________________
કર્મસ્તવનામા દ્વિતીય કર્મગ્રંથ
શાતા અથવા અશાતા બેમાંથી એકનો ક્ષય એમ ૧૩ પ્રકૃતિની સત્તાનો ૧૪માના ચરમ સમયે ક્ષય થાય છે. II૩૩॥
૧૧૮
વિવેચન– મનુષ્યત્રિક (મનુષ્યગતિ, મનુષ્યાનુપૂર્વી અને મનુષ્યાયુષ્ય) ત્રસત્રિક (ત્રસ-બાદર-પર્યાપ્ત), યશનામકર્મ, આદેય, સૌભાગ્ય, જિનનામ, ઉચ્ચગોત્ર, પંચેન્દ્રિય જાતિ, શાતા અથવા અશાતામાંથી એક એમ ૧૩ પ્રકૃતિની સત્તાનો ૧૪મા ગુણઠાણાના ચરમ સમયે નાશ થાય છે. સત્તાનો સંપૂર્ણ ક્ષય થવાથી એક જ સમયમાં સમશ્રેણિથી આત્મા મોક્ષે જાય છે.
અહીં શાતાવેદનીય અને અશાતાવેદનીયમાંથી જેનો ઉદય તેની સત્તા ચરમ સુધી સમજવી. અને જેનો સ્વરૂપે ઉદય નથી તેની સત્તા દ્વિચરમ સમય સુધી સમજવી. ૩૮॥
नर - अणुपुव्वि - विणा वा बारस चरिम-समयंमि जो खविरं । पत्तो सिद्धिं देविंद-वंदिअं नमह तं वीरं ॥૨૮॥
—સત્તા સમત્તા ||
નર-અનુપુત્ત્રિ = મનુષ્યાનુપૂર્વી
=
पत्तो
= પામ્યા
વિં-વબિં = દેવેન્દ્રસૂરિ વડે અથવા દેવેન્દ્રો વડે નમસ્કાર કરાયેલ
વિરું = ખપાવીને
=
चरिमसमयंमि
=
=
છેલ્લે સમયે
सिद्धिं
સિદ્ધિ ગતિને
નમહ :
=
નમસ્કાર કરો વીર્ = મહાવીર પ્રભુને
ગાથાર્થ— અથવા-મનુષ્યાનુપૂર્વી વિના બાર પ્રકૃતિઓને છેલ્લે સમયે ક્ષય કરીને દેવેન્દ્રસૂરિ વડે અથવા દેવેન્દ્રો વડે વંદન કરાયેલ જે સિદ્ધિપદને પામ્યા છે તે મહાવીર પરમાત્માને નમસ્કાર કરો. (નમસ્કાર હો) ૩૪॥
વિવેચન– ૧૪મા ગુણઠાણાના દ્વિચરમ સમયે ૭૨ની સત્તાનો ક્ષય અને ચરમ સમયે ૧૩ની સત્તાનો ક્ષય કહેલ છે. પરંતુ આ ગાથામાં મતાન્તર જણાવે છે કે દ્વિચ૨મ સમયે ૭૨ની સાથે મનુષ્યાનુપૂર્વીની પણ