________________
રાવણ
૧૨.
રાવણ
રાક્ષસસૈન્ય સહિત રાવણે વૈશ્રવણ ઉપર ચડાઈ શબ્દ જુઓ.) તે પછી મરુતરાજાને યજ્ઞ ચાલતે કરી. તેણે અલકાનગરોને ઘેરે ઘાલ્ય અને યક્ષોને હતું ત્યાં આ યુદ્ધ કરવા ગયે. એને આવેલે જોઈ નાશ આરંભે. વૈશ્રવણે પોતે જાતે યુદ્ધ ન આવતાં તે યજ્ઞમાંથી ઊઠવા લાગે પણ સંવતે એને ઊઠવા સંયોધકટક નામના યક્ષને રાવણ સાથે લડવા દીધું નહિ; એ જોઈ રાવણને લાગ્યું કે મરુત્ત મોકલ્યો. પરંતુ રાવણે તેને પરાભવ કરી, સૂર્ય- રાજ મારાથી બી ગયે; એટલે મેં મરુત્તને છો ભાનું નામના દ્વારપાળને ઠાર મારી નગરમાં પ્રવેશ એવી ગર્જના કરી તે લંકા પાછો આવ્યો. કર્યો / સ. ૧૪. • તે ઉપરથી વૈશ્રવણે માણિચર વારા ઉત્તર૦ સ. ૧૮.૦ રાવણે સર્વત્ર જઈ અનેક અથવા માણિભદ્રને દશગ્રીવ સામે લડવા મોકલ્યા. રાજાઓને જીત્ય; પરંતુ સૂર્યવંશત્પન અનરણ્ય તેને રાવણે મૂર્શિત કર્યો એવું સાંભળી, શુક્ર, પ્રૌષ્ટ- રાજા સાથે આને યુદ્ધ થયું તેમાં એ રાજાએ આને પદ ઇત્યાદિ મંત્રીઓને લઈ સ્વતઃ કુબેર રાવણ શાપ દીધે. ! સ૦ ૧૮. સન્મુખ આવ્યા ને તેને અનેક પ્રકારે ધર્મોપદેશ
એક વેળા નારદે રાવણને કહ્યું કે મને જીતે કરવા લાગ્યા. તેમને આ અનાદર કરી, પિતે ત્યારે ખરા બળવાન કહેવાય. તે યમ તરફ ગયે ઈચ્છા પ્રમાણે રૂપ ધારણ કરનાર હતો એટલે બીજે અને તેની સાથે સાત અહોરાત્ર યુદ્ધ કર્યું. તેમાં રૂપે વૈશ્રવણ સાથે યુદ્ધ માંડયું. તેમાં વૈશ્રવણને યમ પિતાનું ઘોર રૂપ પ્રકટ કરી જેવો તેને કાળપરાજય કરો, પુષ્પક વિમાનનું હરણ કરી લંકા દંડથી મારવા જાય છે તેવી જ તેણે બ્રહ્મદેવની ગયે / સ. ૧૫. '
ભવિષ્યવાણી કહી સંભળાવી. યમ એકાએક રાવણ એક વેળા પુષ્પક વિમાનમાં બેસી, રાવણ ફરતે
સમક્ષ અંતર્ધાન પામ્યું. પરંતુ રાવણ તે મારાથી કરતા મહાદેવના કલાસ પર્વત પરના શરવણું વન બી એમ જણી, જયાષ કરતા લંકા પાછા સમીપ ગયે. તે વનમાં પ્રવેશ કરવાથી સ્ત્રીત્વ પ્રાપ્ત
આવ્યો | સ૦ ૨૦-૨૨, થાય છે એવી તેને ખબર હોવાથી ત્યાં જ ઊભો
આ પછી રાવણે પાતાળમાંના નાગેને જીત્યા રહ્યો. બહારના પ્રદેશમાં ઊભો હતો ત્યાં એકાએક નંદીને જોયો. તેનું વાનર જેવું સુખ અને ટુકડા હાથ
અને મણિપુરમાં એક વર્ષ સુધી નિવાતકવચ
સાથે યુદ્ધ કર્યું પણું જય થતો નથી તે જોઈ, તેની જોઈ રાવણે ઉપહાસભર્યું હાસ્ય કર્યું. એથી નંદીએ એને શાપ્યો કે તારે વાનરે જ નાશ કરશે. આ
સાથે સખ્ય કર્યું. તે પછી અશ્મનગરના કાલકેય નંદીએ દીધેલા શાપથી રાવણ ક્રોધે ભરાયે ને
સાથે આને યુદ્ધ થયું. તેમાં શુર્પણખાને પતિ કલાસ શિખર ઊંચકવાને પ્રયત્ન કરવા લાગ્યો.
વિદ્યુજિજવ આને હાથે મરાયે. પછી વરુણ મહાદેવને આ વાતની ખબર પડવાથી તેમણે પોતાની
લાકમાં આ ગયો પણ ત્યાં વરુણ ન હોવાથી તેના અલૌકિક શક્તિ વડે શિખર દબાવ્યું, તેથી રાવણના
સેનાપતિએ હું હાર્યો એમ કહેવાથી, આ લંકા
પાછો આવ્યો | વા૦ રા૦ ઉ૦ ૦ ૨૩.૦ એકદા હાથ પર્વત તળે ચગદાવાથી તે મોટી બૂમો પાડવા લાગ્યા. છેવટે નિરૂપાય થઈ, સામ ગાયન વડે તેણે
રાવણ બલિ પાસે પાતાળમાં ગયે ને બલિને કહેવા શિવનું સ્તવન હજાર વર્ષ સુધી કર્યું. આ સ્તવન
લાગ્યું કે મેં સાંભળ્યું છે કે તેને વિષ્ણુએ બાંધે વડે દિશાઓ ગૂંજી રહી, તેથી મહાદેવે આનું નામ
છે, તે ઉપરથી તને છોડાવવા હું અહીં આવ્યો રાવણુ પાડયું અને સ્તવનથી સંતુષ્ટ થઈ ચંદ્રહાસ
છું. એ વિષ્ણુ મને બતાવ એટલે હું તેની સાથે નામનું ખડ્રગ આપી, તેને ત્યાંથી મુક્ત કર્યો. એટલે યુદ્ધ કરી તને છોડાવું. રાવણનું આ બોલવ તે લંકા પાછા આવ્યા | સ૦ ૧૬.
સાંભળી, બલિએ હિરણ્યકશિપુના કાનનું એક પછી આને વેદવતીનો શાપ થયો. (વેદવતી કુંડળ કાઢી તેને દેખાડી કહ્યું કે તું આને ઊંચક.
