________________
૩૯
હાથમાં નહિ લેવી જોઈએ. સત્તા એમના પ્રભાવમાં-કહ્યામાં રહેવી જોઈએ. હાથમાં નહિ. હાથમાં તો બીજાના હોવી જોઈએ. જે સારા માણસો હોય પણ પુરુષોત્તમ ન હોય.”
૧૯૮૯નો આ બોધપાઠ યાદ રાખીએ.
શ્રી મનુભાઈએ પત્ર લખ્યો ત્યારે તેમના લખવા મુજબ સમય નહોતો જ અને સાંજ પડી ગઈ હતી. આજે તો હવે કાળી અંધારી રાત પડી ગઈ જણાય છે. મૂળ નક્કર હકીકત ધ્યાનમાં રાખી આજની સ્થિતિનો પણ અંત આવશે, એમ સમજીને મૂળ હકીકતનું બીજ સાચવી રાખવું જોઈએ.
મૂળ હકીકત આજે પણ આવી જ છે.
આજનો એક પણ રાજકીય પક્ષ રાષ્ટ્રની સમસ્યાઓ ઉકેલી શકે એવી ક્ષમતા ધરાવતો નથી.
એટલે આ કે તે કોઈ એક પક્ષને બહુમતી મળે તો પણ પ્રશ્ન તો ઊભો જ રહે છે. સત્તા પર કોઈ એક પક્ષ આવે, પક્ષોની મિશ્ર સરકાર આવે કે રાષ્ટ્રીય સરકાર આવે. સરકાર પ્રજ્ઞાવાનોના - પુરુષોત્તમોના - કહ્યામાં અને સંગઠિત પણ નૈતિક લોકશક્તિના અંકુશમાં રહે એમ કરવું.
અને એમ કરવું હોય તો ‘વિશ્વવાત્સલ્ય’માં ૧૬મી માર્ચના અંકમાં ‘પ્રજ્ઞાવિલોપન દૂર કરીએ' અગ્રલેખમાં જણાવ્યું છે એ જ રસ્તે પુરુષાર્થ ચાલુ રાખવો જોઈએ.
આગ્રહ જતો કરવાને નામે મૂળ સાચી વાત છૂટી ન જાય. ખૂણા ઘસાવને નામે આપણી મૂળ સાચી વાત જ ઘસાઈ ન જાય. અભિમાન તજવાને નામે સ્વમાન કે ગૌરવહીન ન બની જવાય. અને સમાધાનને નામે શરણાગતિ ન સ્વીકારાય એટલી સાવધાની અને જાગૃતિ રાખવા સાથે ગુજરાતના પ્રજ્ઞાવાનો એક થઈને પુરુષાર્થ કરે. વિશ્વવાત્સલ્ય : ૧૬-૪-૧૯૯૧
ર
૧૫ લોકશાહી
સુરક્ષા : આ પણ એક ઈલાજ બની શકે
શાસન વિના સમાજ સ્વસ્થ રહી શકે એવી સ્થિતિ આજે નથી. શાસનની પદ્ધતિ વિવિધ હોઈ શકે છે અને છે. આ અનેકમાંની એક એવી લોકશાહી શાસનપદ્ધતિ (ભારતમાં લોકશાહી પદ્ધતિનો અમલ ગમે તેટલી ખરાબ રીતે થતો રહ્યો છે અને આજે પણ થઈ રહ્યો છે તોપણ) વધુ સારી પદ્ધતિ છે. એવી જેમની માન્યતા છે એવા ગુજરાત અને દેશના મતદારોને આવતી ૨૬મી ૧૯૯૧ની આ મધ્યાવધિ ચૂંટણીમાં મતદાન કરવા વિષે મૂંઝવણ કે દ્વિધા રહેતી હોય તો એમને માટે અહીં નીચે જણાવેલ એક ઈલાજ વિચારણા માટે રજૂ કરીએ છીએ.
રાજકીય ઘડતર