________________
૧૪૮
કર્મસ્તવનામાં દ્વિતીય કર્મગ્રંથ
છે એક ભવમાં સંયમના પરિણામ સંયમના આકર્ષ (પરિણામ આવે અને
જાય) શતપૃથકત્વવાર પણ પ્રાપ્ત કરાય છે. છે એક ભવમાં બે વાર શ્રેણી પામી શકે તેમ કર્મગ્રંથકારો કહે છે.
સિદ્ધાંતના મતે એક ભવમાં એકવાર જ શ્રેણી કરે છે. છે અહીં આઠમી પરાદષ્ટિ હોય અને યોગસન્યાસરૂપ સામર્થ્યયોગ હોય. જ ઉપશમ શ્રેણીમાં મરણ પામે તે અનુત્તરમાં જ જાય
[જુઓ લોકપ્રકાશ સર્ગ-૩, શ્લોક-૧૨૧૧] તેનો અર્થ એ થાય કે બીજા અને ત્રીજા સંઘ૦વાળો શ્રેણીમાં મરણ ન પામે. કેટલાક આચાર્યના મતે ઉપશમ શ્રેણીમાં મરે તે કોઈપણ વૈમાનિકદેવમાં
પણ જાય. 6 ઉપશમ શ્રેણીનાં અપૂર્વકરણાદિ ગુણસ્થાનકો સંસારચક્રમાં ઉત્કૃષ્ટથી
ચારવાર ચડતાં અને સારવાર પડતાં પ્રાપ્ત થાય છે. છે અને ક્ષપકશ્રેણીમાં એકવાર જ પ્રાપ્ત કરાય છે. કુલ સંસારચક્રમાં
અપૂર્વકરણ ગુણથી સૂક્ષ્મ સંપરાયગુણ૦ નવવાર પ્રાપ્ત કરાય છે
અને ઉપશાન્ત મોહગુણ, ચારવાર પ્રાપ્ત કરાય છે. છે ક્ષીણ મોહ-સયોગી અને અયોગી ગુણ૦ એક વાર જ પ્રાપ્ત
કરાય છે.
ઉપશમ શ્રેણીના ચાર ગુણસ્થાકનું પ્રાપ્તિ અંતર અનેક જીવ આશ્રયી વર્ષ પૃથકત્વ છે અર્થાત્ આટલો ટાઈમ કોઈ ન પામે તેવું પણ બને. [જુઓ પંચસંગ્રહ દ્વાર-રજું ગા.૬૨] ક્ષપકશ્રેણીના ગુણ૦નું પ્રાપ્તિ અંતર અનેકજીવ આશ્રયી જ એક સમય અને ઉત્કૃષ્ટથી છ માસ છે.
