Sambodhi 1982 Vol 11

Author(s): Dalsukh Malvania, H C Bhayani, Nagin J Shah
Publisher: L D Indology Ahmedabad

Page 422

मेघदूतम्
४१
निश्चितम् । सुभगमभीष्ट आत्मान' मन्यते, सुभगंमन्यस्तद्भावः सुभगमन्यभावः । मा वाचाल यत्किञ्चित्पलारित न करोति न विधत्ते । यस्मात्कारणात् हे भ्रातः मया तवाग्रे यदुक्त आत्मन: स्वरूप तदचिरात् स्तोककालात् अशेषं सम्पूर्ण ते प्रत्यक्ष्य()649 भावि दिनैः द्वैः गैस्ता द्रक्ष्यसीति ॥१०॥
रुद्धापाङ्गप्रसरमलकरञ्जनस्नेहशून्यं प्रत्यादेशादपि च मधुनो विस्मृतभूविलासम् । त्वय्यासन्ने नयनमुपरिस्पन्दि शके मृगाक्ष्या मीनक्षोभाच्चलकुवलयश्रीतुलामेष्यतीति ।।१०१॥
हे भ्रातः । अह ईति शङके 650 । त्वयि भवत्यासने(न्ने) निकटवर्तिन(नि) 651 सति मृगाक्ष्या मृगनेत्रायाः नेत्रमुपरि मोनक्ष्ये(क्षो,भात652 स्पन्दि[तत्वात् चलकुवलय(653 यानि तेषां या श्रीस्तस्यास्थ स्तु)ला सादृश्यता । यतो नारीणां 654वामाशिस्फुरणमासन्नमानन्द सूचयति । कीदृश नयनानालम्बः प्रलम्बमा नैरलः केशै: रुद्धापाङ्गप्रसरम् । रुद्धऽपाङ्गप्रसरः कटाक्षक्षेपो यस्य तत् । 655 पुनः कीदृश नयनम् १ अजनस्नेहशुन्यम् , शोकादजनस्नेहेन शुन्य रहित यत्तत् । पुनरपि की दश नयनं ? विस्मृतभ्रूविलास, विस्मृतो भ्रूविलासो यस्य तत् । कस्मान्मधुतो(नो) मद्यस्य प्रत्यादेशात्परित्यागात् ॥१०१।।
घामश्चास्या : कररुहपदैमुच्यमानो मदीयैमुक्ताजाल चिरपरिचितं त्याजितो देवगत्या । सम्भोगान्ते मम समुचितो हस्तसंवाहनानां
यास्यत्यूरुः सरसकदलीस्तम्भगौरश्चलत्वम् ।।१०२।। ... हे मेघ ! च पुनः । त्वय्यासन्ने सति तस्याः भत्कान्ताया: वामः ऊरुश्चञ्चलत्वं यास्यति स्फुरिष्यति । कीदृशं (श:)655-A ऊरु: ? 656मदीय कररुहपदैः मम नखक्षतैः मुच्यमानो वर्ष(ज्य)मान:657 । पुनः विश(शः) ऊरु: ? दैवगत्याः (त्या) देववसे (शे)न 658चिरपरिचितपदं659 मुक्ता[जालं]660 त्याजित(तं)661 उपक्षेपि]तम् । शैत्योत्पादनोऽयं662 तत्र तस्य करणम् । 'पुनरपि कीदृशः ? सरसकदलीस्थं स्तं भवदगौरः श्रामणानां समुचितो योग्यः। पुनः कीदृशः सरसकदलीस्थं(स्तं)भवद्गौर: 663 सरसी कदलीस्तम्भवत्गौरो664 [गौरवर्णः ।। १०२ ॥
665 तस्मिन्काले जलद यदि सा लब्धनिद्रासुखा स्यादन्वास्यैनां स्तनितविमुखो याममात्र सहस्व । मा भूदस्या : प्रणयिनि मयि स्वप्नलब्धे कथंचित्सद्य: कण्ठच्युतभुजलताग्रन्थि गाढापगूढम् ।।१०३॥
हे जलद ! तस्मिन् काले प्रभातसमये, यदि चेत्सा लब्धनिद्रामु(सु)खा666 स्याद्भवेत्, तदा तत्रासीन उपविष्टस्त्वं स्तनितविमुखस्त्यक्तगर्जित: सन, याममात्र667सहस्व658 बलान्मा तां जागरयः>669 । किमर्थमित्याह । अस्याः गाटोपगूढं दृढालिङ्गन कर्नु संथस्तत्क्षण(ण) {2}670 कण्ठच्युतभुजलताग्रन्थि मा भूत् । सद्यस्तत्कालं कण्ठाद् गलात् च्युतो भ्रष्टो भुजलताग्रन्थिर्यत्र गाढोपगड़े तत् । आश्लेषविच्छेदो मा भवत्वित्यर्थः । क्व सति १ मयि प्रणयिनि भर्तरि कथंचिद्दवात् स्वप्ने सति स्वप्नासादिते671 सति672 ॥१०३।।