________________
૩૨
ભગવાન મહાવીર ભોમકામાં ઊતરી પડવાની પ્રેરણા થઈ અને એ મુજબ લાઢ પ્રદેશમાં આવ્યા.
આ ભૂમિમાં એમને અપાર યાતના સહેવી પડી. હલકી જાતની શય્યા અને આસનોનો ઉપયોગ કરવો પડ્યો. ખાવાનું પણ લખું મળતું, કૂતરાં હંમેશાં કરડતાં અને માંસના લોચા બહાર કાઢતાં. ક્યારેક કોક સમભાવી વ્યક્તિ કૂતરાને હાંકી પણ કાઢતી; તો વળી કોઈક પાષાણ હૃદયી સિસકારીને કરડવા પણ પ્રેરતું. કોઈક વાર ભાગોળે પહોંચી જઈ ગામલોક એમને ભગાડી મૂકતું, તો વળી કોઈક વાર એમના શરીર પર ચડી જઈ માંસ પણ કાપી લેતા. કોઈક વાર ઊંચેથી નીચે પટકતા, તો વળી આસનેથી ગબડાવી દેતા. આમ, યાતના જાણે કડીબદ્ધ થઈને સાધુના દેહને અગ્નિસ્નાન કરાવવા આવી. પણ સાચા સુવર્ણની જેમ આ અગ્નિસ્નાનમાંથી પણ મહાવીર સ્વામી પાર ઊતર્યા. મહાપ્રતિમા નામના તપમાં તો એક પથ્થર ઉપર શરીરને થોડું નમાવી, હાથ ઢીંચણ સુધી લંબાવી નજરને કોઈ નિર્જીવ પદાર્થ પર અપલક સ્થિર કરવાની હોય છે. આખી રાત આ રીતે પસાર કરવાની હોય છે. મહાવીરનું આ તપ અત્યંત કષ્ટદાયક થયું. અચાનક વંટોળિયો ઊપડ્યો એટલે ધૂળના ગોટેગોટા ઊમટી આવ્યા અને આંખોમાં એ ધૂળે શું ઝંઝાવાત ફેલાવ્યો હશે તે તો પ્રભુ જ જાણે ! એ વંટોળિયો શમ્યો ના શમ્યો ત્યાં તીણા મુખવાળી મોટી મોટી પાર વગરની કીડીઓની હારની હાર ત્યાં ઊભરાણી અને મહાવીરના આખા શરીર પર ફરી વળી, શરીર કોચી કાઢ્યું. કીડીઓનો ત્રાસ ચાલુ હતો ત્યાં મચ્છરોનું ટોળું આવી પહોંચ્યું. દેહના રોમેરોમમાંથી લોહી ખેંચાયું. આ બધું ઓછું પડતું હોય તેમ જેમ જેમ રાત વીતતી ગઈ તેમ તેમ નીરવ જંગલમાંથી વીંછી, નોળિયા, ઉંદર, સાપ વગેરે આવી
