________________
વસુદેવ
૧૪૭
વસુષેણ
વસુદેવ સમવંશી યદુકુલેત્પન સાત્વત વંશમાં વસુભત સ્વાયંભુવ મન્વન્તરમાંના વસિષ્ઠ ઋષિના જન્મેલા શર રાજાના દસ પુત્રમાં મેટ. આનક- સાત પુત્રોમાં પાંચમો. દુંદુભિ એવું એનું નામ હતું. એને વીસ સ્ત્રીઓ વસુબ્રઘાન વસિષ્ઠ અને ઊજને પુત્ર. / ભાગ હતી. તે સર્વેનાં અને તેમની સંતતિનાં નામ આ ૪-૧-૪૧. પ્રમાણે છે – પહેલી સ્ત્રી ધૃતદેવાઃ તેને એક જ વસુંધર શાલ્મલી દ્રોપમાંના લોકવિશેષ. / ભાગ વિપૃષ્ઠ નામને પુત્ર હતો. ૨. શાંતિદેવાઃ તેને શ્રમ, ૨૦–૨૧ પ્રતિકૃત ઇત્યાદિ અનેક પુત્ર હતા. ૩. ઉપદેવાઃ વસમતી ઉપરિચર વસુએ સ્થાપેલી નગરી. તેનું તેને કલ્પ, વર્ષ, ઈત્યાદિ દશ પુત્ર હતા. ૪. જે પાછળથી ગિરિધ્વજ નામ પડયું. શ્રી દેવા ? તેને વસુ, હંસ, સુવંશ ઇત્યાદિ છ પુત્ર વસુમના ઈવાકુકુલોત્પન્ન હર્યશ્વ રાજાથી યયાતિ હતા. પ. દેવરક્ષિતા તેને ગદ, ઈત્યાદિ નવ પુત્ર રાજાની કન્યા માધવીની કુખે થયેલ પુત્ર. (૩. હતા. ૬. સહદેવાઃ તેને પુરુ, વિશ્રુત ઇત્યાદિ આઠ ગાલવ શબ્દ જુઓ.) પુત્ર હતા. ૭. દેવકીઃ તેને કીર્તિમાન, સુષેણ, વસુમના (૨) એક કૌશલ્ય ક્ષત્રિય.| ભાર૦ ૧૦ ભસેન, ઋજુ, સંમર્દન, ભદ્ર, સંકર્ષણ, કૃષ્ણ અને
૨૦૧-૨, સ૦ ૮-૧૩, ઉ૦ ૧૧૬-૨૩.૦ વસુમાન સુભદ્રા નામની કન્યા એટલી સંતતિ હતી.
એવું એને નામાન્તર હતું. આજે ઉત્તર કેસલ દેશમાં ૮. પૌરવી તેને સુભદ્ર, ભદ્ર, ભદ્રવાહ, દુર્મદ, ભૂત,
ઉત્તમ પ્રકારે રાજ્ય કર્યું હતું. બૃહસ્પતિએ આને ઈત્યાદિ બાર પુત્રો હતા. ૯, રોહિણઃ તેને બળ
રાજનીતિને ઉપદેશ કર્યો હતો. | ભાર૦ શાંતિ અને બળરામ (દેવકીના ગર્ભમાંથી સંકષર્ણ થયેલા),
અ૦ ૬૭. આને વામદેવ ઋષિએ પણ રાજનીતિગદ, સારણ, દુર્મદ, વિપુલ, ધ્રુવ અને કૃત ઈત્યાદિ
વિષયક ઉપદેશ કર્યો હતો ભાર૦ શાંતિ અ૦ પુત્ર હતા. ૧૦. ભદ્રા તેને કશુંયે સંતાન ન હતું.
૯૨-૯૪ ૧૧. મદિરાઃ તેને નંદ, ઉપનંદ, કૃતક અને શેર
વસંમાન વૈવસ્વત મનુના પુત્રોમાંના એક, આ નામ એવા ચાર પુત્ર હતા. ૧૨. રચના : તેને હસ્ત,
પુરાણમાં મળી આવે છે. હેમાંગદ ઈત્યાદિ પુત્ર હતા. ૧૪. કૌશલ્યાઃ તેને
વસુમાન (૨) વસુમના તે જ. કેશિ નામનો એક જ પુત્ર હતા. ૧૫. તામ્રાઃ તેને પણ એક જ પુત્ર સહદેવ હતો. ૧૬. વૃકદેવી તેને
વિમાન (૩) વિદેહવંશીય એક જનક, વંશાવળીમાં અવગાહન અને નંદકએવા બે પુત્ર હતા. ૧૭. સૂતનઃ નામ નથી. | ભાર ૦ ૪૦ ૪-૩૮. તેને પુંડ્ર અને કપિલ, ૧૮. રથરાજીઃ તેને સૌભદ્ર, ભવ વસુમોન (૪) સામવંશી પરરવા રાજાનો પત્ર અને જરા (આ જ જરા દુષ્કર્મને પરિણામે વ્યાધ અને શ્રેતાયુ રાજાને પુત્ર થયો હતો.) ૧૮. શ્રદ્ધાદેવી તેને કશીયે સંતતિ ન હતી સમાન (૫) જમદગ્નિથી રેણુકાની કુખે થયેલા અને વીસમી એક વૈશ્ય જાતની સ્ત્રી હતી, જેનું નામ પાંચ પુત્રમાંને એક મળી આવતું નથી. તેને કૌશિક નામને એક પુત્ર વસુમાન (૬) કૃષ્ણથી જાંબુવતીને થયેલા પુત્રોમાં હતા. | ભાગ- ૯-૨૪; હરિવંશ ૧-૩૫. વસદેવના જન્મકાળે દેએ દુંદુભિવાદન કર્યું હતું, વસુમાન (૭) અગ્નિવિશેષ. | ભાર૦૧૦ ૨૨૩ર૭. માટે તેને આનકદુંદુભિ કહેતા હતા. એણે સ્વમંત વસુમિત્ર ભારત યુદ્ધમાં દુર્યોધન પક્ષને એક રાજા / પંચક ક્ષેત્રમાં એક યજ્ઞ કર્યો હતો. (ભાગ દશમ ભાર૦ આ૦ ૬૮-૪૧. • તે આ ઉપરાંત આની હકીક્ત કૃષ્ણ શબ્દમાં આવી વસુષેણ અધિરથે ઉછેરેલા પુત્ર કર્ણનું મૂળ નામ. ગઈ છે તે એની કથા સારુ જુઓ / વાયુ ૯૬; બ્રહ્મ૦૧૪. | ભાર૦ આ૦ ૬૮–૧૪૭; વન અ૦ ૩૧૦.