________________
૧૦
મૂલ્યનિષ્ઠ વ્યક્તિઓ શાસન કરે એનો વિરોધ નથી. સમર્થન જ છે. સવાલ અગ્રતાનો અને પરિસ્થિતિના તકાજાનો છે.
(૫) ગુજરાતમાં અને દેશમાં જે કંઈ ગાંધીવિચારમાં માનનારી મૂલ્યનિષ્ઠ વ્યક્તિઓ છે તે ગણીગાંઠી છે. આ અલ્પશક્તિ બધી જ ચૂંટાઈને પક્ષરૂપે શાસનમાં જાય એમ માની લઈએ તો પણ એ અલ્પશક્તિ સત્તાલક્ષી રાજકારણની વર્તમાન ભ્રષ્ટતાને દૂર કરી-કરાવી શકે એમ નથી. કારણ સ્પષ્ટ છે. ગાંધીવિચારને ઘાતક શક્તિઓએ રાજકારણ ઉપર પ્રત્યક્ષ કે પરોક્ષ એટલું વિશાળ વર્ચસ્વ જમાવ્યું છે કે પેલી અલ્પશક્તિ જેને એ કામ જ નહિ કરવા દે.'
(૬) આજની આ વાસ્તવિક્તા ગાંધીવિચારમાં નિષ્ઠા ધરાવનારા પ્રથમ સમજે અને ૩૦મી જાન્યુ. ૧૯૪૮ની ગાંધી વસિયતનામાની શીખ યાદ કરીને ગામડાંની લોકશક્તિને જાગૃત, સક્રિય, અને સંગઠિત કરીને પ્રજામાં અને ધારાગૃહોની અંદર જઈને, પણ શાસનથી બહાર રહીને, લોકચેતના જગાડવાનું કામ કરે તો જ આજની સર્વક્ષેત્રની અને સર્વાંગી બગડેલી પરિસ્થિતિ છે તે સુધારવાની સાચી દિશા પકડાય. (૭) ટૂંકમાં, પક્ષીય રાજકારણે પોતાની અર્થસભરતા ગુમાવી છે એ હકીકત હોવા છતાં એનાથી અલગ રહેવું, કે એને અસ્પૃશ્ય રાખે ચાલે તેમ નથી.
અને કેવળ પક્ષ બનાવીને શાસનમાં જવાથી પણ રાજકારણની ભ્રષ્ટતા નાબૂદ કરી શકાય એમ નથી.
બંને દિશામાં પ્રયાસો તો જરૂરી છે જ, પણ અલ્પ શક્તિની મર્યાદાનું માપ કાઢતાં પ્રથમ અગ્રતા ગાંધીમૂલ્યોમાં નિષ્ઠા ધરાવનારાઓએ પક્ષમાં જવાને બદલે પરિબળરૂપે ધારાગૃહોમાં જવાની વાતનું સમર્થન કરવું જોઈએ. અને રસ રુચિ સમય સંજોગો જોઈને સક્રિય પણ બનવું જોઈએ.
૧૨-૨-૯૫ ગાંધી શ્રાદ્ધદિન
વિશ્વવાત્સલ્ય : ૧૬-૨-૧૯૮૯
3] બુદ્ધિપૂર્વક પણ હૃદયથી
લોકશાહી સુરક્ષા-અભિયાનની ભાલ નળકાંઠાની લોકસંપર્ક યાત્રામાં ૭૫ જેટલી જાહેર ગ્રામસભાઓ થઈ. સર્વ સામાન્યપણે સર્વત્ર સહુનો પ્રતિભાવ વ્યક્ત રીતે વાણીમાં અને અવ્યક્ત રીતે મુખભાવોમાં અને હૃદયની લાગણીઓના પડઘારૂપે જોવા અનુભવવા મળે છે તે અમારા બધા જ યાત્રિકોના આત્મવિશ્વાસને વધારનારો અને આત્મબળ દૃઢ કરનારો છે.
રાજકીય ઘડતર