________________
evidence that fibre is useful in treating or of Dietetics hi 445 449 } The value in lowering the risk of developing other of these unavailable carbohydrate or digestive system disorders.
Roughage in diet has been and still is A controversial claim made about overroted. Vegetables contain large fibre is that it lowers the risk of cancer of amounts of cellulose. However no enthe colon."
zymes capable of hydrolyzing cellulose
are secreted by the human digestive tract. ' અર્થાતુ પાચનતંત્રમાં ફાઈબર અગત્યનો ભાગ,
Consequently cellulose can not be conભજવે છે છતાં એ યાદ રાખવું જરૂરી છે કે ફાઇબર sidered to be a food for the human beપોતે બિલકલ પચી ન શકે તેવો પદાર્થ છે. ing, though it can be utilized by some પાચનતંત્રના રોગોની સારવારમાં ફાઇબર છે એવો lower animals. વિજ્ઞાને હજ જડબેસલાક પૂરાવો નથી આપ્યો.
અર્થાત કાર્બોહાઈડ્રેટના બે વિભાગ પડે છે. ફાઈબર આંતરડાનું કેન્સર મટાડવામાં ઉપયોગી “અવેલેબલ' અથવા સુપાચ્ય અને “અનઅવેલેબલ' છે એ વાત પણ હજુ વિવાદાસ્પદ જ રહી છે. બર્કીટ અથવા અપાચ્ય. આ અપાચ્ય કાર્બોહાઈડ્રેટ કે રફેજને નામના એક બ્રિટીશ ડૉકટરે આફ્રિકામાં વીસ વર્ષ વિજ્ઞાન અને વૈદ્યકીય જગતે વધુ પડતું મહત્ત્વ આપ્યું સુધી આના પર સંશોધન કર્યું હતું અને પછી જાહેર છે. શાકમાં વિપુલ પ્રમાણમાં સેલ્યુલોઝ રહેલું છે પરંતુ કર્યું હતું કે બ્રિટન અને અમેરિકામાં હૃદયરોગો, આંતરડા કે જઠરના કોઈ પણ એન્ઝાઈમ્સ એને પચાવી ગોલસ્ટોન, ડાયાબીટીસ, આંતરડાનું કેન્સર જેવા શકતા નથી અને એથી એને માનવી માટેનો નહિ ઉપદ્રવો જે સારા પ્રમાણમાં હોય છે તેનો આફ્રિકામાં પણ ઢોરો માટેનો ખોરાક કહેવો વધુ યોગ્ય છે. લગભગ સદંતર અભાવ હતો અને આનું કારણ એમણે Food and the Principles of Dietetફાઈબર ગણાવ્યું હતું અને ત્યારબાદ ફાઈબરની ics માં લેખક લખે છે, 'Any regime which અગત્યતા ખૂબ વધી ગઈ. પરંતુ આ ડૉકટરના એ utilizes large amounts or Roughage or દાવા (Claim) માટે પણ ઘણા સાશંક હતા ને કહ્યું Purgatives will entail (i) loss of nutrient હતું કે આ તો જોગાનુજોગ (Cirumstantial evi- material to the body (ii) The passage of dence) છે એ સાબિતી (Proof) નથી. એટલે
unabsorbed proteins, fat and carbohyફાઈબર-ફાઈબરની જે હવા ઉત્પન્ન કરવામાં આવી જ
drates into the large intestine. છે તે પોતે જ વિવાદાસ્પદ (Controversial) છે.
' અર્થાત જે કોઈ ચિકિત્સા પદ્ધતિ વધારે પ્રમાણમાં પરંતુ બીજું કોઇ કારણ શોધી ન શકવાને કારણે રફેજનો કે રેચક દ્રવ્યોનો ઉપયોગ સૂચવે છે તેનાથી લગભગ બધાએ જ આ સ્વીકારી લીધું છે.
શરીરને પોષક તત્ત્વો મળતાં નથી તથા પ્રોટીન, ફેટ
અને કાર્બોહાઈડ્રેટનું શોષણ થયા વગર જ બહાર અહીં એટલું યાદ રાખવું રહ્યું કે હું ફાઈબરની
નીકળી જાય છે. વિરુદ્ધ નથી પણ શાકના ફાઈબરની વિરુદ્ધ છું. કારણકે શાકના ફાઈબર પચી શકે તેવા નથી જ્યારે અનાજ,
આમ જો શાકમાં એકેય તત્ત્વ ન હોય, એનું કઠોળમાં રહેલાં ફાઈબર પચી શકે છે.
પચન જ શકય ન હોય, જો શાક તદ્દન નિઃસત્વ
ખોરાક હોય તો તે શરીરને કોઈપણ રીતે ઉપયોગી ફાઈબરનું વૈજ્ઞાનિકોએ બીજું એક નામ આપ્યું
થવાની વાત તો દૂર રહી તે અનેક નવા રોગો ઉત્પન્ન છે : અપચનીય કાર્બોહાઈડ્રેટ (Unavailable
કરવાની શક્તિ ધરાવે છે એમ કહીએ તો અતિશયોક્તિ Carbohydrate). Food and the Principles
નથી. કંઈ નહિ તો ઉત્પન્ન થયેલા રોગોને તે મટવા
થવા
અતિ ધરાવે છે એમ
શોને તે મટવા
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
