________________
ગાથા : ૧૫
૩૧
આ રીતે અપર્યાપ્ત અવસ્થામાં અને કેવલી સમુદ્ધાતમાં મિશ્રયોગ હોવાથી પહેલું, બીજું, ચોથું અને તેરમુ એમ ચાર ગુણસ્થાનક હોય.
आहारछगविणोहे चउदससउमिच्छिजिणपणगहीणं । सासणि चउनवइ विणा, तिरिअनराउ सुहुमतेर ॥१५॥
બહારછ| = આહારકષક | વિનોદે = વિનાઓધે વલસ૩ = એકસો ચૌદ | વનવડ઼ = ચોરાણું
ગાથાર્થ– ઔદારિક મિશ્રકાયયોગ માર્ગણામાં આહારકષક વિના ઓધે ૧૧૪ કર્મપ્રકૃતિ બંધમાં હોય છે. જિનનામાદિ ૫ પ્રકૃતિ વિના ૧૦૯ મિથ્યાત્વ ગુણઠાણે બંધાય છે. તિર્યંચાયુ મનુષ્યાય અને સૂક્ષ્મનામકર્માદિ ૧૩ પ્રકૃતિ વિના ૯૪ પ્રકૃતિ સાસ્વાદન ગુણઠાણે બંધાય છે. ૧૫
વિવેચન- ઔ૦ મિશ્રયોગ મનુષ્ય-તિર્યંચને અપર્યાપ્ત અવસ્થામાં હોય છે. અપર્યાપ્ત અવસ્થામાં તત્કાયોગ્ય સંયમ ન હોવાથી આહારકદ્વિકનો બંધ થાય નહીં.
અપર્યાપ્ત અવસ્થામાં અત્યંત વિશુદ્ધિ કે અતિશય સંકિલષ્ટતા ન હોવાથી દેવગતિ કે નરકગતિ પ્રાયોગ્ય બંધ થાય નહીં. પરંતુ સમ્યગ્દષ્ટિ મનુષ્ય અને તિર્યંચ અન્યગતિ (મનુષ્ય-તિર્યંચ-નરકગતિ) પ્રાયોગ્ય બંધ ન કરતા હોવાથી દેવગતિ પ્રાયોગ્ય જ બંધ કરે છે. તેથી મનુષ્ય તિર્યંચને સમ્યકત્વ ગુણઠાણે અપર્યાપ્ત અવસ્થામાં દેવદ્ધિક અને વૈક્રિયદ્વિકનો બંધ થાય છે.
તથા દેવાયુ અને નરકાત્રિકનો બંધ પર્યાપ્ત અવસ્થામાં જ થાય છે. અપર્યાપ્ત અવસ્થામાં તેના પરિણામ ન આવવાથી થાય નહીં માટે આહારકદ્રિક, નરકત્રિક અને દેવાયુ વિના ૧૧૪ પ્રકૃતિનો બંધ ઔદારિક મિશ્ર કાયયોગવાળાને ઓધે કહ્યો છે.