________________
૫૦
નીપજશે, ધારાગૃહોની આ કામગીરી કરવા બધા લોકો જઈ શકતા નથી તેથી લોકો પોતાના પ્રતિનિધિ મોકલે છે. ધારાગૃહ ખેતર ગણીએ. ધારાસભ્યો સાથી ગણીએ. ધારાગૃહ સત્તાનું કેન્દ્ર હોવાથી અને સત્તાનો સ્વભાવ જ સડવા-બગડવાનો હોવાથી ખેતીનો પાક લેવામાં જે કાળજી-ચિવટ ચોકી રાખવાં પડે તેના કરતાં ક્યાંય વધારે તકેદારી ધારાગૃહોમાં રાખવી પડે. જેમ ખેડૂત સાથી મોકલ્યા પછી ખેતરમાં આંટો મારી આવે છે તેમ ધારાગૃહોમાં પ્રતિનિધિ મોકલ્યા પછી લોકો પ્રત્યક્ષ તો બધા જઈ શકતા નથી તેથી થોડાક પ્રતિનિધિઓ એવા પણ મોકલે કે જે પેલા સાથી ઉપર ખેડૂતની જેમ જોતા રહે. ખેડૂત સાથી પાસેથી હળ લઈને હાંકવા મંડી પડતો નથી એમ આવા પ્રતિનિધિઓ સત્તા હાથમાં ન લે. પણ સત્તામાં બેઠેલાઓ કામ બરાબર કરતા રહે એની તકેદારી રાખે.
આજે આ વસ્તુ બનતી નથી. આજે તો બધા જ પ્રતિનિધિઓને ધારાગૃહોમાં જઈને પ્રધાનો થવું છે. પ્રધાન ન થવાય તો કોઈ બોર્ડ કોર્પોરેશન કે નિગમના ચેરમેન થવું છે. છેવટે ક્યાંક ને ક્યાંક એવા ભાગીદાર બનવું છે કે જેમાંથી પૈસા, પ્રતિષ્ઠા અને નાનું મોટું જો પદ મળે તો પદ મેળવવું છે. આ લપસણા માર્ગે સરી પડતાં અટકાવનાર તો ત્યાં કોઈ છે નહિ. પછી ભેળ-ભંજવાડ ચોરી, અને ચણથી ખેતીનો પાક નાશ પામે જ. અને આજે એ થઈ જ રહ્યું છે. ખેતી કર્યા વિના તો ચાલે એમ નથી. એટલે અમારું કહેવું છે કે, નવેસરથી જ વિચાર કરવો પડે તેમ છે. એમાં એક વિચાર એ કે થોડાક ધારાસભ્યો ધારાગૃહોમાં એવા મોક્લવા કે જે કોઈપણ સત્તાનું સ્થાન ન લે. કોઈપણ પક્ષમાં ન ભળે. તટસ્થ નિષ્પક્ષ રહે. શાસનની પ્રજાહિતની વાતનું સમર્થન કરે. પ્રજાનું અહિત થાય તેમ હોય તેનો વિરોધ કરે. ધારાગૃહોમાં તો આ કામ કરે જ, પણ લોકોની વચ્ચે પણ આ જ કામ કરે. પક્ષની શિસ્ત આવા સભ્યોને નડશે નહિ. પ્રજાની શિસ્ત એમણે સ્વૈચ્છિક રીતે સ્વીકારી જ હશે. આવા સભ્યો પ્રજાને પણ ઘડી શકે. સાચું નેતૃત્વ આપી શકે.
આ સ્વપ્ન કે આદર્શની ખાલી વાત નથી તદ્દન વ્યવહારુ અને બધાને લાભ થાય એવો રસ્તો છે. અમારા મંતવ્ય પ્રમાણે તો રાજકીય પક્ષોને પણ આવા પ્રતિનિધિઓ કસોટીની પળે બળ આપી શકે.
સહુ પ્રથમ પ્રજાએ - ખેડૂતે - રાષ્ટ્રના સાચા માલિકો છે તે પુખ઼ મતાધિકારવાળા મતદારોએ - આ વાત સમજવી રહેશે. એક સાથે તો બધા સમજવાના નથી. ક્યાંક એકડાથી શરૂઆત થઈ શકે. વિશ્વવાત્સલ્ય : ૧૬-૭-૧૯૯૨
ક ક ર
રાજકીય ઘડતર
