________________
૪૧
જરૂર હોય તો બંધારણમાં સુધારો કરીને, અને ચૂંટણી કમિશનને સત્તા હોય તો તેમ, આવી કાપલીવાળા મતપત્રકોની ગણતરી જુદી કરીને તેનો આંકડો જાહેર કરવો જોઈએ અને હવે પછીની ચૂંટણીમાં મતપત્રકની છેક નીચે એક ખાનામાં ઉમેદવારનું નામ લખ્યા વિના કોરા ખાનામાં સામે “શૂન્ય” ૦ નું પ્રતીક મૂકવું જોઈએ. જેથી જે મતદાર પોતાનો આવો મત આપવા ઈચ્છે તે આ ખાનામાં “શૂન્ય'ના પ્રતીક ઉપર ચોકડી કરે અને મતપત્રક પેટીમાં નાખે. પછી જુદી કાપલીની જરૂર ન પડે. આ વખતની ચૂંટણીમાં તો આવી કાપલી જ નાખવી પડે. આવા મતને હાલ તો નકારાત્મક મત તરીકે ઓળખીએ.
વળી બંધારણમાં એવો પણ સુધારો કરવો જોઈએ કે જે મતદાન ક્ષેત્રમાં થયેલ મતદાનના પ૦ ટકાથી વધુ મત જો આવા નકારાત્મક મત પડે તો તે મતદાનક્ષેત્રમાં એક પણ ઉમેદવાર ચૂંટાયો નથી એવી જાહેરાત થવી જોઈએ અને ત્યાં ફરીથી ચૂંટણી કરવી જોઈએ.
મતલબ કે થયેલ કુલ મતદાનના ૫૦ ટકાથી વધુ મત હકારાત્મક પડે તો ત્યાં જેમને તેવા હકારાત્મક મતદાનમાં વધુ મત મળે તે ચૂંટાય. પણ ત્યાં જો પ૦ ટકાથી ઓછા મત હકારાત્મક પડે અને ૨૦ ટકાથી વધુ મત નકારાત્મક પડે તો ત્યાં ફરીથી ચૂંટણી કરવી.
આપણો મત વ્યક્ત કરવાનો, જાતને વફાદાર રહેવાનો લોકશાહી નાગરિક તરીકેની ફરજ અદા કરવાનો અને આપણી દૃષ્ટિએ અયોગ્ય એવા ઉમેદવારોની તેમ જ કેવળ સત્તા અને ધનલક્ષી રાજકીય પક્ષોની આંખ ઉઘાડવા માટે અમને આ એક ઈલાજ વર્તમાન પરિસ્થિતિમાં સૂઝે છે.
બાકી મતદાનમથકે મત આપવા જવું નહિ, કે જઈને અયોગ્ય ઉમેદવારને ચોકડી કરી મત આપવો એ કોઈપણ રીતે ઉચિત લાગતું નથી.
અલબત્ત, લોકઉમેદવારવાની વાત તો સતત ચાલુ જ રાખવા જેવી છે. એમાંની જ સારા અને સાચા ઉમેદવારો ધારાગૃહોમાં જતા થશે. અને લોકશાહીનું શુદ્ધિકરણ થતું રહેશે. અને તો જ લોકશાહીની સુરક્ષા થઈને તેનો વિકાસ થશે. લોકશાહી શાસન ગતિશીલ પણ બનશે.
મતદાનની આજની પદ્ધતિમાં આવો વિકલ્પ અમારી દષ્ટિએ બધી રીતે અને બધા દૃષ્ટિકોણથી વિચારણામાં લેવો ઉચિત ગણાશે.
- જે કોઈ આ વિચાર સાથે સંમત હોય તે આ પત્રિકાનું લખાણ (જુઓ પાન ૬૬) છપાવીને તેનો બહોળો ફેલાવો કરે. કાપલીઓ દરેક મતદારને આપે. કોઈ એક બૂથમાં આનો સધન પ્રચાર કરે, સમજાવે, અને આ રીતે મતદાન થાય એવી ઝુંબેશ ચલાવે એવી અભ્યર્થના. વિશ્વવાત્સલ્ય : ૧-૫-૧૯૮૯
રાજકીય ઘડતર
