Sambodhi 1982 Vol 11

Author(s): Dalsukh Malvania, H C Bhayani, Nagin J Shah
Publisher: L D Indology Ahmedabad

Page 414

मेघदूतम्
लाक्षारागं चरणकमलन्यासयोग्यं च यस्यामेकः सूते सकलमबलामण्डनं कल्पवृक्षः ॥७९॥
यस्यां अलकायां एकः कल्पवृक्षः एक एव सुरतरुः सकल सम्पूर्णम{5}लामण्डन नारीशगारशोभां सूत (ते)516 प्रसूते । चित्र नानाविध वासो वस्त्र सूते । यस्यामेकः कल्पवृक्षः मधु मद्य(द्य) स्त(सू )ते ।517 यस्यामेकः कल्पवृक्ष:518 किसलय से(स)ह नवपल्लवैः सार्द्ध । पुष्फो(पो)भेदं कुसुमचित्रतां प्रसूते । किम्भूतो(तं)519 [पुष्फो(पो)भेद 520 नयनयोश्चक्षुष विभ्रमादेशदक्षम् । यस्यामेक: कल्पतरुः भूषणानां विकल्पान् सूते च । पुनर्यस्यां एक एव तरुः चरणकमलन्यास (स)योग्यं लाक्षारागं सूते । चरणकमलन्यासे योग्य:521 तः(स)
मत्वा देवं धनपतिसख यत्र साक्षाद्वसन्त प्रायश्चाप वहति न भयान्मन्मथः षट्पदज्यम् । सभ्रूभङ्गप्रहितनयनः कामिलक्ष्येष्वमोघे-- स्तस्यारम्भश्चतुरवनिताविभ्रमैरेव सिद्धः ॥८०॥
यत्रालकायां मन्मथः कामः प्रायो बाहुल्येन चापं धनुर्भयान्न वहति न द्व(ध)त्ते523। किं कृत्वा ? यत्र धनपतिः(ति) सख'5 24 देव महेश्वरं । साक्षात्प्रत्यक्ष(क्ष)5 2 5 वसन्त । मत्वा ज्ञात्वा । किं लक्षणं चापम् ? षट्पदज्यम् । षट्पदाः भ्रमरा एवयोः} [ज्या]5 26 प्रत्यचा यत्र तत् । तत्र चापस्य चा[ss]रम्भः चतुरवनिताविभमैरेव विचक्षणस्त्रीविलासरेव सिद्धा(द्धो)527 निष्पन्नः । कि लक्षणे { :}श्चतुर[वनिता]विभ्रमैः १ सुभूभङ्गे(ग)538 यथा स्यादेव कामिलक्ष्येषु प्रतिहतनयनम् । किं लक्षणैः प्रतिहतनयनैः ? अमोघः सफलैः एतेन रमणीजनवैदग्धा(ग्ध्य)मुक्तम् ॥८॥
529 तत्रागारं धनपतिगृहादुत्तरेणास्मदीयं दूराल्लक्ष्यं सुरपतिधनुश्वारुणा तोरणेन । यव्याप्यन्ते कृतकतनयः कान्तया वधि तो मे हस्तप्राप्यस्तबकविनतो बालमन्दारवृक्षः ॥८१॥
हे सखे ! तत्र वर्ण(णि)त530 स्वरूपायामस्मदलकायां धनं(न)द531-गृह्य(हा)दुत्तरेण532 राजराजेश्वर-गृह्य हा)533दुत्तरसमीपे अस्मदीयमागारं गृहं प्रवर्तते । कथं मया मस्यति(ते)534 [६]त्य(त्यु)क्ते535 अभिज्ञानमाह । किं लक्षणसा(मा)गारं586 ? तोरणेन दुराल्लक्ष्यं दूरादेव ज्ञेयम् । किं-लक्षणेन तोरणेन ? सुरपतिधनुश्वारुणा ईन्द्रचापसुन्दरेण । यस्य गृहसो(स्यो)पान्ते537 वेश्मनः समीपे मत्कान्तया538 वर्चितो[जलसे कादिना]539 वर्धापितो मन्दार[बाल:]540 [वर्तते । किं लक्षणो बालमन्दारवृक्षः]541 ? कृतकतनयः पुत्रीकृतः कृत्रिमपुत्रकः । पुनः किं लक्षणः ! हस्तप्राप्यस्तबकनि(न)मित:542 । हस्तप्राप्येण बालत्वात् करग्राह्यः स्तबकेण543 विनतो नम्नी(म्री)544भृतः । साम्प्रतं सविशेषाऽभिज्ञ परं545 दर्शयन्नाह ॥८॥