________________
ગાથા : ૧૪
૨૯
તેઉકાય, વાયુકામાં બંધસ્વામિત્વ યંત્ર ગુણ૦ શo દવે | મો આo નામકર્મ | ગો અં૦ કુલ
પિં. પ્રત્ર. સ્થા.કુલ ઓધે 1પ | ૯ ૨ | ૨૬] ૧ ૨૯ ૧૦ ૧૦પ૬ ૧T ૫ |૧૦૫ મિથ્યાત્વીપ / ૯ ૨ | ૨૬] ૧ ૨૯/૧૦૧૦પ૬ ૧T ૫ |૧૦૫ યોગમાર્ગણામાં બંધસ્વામિત્વ
યોગ એટલે આત્મપ્રદેશોમાં પરિસ્પંદન, એટલે મન-વચન અને કાયા વડે આત્મપ્રદેશોમાં થતું પરિસ્પંદન તેને યોગ કહેવાય છે. યોગનાં પર્યાયવાચી શબ્દો બળ-પરાક્રમ-ચેષ્ટા-શક્તિ સામર્થ્ય, વીર્ય, ઉત્સાહ આદિ છે.
યોગના મુખ્ય ત્રણ ભેદ છે. મનયોગ-વચનયોગ-કાયયોગ. અનુક્રમે એકએકના ૪+૪+૭ ભેદ થવાથી કુલ ૧૫ યોગ છે.
સામાન્યથી મનયોગ-વચનયોગ-કાયયોગમાં ઓઘબંધ જાણવો એટલે કે કર્મસ્તવની જેમ બંધ જાણવો.
મનયોગ અને વચનયોગના બળે ભેદ ૧૨ ગુણ૦ સુધી હોય અને તેમાંના સયોગી કેવલી ભગવંતને (૧) સત્ય મનયોગ (૨) અસત્યામૃષા મનયોગ (૩) સત્ય વચનયોગ (૪) અસત્યામૃષા વચનયોગ હોય છે. તેથી આ બંને યોગમાં ૧ થી ૧૩ ગુણઠાણા હોય છે.
જો કે સંયમી આત્માઓ અસત્ય અને સત્યાસત્ય બોલે નહીં. છતાં. છબસ્થતાના કારણે અજ્ઞાનતાથી બોલાઈ જાય તે અપેક્ષાએ ૧૨ ગુણ૦ કહ્યા છે. તેમાં કર્મસ્તવની જેમ ઓઘબંધ જાણવો.
ષડશીતિ નામના ચોથા કર્મગ્રંથમાં મનયોગ અને વચનયોગ વિનાના કાયયોગને બે ગુણ૦ની વિવક્ષા કરી છે. અને મનયોગ વિનાના વચનયોગમાં