________________
૨૨
ભગવાન મહાવીર મહાવીર તો હવે સાધુ હતા, પણ એમના દેહ પર હજીયા સમૃદ્ધિના છેલ્લા અવશેષ સમું કીમતી વસ્ત્ર લપેટાયેલું હતું. બધાં જ વળગણો છૂટી ચૂક્યાં હતાં, તો આ વસ્ત્રની તો શી વિસાત ? લોકલજજા, પ્રતિષ્ઠાનો એક ખ્યાલ - આ બધું એમને બાંધી શકે તેમ નહોતું, દેહના રક્ષણ માટે તો એ નીકળ્યા જ નહોતા. એટલે પેલા બ્રાહ્મણને કહે છે કે, “જો ભાઈ, હું તો હવે સાધુ છું. આપી શકાય તેવી ભૌતિક ચીજ કોઈ મારી પાસે છે નહીં, પણ આ વસ્ત્ર છે તે તને કામ આવે તો લઈ જા.' એમ કહીને પહેરેલા વસ્ત્રમાંથી અડધું ફાડીને પેલા બ્રાહ્મણને આપી દે છે.
પેલો બ્રાહ્મણ તો રાજી થતો ફાટેલા વસ્ત્રના છેડાને કિનારી બંધાવવા તૈણનારને ત્યાં જાય છે. તૂણનારે કહ્યું કે, ‘‘આ વસ્ત્ર તો ખૂબ કીમતી છે. આનો બીજો ભાગ પણ તને મળી જાય તો હું તને એ બે ટુકડાને એવી સરસ રીતે સાંધીને એક કરી આપું કે પછી તને એ જ ઉપરણાના ખૂબ પૈસા ઊપજશે. આપણા બંનેનો અડધોઅડધ ભાગ. બોલ છે કબૂલ ?''
પેલા બ્રાહ્મણના મનમાં ઘડભાંજ ચાલી. આવું જ વસ્ત્ર બીજે તો ક્યાં શોધવા જવું? પેલા સાધુ મહારાજ પાસે જવું? પણ એમની પાસે માંગવું પણ કેવી રીતે ? એમને સાવ વસ્ત્રહીન થવાનું તો કેમ કહેવાય ? છતાંય એમની શોધ કરીને પાછળ પાછળ નજર નાખતો રહ્યો. એને આશા હતી કે મહાવીર સ્વામી તો મોટે ભાગે ધ્યાનમાં જ ડૂબેલા રહે છે. ક્યારેક વસ્ત્ર સરી પણ પડે. તેર મહિના સુધી ખંતપૂર્વક એણે મહાવીર પાછળ ચાલ્યા કર્યું. છેવટે એ વસ્ત્ર નદીકિનારે કાંટાની ઝાંખરીમાં ભરાઈ ગયું. સામે ચાલીને કશુંક કરવું એ તો એમની સાધનામાં આવતું જ નહોતું. જે છૂટી ગયું છે તેનો ઉપયોગ હવે પૂરો થયો હશે તેમ માની લઈ એમણે આ દિગમ્બરાવસ્થાનો પણ સ્વીકાર કરી