________________
૧૮
કર્મસ્તવનામાં દ્વિતીય કર્મગ્રંથ
શ્રેણિનું ઉપશમ સમ્યકત્વ સંસાર ચક્રમાં વધારેમાં વધારે સારવાર પમાય છે. તેથી અનાદિ મિથ્યાત્વીનું એક અને શ્રેણિનું સારવાર મળીને કુલ પાંચવાર ઉપશમ સમ્યકત્વ પમાય છે.
યથાપ્રવૃત્તકરણ કરતાં અપૂર્વકરણ જુદુ પાડવાનાં ત્રણ કારણો છે (૧) અહીં અધ્યવસાયની અનુકૃષ્ટિ ન હોય.
દરેક સમયે નવા અધ્યવસાયો હોય. (૨) અહીં પાંચ અપૂર્વ કાર્યો કરે. યથાપ્રવૃત્તકરણે તે ન હોય. (૩) આ અધ્યવસાયથી ગ્રંથભેદ થાય. યથાપ્રવૃત્તકરણથી નહી. [૩] અનિવૃત્તિકરણ– અપૂર્વકરણ પછી અનિવૃત્તિકરણ કરે છે.
આ કરણમાં પ્રતિ સમયે ત્રિકાળવર્તી જીવોના અધ્યવસાય પરસ્પર સરખા હોય. અ-નહિ નિવૃત્તિકરણ-વિશુદ્ધિ અર્થાત્ પરસ્પર અધ્યવસાયમાં ફેરફાર ન હોય.
દરેક સમયે એકસરખી વિશુદ્ધિ હોય. પરસ્પર સમાન અધ્યવસાયપરિણામ હોય તે ફેરફારવાળા ન હોય તેથી અનિવૃત્તિકરણ. અથવા
અનિવૃત્તિકરણ-સમ્યક્ત (ઈષ્ટગુણ) પામ્યા પહેલાં જીવ પાછો ન ફરે તેવો ઉત્તરોત્તર ચઢતો પરિણામ.
(૧) આ કરણમાં પ્રતિસમયે ત્રિકાળવર્તી જીવોનો એક-એક (સમાનસરખો) અધ્યવસાય હોય છે. તેથી અધ્યવસાયોની શ્રેણીને મુક્તાવલીની ઉપમા આપી શકાય. ઉત્તરોત્તર ચડતો પરિણામ. આ કરણના જેટલા સમયોતેટલાં અધ્યવસાય સ્થાનો હોય.
(૨) ઉત્તરોત્તર દરેક સમયે અનંતગુણ વિશુદ્ધિ હોય છે. એટલે પ્રથમ સમયની વિશુદ્ધિથી બીજા સમયની અનંતગુણ, તેથી ત્રીજા સમયની અનંતગુણ એમ ચરમ સમય સુધી જાણવું. (દરેક સમયે જીવોની પરસ્પર સમાનવિશુદ્ધિ)
