ama vicArIne banne dravyo alaga alaga le. pachI upAzraye AvIne vAparatI vakhate be dravyo bhegAM kare. pAtra saMyojanA judAjudA dravyo pAtrAmAM ja bhegA karIne vApare. hasta saMyojanA-koLIo hAthamAM pachI tenA upara bIjI vastu nAkhIne vApare. mukha saMyojanA-moDhAmAM koLIo nAkhe pachI uparathI pravAhI ke bIjI vastu laIne eTale ThaMDaka Adi moMDhAmAM le, pachI goLa Adi momAM le ema be vastu meLavIne vApare. - saMyojanA karavAthI thatAM doSo. saMyojanA rasanI Asakti karanAra che. AtmA jJAnAvaraNIyAdi karmano baMdha kare che. saMsAra vadhe che. bhavAMtaramAM jIvane azAtA thAya Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 141 gAzA - 683 che. anaMtakALa sudhI vecavA yogya azubha karma baMdhAya che. AthI sAdhue bAhya ke abhyatara saMyojanA karavI nahi. apavAda-dareka saMghATTakane gocarI vadhAre AvI gaI hoya, vAparavA chatAM AhAra vadhyo hoya to, te paraThavavo na paDe te mATe be dravyo bhegA karIne vApare to doSa nathI. glAnane mATe dravya saMyojanA karI zakAya. rAjaputrAdi hoya ane ekalo AhAra gaLe utarato na hoya to saMyojanA kare. navadIkSita hoya pariNata na thayo hoya to saMyojanA kare. athavA rogAdi kAraNe saMyojana karavAmAM doSa nathI. 684-696] pramANa doSa je AhAra karavAthI jJAnAbhyAsa, vaiyAvacca Adi karavAmAM ane saMyamanA vyApAromAM te divase ane bIjA divase AhAra vAparavAno samaya na thAya tyAM sudhI zArIrika baLamAM hAni na pahoMce teTalo AhAra pramANasara kahevAya. pramANa karatAM vadhAre AhAra vAparavAthI pramANAtirikta doSa thAya ane tethI, saMyama ane zarIrane nukazAna thAya. sAmAnya rIte puruSa ne mATe batrIsa koLIA. AhAra ane strI mATe aThThAvIsa koLIA AhAra pramANasara kahevAya. kuTa-kukaDInA IMDA jeTalA pramANano eka koLIo gaNAya. kuphphaTI-be prakAranI 1 dravya kuphphaTI ane 2 bhAvakuphphaTI. dravya kuphphaTI-be prakAre 1 udarakukuTI, ra galakuETI. udarakuphphaTI-jeTalo AhAra vAparavAthI peTa bharAya teTalo AhAra, galakulluTI-peTa pUratA AhAranI batrIsamo bhAga athavA jeTalo koLIo mukhamAM mUkatAM moM vikRta na thAya, te pramANano koLIo athavA sahelAIthI mukhamAM mUkI zakAya teTalA AhArano koLIo. bhAvakakyuTI- jeTalo AhAra vAparavAthI (ocho nahi tema vadhAre nahi) zarIramAM rUrti rahe, jJAna, darzana, cAritranI vRddhi thAya teTalA pramANano AhAra, teno batrIsamo bhAga eka kaLIo kahevAya. batrIsa koLIAmAM eka, be, traNa koLIA ochAM karatAM yAvatu soLa koLIA pramANa AhAra kare vAvatuM temAMthI paNa ochA karatAM ATha koLIA pramANa AhAra kare te yAtrAmAtra nivaha pUrato) AhAra kahevAya. sAdhuoe kevo AhAra vAparavo joIe ? jeo hitakArI dravyathI avirUddha, prakRtine mAphaka ane eSaNIya-doSa vagarano AhAra karanArA, mitAhArI pramANasara batrIsa koLIA pramANa AhAra karanArA, alpAhArI-bhUkha karatAM ocho AhAra karanArA hoya che, temanI vaidyo cikitsA karatA nathI. atu. tevAone roga thatAM nathI. hitakArI ane ahitakArI AhAranuM svarUpa-dahIMnI sAthe tela ne, dudhanI sAthe dahIM ke kiAMjI e ahitakArI che, athatu zarIrane nukazAna kare che. ahitakArI AhAra vAparavAthI saghaLA roga utpanna thAya che. dUdha ane tela ke dahIM ane tela sAthe vAparavAthI koDha roga thAya che, sarakhA bhAge vAparavAthI jherarUpa bane che. mATe ahitakArI AhArano tyAga karavo ane hitakArI AhAra vAparavo joIe. - mita AhAranuM svarUpa-potAnA udaramAM cha bhAganI kalpanA karavI. temAM ziyALo, unALo ane sAdhAraNa kAlanI apekSAe AhAra vAparavo, tenI samaja ApavA ahIM koTho banAvela che. Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 142 piDanijutti-(da96) kALa pANI bhojana vAyu ati ThaMDImAM eka bhAga cAra bhAga. eka bhAga madhyama ThaMDImAM | be bhAga traNa bhAga, eka bhAga madhyama garamImAM | be bhAga traNa bhAga eka bhAga. vadhu garamImAM | traNa bhAga be bhAga eka bhAga kAyama udarano eka bhAga vAyunA pracAra mATe khAlI rAkhavo joIe. eka bhAga khAlI na rahe to zarIramAM pIDA kare. je sAdhu prakAma, niSkAma, praNIta, atibahuka ane ati bahuzaH bhaktapAnano AhAra kare te pramANadoSa jANavo. prakama-ghI Adi nahi nItaratA AhAranA tetrIsa koLIA pramANathI vadhu vApare che. nAma-dhI Adi nahi nItaratAM AhAranA batrIsathI vadhAre koLIA pramANe ekathI vadhAre vAparavA te. praNIta-koLIo upADatAM temAMthI ghI Adi nItarato hoya tevo AhAra vAparavo te. atibaka-akarAMtIyA thaIne vAparavuM te. atibahuza- atilolupatAthI atRptapaNe divasamAM traNa vakhatathI vadhAre vakhata AhAra vAparavo te. sAdhue bhukha karatAM paNa ocho AhAra vAparavo joIe. vadhu AhAra vApare to Atma virAdhanA, saMyama virAdhanA, pravacana virAdhanA Adi doSo thAya. [97-702] aMgAra doSa ane dhUmadoSa jema agni lAkaDAMne sarvathA bALIne aMgArA samAna banAve che ane ardhabALavAthI dhUmADAvALuM kare che, tema sAdhu AhAra vAparatAM AhAranAM ke AhAra banAvanAranAM vakhANa kare-prazaMsA kare to tethI rAgarUpI agnithI cAritrarUpI lAkaDAMne aMgArA samAna banAve che. ane jo vAparatI vakhate AhAranI ke AhAra banAvanAranI niMdA kare to tethI breSarUpI agnithI cAritrarUpI lAkaDAMne dhUmADAvALAM banAve che. rAgathI AhArane vakhANa karato vApare to aMgAradoSa lAge che. dveSathI AhAranI niMdA karato vApare to dhUpradoSa lAge che. mATe sAdhue AhAra vAparatAM vakhANa ke niMdA karavI na joIe. AhAra jevo hoya tevo samabhAvathI rAga-dveSa kayAM sivAya vAparI levo joIe, te paNa kAraNa hoya to vAparavo te sivAya na vAparavo. 703-710] AhAra karavAnA cha kAraNo che. A che kAraNo sivAya AhAra vApare to kAraNotirikta nAmano doSa lAge. sudhAvedanIya dUra karavA, vaiyAvacca sevA bhakti karavA, saMyamanuM pAlana karavA, zubhadhyAna karavA, prANone TakAvI rAkhavA, IyasimitinuM pAlana karavA. A cha kAraNe sAdhu AhAra vApare, paraMtu zarIranuM rUpa ke jIbhanA rasane mATe na vApare. zu ghAnuM nivAraNa karavA-bhUkha jevI koI pIDA nathI, mATe bhUkhane dUra karavA AhAra vApare, A zarIramAM eka talanA photarA jeTalI jagyA evI nathI ke je bAdhA na Ape. AhAra vagaranA-bhUkhyAne badhAM duHkho sAnidhya kare che, arthAt bhUkha lAge tyAre badhAM duHkho AvI caDhe che, mATe bhUkhanuM nivAraNa karavA sAdhu AhAra vApare. vaiyAvacca karavA-bhUkhyo sAdhu vaiyAvacca barAbara karI na zake, eTale AcArya, upAdhyAya, glAna, Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 143 gAthA-71 bAla, vRddha Adi sAdhunI vaiyAvacca sArI rIte karI zakAya te mATe sAdhu AhAra vApare. saMyamanuM pAlana karavAnabhUkhyo sAdhu pratyuprekSaNA pramArjanA Adi saMyamanuM pAlana karI na zake, mATe saMyamanuM pAlana karavA sAdhu AhAra vApare. zubhadhyAna karavA-bhUkhyo sAdhu svAdhyAya Adi zubhadhyAna-dharmadhyAna karI na zake, abhyAsa karelA sUtra-arthanuM parAvartana karavAmAM asamartha thAya, tethI dharmadhyAnanI hAni thAya. mATe zubha dhyAna karavA sAdhu hAra vApare. prANone