________________
પૂર્વ પર્વની અપૂર્વ લીલા ધીરે ધીરે કાળ આગળ ડગ ભરતો જાય છે. માબાપને નાનપણથી જ બાળકના ચિત્તમાં પ્રવર્તતી સંસાર પ્રત્યેની ઉદાસીન વૃત્તિનો વહેમ આવવા માંડ્યો હતો. વર્ધમાનની સહજવૃત્તિ વૈરાગ્યપ્રિય હતી. આમ છતાંય જેમ વીરત્વ, ક્ષમાશીલતા, દયાળુતા એમનામાં સહજ હતાં, તેમ નાનપણથી જ માતૃભક્તિ પણ એટલી જ ઉત્કટ હતી. તદુપરાંત ચિત્તની કોમળતા અને અનાગ્રહ-વૃત્તિ પણ એટલાં જ સહજ હતાં.
યથાકાળે વર્ધમાન યુવાન થાય છે. પૂરા સાત હાથની ઊંચી કદાવર કાયા છે, સોનારંગી તેજસ્વી વર્ણ છે, આંખોમાં અંતરનો વૈરાગ્ય ઝળહળે છે, તો લલાટ પર જ્ઞાન એનાં અજવાળાં પાથરે છે. આવા સોહામણા, કોડીલા, થનગનતા રાજકુમારને સગપણની કેદમાં પૂરી લઈ પોતીકો કરી લેવા કોણ ઉત્સુક ના હોય ! કુંવર માટે ચારે બાજુથી માગાં આવે છે અને માબાપ મૂંઝાય છે. જૈન ધર્મના સંસ્કાર બંનેનાં ચિત્ત પર છે, પણ હૈયું તો આખરે માબાપનું ને? પુત્રને રંગેચંગે ઠાઠમાઠથી પરણાવી ઘેરે લાડી લાવવાનો અને સંસારની વાડી લીલીછમ રાખવાનો મોહ એમ સહજ કેમ છૂટે? પરંતુ પુત્રનાં વ્યવહાર-વર્તન ને વલણો ચીંધતાં હતાં કે એના માટે તો સંન્યાસનો પંથ એ જ
સ્વધર્મસ્વરૂપ છે. માબાપ સામે દ્વિધા ખડી થાય છે. એક તરફ વાસ્તવિકતા છે, તો બીજી તરફ મોહ-માયા-મમતા છે. બહાર બધું યથાવત્ ચાલે છે, પણ અંતરનો સંગ્રામ સતત ચાલુ રહે છે.
એવામાં સમરવીર નામના એક રાજા તરફથી એની રાજકુંવરી યશોદાનું વર્ધમાન માટે કહેણ આવે છે. આ વખતે તો આ કહેણ કુંવરના કાને નાખી દેવા મા અધીરી બને છે. મા વ્યવહારડાહી છે, સીધું આક્રમણ નથી કરતી. વર્ધમાનના મિત્રો દ્વારા પુછાવે છે. મિત્રો તો હોશે હોશે ભાઈબંધને પોંખવા જાય છે પણ ત્યારે
ભ.મ. - ૩
