________________
૮૮
કર્મસ્તવનામા દ્વિતીય કર્મગ્રંથ
અંતિમ = છેલ્લાં
અપુર્વે = અપૂર્વકરણે સંયતિ = સંઘયણત્રિકનો છેવ = ષટ્રકનો છેમો = વિચ્છેદ
છટ્ટિ = છાસઠ વિસરી = બહોંતેર
નિમટ્ટિ = અનિવૃત્તિ ગુણઠાણે ગાથાર્થ– સમ્યકત્વ મોહનીય અને છેલ્લા ત્રણ સંઘયણના ઉદયનો અંત થવાથી અપૂર્વકરણ ગુણસ્થાનકે બોત્તેરનો ઉદય હોય છે.
હાસ્યાદિષકનો અંત થાય, ત્યારે અનિવૃત્તિ ગુણસ્થાનકે છાસઠનો ઉદય હોય છે ત્યાં વેદત્રિક તથા.... / ૧૮ |
વિવેચન-સમ્યકત્વ મોહનીય અને અર્ધનારા સંઘ૦ કીલિકાસંઘ) છેવટ્ઠસંઘ૦ (છેલ્લા) ૩સંઘયણ એમ૪પ્રકૃતિનો અપ્રમત્ત ગુણઠાણાના અંતે ઉદય વિચ્છેદ થાય છે. તેથી ૮મા અપૂર્વકરણ ગુણઠાણે ૭૨ પ્રકૃતિનો ઉદય હોય છે. સમ્યકત્વ મોહનીય
૮મા ગુણઠાણેથી શ્રેણિ શરૂ થાય છે. ઉપશમશ્રેણિ ઉપશમ સમ્યકત્વ અથવા ક્ષાયિક સમ્યકત્વ પામીને ચડાય છે. અને ક્ષપકશ્રેણિ ક્ષાયિક સમ્યકત્વ પામેલા ચડી શકે છે. ક્ષાયોપશમ સમ્યકત્વથી શ્રેણિ ચડાય નહિ સમ્યકત્વ મોહનીયનો ઉપશમ અથવા ક્ષય કરીને શ્રેણિ ચડાય તેથી ૭મા ગુણઠાણાને અંતે સમ્ય.મોહ૦નો ઉદય વિચ્છેદ થવાથી ૮મા આદિ ગુણ૦માં ઉદયમાં હોય નહી. સાયોપશમ સમ્યકત્વીને તેવા પ્રકારની વિશુદ્ધિ પણ હોય નહીં, માટે અપૂર્વકરણાદિ ગુણ૦ પામે નહી તેથી ઉદય ન હોય. અર્ધનારાચ, કાલિકા, છેવટ્ટે સંઘયણ–
ક્ષપકશ્રેણિ વજઋષભનારા સંઘયણવાળા અને ઉપશમ શ્રેણિ પહેલાં ૩ સંઘયણવાળા જ પામી શકે છે. છેલ્લા ૩ સંઘયણવાળા જીવો મંદવિશુદ્ધિવાળા હોવાથી તેઓને તેવા પ્રકારની વિશુદ્ધિ ન આવતી હોવાથી તેઓ શ્રેણિએ ચડવાને શક્તિમાન હોતા નથી. શરીર મજબૂત ન હોય તો ધ્યાનમાં-ચિત્તની સ્થિરતા-એકાગ્રતા-લીનતા આવતી નથી માટે ૮મા આદિ ગુણઠાણે છેલ્લા ૩ સંઘયણનો ઉદય હોય નહીં.