________________
રચનામુખ
૧૩૧
રોહિત
બલરામ વાસ્તવિક રીતે જીત્યા હતા છતાં તે જીત્યા રોમપાદ (૨) સમવંશીય યદુપુત્ર ક્રોઝાના વંશના છે એમ રુફની કબૂલ કરે નહિ. પરંતુ એટલામાં જામઘ રાજાને પૌત્ર અને વિદર્ભ રાજાના ત્રણ આકાશવાણી થઈ કે દાવ બલરામ જીત્યા. આમ પુત્રોમાં કનિષ્ઠ. આને બલ્સ નામને પુત્ર હતો. છતાં, તે ન સાંભળતાં, મેં બલરામને જીત્યા એમ મહષણ એ નામને પુરાણ કહેનાર સૂત, એક રુક્ષ્મી બોલવા લાગ્યો. આથી બલરામે ક્રોધે ભરાઈ ઋષિ. પિતાની વફત વશક્તિને પ્રભાવે એ શ્રેતાનાં કલિંગ રાજાને પકડ્યો અને તેના દાંત તેડી નાખી અંતકરણ ગદ્ગદિત કરી તેમને રોમાંચ કરતે. રૂફમી તરફ ધસ્યા ને તરત જ તેને ઠાર મારી તેથી જ એનું આ નામ પડયું હતું. આને નાખે. પછી કૃષ્ણ ત્યાંથી બધાને લઈ ગુપચુપ લેમહર્ષણ પણ કહ્યો છે. આના પુત્રને રૌમહર્ષણ દ્વારકા આવ્યા | ભા. ૧૦ . અ૦ ૬૧.
અથવા સૌતિ કહેતા. રચનામુખ ગરુડે મારે એક અસુર.
રોહિણી પ્રચેતસ દક્ષને સાઠ કન્યાઓમાંની એક રોચમાન દસ વિશ્વદેવોમાંને એક.
અને ચંદ્રની સત્તાવીસ સ્ત્રીઓમાંની એક. આ રિચમાન (૨) અશ્વમેઘ નામની નગરીને રાજા, ચંદ્રને અત્યંત પ્રિય હોવાથી બીજી સ્ત્રીઓની
એને અજુને દિગ્વિજયમાં હરાવ્યો હતે. | ભાર સ્વાભાવિક રીતે જ અવજ્ઞા થતી. એકદા એ બધી સ. ૨૮–૧૯,
પિતાના પિતા પાસે પિતાનું દુઃખ નિવેદન કરવા ચિમાન (૩) ઉરગાપુરીને રાજા. એને રાજસૂય
ગઈ. દક્ષે તેમને સમજાવી હવે ફરીથી એવું કરશો યજ્ઞ વેળા ભીમસેને હરાવ્યો હતો. એને પુત્ર નહિ એમ કહ્યું, પણ તેમણે તે કાને ધર્યું નહિ. 'હેમવર્ણ | ભાર૦ સ. ૩૦-૮; ભા૨૦ ક. ૫૦ –
છેવટે રોહિણીને ચંદ્રથી બુધ નામને પુત્ર થયે, ૫૧, ભાર, દ્રો ૨૩-૬૮; ભાર ઉદ્યોગ અo
ત્યારે એની બીજી બહેને (સપત્નીએ) પુનઃ એમના ૧૭૨; ભાર૦ સભા૦ અ૦ ૩૦. આ પણ
પિતા પાસે દુઃખ નિવેદન કરવા ગઈ, તે ઉપરથી યુદ્ધમાં પાંડવ પક્ષમાં હતો. તેને કણે માર્યો હતો.
એણે ચંદ્રને શાયો કે તું ક્ષયરોગી થઈશ. એના રથના ઘડા નીલવર્ણના હતા. | ભાર૦
આ ક્ષયરોગની કલ્પના કે ચંદ્રમંડળ ઉપર દ્રોણ૦ અ૦ ૨૩,
લાગુ પાડે છે પણ તે ભ્રમ છે. ચંદ્રમંડળ કળાનો રચમાન (૪) ભારત યુદ્ધમાં દુર્યોધનપક્ષનો એક રાજા.
હાસદ્ધિથી વ્યાપ્ત અનાદિ સિદ્ધ જ છે અને તે રોચિષ્માન સ્વાચિષ મનુના પુત્રોમાંને એક પુત્ર. ઈશ્વરે બ્રહ્મદેવરૂપે નિર્માણ કરેલું છે. ધસ્વતી ભારતવર્ષની એક નદી.
રોહિણી.(૨) કશ્યપઋષિ અને ક્રોધાની પુત્રી બગડાપસેવકી એક બ્રહ્મર્ષિ. (૨. કશ્યપ શબ્દ જુઓ.) ની સંજ્ઞાવાળી સુરભિની બે કન્યાઓમાંની નાની. રોમપાદ સોમવંશી અનુકલત્પન્ન અંગવંશના આને વિમલા અને અનલા એવી બે કન્યા હતી. ધર્મરથ અથવા બૃહદ્રથ રાજાને પુત્ર. એનાં લેમ- રોહિણું (૩) વસુદેવની સ્ત્રીઓમાંની એક. આના પાદ, ચિત્રરથ અને દશરથ એવાં પણ બીજું નામ પત્રમાં બલરામ મુખ્ય હેઈ એમના ઉપરાંત એમને હતાં. સૂર્યવંશી દશરથ રાજાને એ પરમ મિત્ર બીજા પણ પુત્રો હતા. હતો. રોમપાદને ચતુરંગ નામને પુત્ર અને રોહિણું (૪) કૃષ્ણની અષ્ટ પટરાણીઓ ઉપરાંત શાન્તા નામની એક કન્યા હતી. આ શાન્તા. એક સ્ત્રી હતી તે. રમપાદે ઋષ્યશૃંગને પરણાવી હતી. (ઋષ્યશૃંગ શબ્દ રોહિણી (૫) એ નામનું નક્ષત્ર. જુઓ.) / ભાર૦ ૧૦ ૧૧૧-૧૯• એના રાજ્યમાં રહિત લેહિત નામના ઋષિ. દુકાળ પડયો હતો તે ઋષ્યશૃંગના આવવાથી વૃષ્ટિ રોહિત (૨) રહિત ઋષિનું કુળ. (વિશ્વામિત્ર થઈ સુકાળ થયા હતા. | ભાર૦ વ૦ ૧૧૪-૧૦, શબ્દ જુઓ.)