________________
મહાવીર વાણી
૬૭
ચારિત્ર્યસંપન્નનું અલ્પમાં અલ્પ જ્ઞાન પણ ઘણું કહેવાય અને ચારિત્ર્યવિહીનનું ઘણું શ્રુતજ્ઞાન પણ નિષ્ફળ છે. અશુભની નિવૃત્તિ અને શુભમાં પ્રવૃત્તિ વ્યવહાર એ ચારિત્ર્ય છે.
*
*
*
એક તરફ સમ્યકૃત્વનો લાભ અને બીજી તરફ ત્રૈલોક્યનો લાભ થતો હોય તો ત્રૈલોક્યના લાભથી સમ્યગ્દર્શનનો લાભ શ્રેષ્ઠ છે.
*
*
સમ્યક્ત્વ વિનાની વ્યક્તિ હજારો કરોડો વર્ષ સુધી રૂડી રીતે ઉગ્ર તપ કરે તોપણ બોધિ પ્રાપ્ત કરતી નથી.
*
*
*
*
રત્નત્રયમાં સમ્યગ્દર્શન જ શ્રેષ્ઠ છે અને આને જ મોક્ષરૂપી મહાવૃક્ષનું મૂળ કહેવામાં આવ્યું છે.
*
*
વ્યવહારનયથી જીવાદિ તત્ત્વોમાં શ્રદ્ધા રાખવી એને જિનદેવે સમ્યક્ત્વ કહ્યું છે. નિશ્ચયનયથી તો આત્મા જ સમ્યગ્દર્શન છે. ધર્મ વગેરેની શ્રદ્ધાને સમ્યગ્દર્શન કહે છે.
*
*
*
*
ચારિત્ર્ય વિનાનું જ્ઞાન, સમ્યગ્દર્શન વિનાનું મુનિપણું અને સંયમ વિનાનું તપશ્ચરણ નિરર્થક છે.
અહિંસા, સત્ય, અસ્તેય, બ્રહ્મચર્ય અને અપરિગ્રહ - આ છે પાંચ મહાવ્રત.
