________________
- ૨૫૮
શેઠ આ૦ કરની પેઢીને ઇતિહાસ
make a settlement of the disputes in Palitana, with due attention to any just claim that either party may possess.”
(દફતર નં. ૧૩, ચેપડા નં. ૧૧૪, પૃ. ૪૬૨-૪૬૩) ૧૨. આ પત્ર ગુજરાતી ભાષામાં લખાયો હતો, પણ તે પેઢીના દતરમાંથી મેળવી શકાય નથી. એનું અંગ્રેજી ભાષાંતર આ પ્રમાણે છે–
“Therefore, Sir, kindly cause the amount of Mundaka-Poll tax to be fixed; because, for why, Sir, the 15th of Aso-shud is at hand, when pilgrims will come; their poll-tax shall have to be paid, which will not convenient in future. Therefore, Sir, make settle or arrangement (Bandobust) for the fixing the amount of mundka poll tax."
(દફતર નં. ૧૩, ચોપડા નં. ૧૧૪, પૃ. ૫૦૦) નોંધ : આ પત્રમાં આસો સુદ ૧૫ લખી છે, ત્યાં કારતક સુદ ૧૫ એમ જોઈએ. મૂળ ગુજરાતી પત્રને અંગ્રેજી અનુવાદ કરતી વખતે આ સરતચૂક થઈ હોય
એમ લાગે છે.) ૧૩. આ કરાર મુજબ પાલીતાણ દરબારને પિતાના હિસ્સાના જે ચાર હજાર મળવાના હતા
તેની વહેંચણી કેવી રીતે કરવાની હતી, તેની વિગતો પાલીતાણુ ઠાકર ગોહેલ શ્રી સુરસિંહ જીએ કાઠિયાવાડના એકટીંગ પિલિટિકલ એજન્ટ, મેજર ડબલ્યુ. ડબલ્યુ. એન્ડરસનને ઓકટોબર ૧૮૬૨ માં જે પત્ર લખ્યો હતો તેમાંથી મળે છે, જે આ પ્રમાણે છે: “બાકીના ચાર હજાર રૂપિયા જે દરબારના ભાગના છે, તેની વહેંચણુ આ પ્રમાણે કરવીઃ વાર્ષિક રૂ. ૨૦૦૦/જમાદાર નસીર–બીન–અહમદને આઠ વર્ષ સુધી: વાર્ષિક રૂ. ૧૦૦૦/- ગહેલ વીસાઇને છ વર્ષ સુધી; રૂ. ૬૦૦/- ગોહેલ બાવાજીને; અને રૂ. ૪૦૦/- કુંવર દાદાભાઈને.”
આનું મૂળ અંગ્રેજી લખાણ આ મુજબ છે :
“The balance, Rs. 4000/-, to the Darbar as follows:-2000 Rs. to Jemadar Nusur-bin-Ahmed for eight years annualy, 1000 Rs. to Gohel Vessajee for six years annualy, 600 Rs. to Gohel Bavaji, 400 Rs. to Koovur Dadabhoy-Rs. 4000 total.
(દ. નં. ૧૩, ફા. નં. ૧૧૪, પૃ. પર૧) આ ઉપરથી પણ એ સ્પષ્ટ થાય છે કે પાલીતાણા દરબાર આરબો પાસેથી પૈસા ઉછીના લેતા હતા. ૧૪. કાઠિયાવાડના પિલિટિકલ એજન્ટ મિ. મેલેટ, પિતાના તા. ૩૦-૧-૧૮૪૬ ના પત્રમાં, આ
બાબતને ઉલ્લેખ આ પ્રમાણે કર્યો હતો
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org