TakAvI rAkhavA-bhUkhyA hoya to zarIranI zaktio kSINa thAya. jethI zarIranI zakti TakAvI rAkhavA sAdhu AhAra vApare. IyamitinuM pAlana karavA-bhUkhyA hoya to IyasamitinuM barAbara pAlana thaI na zake. IyasamitinuM pAlana sArI rIte thaI zake te mATe sAdhu AhAra vApare. A che kAraNoe sAdhu AhAra vApare. paraMtu zarIrano viziSTa varNa AkRti thAya, madhura svara thAya. kaMThanI madhuratA thAya temaja sArA sArA mAdhurya Adi svAda karavA AhAra na vApare. zarIranA rUpa, rasAdi mATe AhAra vAparatA dharmanuM prayojana nahi rahevAthI kAraNotirikta nAmano doSa lAge che. cha kAraNe sAdhu AhAra vApare te jaNAvyuM. have cha kAraNe sAdhue AhAra na vAparavo. athati upavAsa karavo te kahe che. AtaMka-tAva Avyo hoya, ke ajIrNa Adi thayuM hoya tyAre AhAra na vApare. kemake vAyu. zrama, krodha, zoka, kAma ane kSatathI utpanu nahi thayelA tAvamAM. laMghana-upavAsa karavAthI zarIranI zuddhi thaI jAya che. upasarga-sagAsaMbaMdhI, dIkSA choDAvavA AvyA hoya. tyAre AhAra na vApare. AhAra nahi vAparavAthI sagAsaMbaMdhIone ema thAya ke "AhAra nahi vApare to marI jaze." eTale sagAsaMbaMdhIo dIkSA choDAve nahi. rAjA kopAyamAna thayo hoya to na vApare, tathA deva, manuSya ke tIrtha saMbaMdhI upasarga thayo hoya to upasarga sahana karavA na vApare. brahmacarya- brahmacaryane bAdhaka evo mohano udaya thayo hoya to na vApare. bhojanano tyAga karavAthI mohodaya zamI jAya che. prANIdayA-varasAda varasato hoya, chAMTA paDatA hoya, sacitta raja ke dhUmasa Adi paDatI hoya ke samUrchAima deDakIo AdinI utpatti thaI gaI hoya to te jIvonI rakSA. mATe potAthI te jIvonI virAdhanA na thAya te mATe upAzrayanI bahAra nIkaLo. AhAra na vApare eTale upavAsa kare. jethI gocarI pANI mATe bahAra javuM na paDe ane apUkAyAdi jIvonI virAdhanAthI bacAya. tapa-tapazcaryA karavA mATe. (zrI mahAvIrasvAmIjI bhagavaMtanA zAsanamAM utkRSTa cha mahinAnA upavAsano tapa kahyo che.) upavAsathI mAMDI cha mahinAnA upavAsa karavA AhAra na vApare. zarIrano tyAga karavA-lAMbA kALa sudhI cAritra pALyuM. ziSyone vAcanA ApI, anekane dIkSA ApI, aMte vRddhapaNAmAM 'sarva anuSThAnomAM maraNa-anazana ArAdhanA sArA che, mATe temAM mahAprayatna karavo joIe." Ama samajI AhAra tyAga karavA pUrvaka zarIrano tyAga kare. zarIrano tyAga karavA AhAra na vApare. [712-713A AhArano vidhi je pramANe sarva bhAvane jonArA tIrthaMkaroe kahyo che. te pramANe meM vyAkhyA karI che. je vaDe dhamavizayaka yogo hAni na pAme tema karavuM. Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 144 piMDanitti-(73) zAstrokta vidhi pramANe rAga-dveSa vinA yatanApUrvaka vartanAra AtmakalyANanI zuddha bhAvanAvALA sAdhuno yatanA karatAM je kAMI pRthvIkAyAdinI saMghaTTa Adi virAdhanA thAya to te virAdhanA paNa nirjarAne karanArI thAya che. paraMtu azubha karma baMdhAvanArI thatI nathI. kemake je kAMI virAdhanA thAya che, temAM AtmAno zubha adhyavasAya hovAthI azubha karmanA baMdhana mATe thatI nathI. paraMtu karmanI nirjarI karAve che. muni dIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa | 41 piMDanijutti-gurjara chAyA pUrNa bIjuM mULasUtra gurjarachAyApUrNa Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A Agama saMpuTanA mukhya dravyasahAyaka | samyagu RtAnurAgI zramaNopAsikA zrImatI nayanAbena ramezacaMdra zAha saparivAra, vaDodarA OM namo abhinava nANassa Agama dIpa prakAzana