________________
૨૩
ઈનકાર કરવાને કોઈ કારણ નથી. નિવેદનનું હાર્દ એટલું જ છે કે બળ-સંખ્યા કરતાં સચ્ચાઈમાં વધુ છે. થોડા પણ સાચા માણસો ધારાગૃહમાં એક સંગઠિત જૂથ રૂપે હશે તો તેમનો પ્રભાવ આખા ધારાગૃહો ઉપર પડશે. વળી આવું જૂથ સત્તાની બહાર હશે, અને શાસકપક્ષ કે પક્ષની સાચી વાતનું સમર્થન કરનારું હશે તેથી રાજકીય પક્ષોના પણ હિતમાં જ હશે. અલબત્ત, શાસક પક્ષ કે વિરોધ પક્ષની ખોટી વાતનો તો તે વિરોધ કરશે જ એટલે આવું જૂથ રાષ્ટ્રીય અંતરાત્માને જગાડનારું અને ચોકીદારીનું કામ ક૨વાને વધુ સક્ષમ હશે.
ભલે શુભનિષ્ઠાથી પણ સત્તા માટેના રાજકીય પક્ષો આવી ક્ષમતા ન જ ધરાવી શકે એ નિર્વિવાદ હકીકત આટલા લાંબા વર્ષના સંસદીય લોકશાહીના અનુભવ પછી સમજાવવાની જરૂર ન હોવી જોઈએ.
વિશ્વવાત્સલ્ય : ૧-૮-૧૯૮૯
૮ આવો, હૃદય-બુદ્ધિનો અનુબંધ જોડીએ
‘લોકશાહી સુરક્ષા અભિયાન'માં વિરમગામ તાલુકાના માંડલમત વિસ્તારના ચુંવાળનાં ગામોમાં લોકસંપર્ક યાત્રા ચાલુ હતી. રૂદાતલના ખેડૂત પટેલ રતિભાઈને યાત્રામાં સાથે લેવાના હતા. એમણે કહ્યું :
“આજ તો મારાથી નહિ અવાય. એયડા (એરંડા) પેરવા (વાવવા) છે અને બિયારણ લાવ્યો છું એ બાતલ (ખરાબ ભેળસેળવાળું) છે એટલે બદલાવવા જવું છે.”
“બાતલ છે એ કેમ જાણ્યું ?'’ અમે પૂછ્યું.
ખેતરમાં પેરતાં (વાવતાં) પહેલાં થોડા એયડાના બીને એક ચાહ (ચાસ)માં વાયાંતાં (વાવ્યાં હતાં) એમાંથી અર્ધા જ ઊગ્યાં, અર્ધા ના ઊગ્યાં બાતલ જ્યાં. એટલે ખબર પડી કે બી ચોખ્ખું નથી. ભેળસેળ છે. મોંઘુદાટ બી લેબલ શુદ્ધનું છે. મોં માગ્યા ભાવ આપ્યા. તોય આવું નીકળ્યું.’
“તે અર્ધા તો અર્ધયે ઊગશે ને ? એ જ બી વાવો ને ? દાડો બગડશે, ખર્ચ થશે, અને ખાતરીનું બીજું મળશે કે કેમ ? અમે એમને સમજાવવા માંડ્યા.
“વાત તો સાચી કે બે દા'ડા બગડશે. ખર્ચોયે થશે પણ બી તો સાવ ચોખ્ખું ખાતરીનું જ જોઈએ. આવું ભેળસેળિયું બી તો વવાય જ નહિ. એક ઠેકાણે ખાતરી કરેલું થોડુંક છે એ લાવીને વાવવું છે પણ આને તો પાછું જ આપવું છે.” રતિભાઈએ અમને સમજણ આપી.
“પણ તમારે તો વધુ જોઈએ અને આ તો થોડુંક જ મળશે ને ?''
રાજકીય ઘડતર
