________________ પધારો સાહેબજી 9 પધારો સાહેબજી 10. કાચા પાણીથી હાથ ધોવાય નહીં, કાચાપાણીવાળા હાથથી વહોરાવવામાં પણ આ જ દોષ લાગે છે. જાજરૂ, પેશાબ કે અન્ય નિંદિત વસ્તુથી હાથ ખરડાયેલા હોય તો વહોરાવાય નહિ. કેટલાક લોકો વહોરાવવાના સમયે અને પછી ખાસ હાથ ધોવાનું રાખે છે. તે તદ્દન અયોગ્ય છે. તો વળી વહોરાવવા માટે વસ્તુઓ (ચમચો વગેરે) પણ પહેલાં કે પછી કાચા પાણીથી ધોવાય નહીં. પરંતુ કોરા રૂમાલથી લૂછી શકાય છે. 3) નિશ્ચિત :- વહોરાવવા માટેની યોગ્ય રસોઈ વગેરે પણ જે સચિત્ત કાચું પાણી, લીલોતરી, શાકભાજી, ફુટ, કઠોળ, કાચું મીઠું, વગેરે વસ્તુઓ ઉપર પડ્યું હોય તો આ દોષ લાગે છે. તે જ રીતે ગેસચૂલા ઉપરથી સીધી વસ્તુ વહોરવામાં પણ આ દોષ લાગે છે. ( 4) પિહિત :- વહોરાવવા માટેની રસોઈ વગેરે જે વાસણ-ડબ્બા વગેરેમાં મૂકેલી છે. તે સચિત્ત વસ્તુથી ઢાંકેલું હોય અથવા તેના ઢાંકણથી ઉપર, સચિત્ત વસ્તુઓ પડી હોય ત્યારે તેને ખસેડીને વહોરાવવામાં દોષ લાગે છે. 5) સંત :- એક જ વાસણમાં સચિત્ત-અચિત્ત ભેગાં કરે, અથવા હોય તેમાંથી વહોરાવે. જેમકે:- કાચાપાણીવાળી તપેલીમાં, ચમચાથી, બીજી કોઈ વસ્તુ ભેગી કરીને વહોરાવે. ફુટમાં પણ અમુકનો ટાઇમ થઈ ગયો હોય અમુકનો ન થયો હોય, તેવા ફુટ ભેગાં કરીને વહોરાવે તે જ રીતે દાળ-શાકમાં ઊપરથી કોથમીર નાખે અને પછી કહે કે અમે કોથમીર જુદી કરીને વહોરાવીએ? પણ આ રીતે સચિત્તથી ભેગું કરેલું વહોરાવાય તો આ દોષ લાગે છે. 6) દાયક :- અયોગ્ય વ્યક્તિઓ વહોરાવવા આવે ત્યારે નિર્દોષ વસ્તુઓ પણ તેમના હાથે વહોરાય નહીં, કારણ કે શાસનની નિંદા, આત્મ-સંયમ વિરાધના, લોકનિંદા વગેરે ઘણા દોષો લાગે છે. અયોગ્ય વ્યક્તિઓના હાથે ન વહોરવું. દાન આપવાને અયોગ્ય વ્યક્તિઓ- ઘરડા હોય, નપુંસક હોય, ધ્રુજતા શરીરવાળા હોય, તાવ આવતો હોય, અંધ, આઠ વર્ષથી નાના બાળક, પાગલ, દારૂ પીધેલ, ભૂત-વળગાડવાળા, કપાયેલા હાથ-પગવાળા, કોઢવાળો, બંધનવાળો, ચપ્પલ પહેરેલો, કોઈ સ્ત્રી ધાન્ય વગેરેને ખાંડતી હોય, પીસતી હોય, ભુંજતી હોય, કાંતતી હોય, પીંજતી-કપાસીયા કાઢતી- રૂ છૂટું કરતી હોય, દળતી હોય, વલોણું કરતી હોય, ભોજન કરતા હોય, ગર્ભવતી હોય, નાના બાળકને હાથમાં રાખેલો હોય, છ કાયનો સંઘટ્ટો કરેલો હોય, છ કાયની હિંસા કરતી હોય, વહોરાવવાને કારણે કોઈ નુકશાન થાય એવું હોય. આવી વ્યક્તિઓના હાથે ન વહોરાય. આમાં વિશેષ એટલું છે. 1. વૃદ્ધ સશક્ત હોય તો ચાલે. 2. બાળકની સાથે માતા-પિતા હોય અથવા તેમની અનુજ્ઞા હોય તો ચાલે. 3. ધ્રૂજતા શરીરવાળાની સાથે રહીને કોઈ વહોરાવે તો ચાલે. 4. તાવ ચેપી ન હોય અને સમાધિ માટે પરિવારવાળાની સાથે રહીને વહોરાવે તો ચાલે, 5. કપાયેલા અને બંધનવાળા પગવાળાના હાથે કોઈ ન જોતું હોય અને એની વિનંતી હોય તો જયણાપૂર્વક ચાલે, બંધનવાળા હાથવાળાના હાથે તો ન જ ચાલે. 6. ખંડન વગેરે કરતી સ્ત્રી જે તે સમયે સચિત્તનો સંઘટ્ટો કે હિંસા ન કરતી હોય અને એ જ સમયે સાધુ આવે તો વિરાધના ન થતી હોય તો ચાલે. 7. ઉન્મિશ્ર :- બધી જ રસોઈ વગેરે અચિત્ત હોય પણ અનાજના દાણા વગેરે ભેગા થઈ ગયા હોય તો આ દોષ લાગે છે. 8. અપરિણત :- જે વસ્તુ અચિત્ત ન થઈ હોય નિર્દોષ ન થઈ હોય તે વસ્તુ ત્યારે વહોરાય નહીં. તે જ રીતે કદાચ બીજા સાધુને આ વસ્તુ દોષિત લાગે તો પણ તે વસ્તુ વહોરાય નહીં. 9. લિપ્ત :- સાધુએ ઉત્સર્ગથી (મુખ્યમાર્ગે) લેપવાળી (દૂધ-દહીં-ઘી તેલવાળી) વસ્તુઓ વપરાય નહીં. તેવી લેપવાળી વસ્તુથી વાસણ હાથ ધોવા વગેરે કારણે દોષ લાગી શકે છે. ક્યારેક અપવાદથી (વિશેષ ગોચરી વિધિપૂર્વક લાવવાથી મોક્ષમાર્ગની સાધના કરનાર દેહને પોષણ મળે છે. (દશ.) ભગવાને સાધુ માટે પાપ વગરની આજીવિકા બતાવી છે. (દશ)
