________________
(90)
૧૯૦
*
પ્રબુદ્ધ જીવન
શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર અને ગાંધીજી
બદલાય, પરિસ્થિતિ બદલાય તેા આવી પરંપરાગત પ્રણાલિકાને ત્યાગ દરેક વગે કરવા જોઈએ. એમ મારું નમ્રપણે મંતવ્ય છે. ઇતરેતર જૈન તા આની ઘણી ઠેકડી ઊડાવે છે અને આપણે તેના કોઈ જવાબ આપી શકતા નથી. લાચારીથી તે ઠેકડી સાંખી લેવી પડે છે. એટલે હવે આ બાબતમાં બાંધછાડ કરવાનો સમય પાકી ગયા છે એવું લાગે છે. તેથી આખરે તમારા અંકનું શરણ લેવાની પ્રબળ ઈચ્છા જાગી છે.
:
✩
થોડા દિવસ પહેલાં મારે મોરબી જવાનું થયું, ત્યારે શ્રીમદ્ રાજચંદ્રની જન્મભૂમિ વવાણિયાની યાત્રા કરી, ઘણાં વર્ષોની ઝંખના પૂરી થઈ. તે સમયે મેારબીમાં મે શ્રીમદ્ અને ગાંધીજી ઉપર એક વ્યાખ્યાન આપ્યું. ગાંધીજી લંડનથી બેરિસ્ટર થઈને આવ્યા ત્યારે તેમને શ્રીમદ્ પ્રથમ પરિચય થયો. "શ્રીમદ્ના અને ગાંધીજીનો સાથે કોઈ ફોટો મેં હજી સુધી જોયો નહોતો. આ પ્રસંગે મેરબીમાં ભાઈ જયતીભાઈએ તેવા ફોટો મને આપ્યો તેથી મને ઘણો આનંદ થયો. તે અહીં પ્રગટ કર્યો છે. – ચીમનલાલ.
કારણ ‘પ્રબુદ્ધ જીવન’ જૈન તેમ જ જૈનેતર વર્ગમાં પ્રિય બનેલું સામયિક છે. વિચાર સામગ્રીની દૃષ્ટિએ શ્રેષ્ઠ છે. એનું કાર્ય કલ્યાણલક્ષી અને સ્વાસ્થ્યપોષક છે. તેની દૃષ્ટિ સ્વચ્છ, તટસ્થ, ઉદાર અને પ્રગતિશીલ રહી છે. આ સામયિકમાં થતી ટીકાઓ વિવેક, સંસ્કારિતા અને વિચારશીલતાથી ભરપૂર હોય છે. તે આ વિષયમાં પણ આપનું સામયિક યોગ્ય રીતે ચર્ચા ઉપાડશે તે આ ન્યુસન્સ અટકશે એવી મને સંપૂર્ણ શ્રાદ્ધા છે. આપની ચર્ચાથી જૈન સમાજમાં જાગૃતિ આવશે અને શ્રમણવર્ગ જરૂર પ્રાચીન પ્રણાલિકા છોડી નવી પ્રણાલિકા અપનાવશે. ધનરાજ એન. ટોપીવાળા નોંધ : આ પત્ર જૈન સમાજને, ખાસ કરી, જૈન સાધુ-સાધ્વીએને સ્પર્શે છે. આ પ્રશ્નની જાહેર વિચારણા કરવાનો સમય પાકી ગયા છે. સાધુ - સાધ્વીઓ મોટા શહેરોમાં ચાતુર્માસ કરે છે, ત્યાંનાં
તા. ૧-૨-’૭૭
જૈન સંઘાને મૂંઝવતા આ પ્રશ્ન છે જેને યોગ્ય નિકાલ લાવવા જ જૉઈએ, કવિશ્રી નાનચંદ્રજી મહારાજના જન્મશતાબ્દી સમારંભ પ્રસંગે પ્રસિદ્ધ જૈન વિદ્રાન શ્રી દલસુખભાઈ માલવણિયાએ પાતાના પ્રવચનમાં આ વાતનો ઉલ્લેખ કર્યો હતો. આ પ્રશ્ન બધા ફિરકાના જૈન સાધુ - સાધ્વીઆને સ્પર્શે છે. કેટલાક સાધુ - સાધ્વીઓ સાથે મે' આ અંગે ચર્ચા કરી છે. તેઓ પણ વિમાસણમાં છે. આ રૂઢીને ચુસ્તપણે વળગી રહેવા જતાં સાધુ - સાધ્વીને એવા માર્ગ લેવા પડે છે જેમાં વધારે હિંસા અને ગંદકી થાય છે. સાધુ - સાધ્વીઓના સ્વાસ્થ્યને અવળી અસર પહોંચે છે. ગ્રહસ્થીઓના મકાનામાં રહે છે ત્યારે વધારે કફોડી સ્થિતિમાં મુકાય છે. કેટલાક સાધુ - સાધ્વીઓ ખાનગી રીતે ફલશના સંડાસનો ઉપયોગ કરે છે એમ સાંભળ્યું છે. શ્રાવક - શ્રાવિકાઓ, પૌષધ કરે અથવા વ્રતમાં હાય ત્યારે આ બાબતમાં સાધુ - સાધ્વીનું અનુકરણ કરે છે. પરિણામે ઉપાછાયામાં મેાટી તિથિઓએ વધારે પૌષધ થયા હાય ત્યારે ગંદકી થાય છે.
બધા સંપ્રદાયના આચાર્યો અથવા પ્રમુખ સાધુ – સાધ્વીઓ મળી આ પ્રશ્નના યોગ્ય નિકાલ સત્વર લાવે તે બહુ જરૂર છે. બધા ફિરકાના સંઘના આગેવાનોએ પણ મળીને આ બાબતની યોગ્ય વિચારણા કરી, સાધુ - સાધ્વીઓને વિનંતિ કરવી જોઈએ,
-ચીમનલાલ ચકભાઈ
માલિક : શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંઘ, મુદ્રક અને પ્રકાશક : શ્રી ચીમનલાલ જે. શાહ, પ્રકાશન સ્થળ : ૩૮૫, સરદાર વી. પી. રોડ, મુંબઈ - ૪૦૦ ૦૦૪, ટે. નં. ૩૫૦૨૯૬, મુદ્રણસ્થાન : ધી સ્ટેટ્સ પીપલ પ્રેસ, કોટ, મુંબઈ - ૪૦૦ ૦૦૧.
