________________
પીસ્તાં તથા કાછલી ફોડીને કાઢેલું ટોપરૂં (ગોળો ફોડીને તપાસવા આવ્યા ત્યારે તેમણે ઉઠતાં ઉઠતાં પૂછયું કે કાઢેલું નહિ. કાચલી ફોડીને કાઢેલું ફોફળ ટોપરું જ “કયા ભાજીપાલા લીયા થા ?' મુનિશ્રીએ ના પાડી ચાલે. કેમકે ટોપરાંના ગોળામાં ઉભા ચીરા પડેલા તો હકીમજીએ કહ્યું કે "ઠીક હૈ લીયા હોતા તો અચ્છા હોય છે. આ ચીરામાં નિગોદ, કુંથવા વગેરે પડવાનો રહેતા લેકિન અબ લેના નહી.” મુનિશ્રીએ પૂછયું કે સંભવ છે માટે બદામ જેમ ફોડયા પછી વપરાય તેમ ‘અબ કયાં મના કર દીયા ?' ત્યારે હકીમજીએ આકાશ ટોપરું પણ કાછલી ફોડયા પછી જ વપરાય) આજે સામે જોઈને જણાવ્યું કે "અબ સીઝન નહિ રહા. ચાલે, બીજે દિવસે રાખવું પડે તેમ હોય તો તેને ઘીમાં હોલી નીકલ જાને કે બાદ ભાજીપાલા નુકશાન તળીને રાખે તો ચાલી શકે છે. બદામ, પીસ્તાં પહોંચાતા હૈ, અબ આકાશ બદલ ગયા હૈ, મૈને તળી શકાય છે. ટોપરાને તળવા માટે તેની છીણ બોલા તબ લીયા હોતા તો ઠીક રહેત લેકીન અબ કરીને તળી શકાય છે.
લેનેકી જરૂરત નહીં હૈ”, હકીમજી કો કહાં પતા હૈ કિ T. તલ ફાગણ ચૌમાસી પછી અભક્ષ્ય ગણ્યા ભગવાન મહાવીરે ૨પ૭ સાલ પહલ લઈ ભાત છે. પણ જો રાખવા પડે તેમ હોય તો તેને ગરમ બતા દિ હૈ કી હોલીકે બાદમેં આકાશ બદલ જાતા હૈ પાણીમાં ચૂલે ચડાવીને ઓસાવીને રાખે તો તેમાં જીવ ઈસલીયે ભાજીપાલીકા ત્યાગ કર દેના ! પડતા નથી તેથી આઠ માસ ચાલી શકે છે.
(3.) બોળ અથાણું ત્યાગ.) | U. કેટલીક કેરીનો પાક આદ્રા નક્ષત્ર પછીથી આવે છે, તેમ છતાં તેને પણ અભક્ષ્ય જ માનવામાં
આજકાલ માણસની સ્વાદવૃત્તિ હદ વટાવી ગઈ આવે છે. કેરી આદ્રાથી લઈને કારતક પૂનમ સુધી
છે. પૂર્વે માત્ર કેરી, મરચાં, કેર કે ગુંદાનાં અથાણાં (વિશાખા નક્ષત્ર સુધી) બંધ સમજવી.
બનતા હતાં. આજે તો કાકડીથી માંડીને ટીંડોરા સુધીના | v. ગુજરાતમાં ફરસાણનો વપરાશ હદ
આચાર બનવા લાગ્યા છે. પૂર્વે અથાણાં ઘરમાં વિનાનો વધી ગયો છે. એક સર્વેક્ષણ પ્રમાણે એક
બનાવવામાં આવતા હતા. અથાણું બગડે નહિ તેના
માટે ખૂબ ખૂબ પ્રિકોશન લેવામાં આવતા હતા. કહેવાતું વર્ષમાં એકલું ગુજરાત બે લાખ ૭૨ હજાર મેટ્રીક ટન
હતું કે અથાણું બગડ્યું તેનું વરસ બગડ્યું. અથાણાં મીઠું ખાઈ જાય છે. એમાં સૌથી વધારે જથ્થો અમદાવાદી ઓહીયાં કરી જાય છે અને સૌથી ઓછો
બનાવવાની એક આગવી સીસ્ટમ હતી. એ સીસ્ટમમાં
સહેજ પણ ગરબડ થાય તો બીજા જ દિવસથી એ વપરાશ ડાંગ જિલ્લામાં છે. અત્યંત મીઠું ખાવાના કારણે જ ટાલ પડવી, વાળ ધોળા થવાની બીમારી
અથાણાંની દશા બેસી જતી. આખા વરસ સુધી એ આવે છે. અતિ સર્વ વર્જયેતુ !
અથાણું જીવોથી ખદબદ થયા કરતું એટલે આ દેશની
જયણાવંત શ્રાવિકાઓ જ્યારે અથાણાં બનાવતી ત્યારે કેટલાક કથાપ્રસંગો :
બિલકુલ કેરફૂલ બની જતી હતી. આજની મૉડર્ન A. મહા માસમાં વેરાવળના ઉપાશ્રયમાં એક ગણાતી બહેનોને તો અથાણાં શી રીતે બને તેનું કશું મુનિરાજ બિરાજમાન હતા. તેમની તબિયત જોવા
ભાન નથી. તે લોકો તો બજારમાંથી તૈયાર અથાણાંના માટે એક મુસલમાન હકીમજી આવેલા. તેમણે નિદાન,
ડબ્બા લાવીને ધણીને ખુશ કરતી હોય છે. આ બજારું ઔષધ આદિની વાત કર્યા પછી ઉઠતાં ઉઠતાં ભલામણ
અથાણું શી રીતે બને છે એ જોવું હોય તો માણસે કરી કે અભી અભી ભોજનમેં જરા ભાજીપાલાકો
મુંબઈ પાસેના ઉલ્હાસનગરની પીકલ્સ ફેક્ટરીઓમાં ઈસ્તેમાલ કરતે રહીએ. મુનિરાજશ્રીએ અચ્છા,
એ અચ્છા, જઈ આવવું જોઈએ. અચ્છા, ખ્યાલ કરેંગે. એમ કહીને એમને રજા આપી.
| વેચાણ માટે તૈયાર કરવામાં આવતા અથાણાંનો એકાદ માસ પછી ફાગણ વદમાં ફરી હકીમજી તબિયત
TIT - hiral Rai nfo/i11
